Bitwa pod Puzyrami
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
 | |||
| Czas | 8 lipca 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | pod Puzyrami | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | ofensywa Frontu Zachodniego | ||
| Wynik | zwycięstwo Sowietów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Wojna Polska 1918–1921[1]
Bitwa pod Puzyrami – część wielkiej bitwy nad Autą. Walki polskiego 68 pułku piechoty kpt. Wincentego Nowaczyńskiego z sowieckimi oddziałami 33 Dywizji Strzelców w czasie lipcowej ofensywy Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Położenie przed bitwą[edytuj | edytuj kod]
- Polskie ugrupowanie obronne
1 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza dysponowała 34 000 żołnierzy i 186 działami, a jej prawe skrzydło armii stanowiła Grupa gen. Władysława Jędrzejewskiego w składzie 7 Brygada Rezerwowa i IX Brygada Piechoty[2].
- Armia Czerwona
Plan Michaiła Tuchaczewskiego zakładał dwustronne oskrzydlenie polskiej 1 Armii gen. Zygadłowicza, okrążenie jej i zniszczenie w rejonie Łużki – Głębokie[3][4].
Jego 15 Armia Augusta Korka w składzie 4., 11., 15., 16., 33. i 54 Dywizja Strzelców miała wykonać w centrum uderzenie pomocnicze, wiązać oddziały polskie walką i uniemożliwić przerzucenie odwodów na zagrożone skrzydła[5][6].
Przebieg walk[edytuj | edytuj kod]
4 lipca 1920 wojska Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego rozpoczęły natarcie[2]. Trzy armie sowieckie uderzyły na polską 1 Armię i przełamały jej obronę. 5 lipca, na rozkaz dowódcy frontu gen. Szeptyckiego, 1 Armia przystąpiła do odwrotu na linię Milcza – Budsław – Postawy – Koziany. Front polski nad Autą został przełamany, a sowieckie dywizje parły na zachód[7].
68 pułk piechoty kpt. Wincentego Nowaczyńskiego obsadził dwoma batalionami odcinek frontu Zadubienie – Puzyry – Mostowe[8]. Po południu 8 lipca jego pozycje zaatakowały oddziały sowieckiej 33 Dywizji Strzelców. Sowieci nacierali w sile dwóch brygad piechoty, dywizjonu kawalerii, baterii artylerii polowej i baterii artylerii ciężkiej[9]. Walki o Puzyry były bardzo zacięte, a wieś czterokrotnie przechodziła z rąk do rąk. Około 19.30 górą byli Sowieci. Wtedy kpt. Nowaczyński sformował z plutonu łączności, gońców, obsługi miotaczy min i taborytów kompanię piechoty i wsparł nią walczące resztkami sił bojowe pododdziały pułku. Dzięki temu Polacy zdołali utrzymać wzgórze na południowy zachód od Puzyr[8]. Po 20.00 dowódca 17 Dywizji Piechoty oddał do dyspozycji dowódcy pułku, będący dotychczas w odwodzie, jego II batalion oraz kompanię techniczną dywizji. Dzięki posiłkom, pułk odrzucił kolejne sowieckie natarcie i następnego dnia, już bez nacisku ze strony nieprzyjaciela, wycofał się na linię „starych okopów niemieckich”[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 21.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 17.
- ↑ Laskowski (red.) 1931 ↓, s. 161.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 20.
- ↑ Piłsudski i Tuchaczewski 1989 ↓, s. 172.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 103.
- ↑ a b c Odziemkowski 2004 ↓, s. 336.
- ↑ Plasota 1929 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Otton Laskowski (red.): Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914–1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2004. ISBN 83-85621-46-6.
- Józef Piłsudski, Michaił Tuchaczewski: „Rok 1920”. „Pochód za Wisłę”. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1989. ISBN 83-218-0777-1.
- Kazimierz Plasota: Zarys historji wojennej 68-go pułku piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, poza granicami współczesnej Polski. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.