1983
Rok 1983 / MCMLXXXIII
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1950–1959 • 1960–1969 • 1970–1979 • 1980–1989 • 1990–1999 • 2000–2009 • 2010–2019
lata: 1973 « 1978 « 1979 « 1980 « 1981 « 1982 « 1983 » 1984 » 1985 » 1986 » 1987 » 1988 » 1993
Rok 1983 ogłoszono[edytuj | edytuj kod]
- w Kościele katolickim – Rokiem Jubileuszowym z okazji 1950. rocznicy zbawczej śmierci Chrystusa
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 4 stycznia – Adam Hanuszkiewicz (Teatr Narodowy) i Gustaw Holoubek (Teatr Dramatyczny) zostali usunięci ze stanowisk dyrektorów teatrów.
- 10 stycznia – odbyła się premiera filmu Filip z konopi.
- 13 stycznia – wydalono korespondentkę UPI, R. E. Gruber; spowodowało to wydalenie z USA korespondenta PAP, Stanisława Głąbińskiego.
- 14 stycznia – Lech Wałęsa podjął próbę powrotu do pracy w Stoczni Gdańskiej. Nie został jednak wpuszczony na teren zakładu.
- 25 stycznia – rozpoczął się proces twórców Radia „Solidarność”
- 30 stycznia – na wezwanie Biura Politycznego KC PZPR. które postanowiło zlikwidować nadto rozdyskutowane ugrupowanie w partii, rozwiązał się krakowski Klub Kultury „Kuźnica”.
- 2 lutego – prymas Józef Glemp został kardynałem.
- 12 lutego – prokuratura wojskowa skończyła trzydniowe przesłuchania Lecha Wałęsy jako świadka w sprawie przeciwko Jackowi Kuroniowi i innym członkom Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR” (Komitet Obrony Robotników).
- 15 lutego – powołano Generalną Dyrekcję Budowy Metra Warszawskiego.
- 21 lutego – premiera filmu Karate po polsku.
- 24 lutego – nowa inscenizacja opery Karola Szymanowskiego Król Roger otworzyła uroczystości 150-lecia Teatru Wielkiego w Warszawie.
- 25 lutego – w Olsztynie ukazało się pierwsze wydanie Dziennika Pojezierza.
- 28 lutego – Główny Urząd Statystyczny podał, że nastąpił dalszy spadek dochodu narodowego o 8% w stosunku do 1982, zaś w stosunku do 1978 – o 25%.
- 9 marca – przed sądem w Grudziądzu rozpoczął się proces Anny Walentynowicz, oskarżonej o zorganizowanie strajku w Stoczni Gdańskiej.
- 14 marca – premiera filmu Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny w reżyserii Janusza Majewskiego.
- 15 marca:
- władze ponowiły oficjalne zaproszenie papieża do złożenia wizyty w ojczyźnie w dniach 16-22 czerwca 1983.
- podwyżka cen kawy, papierosów i benzyny.
- 16 marca – po porażce 2:3 w rewanżowym meczu z Liverpool FC, Widzew Łódź awansował do półfinału Pucharu Europy Mistrzów Krajowych.
- 22 marca – generał Czesław Kiszczak wyraził optymizm w sprawie łagodzenia obostrzeń stanu wojennego.
- 28 marca – premiera filmu Austeria.
- 30 marca – Anna Walentynowicz została skazana na 15 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu za kontynuowanie działalności związkowej w stanie wojennym.
- 11 kwietnia – premiera filmu Wilczyca.
- 15 kwietnia – rozpoczęto budowę warszawskiego metra; 12 lat później (w kwietniu 1995) oddano do użytku pierwszy odcinek, zaś po kolejnych 13 latach (w październiku 2008) zakończono całą budowę pierwszej linii.
- 17 kwietnia – milicja rozbiła niezależne obchody rocznicy powstania w getcie warszawskim.
- 20 kwietnia:
- prezydent Warszawy zawiesił Związek Artystów Plastyków. Oficjalne uzasadnienie tej decyzji: „za działalność niezgodną ze statutem”.
- w rewanżowym meczu półfinałowym Pucharu Mistrzów Widzew Łódź zremisował z Juventusem 2:2. W pierwszym meczu wygrali Włosi 2:0.
- 22 kwietnia – utworzenie rezerwatu przyrody Puszcza Mariańska.
- 24 kwietnia – Józef Pinior został aresztowany we Wrocławiu.
- 1 maja – pierwszomajowe kontrmanifestacje, m.in. w Krakowie, Gdańsku i w Warszawie.
- 4 maja – od 13 grudnia 1981 do 31 marca 1983 z powodu naruszenia „praw stanu wojennego” oskarżono 3 tys. osób; 215 przebywało w więzieniach.
- 10 maja – Rada Państwa zalegalizowała pierwszą federację nowych związków zawodowych (hutników).
- 12 maja – maturzysta Grzegorz Przemyk został zatrzymany i pobity przez funkcjonariuszy MO w komisariacie przy ul. Jezuickiej na Starym Mieście w Warszawie, w wyniku czego zmarł dwa dni później w szpitalu.
- 14 maja – śmierć 19-letniego maturzysty Grzegorza Przemyka, przesłuchiwanego w komisariacie milicji na Starym Mieście w Warszawie, zbulwersowała opinię publiczną kraju.
- 16 maja – premiera filmu sensacyjnego Wielki Szu w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.
- 19 maja – pogrzeb Grzegorza Przemyka stał się największą od ogłoszenia stanu wojennego pokojową demonstracją przeciwko władzy.
- 22 maja – Polska zremisowała z ZSRR 1:1 w rozegranym w Chorzowie meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Europy.
- 27 maja – Gdynia: zakupiony w roku 1929 z darów społeczeństwa statek szkolny – żaglowiec Dar Pomorza – został udostępniony publiczności, jako muzeum.
- 28 maja – Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał zaocznie na karę śmierci Zdzisława Najdera, szefa sekcji polskiej Radia Wolna Europa w Monachium.
- 31 maja – został aresztowany seryjny morderca Paweł Tuchlin.
- 8 czerwca – wizyta prezesa rady nadzorczej koncernu Kruppa, Bertholta Beitza.
- 16–23 czerwca – miała miejsce II pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny
- 17 czerwca – nazajutrz po likwidacji Związku Artystów Plastyków, władze zezwoliły na rejestrację Związku Artystów Rzeźbiarzy.
- 19 czerwca – uroczysta koronacja obrazów Matki Bożej z Brdowa, Lubaczowa, Stoczka Klasztornego i Zielenic, na Jasnej Górze przez Jana Pawła II.
- 20 czerwca – ukazał się debiutancki album grupy Lady Pank.
- 30 czerwca – po wyprodukowaniu 521 311 sztuk zakończono produkcję polskiego samochodu Syrena.
- 1 lipca – podwyżka cen skupu produktów rolnych; dewaluacja złotego w stosunku do dolara o 7,8%.
- 21 lipca – rozwiązała się WRON, generał Wojciech Jaruzelski został przewodniczącym Komitetu Obrony Kraju i zwierzchnikiem sił zbrojnych.
- 22 lipca – Rada Państwa zniosła stan wojenny (wprowadzony 13 grudnia 1981).
- 23 lipca – Jerzy Kukuczka i Wojciech Kurtyka jako pierwsi Polacy znaleźli się na Gaszerbrum I (8068 m n.p.m.), należącym do „Korony Himalajów”.
- 30 lipca – szóstym szlagierem wydawniczym roku stała się powieść Romana Bratnego „Rok w trumnie”, trywialna i brutalna groteska na temat zjawisk stanu wojennego.
- 8 sierpnia – Ryszard Szparak ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m ppł. wynikiem 49,17 s.
- 19 sierpnia – władze rozwiązały ZLP.
- 24 sierpnia – władze rozwiązały zarząd polskiego PEN-Clubu i tydzień później ustanowiły zarząd komisaryczny.
- 25 sierpnia – w Stoczni Gdańskiej odbyło się spotkanie wicepremiera Mieczysława Rakowskiego z pracownikami, w którym brał też udział Lech Wałęsa.
- 31 sierpnia – w rocznicę porozumień gdańskich, w wielu miejscowościach odbyły się manifestacje; 1472 osoby zatrzymano, 17 z nich aresztowano.
- 19 września – ukształtował się komitet założycielski z Haliną Auderską na czele, popieranego przez władze nowego ZLP.
- 1 października – w Warszawie przy murach Starego Miasta przy ul. Podwale odsłonięto pomnik Małego Powstańca projektu Jerzego Jarnuszkiewicza.
