2 Eskadra Bliskiego Rozpoznania

2 Eskadra Bliskiego Rozpoznania
Morska Eskadra Obserwacyjna
2 Eskadra Liniowa „Rugia”
	; Godło eskadry
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1926
Rozformowanie	1939
	Dowódcy
Pierwszy	kpt. obs. Zygmunt Nikorowicz
Ostatni	kpt. mar. obs. Marian Janczewski
	Organizacja
Dyslokacja	Puck
Rodzaj wojsk	lotnictwo
Podległość	morski dywizjon lotniczy

2 Eskadra Bliskiego Rozpoznania – pododdział morskiego lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Sformowana w 1926 jako morska eskadra obserwacyjna. W 1930 przemianowana na 2 eskadrę liniową „Rugia”. W kampanii wrześniowej walczyła jako 2 eskadra bliskiego rozpoznania broniąc polskiego wybrzeża.

Godło eskadry – biało-granatowy Światowid^[1].

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W 1926 sformowana została w Pucku morska eskadra obserwacyjna. Eskadra weszła w skład morskiego dywizjonu lotniczego. Wyposażenie stanowiły amfibie Schreck FBA-17 HMT 2 oraz LeO H-13B^[1]. Po uzyskaniu zdolności ćwiczebnej eskadra rozpoczęła loty na współpracę z jednostkami floty. Była to jednak działalność sporadyczna. W 1928 zakres zadań załóg eskadry poszerzony został o fotografowanie^[1].

Rozkazem dziennym dowódcy MDL nr 17/30 z 22 stycznia 1930 morską eskadrą obserwacyjną przemianowano na 2 eskadrę liniową „Rugia”^[2]. W sierpniu 1931 rozpoczęto reorganizację eskadry. Nastąpiły zmiany personalne, powiększono liczbę wodnopłatowców w eskadrze do 10 sztuk. W 1932 eskadra otrzymała kilka wodnosamolotów Lublin R-XIII bis oraz R-XIII^[2].

W 1933 morski dywizjon lotniczy wcielono do Marynarki Wojennej. Rozkazem dziennym dowódcy MDL nr 77/33 z 4 kwietnia 1933 ustalono nową obsadę personalną i sprzętową eskadry. 2 eskadra otrzymała łodzie latające Latham, wodnosamoloty R-XIII ter i dla treningu i przelotów lądowych Bartel BM-5C. Tym samym rozkazem wprowadzono obowiązek zabierania spadochronów podczas wszystkich lotów nad masywami lądowymi bez względu na rodzaj i wysokość lotu; na wodnopłatowcach w razie lotu powyżej 300 m bez względu na rodzaj lotu^[3].

W tym czasie zakres zadań eskadry obejmował również przeloty w głąb kraju oraz loty zwiadowcze w rejonach granicy polsko-niemieckiej. W eskadrze coraz częściej zawodziły posiadane maszyny, co miało wpływ na ograniczenie zadań i liczby lotów^[4]. W 1935 eskadra otrzymała trzy R-XIIIG. Od połowy 1937 nastąpiła wzmożona penetracja wybrzeża polskiego przez lotnictwo niemieckie. Niestety, eskadry morskiego dywizjonu nie dysponował odpowiednim sprzętem do spędzania z terytorium polskiego obcych samolotów. Loty zwiadowcze Luftwaffe trwały aż do wybuchu wojny^[4].

Mimo fatalnego stanu technicznego samolotów załogi wykonały wiele lotów zwiadowczych w rejonie przygranicznym. Często dokonywano rozpoznania fotolotniczego. W okresie mobilizacji przemianowano jednostkę na 2 eskadrę bliskiego rozpoznania. W kampanii wrześniowej personel eskadry walczył w obronie wybrzeża i Helu^[5].

Personel eskadry[edytuj | edytuj kod]

Stopień	Imię i nazwisko	Okres pełnienia służby
Dowódcy eskadry^[6]
kpt. obs.	Zygmunt Nikorowicz	1926 – 1929
por. mar. pil.	Adolf Stempkowski	1929 – 1930
por. mar. pil.	Suzanowicz	1930 – 25 III 1930
por. mar. pil.	Kazimierz Szalewicz	25 III 1930 – 3 III 1931
por. mar. pil.	Adolf Stempkowski	3 III 1931 – 1935
por. mar. pil.	Kazimierz Szalewicz	1935 – 1937
por. mar. pil.	Aleksander Krawczyk	1937 – 1938
kpt. mar. obs.	Marian Janczewski	1938 – 1939

Wypadki lotnicze[edytuj | edytuj kod]

W okresie funkcjonowania eskadry miały miejsce następujące wypadki lotnicze zakończone obrażeniami lub śmiercią pilota^[7]:

W czerwcu 1928 załoga mjr. obs. Zygmunta Nikorowicza lecąc z Pucka do Warszawy wodnopłatowcem LeO H-13B wodując na Wiśle uległa zniszczeniu. Załoga nie odniosła obrażeń.
8 lutego 1929 wodnopłatowiec LeO H-13B lecąc z Poznania do Pucka z załogą por. pil. Edward Suzanowicz, ppor.ppor. obs. Walerian Jasionowski i Zygmunt Majewski oraz majster wojsk. Franciszek Zając musiał przymusowo lądować w Sopocie, ponieważ awarii uległy silniki. Dzięki szybkiej interwencji ekipy technicznej MDL, która umożliwiła usunięcia defektu i wodnopłatowiec odleciał do Pucka.
23 czerwca 1930 musiał przymusowo wodować wodnopłatowiec Schreck FBA na jeziorze w Kartuzach. Załoga w składzie ppor. obs. Henryk Kołodziejek i bosmat pil. Stefan Witas nie doznała obrażeń.
24 kwietnia 1934 zginął bosman pil. Walenty Walkowiak lecąc treningowo wodnosamolotem R-XIII ter.
17 czerwca 1936 w locie służbowym na samolocie Lublin R.XIII ter zginął chor. strz. samol. Walerian Makowski.
Podczas przelotu nad niemieckim statkiem pasażerskim pilot podczas skrętu zawadził skrzydłem o wody Zatoki Puckiej. Samolot uległ zatopieniu, natomiast załogę uratowała łódź ratunkowa śledzonego okrętu. Obserwator ppor. mar. Tadeusz Jeżewski wyrzucił do wody aparat fotograficzny żeby zdjęcia które zrobił nie dostały się w ręce wroga.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c Pawlak 1989 ↓, s. 391.
↑ ^a ^b Pawlak 1989 ↓, s. 392.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 392-393.
↑ ^a ^b Pawlak 1989 ↓, s. 393.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 394.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 391-394.
↑ Pawlak 1989 ↓, s. 391–394.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4.

[CITEREFPawlak1989391-1] Pawlak 1989 ↓, s. 391.

[CITEREFPawlak1989392-2] Pawlak 1989 ↓, s. 392.

[CITEREFPawlak1989392-393-3] Pawlak 1989 ↓, s. 392-393.

[CITEREFPawlak1989393-4] Pawlak 1989 ↓, s. 393.

[CITEREFPawlak1989394-5] Pawlak 1989 ↓, s. 394.

[CITEREFPawlak1989391-394-6] Pawlak 1989 ↓, s. 391-394.

[CITEREFPawlak1989391–394-7] Pawlak 1989 ↓, s. 391–394.

[:1-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43