- 5 października – Gdańszczanin Lech Wałęsa został uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.
- 17 października – premiera filmu Klakier.
- 20 października – Stary Teatr z Krakowa zainaugurował działalność „Teatru Rzeczypospolitej”; publiczność Warszawy oglądała „Wyzwolenie”, głośny spektakl Stanisława Wyspiańskiego, w reżyserii Konrada Swinarskiego wystawiany od 1974 roku.
- 21 października – wmurowano kamień węgielny pod budowę Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi.
- 23 października – premiera serialu telewizyjnego Blisko, coraz bliżej.
- 28 października – PRON zwrócił się do Sejmu o przedłużenie ustalonego w amnestii okresu ujawnienia się (do końca roku) osób, których działalność polityczna podlegała zagrożeniu karą z mocy dekretów i stanu wojennego.
- 1 listopada:
- rozpoczęto starania o beatyfikację kardynała Stefana Wyszyńskiego.
- po 6-miesięcznej przerwie przywrócono reglamentację masła, innych tłuszczów zwierzęcych i margaryny.
- 4 listopada:
- zjazd „nowego” ZLP: prezesem została Halina Auderska.
- Katowice: odsłonięto Pomnik Harcerzy Września.
- 12 listopada – premiera „Irydiona” Zygmunta Krasińskiego w Krakowie, Jerzy Trela w roli Masynissy (reżyseria: Mikołaj Grabowski).
- 22 listopada – Sejm PRL przyjął rezygnację Wojciecha Jaruzelskiego ze stanowiska ministra obrony i powołał na ten urząd Floriana Siwickiego.
- 25 listopada – wizyta szefa Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR, Czebrikowa.
- 7 grudnia – 8 osób zginęło w wybuchu gazu w bloku mieszkalnym na osiedlu Retkinia w Łodzi.
- 10 grudnia – Lech Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla – nagrodę odebrała żona.
- 17 grudnia – wieś Lipce została przemianowana na Lipce Reymontowskie.
- 19 grudnia – Janusz Majewski prezesem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, które uniknęło rozwiązania przez władzę. Henryk Szletyński prezesem związku aktorów.
- 20 grudnia – wojskowe grupy operacyjne, powołane w warunkach stanu wojennego przez WRON, zbadały funkcjonowanie służb publicznych w kraju.
- 31 grudnia – w 1983, po raz pierwszy od 1979, wzrósł wytworzony dochód narodowy (o 4-5%), ale był on niższy o 20% od dochodu w 1978.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia – Niemcy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 3 stycznia:
- Apple Computer zaprezentowała komputer biurowy z myszką.
- rozpoczęła się trwająca nieprzerwanie do dzisiaj erupcja wulkanu Kīlauea na Hawajach.
- 12 stycznia – premiera filmu Danton.
- 16 stycznia – 47 osób zginęło, a 20 zostało rannych w katastrofie tureckiego Boeinga 727 w Ankarze.
- 17 stycznia – Nigeria wydaliła ponad 2 miliony nielegalnych imigrantów, głównie z Ghany.
- 19 stycznia:
- w Boliwii został aresztowany nazistowski zbrodniarz wojenny Klaus Barbie.
- premiera mikrokomputera Lisa przedsiębiorstwa Apple Computer Inc. – pierwszego komputera osobistego wyposażonego w interfejs graficzny.
- 20 stycznia:
- na Morzu Śródziemnym zatonął polski drobnicowiec MS Kudowa Zdrój; zginęło 20 marynarzy, 8 uratowano.
- odbyła się prezentacja Fiata Uno.
- 22 stycznia – szwedzki tenisista Björn Borg zakończył karierę sportową.
- 23 stycznia – stacja NBC wyemitowała premierowy odcinek serialu Drużyna A.
- 24 stycznia – zapadły wyroki w masowym procesie członków Czerwonych Brygad i morderców Aldo Moro. Główni oskarżeni skazani zostali na karę dożywotniego pozbawienia wolności.
- 25 stycznia:
- papież Jan Paweł II promulgował nowy Kodeks prawa kanonicznego.
- wystrzelono amerykańsko-europejskiego satelitę IRAS, pierwszego przeznaczonego do badań promieniowania podczerwonego.
- 26 stycznia:
- start sztucznego satelity IRAS, pierwszego teleskopu do obserwacji astronomicznych w podczerwieni.
- rozpoczęła się sprzedaż arkusza kalkulacyjnego Lotus 1-2-3.
- 27 stycznia – nastąpiło połączenie obu odcinków budowy kolejowego Tunelu Seikan, między japońskimi wyspami Honsiu i Hokkaido.
- 4 lutego – Klaus Barbie, zbrodniarz hitlerowski, został wydany Francji przez władze Boliwii.
- 6 lutego – zbrodniarz hitlerowski z czasów II wojny światowej Klaus Barbie, nazywany „rzeźnikiem z Lyonu”, został przewieziony do więzienia w Lyonie, gdzie oskarżono go o zbrodnie przeciw ludzkości.
- 10 lutego – 1 osoba zginęła, a 7 zostało rannych w wyniku eksplozji granatu rzuconego przez prawicowego ekstremistę podczas demonstracji izraelskiego lewicowego ruchu pokojowego Pokój Teraz w Jerozolimie.
- 11 lutego – Ariel Szaron został zmuszony do ustąpienia z funkcji ministra obrony Izraela po obciążeniu go przez komisję pośrednio winą na masakrę w palestyńskich obozach w Libanie.
- 13 lutego – 64 osoby zginęły w pożarze w kinie Cinema Statuto w Turynie.
- 16 lutego – w południowej Australii wybuchło ponad 180 pożarów, w których zginęło 75 osób (tzw „środa popielcowa”).
- 23 lutego – rząd hiszpański znacjonalizował holding prasowy Rumasa.
- 6 marca – zwycięstwo koalicji CDU/CSU i FDP w wyborach do Bundestagu – Helmut Kohl kanclerzem RFN. Partia Zielonych pierwszy raz dostała się do Bundestagu.
- 8 marca:
- w przemówieniu do Narodowego Stowarzyszenia Ewangelików Ronald Reagan nazwał ZSRR „imperium zła”.
- do handlu wszedł IBM PC/XT, pierwszy komputer osobisty fabrycznie wyposażony w dysk twardy.
- 11 marca:
- Bob Hawke został premierem Australii.
- 23 spośród 50 osób na pokładzie zginęło w katastrofie samolotu DC-9 w Wenezueli.
- 12 marca – rebelianci z ugrupowania UNITA uprowadzili w Angoli 66 obywateli Czechosłowacji.
- 16 marca – po porażce 2:3 w rewanżowym meczu ćwierćfinałowym z Liverpool FC, Widzew Łódź awansował do półfinału PEMK. W pierwszym meczu w Łodzi wygrał 2:0.
- 22 marca – Chaim Herzog został wybrany przez Kneset na urząd prezydenta Izraela.
- 23 marca – w telewizyjnym orędziu do narodu prezydent Stanów Zjednoczonych Ronald Reagan ogłosił amerykański program strategicznej obrony antybalistycznej krajów NATO przed atakiem balistycznym ze strony Związku Radzieckiego (ang. Strategic Defense Initiative – Inicjatywa Obrony Strategicznej).
- 29 marca:
- Helmut Kohl został zaprzysiężony na kanclerza Niemiec.
- w USA wszedł do handlu pierwszy laptop.
- 30 marca – w RFN powstał drugi rząd Helmuta Kohla.
- 31 marca – około 5 tys. osób zginęło w wyniku trzęsienia ziemi i tsunami w kolumbijskim departamencie Nariño nad Pacyfikiem.
- 4 kwietnia – wahadłowiec kosmiczny Challenger wystartował z przylądka Canaveral do swojej pierwszej misji.
- 6 kwietnia – Juventus F.C. wygrał 2:0 z Widzewem Łódź w pierwszym meczu półfinałowym Pucharu Mistrzów.
- 7 kwietnia – astronauci Donald Peterson i Franklin Story Musgrave odbyli pierwszy w historii spacer kosmiczny z pokładu wahadłowca (Challenger).
- 11 kwietnia – odbyła się 55. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 15 kwietnia – otwarto Tokyo Disney Resort.
- 18 kwietnia – dokonano zamachu bombowego na ambasadę amerykańską w Bejrucie. Zginęły 83 osoby, a 130 zostało rannych.
- 20 kwietnia – wystrzelono statek kosmiczny Sojuz T-8 z załogową misją na stację orbitalną Salut 7.
- 22 kwietnia – niemiecki tygodnik Stern zapowiedział opublikowanie nieznanych, obszernych pamiętników Adolfa Hitlera z lat 1932-1945. Zakupione za 9,9 mln marek pamiętniki okazały się fałszerstwem.
- 23 kwietnia:
- feministyczna Lista Kobiet zdobyła trzy mandaty w swym pierwszym starcie w wyborach parlamentarnych na Islandii.
- w Monachium odbył się 28. Konkurs Piosenki Eurowizji.
- 24 kwietnia:
- w wyborach do izby niższej austriackiego parlamentu federalnego po raz pierwszy od 13 lat Socjaldemokratyczna Partia Austrii nie uzyskała większości głosów ani mandatów; dymisję złożył Bruno Kreisky, zaś jego następcą na stanowisku kanclerza i przewodniczącego partii został Fred Sinowatz, do 1986 r. kierujący mniejszościowym rządem.
- wojna kambodżańska: powstańcy z KPNLF i wojska tajlandzkie odparły atak wojsk wietnamskich na znajdujący się na terytorium Tajlandii obóz z uchodźcami kambodżańskimi Nong Samet.
- 25 kwietnia:
- amerykańska sonda kosmiczna Pioneer 10 przekroczyła orbitę Plutona.
- uruchomiono metro w Lille.
- magazyn Stern ogłosił odkrycie (jak się później okazało sfałszowanych) pamiętników Adolfa Hitlera.
- 26 kwietnia – 10-letnia Amerykanka Samantha Reed Smith otrzymała list wraz z zaproszeniem do odwiedzenia ZSRR od sekretarza generalnego KPZR Jurija Andropowa, będący odpowiedzią na jej list wysłany po wyborze Andropowa, w którym wyrażała obawę możliwością wybuchu wojny atomowej.
- 28 kwietnia – uchwalono zniesienie kary śmierci w czasie pokoju w państwach członkowskich Rady Europy.
- 5 maja:
- Chaim Herzog został prezydentem Izraela.
- w Monachium odbył się 28. Konkurs Piosenki Eurowizji.
- 6 maja – założono chilijski klub piłkarski Deportes Puerto Montt.
- 7 maja – dokonano oblotu szwajcarskiego samolotu szkolno-treningowego Pilatus PC-9.
- 11 maja:
- „dzień narodowego protestu” w Chile – pokojowa demonstracja przeciw reżimowi wojskowemu i na rzecz swobód obywatelskich.
- kometa IRAS-Araki-Alcock minęła Ziemię w odległości 4,67 mln km (najbliżej od roku 1770).
- 14 maja – na Sycylii wybuchł wulkan Etna.
- 16 maja – Michael Jackson po raz pierwszy tańczy Moonwalk do piosenki Billie Jean podczas uroczystości Motown 25: Yesterday, Today, and Forever.
- 17 maja – wojna libańska: podpisano układ pokojowy pomiędzy Izraelem a Libanem, przewidujący wycofanie wojsk izraelskich z Libanu.
- 20 maja – w czasopiśmie Science ukazały się artykuły dwóch niezależnych od siebie zespołów naukowych – jednego pod kierunkiem Roberta Gallo, drugiego prowadzonego przez Luca Montagniera – wskazujące, że za zakażenia AIDS odpowiedzialny może być nieznany wcześniej retrowirus; nazwano go później wirusem zespołu nabytego braku odporności (HIV).
- 30 maja – szczyt G7 w Williamsburgu zakończył się wydaniem wspólnego oświadczenia w wspierającego stanowisko USA w negocjacjach rozbrojeniowych.
- 2 czerwca:
- w kierunku Wenus została wystrzelona radziecka sonda Wenera 15.
- w katastrofie lotu Air Canada 797 na lotnisku Cincinnati-Northern Kentucky zginęły 23 osoby, a pozostałe 23 zostały ranne.
- 4 czerwca – oficjalną wizytę przyjaźni złożyła w Rumunii partyjno-państwowa delegacja PRL pod przewodnictwem I sekretarza KC PZPR, prezesa Rady Ministrów – gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego.
- 6 czerwca – premiera filmu sensacyjnego Ośmiorniczka w reżyserii Johna Glena.
- 7 czerwca – w kierunku Wenus została wystrzelona radziecka sonda Wenera 16.
- 9 czerwca:
- Mário Soares został po raz drugi premierem Portugalii.
- zwycięstwo Partii Konserwatywnej Margaret Thatcher w wyborach do Izby Gmin.
- 13 czerwca – sonda Pioneer 10 przecięła orbitę Neptuna i symbolicznie opuściła Układ Słoneczny.
- 16 czerwca:
- Jurij Andropow został Przewodniczącym Rady Najwyższej ZSRR.
- pierwszy komercyjny start europejskiej rakiety Ariane z Gujany Francuskiej.
- 17 czerwca – włoska policja aresztowała jednego dnia w Neapolu i innych miastach kilkuset członków Camorry.
- 18 czerwca – Sally Ride została pierwszą Amerykanką w przestrzeni kosmicznej jako członek załogi wahadłowca Challenger w ramach misji STS-7.
- 19 czerwca – przywódcy i szefowie rządów ówczesnych 10 krajów członkowskich Wspólnot Europejskich podpisali Deklarację Stuttgarcką.
- 22 czerwca:
- po raz pierwszy sztuczny satelita został zdjęty z orbity okołoziemskiej przez wahadłowiec kosmiczny.
- w Rzymie zaginęła Emanuela Orlandi 15-letnia obywatelka Watykanu, której do dziś nie odnaleziono.
- 24 czerwca – Syria wydaliła szefa OWP Jasira Arafata.
- 27 czerwca – rozpoczęła się załogowa misja statku Sojuz T-9 na stację orbitalną Salut 7.
- 1 lipca – Grecja objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 3 lipca – w Colorado Springs, Amerykanin Calvin Smith ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 9,93 s.
- 7 lipca – Samantha Smith przybyła do Moskwy.
- 11 lipca – 119 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737 w Ekwadorze.
- 15 lipca – 8 osób zginęło, 55 zostało rannych w zamachu bombowym przy linii odpraw Turkish Airlines w porcie lotniczym Paryż-Orly, przeprowadzonym przez armeńską organizację terrorystyczną ASALA.
- 16 lipca – 20 osób zginęło w katastrofie brytyjskiego helikoptera Sikorsky S-61 na Morzu Celtyckim.
- 21 lipca – na stacji antarktycznej Wostok zanotowano rekordowo niską temperaturę powietrza: -89,2 °C.
- 22 lipca – Amerykanin Dick Smith jako pierwszy samotnie obleciał kulę ziemską śmigłowcem, co zajęło mu około 11 miesięcy.
- 23 lipca:
- na Sri Lance wybuchły krwawe zamieszki na tle etnicznym, które stały się początkiem długotrwałej wojny domowej.
- Jerzy Kukuczka i Wojciech Kurtyka jako pierwsi Polacy znaleźli się na Gaszerbrum I (8068 m n.p.m.), należącym do „Korony Himalajów”.
- piloci kanadyjskiego Boeinga 767, nazwanego później szybowcem z Gimli, sprowadzili bezpiecznie maszynę lotem ślizgowym na ziemię, po zgaśnięciu silników na wysokości 8500 metrów.
- 24 lipca:
- ponad 100 osób zginęło w wyniku runięcia w przepaść przeładowanego autobusu na tzw. „Drodze Śmierci” między Coroico a La Paz w Boliwii.
- w Wenezueli w 200. rocznicę urodzin Simóna Bolívara powstała tajna, lewicowa organizacja polityczno-wojskowa Boliwariański Ruch Rewolucyjny-200. Jednym z jej założycieli był późniejszy prezydent kraju gen. Hugo Chávez.
- 25 lipca – Metallica wydała swój debiutancki album zatytułowany Kill ’Em All.
- 26 lipca – reprezentantka Czechosłowacji Jarmila Kratochvílová ustanowiła w Monachium niepobity do dzisiaj (2013) rekord świata w biegu na 800 metrów (1:53,28).
- 27 lipca – Madonna wydała swój debiutancki album pt. Madonna.
- 4 sierpnia:
- Bettino Craxi jako pierwszy socjalista został premierem Włoch.
- Górna Wolta (dziś Burkina Faso): zamach stanu, w wyniku którego prezydentem został Thomas Sankara.
- 6 sierpnia – pożar hiszpańskiego supertankowca „Castillo De Bellver” w pobliżu Kapsztadu. Statek przełamał się i zatonął, do morza dostało się 250 tys. ton ropy naftowej.
- 7 sierpnia – na Stadionie Olimpijskim w Helsinkach rozpoczęły się pierwsze w historii mistrzostwa świata w lekkoatletyce.
- 8 sierpnia – w wojskowym zamachu stanu został obalony gwatemalski dyktator Efraín Ríos Montt.
- 21 sierpnia – opozycyjny polityk filipiński Benigno Aquino został zastrzelony na lotnisku w Manili.
- 28 sierpnia – Menachem Begin ogłosił niespodziewanie zamiar ustąpienia ze stanowiska premiera Izraela.
- 30 sierpnia – 90 osób zginęło w katastrofie samolotu Tu-134 w Ałmaty (Kazachstan).
- 31 sierpnia – w Koblencji, Amerykanin Edwin Moses ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. (47,02 s.)
- 1 września – w pobliżu Sachalinu radzieckie myśliwce zestrzeliły koreański samolot pasażerski.
- 4 września – w Rieti, Brytyjczyk Steve Ovett ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3.30,77 s.
- 6 września – ZSRR przyznał się do zestrzelania koreańskiego samolotu z 269 osobami na pokładzie.
- 9 września – przyjęto dokument końcowy KBWE.
- 15 września – Menachem Begin zrezygnował z funkcji premiera Izraela.
- 16 września – pochodzący z Austrii aktor Arnold Schwarzenegger uzyskał obywatelstwo USA, co pozwoliło mu – 20 lat później – ubiegać się o urząd gubernatora Kalifornii i – po dwukrotnie wygranych wyborach – sprawować go w latach 2003–2011.
- 17 września – Vanessa Williams została pierwszą czarnoskórą Miss USA.
- 19 września – Saint Kitts i Nevis uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 23 września:
- Saint Kitts i Nevis został członkiem ONZ.
- 112 osób zginęło w okolicach lotniska w Abu Zabi (ZEA) po wybuchu bomby na pokładzie należącego do Gulf Air Boeinga 737.
- 25 września – 38 członków IRA uciekło z północnoirlandzkiego więzienia Maze, unieszkodliwiając wcześniej strażników.
- 26 września – pułkownik Stanisław Pietrow prawdopodobnie zapobiegł wojnie nuklearnej, ignorując błędne wskazania radzieckiego systemu wczesnego ostrzegania o wystrzeleniu 5 rakiet amerykańskich.
- 27 września:
- premiera serialu Powrót do Edenu.
- Richard Stallman ogłosił w Usenecie rozpoczęcie projektu GNU.
- 29 września – w Chicago miała miejsce premiera III Symfonii Witolda Lutosławskiego.
- 2 października – Bangladesz: Muhammad Yunus założył Grameen Bank.
- 4 października – prezydent Ronald Reagan podpisał ustawę w sprawie nadawania programu radiowego na Kubę.
- 5 października:
- Norweski Komitet Noblowski ogłosił decyzję o przyznaniu Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla.
- czeski astronom Antonín Mrkos odkrył planetoidę (9007) James Bond.
- 9 października – kilka minut przed przyjazdem południowokoreańskiego prezydenta Chun Doo-hwana, wybuch bomby zniszczył Muzeum Męczenników w stolicy Birmy Rangunie. Zginęło 4 Birmańczyków i 17 członków delegacji koreańskiej, w tym 4 ministrów, a 46 osób zostało rannych.
- 10 października:
- radziecka sonda Wenera 15 weszła na orbitę Wenus.
- Icchak Szamir zastąpił Menachema Begina na stanowisku premiera Izraela.
- 13 października:
- zamach stanu na Grenadzie.
- do amerykańskich sklepów trafił pierwszy na świecie telefon komórkowy Motorola DynaTAC.
- 21 października – XVII Generalna Konferencja Miar ustaliła obecnie obowiązującą definicję metra.
- 22 października – w RFN ponad milion osób wzięło udział w protestach przeciwko zbrojeniom atomowym.
- 23 października – w samobójczych zamachach bombowych na kwatery wojsk francuskich i amerykańskich w Bejrucie zginęło ponad 300 osób.
- 25 października – Stany Zjednoczone dokonały inwazji na Grenadę.
- 28 października – Stany Zjednoczone zawetowały rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ potępiającą amerykańską interwencję na Grenadzie.
- 30 października:
- pierwsze wybory w Argentynie od czasu przejęcia władzy przez wojsko.
- silne trzęsienie ziemi w okolicach miasta Erzurum we wschodniej Turcji spowodowało śmierć ponad 1300 osób.
- 4 listopada – wojna libańska: w Tyrze (Liban) ponad 60 osób zginęło w samobójczym ataku na żołnierzy izraelskich.
- 8 listopada – Angola: 130 osób zginęło w katastrofie Boeinga 737-200 TAAG Angola Airlines.
- 11 listopada – zakończyły się ćwiczenia wojskowe Able Archer 83.
- 15 listopada – ogłoszono niepodległość tureckiej części Cypru (Cypr Północny).
- 17 listopada – w meksykańskim stanie Chiapas powstała Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego (EZLN).
- 18 listopada – w setną rocznicę powstania ponownie otwarty został Teatr Narodowy w Pradze.
- 20 listopada – w sieci ABC wyemitowano film telewizyjny Nazajutrz, opowiadający o skutkach hipotetycznej amerykańsko-radzieckiej wojny atomowej.
- 23 listopada:
- Bundestag podjął decyzję o stacjonowaniu rakiet Pershing II na terenie Niemiec. W odpowiedzi ZSRR zawiesił rozmowy rozbrojeniowe z USA.
- premiera filmu Czułe słówka.
- 26 listopada – z sejfów w Porcie lotniczym Londyn-Heathrow zrabowano 26 mln funtów w złocie.
- 27 listopada – pod Madrytem rozbił się Boeing 747 kolumbijskich linii Avianca. Spośród 192 osób na pokładzie zginęło 181.
- 28 listopada:
- urodził się 25-milionowy obywatel Kanady.
- w katastrofie samolotu Fokker F-28 w nigeryjskim mieście Enugu zginęły 53 osoby.
- Niemiec Ulf Merbold został pierwszym cudzoziemcem biorącym udział w amerykańskiej misji kosmicznej jako członek załogi wahadłowca Columbia.
- 29 listopada – Zgromadzenie Ogólne ONZ wezwało ZSRR do wycofania się z Afganistanu.
- 2 grudnia – premiera wyreżyserowanego przez Johna Landisa teledysku „Thriller”, ilustrującego utwór Michaela Jacksona.
- 6 grudnia – palestyńscy terroryści zdetonowali bombę podłożoną w autobusie w Jerozolimie; zginęło 6 Izraelczyków, a 43 osoby zostały ranne.
- 7 grudnia – 93 osoby zginęły w zderzeniu na pasie startowym lotniska Barajas pod Madrytem samolotów Boeing 727 i DC-9.
- 10 grudnia:
- Danuta Wałęsa, w imieniu swego męża Lecha, odebrała w Oslo Pokojową Nagrodę Nobla.
- Raúl Alfonsín został prezydentem Argentyny.
- 13 grudnia – Turgut Özal został premierem Turcji.
- 15 grudnia:
- na Cyprze zniesiono karę śmierci za zabójstwo.
- uchwalono Konstytucję Salwadoru.
- 17 grudnia:
- 19 grudnia – FIFA: w Rio de Janeiro skradziono przyznaną na własność reprezentacji Brazylii Złotą Nike.
- 21 grudnia – w elektrowni jądrowej w Czarnobylu oddano do eksploatacji reaktor nr 4, który eksplodował w 1986 roku.
- 27 grudnia – papież Jan Paweł II spotkał się w więzieniu z Ali Ağcą.
- 28 grudnia – utworzono Szacki Park Narodowy na Ukrainie.
- 29 grudnia – odbył się ślub księżniczki Monako Karoliny i włoskiego biznesmena Stefana Casiraghiego.
- 31 grudnia:
- wojskowy zamach stanu w Nigerii, prezydent Shehu Shagari został obalony przez gen. Muhammadu Buhariego.
- na dworcu kolejowym w Marsylii i na pokładzie pociągu TGV Marsylia-Paryż wybuchły bomby, zabijając 5 osób i raniąc kilkadziesiąt. Zamachy są przypisywane organizacji terrorystycznej Carlosa Szakala.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia – Suchanun Viratprasert, tajska tenisistka
- 2 stycznia
- Kate Bosworth, amerykańska aktorka
- Agnieszka Chlipała, polska judoczka
- 3 stycznia – Tyra Misoux, niemiecka aktorka pornograficzna
- 4 stycznia – Will Bynum, amerykański koszykarz
- 7 stycznia
- Alicja Malinowska, polska siatkarka
- Cappie Pondexter, amerykańska koszykarka
- 8 stycznia – Katarzyna Żylińska, polska siatkarka
- 11 stycznia – Kaisa Mäkäräinen, fińska biathlonistka
- 13 stycznia – Trina Michaels, amerykańska aktorka pornograficzna
- 14 stycznia – Edyta Strzycka, polska piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów
- 15 stycznia
- Emmanuel Chedal, francuski skoczek narciarski
- Axel Cédric Konan, iworyjski piłkarz
- Jermaine Pennant, angielski piłkarz
- 16 stycznia
- Adam Guibourgé-Czetwertyński, polski urzędnik państwowy, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu
- Marta Marrero, hiszpańska tenisistka
- Marwan Kenzari, holenderski aktor i komik
- 18 stycznia – Marcin Hycnar, polski aktor
- 19 stycznia – Justyna Kowalczyk, polska biegaczka narciarska
- 20 stycznia – Stephen Moore, australijski rugbysta
- 21 stycznia
- Monique Adamczak, australijska tenisistka pochodzenia polskiego
- Victor Leandro Bagy, brazylijski piłkarz
- Natalja Bielinska, rosyjska lekkoatletka, tyczkarka
- Maryse Ouellet, kanadyjska wrestlerka
- Paweł Rusek, polski siatkarz
- 22 stycznia – Primož Urh-Zupan, słoweński skoczek narciarski
- 23 stycznia:
- Krzysztof Łągiewka – polski piłkarz
- Mariette Hansson – szwedzka piosenkarka
- 24 stycznia – Scott Speed, amerykański kierowca wyścigowy
- 25 stycznia – Josh Powell, amerykański koszykarz
- 28 stycznia
- Tomasz Madras, polski politolog i ekonomista, wicewojewoda podlaski
- Milan Majstorović, serbski koszykarz
- Virginie Pichet, francuska tenisistka
- Kimmo Yliriesto, fiński skoczek narciarski
- 30 stycznia - Richard Adjei, niemiecki futbolista i bobsleista (zm. 2020)
- 31 stycznia – Marta Maj, polska brydżystka
- 1 lutego:
- Iveta Benešová, czeska tenisistka
- Florian Liegl, austriacki skoczek narciarski
- 2 lutego
- Katarzyna Klisowska, polska lekkoatletka, skoczkini w dal
- Carolina Klüft, szwedzka lekkoatletka, wieloboistka, skoczkini w dal i trójskoczkini
- Atanasia Pera, grecka lekkoatletyka, trójskoczkini
- 3 lutego
- Josefa Fabíola Almeida de Souza, brazylijska siatkarka
- Patricia Sylvester, grenadyjska lekkoatletka, trójskoczkini
- 4 lutego - Iskra Mijalić, chorwacka siatkarka
- 6 lutego – Keila Costa, brazylijska lekkoatletka, skoczkini w dal i trójskoczkini
- 9 lutego – Kim Hyun-ki, koreański skoczek narciarski
- 10 lutego
- Marta Natanek, polska siatkarka
- James Ryan, nowozelandzki rugbysta i prawnik
- 11 lutego – Ronald Ross, amerykański koszykarz, trener
- 13 lutego – Marcin Salamonik, polski koszykarz
- 14 lutego – Agnieszka Krawczuk, polska lekkoatletka, miotaczka
- 15 lutego
- David Andersen, norweski skoczek narciarski
- Stefan Kaiser, austriacki skoczek narciarski
- 16 lutego – Agyness Deyn, angielska modelka
- 17 lutego
- Małgorzata Chojnacka, polska kajakarka
- Joëlle Scheer, luksemburska lekkoatletka, tyczkarka
- 18 lutego
- Ilja Roslakow, rosyjski skoczek narciarski
- Roberta Vinci, włoska tenisistka
- 20 lutego – Lacy Janson, amerykańska lekkoatletka, tyczkarka
- 21 lutego
- Marina Miletić, chorwacka siatkarka
- Anna Wawrzycka, polska zapaśniczka
- 22 lutego – Penny Flame, amerykańska aktorka pornograficzna
- 23 lutego
- Emily Blunt, brytyjska aktorka
- Simon Eder, austriacki biathlonista
- 25 lutego – Sylwia Gawlikowska, polska pięcioboistka nowoczesna
- 27 lutego – Kate Mara, amerykańska aktorka
- 28 lutego – Ice La Fox, amerykańska aktorka pornograficzna
- 1 marca:
- Shawn Toovey, amerykański aktor
- Mirko Kovač, serbski koszykarz
- 5 marca - Natalija Kuszcz, ukraińska lekkoatletka, tyczkarka
- 8 marca
- Nicole Clerico, włoska tenisistka
- Konrad Krönig, polski samorządowiec, prezydent Skarżyska-Kamiennej
- 9 marca
- Dája Bedáňová, czeska tenisistka
- Agnieszka Frankowska, polska lekkoatletka, płotkarka
- 10 marca
- Natasha Alam, amerykańska modelka, aktorka
- Jelena Bowina, rosyjska tenisistka
- 11 marca
- Żaneta Glanc, polska lekkoatletka, dyskobolka
- Joanna Kocielnik, polska lekkoatletka, płotkarka
- 14 marca
- Taylor Hanson, amerykański muzyk
- Agnieszka Kapała-Sokalska, polska adwokat, polityk, samorządowiec, członkini Zarządu Województwa Pomorskiego
- 16 marca – Ben Hebert, kanadyjski curler
- 17 marca – Jelena Pandžić, chorwacka tenisistka
- 18 marca – Stéphanie Cohen-Aloro, francuska tenisistka
- 19 marca
- Nicole Fessel, niemiecka biegaczka narciarska
- Sławomir Zapała, polski piosenkarz, showman, aktor, muzyk i konferansjer
- 20 marca
- Michael Cassidy, amerykański aktor
- Thomas Kahlenberg, duński piłkarz
- Eiji Kawashima, japoński piłkarz, bramkarz
- Jenni Vartiainen, fińska piosenkarka
- 21 marca
- Anatolie Doroş, mołdawski piłkarz
- Agata Drozdowska, polska kostiumografka filmowa (zm. 2017)
- Gonzalo Fierro, chilijski piłkarz
- Martina Hrašnová, słowacka lekkoatletka, młociarka
- Juan Murré, portugalski rugbysta
- Jakub Wieczorek, polski aktor
- 22 marca
- Aleksandra Kisio, polska aktorka
- Agnieszka Wieszczek-Kordus, polska zapaśniczka
- 23 marca:
- Dijon Thompson, amerykański koszykarz
- Karolina Borkowska, polska aktorka
- Mohamed Farah, brytyjski lekkoatleta, biegacz długodystansowy i przełajowy
- Kader Mangane, senegalski piłkarz
- Sascha Riether, niemiecki piłkarz
- Mariusz Stańczuk, polski wioślarz
- Philipp Zeller, niemiecki hokeista na trawie
- 24 marca – T.J. Ford, amerykański koszykarz
- 25 marca
- Anna Maria Buczek, polska aktorka
- Njazi Kuqi, fiński piłkarz pochodzenia kosowskiego
- Magdalena Nykiel, polska biathlonistka
- Sanja Starović, serbska siatkarka
- Porter Troupe, amerykański koszykarz
- Małgorzata Zofia Zawadzka, polska aktorka
- 26 marca – Salesi Maʻafu, australijski rugbysta
- 27 marca - Julija Gołubczikowa, rosyjska lekkoatletka, tyczkarka
- 29 marca - Monica Grimsrud, norweska lekkoatletka, tyczkarka
- 30 marca
- Margaret Hoelzer, amerykańska pływaczka
- Britta Norgren, szwedzka biegaczka narciarska
- 31 marca
- Thierry Issiémou, gaboński piłkarz
- Rienat Mamaszew, rosyjski hokeista
- Katarzyna Wójcik, polska pięcioboistka nowoczesna
- 1 kwietnia
- Siergiej Łazariew, rosyjski piosenkarz i tancerz
- Mio Suemasa, japońska kolarka górska
- Emil Westberg, szwedzki skoczek narciarski
- 2 kwietnia
- Ana Lelas, chorwacka koszykarka
- Katarzyna Duran, polska piłkarka ręczna
- 5 kwietnia
- Maksim Anisimau, białoruski skoczek narciarski
- Jorge Andrés Martínez, urugwajski piłkarz
- Shikha Uberoi, indyjska tenisistka
- Ouyang Xiaofang, chińska sztangistka
- 6 kwietnia – Diora Baird, amerykańska aktorka, modelka
- 7 kwietnia – Andrea Fuentes, hiszpańska pływaczka synchroniczna
- 8 kwietnia
- Natalie Hurst, australijska koszykarka
- Anastasija Jermakowa, rosyjska pływaczka synchroniczna
- Tatjana Pietrowa, rosyjska lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
- Katarzyna Stochaj, polska piłkarka
- 10 kwietnia – Ryan Merriman, amerykański aktor
- 11 kwietnia
- Sylwia Bileńska, polska zapaśniczka
- Jennifer Heil, kanadyjska narciarka dowolna
- 12 kwietnia – Jelena Dokić, australijska tenisistka
- 13 kwietnia – Tian Zhandong, chiński skoczek narciarski
- 14 kwietnia - Simona La Mantia, włoska lekkoatletka, trójskoczkini
- 15 kwietnia
- Alice Braga, brazylijska aktorka
- Anna Żelazko, polska piłkarka
- 16 kwietnia – Manu-L, szwajcarski piosenkarz
- 17 kwietnia – Maria Fernanda Alves, brazylijska tenisistka
- 20 kwietnia
- Danny Granger, amerykański koszykarz
- Miranda Kerr, australijska modelka
- 21 kwietnia
- Paweł Brożek, polski piłkarz
- Piotr Brożek, polski piłkarz
- Agata Gramatyka, polska wioślarka
- 23 kwietnia
- Daniela Hantuchová, słowacka tenisistka
- Jung Soon-ok, południowokoreańska lekkoatletka, skoczkini w dal
- 24 kwietnia
- Elżbieta Danilczyk, polska lekkoatletka, kulomiotka
- Hanna Melnyczenko, ukraińska lekkoatletka, wieloboistka
- Kamila Szczepańska, polska brydżystka
- 25 kwietnia
- Ołeh Husiew, ukraiński piłkarz
- Bogna Jóźwiak, polska szablistka
- Agnieszka Judycka, polska aktorka
- 26 kwietnia
- Tadeusz Błażusiak, polski motocyklista, startujący w trialu i enduro
- Krzysztof Kozłowski, polski prawnik, polityk, wojewoda zachodniopomorski
- 29 kwietnia – David Lee, amerykański koszykarz
- 30 kwietnia
- Jelena Leuczanka, białoruska koszykarka
- Sun Lei, chińska lekkoatletka, tyczkarka
- 1 maja
- Krzysztof Aleksander Janczak, polski kompozytor, aranżer, muzykolog
- Elisabeth Pauer, austriacka lekkoatletka, oszczepniczka
- 2 maja
- Dominika Golec, polska siatkarka
- Tina Maze, słoweńska narciarka alpejska
- 3 maja
- Thomas Lobben, norweski skoczek narciarski
- Bogumiła Raulin, polska miłośniczka wspinaczki wysokogórskiej, szybownictwa
- 4 maja
- Nancy Cheekoussen, maurytyjska lekkoatletka, tyczkarka
- Neuza Silva, portugalska tenisistka
- 5 maja - Mabel Gay, kubańska lekkoatletka, trójskoczkni
- 6 maja – Doron Perkins, amerykański koszykarz
- 7 maja – Tomasz Pochwała, polski skoczek narciarski
- 11 maja – Iwona Sitkowska, polska aktorka teatralna i telewizyjna
- 12 maja
- Alicja Bachleda-Curuś, polska aktorka
- Domhnall Gleeson, irlandzki aktor
- Virginie Razzano, francuska tenisistka
- 13 maja
- Dominika Chmiel, polska szachistka
- Kamila Kubas, polska kajakarka
- Grégory Lemarchal, francuski piosenkarz, zwycięzca Star Academy 4 (zm. 2007)
- 14 maja
- María Emilia Salerni, argentyńska tenisistka
- Tomisław Tajner, polski skoczek narciarski, syn Apoloniusza Tajnera
- Amber Tamblyn, amerykańska aktorka
- 16 maja – Krzysztof Brejza, polski polityk
- 18 maja – Marta Słodnik, polska siatkarka
- 19 maja - Edita Grigelionytė, litewska lekkoatletka, tyczkarka
- 21 maja – Līga Dekmeijere, łotewska tenisistka
- 23 maja – Heidi Range, jedna z wokalistek zespołu Sugababes
- 25 maja
- James Bolabiu, fidżyjski sędzia rugby union
- Julija Taratynawa, białoruska lekkoatletka, tyczkarka
- 26 maja – Patrycja Mikszto, polska piłkarka ręczna, bramkarka
- 27 maja – Taryn Thomas, amerykańska aktorka pornograficzna
- 28 maja – Jernej Damjan, słoweński skoczek narciarski
- 30 maja
- Matej Uram, słowacki skoczek narciarski
- Koen Bauweraerts, belgijski DJ, producent i kompozytor
- 31 maja – Karin Melis Mey, południowoafrykańska lekkoatletka, skoczkini w dal
- 1 czerwca – Sylvia Hoeks, holenderska aktorka
- 2 czerwca – Joanna Szczygielska, polska lekkoatletka, trójskoczkini
- 3 czerwca – Yasmin Lee, amerykańska aktorka pornograficzna
- 4 czerwca
- Elżbieta Romanowska, polska aktorka
- Olha Saładucha, ukraińska lekkoatletka, trójskoczkini
- 5 czerwca:
- Dorota Jamróz, polska piłkarka
- Jarosław Szlachetka, polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP, burmistrz Myślenic
- Elżbieta Międzik, polska koszykarka
- 6 czerwca
- Marcin Hakiel, polski tancerz zawodowy
- Gianna Michaels, amerykańska aktorka pornograficzna
- 8 czerwca
- Kim Clijsters, belgijska tenisistka
- Łukasz Czepiela, polski pilot akrobata
- Juliana Fedak, ukraińska tenisistka
- 9 czerwca – Alektra Blue, amerykańska aktorka pornograficzna
- 10 czerwca – Tomasz Makowiecki, polski muzyk
- 11 czerwca
- Kamil Bortniczuk, polski polityk, poseł na Sejm RP, wiceminister
- Anna Maria Żukowska, polska polityk, poseł na Sejm RP
- 12 czerwca – Anja Rubik, polska modelka
- 16 czerwca
- Bartłomiej Jaszka, polski piłkarz ręczny
- Paweł Tomaszewski, polski aktor
- 17 czerwca:
- Lee Ryan, brytyjski piosenkarz
- Michael Hicks, amerykański koszykarz, posiadający także polskie obywatelstwo
- 18 czerwca – Anna Kukawska, polska konferansjerka, prezenterka telewizyjna, piosenkarka i aktorka
- 19 czerwca:
- Tatjana Mihhailova, estońska piosenkarka, reprezentantka Estonii podczas 59. Konkursu Piosenki Eurowizji
- Yūsuke Aoki, japoński rugbysta
- 20 czerwca – Josh Childress, amerykański koszykarz
- 21 czerwca – Marta Nieradkiewicz, polska aktorka
- 25 czerwca – Cleo, polska piosenkarka i autorka tekstów
- 26 czerwca – Edyta Rzenno, polska siatkarka
- 27 czerwca
- Alsou, rosyjska piosenkarka
- Kristin Karu, estońska lekkoatletka, tyczkarka
- Anna Nentwig, polska lekkoatletka, sprinterka
- 28 czerwca – Jörg Ritzerfeld, niemiecki skoczek narciarski
- 29 czerwca
- Pedro Cabral, portugalski rugbysta
- Paweł Woicki, polski siatkarz
- 30 czerwca
- Cheryl Cole, brytyjska piosenkarka
- Katarzyna Skowrońska-Dolata, polska siatkarka
- Patrick Wolf, brytyjski piosenkarz
- 1 lipca - Sheilla Tavares de Castro, brazylijska siatkarka
- 3 lipca – Dorota Masłowska, polska pisarka
- 4 lipca – Agnieszka Dulej, polska łyżwiarka figurowa
- 5 lipca
- Jim Denney, amerykański skoczek narciarski
- Jelena Radinovič-Vasič, serbska lekkoatletka, tyczkarka
- Zheng Jie, chińska tenisistka
- 6 lipca – Elżbieta Skowrońska, polska siatkarka
- 7 lipca – Krzysztof Lijewski, polski piłkarz ręczny
- 9 lipca – Aleksandra Paluch, polska piłkarka ręczna
- 10 lipca:
- Julija Wakułenko, ukraińska tenisistka
- Martyna Koc, polska koszykarka
- 11 lipca – Rafał Śliż, polski skoczek narciarski
- 13 lipca – Tomasz Lach, wokalista z zespołu Afromental
- 14 lipca
- Jeff Isaacson, amerykański curler
- Witalij Szumbareć, ukraiński skoczek narciarski
- 19 lipca – Robert Skibniewski, polski koszykarz
- 22 lipca – Arsenie Todiraş, mołdawski piosenkarz
- 23 lipca – Bastian Kaltenböck, austriacki skoczek narciarski
- 25 lipca – Tony Weeden, amerykański koszykarz
- 26 lipca
- Julia Hütter, niemiecka lekkoatletka, tyczkarka
- Delonte West, amerykański koszykarz
- 28 lipca – Kamil Piechucki, polski koszykarz, trener
- 29 lipca - Ogonna Nnamani, amerykańska siatkarka pochodzenia nigeryjskiego
- 31 lipca – Małgorzata Flejszar, polska lekkoatletka, sprinterka
- 1 sierpnia – Katarzyna Kuźniak, polska szablistka
- 4 sierpnia – Mariusz Wlazły, polski siatkarz
- 5 sierpnia – Magdalena Jarecka, polska zawodniczka karate
- 6 sierpnia – Robin van Persie, holenderski piłkarz
- 8 sierpnia – Marta Mika, polska piłkarka
- 10 sierpnia - Regan Scott, amerykańska siatkarka
- 11 sierpnia – Chris Hemsworth, australijski aktor
- 12 sierpnia – Meryem Uzerli, niemiecka aktorka tureckiego pochodzenia
- 13 sierpnia – Thomas Schwall, amerykański skoczek narciarski
- 14 sierpnia
- Elena Baltacha, brytyjska tenisistka (zm. 2014)
- Mila Kunis, amerykańska aktorka
- 16 sierpnia
- Krystyna Guzik, polska biathlonistka
- Nikos Zisis, grecki koszykarz
- 17 sierpnia – Aleksandra Fila, polska lekkoatletka, trójskoczkini
- 18 sierpnia - Laurien Hoos, holenderska lekkoatletka, wieloboistka
- 20 sierpnia – Claudine Schaul, luksemburska tenisistka
- 21 sierpnia – Łukasz Romanek, polski żużlowiec
- 22 sierpnia – Michał Ruciak, polski siatkarz
- 23 sierpnia
- Sun Mingming, chiński koszykarz
- Marianne Steinbrecher, brazylijska siatkarka
- 25 sierpnia – Szymon Ruman, polski prawnik, podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji
- 26 sierpnia – Irena Blicharz, polska judoczka
- 27 sierpnia – Dżamała, ukraińska piosenkarka
- 28 sierpnia - Lilli Schwarzkopf, niemiecka lekkoatletka, wieloboistka
- 30 sierpnia – Marta Malec-Lech, polska polityk, działaczka samorządowa, członek zarządu województwa małopolskiego
- 31 sierpnia - Alina Cantea, rumuńska lekkoatletka, tyczkarka
- 1 września:
- Tiana Lynn, amerykańska aktorka pornograficzna
- José Antonio Reyes, hiszpański piłkarz
- Iva Perovanović, czarnogórska koszykarka
- 2 września - Zhanna Barrer, izraelska lekkoatletka, tyczkarka
- 3 września
- Ivana Abramović, chorwacka tenisistka
- Małgorzata Gapska, polska piłkarka ręczna, bramkarka
- Alexander Klaws, niemiecki piosenkarz
- 4 września:
- Margit Rüütel, estońska tenisistka
- Armands Šķēle, łotewski koszykarz
- 6 września - Aoife Hoey, irlandzka bobsleistka i lekkoatletka
- 7 września – Piri Weepu, nowozelandzki rugbysta
- 8 września - Anna Kras, polska judoczka
- 11 września:
- Đorđe Mićić, serbski koszykarz
- Ike Diogu, amerykański koszykarz, posiadający także nigeryjskie obywatelstwo
- Ivana Matović, serbska koszykarka
- 12 września – Magdalena Mazurek, polska siatkarka
- 14 września – Amy Winehouse, angielska piosenkarka (zm. 2011)
- 15 września
- Zoë Brown, brytyjska lekkoatletka, tyczkarka
- Desma Stovall, amerykańska siatkarka
- 16 września – Katerine Avgoustakis, belgijska piosenkarka
- Jason Smith, amerykański curler
- Sasha Son, litewski piosenkarz
- 17 września
- Maria Bińczyk, polska łyżwiarka figurowa
- Maryna Tumas, białoruska siatkarka
- 18 września – Leah Metcalf, amerykańska koszykarka
- 19 września:
- Izzy Gallegos, wokalista zespołu US5
- Carl Landry, amerykański koszykarz
- Justyna Oleksy, polska lekkoatletka, sprinterka
- Henrietta Paxton, brytyjska lekkoatletka, tyczkarka
- 20 września – Sancho Lyttle, hiszpańska koszykarka
- 21 września
- Maggie Grace, amerykańska aktorka
- Tori Polk, amerykańska lekkoatletka, skoczkini w dal
- 24 września
- Randy Foye, amerykański koszykarz
- Barbara Sachmacińska, polska sztangistka
- 25 września – Joanna Paprocka, polska taekwondzistka
- 26 września – Ricardo Quaresma, portugalski piłkarz
- 27 września
- Daria Kasperska, polska piłkarka
- Kamil Zieliński, polski ekonomista, samorządowiec, wicewojewoda dolnośląski
- 28 września – Michał Winiarski, polski siatkarz
- 29 września – Anna Ksok, polska lekkoatletka, skoczkini wzwyż
- 1 października
- Maureen Calvo, kostarykańska lekkoatletka, tyczkarka
- Marina Katić, chorwacka siatkarka
- 2 października – Cara Gee, kanadyjska aktorka
- 3 października – Yvonne Meusburger, austriacka tenisistka
- 4 października
- Anna Kamińska, polska kolarka
- Fernando López Miras, hiszpański polityk, prezydent Murcji
- 6 października – Renata Voráčová, czeska tenisistka
- 7 października
- Lechosław Jocz, polski językoznawca
- Joanne Morgan, brytyjska siatkarka
- 8 października - Dmytro Razumkow, ukraiński polityk, przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy
- 9 października - Andreea Imre, rumuńska lekkoatletka, tyczkarka
- 10 października
- Juan Pedro Gutiérrez, argentyński koszykarz, posiadający także hiszpańskie obywatelstwo
- Lzzy Hale, amerykańska wokalistka i gitarzystka rockowa
- 11 października – Ľubomíra Kurhajcová, słowacka tenisistka
- 13 października
- Gonzalo García García, hiszpański piłkarz
- Alicja Pawlak, polska piłkarka
- 14 października – Vanessa Lane, amerykańska aktorka pornograficzna
- 16 października – Loreen, szwedzka piosenkarka
- 17 października
- Felicity Jones, brytyjska aktorka
- Daniel Kajmakoski, macedoński piosenkarz, reprezentant Macedonii podczas 60. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 19 października – Rebecca Ferguson, szwedzka aktorka
- 20 października
- Julija Bejhelzimer, ukraińska tenisistka
- Sheree Francis, jamajska lekkoatletka, skoczkini wzwyż
- Stephan Hocke, niemiecki skoczek narciarski
- 21 października – Courtney Sims, amerykański koszykarz
- 22 października – Antoni Pawlicki, polski aktor
- 24 października – Karolina Semeniuk-Olchawa, polska piłkarka ręczna
- 28 października – Jarrett Jack, amerykański koszykarz
- 29 października – Jakub Dłoniak, polski koszykarz
- 30 października - Anna Marczuk-Paszkiewicz, polska sztangistka (zm. 2017)
- 31 października - Syrine Balti, tunezyjska lekkoatletka, tyczkarka
- 4 listopada – Joanna Piwowarska, polska lekkoatletka, tyczkarka
- 5 listopada – Andrew Hayden-Smith, angielski aktor
- 6 listopada – Nicole Hosp, austriacka narciarka alpejska
- 8 listopada
- Karolina Chlewińska, polska florecistka
- Justyna Mospinek, polska łuczniczka
- Blanka Vlašić, chorwacka lekkoatletka, skoczkini wzwyż
- 9 listopada - Maja Włoszczowska, polska kolarka górska
- 10 listopada
- Giorgi Cimakuridze, gruziński piłkarz
- Ole Christen Enger, norweski skoczek narciarski
- 11 listopada
- Anikó Kapros, węgierska tenisistka
- Philipp Lahm, niemiecki piłkarz
- Candy Manson, amerykańska aktorka pornograficzna
- 12 listopada
- Lê Thị Phương, wietnamska lekkoatletka, tyczkarka
- Jasmaniah Osman, malezyjska lekkoatletka, tyczkarka
- 15 listopada
- Veli-Matti Lindström, fiński skoczek narciarski
- Fernando Verdasco, hiszpański tenisista
- 16 listopada
- Anna Chałupa, polska ekonomistka, urzędniczka państwowa, wiceminister
- Adam Enright, kanadyjski curler
- Britta Steffen, niemiecka pływaczka
- 17 listopada – Alessio Bolognani, włoski skoczek narciarski
- 19 listopada
- Adam Driver, amerykański aktor
- Daria Werbowy, kanadyjska modelka pochodzenia ukraińskiego
- Aleksandra Zawistowska, polska gimnastyczka
- 20 listopada – Allan Rasmussen, duński szachista
- 21 listopada
- Daniela Iraschko-Stolz, austriacka skoczkini narciarska
- Nikki Bella – amerykańska wrestlerka
- Brie Bella – amerykańska wrestlerka
- 23 listopada – Alain Koffi, pochodzący z Wybrzeża Kości Słoniowej, francuski koszykarz
- 25 listopada – Teppei Takano, japoński skoczek narciarski
- 26 listopada
- Mateusz Janicki, polski aktor
- Rachel Starr, amerykańska aktorka pornograficzna
- 29 listopada
- Jennifer Oeser, niemiecka lekkoatletka, wieloboistka
- Tanisha Wright, amerykańska koszykarka
- 30 listopada – Izabela Ściborska, polska siatkarka
- 1 grudnia - Katarina Barun-Šušnjar, chorwacka siatkarka
- 6 grudnia
- Urszula Piwnicka, polska lekkoatletka, oszczepniczka
- Mikołaj Roznerski, polski aktor
- 9 grudnia – Dariusz Dudka, polski piłkarz
- 12 grudnia – Sefton Barrett, kanadyjski koszykarz
- 13 grudnia:
- Otylia Jędrzejczak, polska pływaczka, dwukrotna medalistka olimpijska
- Laura Hodges, australijska koszykarka
- Michele Muratori, sanmaryński polityk, kapitan regent San Marino
- 16 grudnia
- Daria Antończyk, polska bokserka, piłkarka, bramkarka
- Joey Dorsey, amerykański koszykarz
- 17 grudnia
- Nicole Büchler, szwajcarska lekkoatletka, tyczkarka
- Magdalena Gąsior-Marek, polska polityk
- Marta Plewa, polska lekkoatletka, tyczkarka
- 20 grudnia
- Chelsea Johnson, amerykańska tyczkarka
- Agata Rosłońska, polska łyżwiarka figurowa
- Lara Stone, holenderska modelka
- Ognjen Vukojević, chorwacki piłkarz
- 21 grudnia – Magnus von Horn, szwedzki reżyser filmowy
- 23 grudnia – Mathias Hafele, austriacki skoczek narciarski
- 27 grudnia
- Rafał Dobrowolski, polski łucznik
- Merab Kwirikaszwili, gruziński rugbysta
- María Vanina García Sokol, argentyńska tenisistka
- 28 grudnia
- Daniela Alvarez, boliwijska tenisistka
- Aiko Nakamura, japońska tenisistka
- Maria Niklińska, polska aktorka
- 31 grudnia - Jaqueline, brazylijska siatkarka
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 11 stycznia – Nikołaj Podgorny, były przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR (ur. 1903)
- 18 stycznia – Stanisław Hebanowski, polski reżyser teatralny, tłumacz (ur. 1912)
- 20 stycznia – Garrincha, piłkarz brazylijski, mistrz świata 1962 (ur. 1933)
- 27 stycznia – Louis de Funès, francuski aktor filmowy (ur. 1914)
- 4 lutego – Karen Ann Carpenter, amerykańska piosenkarka, założycielka wspólnie z bratem Richardem Carpenterem popularnego zespołu muzycznego The Carpenters (ur. 1950)
- 8 lutego – Nadzieja od Jezusa (María Józefa Alhama Valera), hiszpańska zakonnica, mistyczka, błogosławiona katolicka (ur. 1893)
- 9 lutego – Julian Kubiak, polski działacz komunistyczny i związkowy, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy (ur. 1899)
- 16 lutego:
- Kazimiera Iłłakowiczówna, polska poetka, sekretarka marszałka Piłsudskiego (ur. 1892)
- Stanisław Myśliborski-Wołowski, polski historyk i pedagog (ur. 1919)
- 22 lutego – Mieczysław Jastrun, polski poeta i eseista (ur. 1903)
- 25 lutego – Tennessee Williams, amerykański dramaturg (ur. 1911)
- 2 marca – Louis Béguet, francuski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1894)
- 3 marca – Arthur Koestler, brytyjski pisarz i dziennikarz, pochodzenia węgierskiego (ur. 1905)
- 13 marca – Louison Bobet, francuski kolarz (ur. 1925)
- 26 marca – Wincenty Zaleski, polski katechetyk, salezjanin (ur. 1913)
- 27 marca – Hanna Malewska, polska pisarka (ur. 1911)
- 3 kwietnia – Aleksander Ścibor-Rylski, polski reżyser i scenarzysta filmowy (ur. 1928)
- 4 kwietnia – Gloria Swanson, amerykańska aktorka (ur. 1899)
- 5 kwietnia – Marian de la Mata Aparício, hiszpański augustianin, misjonarz, błogosławiony katolicki (ur. 1905)
- 19 kwietnia – Jerzy Andrzejewski, polski pisarz (ur. 1909)
- 20 kwietnia – Robert Nowoczek, polski kolarz szosowy i trener kolarstwa (ur. 1919)
- 21 kwietnia – Édouard Bader, francuski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1899)
- 25 kwietnia – Hans Struksnæs, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1902)
- 28 kwietnia – Jan Rzepecki, pułkownik Wojska Polskiego, historyk (ur. 1899)
- 30 kwietnia – Muddy Waters, amerykański Bluesman (ur. 1913)
- 13 maja – Otto Heckmann, niemiecki astronom (ur. 1901)
- 14 maja – Grzegorz Przemyk, polski działacz opozycyjny, zamordowany przez milicję (ur. 1964)
- 26 maja – Ernst Borinski, niemiecki prawnik i socjolog pochodzenia żydowskiego, przyczynił się do zniesienia praw Jima Crowa w USA (ur. 1901)
- 30 maja – Grant Suiter, amerykański działacz religijny, członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (ur. 1908)
- 31 maja – Jack Dempsey, amerykański bokser, były mistrz świata (ur. 1895)
- 1 czerwca – Anna Seghers, pisarka niemiecka (ur. 1900)
- 2 czerwca – Zbigniew Korosadowicz, polski geograf, taternik, naczelnik TOPR (ur. 1907)
- 6 czerwca – Hugo Johnson, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1908)
- 17 czerwca – Miron Białoszewski, polski pisarz, współtwórca polskiego teatru eksperymentalnego (ur. 1922)
- 4 lipca – John Bodkin Adams, brytyjski lekarz, podejrzewany o zabicie 163 pacjentów (ur. 1899)
- 11 lipca – Stanisław Skupień, polski narciarz, olimpijczyk, wieloletni kierownik schroniska PTTK (ur. 1907)
- 17 lipca – Haldan Keffer Hartline, amerykański fizjolog, laureat Nagrody Nobla w 1967 (ur. 1903)
- 23 lipca – Georges Auric francuski kompozytor i krytyk muzyczny (ur. 1899)
- 29 lipca:
- Luis Buñuel, hiszpański reżyser filmowy (ur. 1900)
- David Niven, angielski aktor filmowy (ur. 1910)
- 3 sierpnia – Carolyn Jones, amerykańska aktorka (ur. 1930)
- 5 sierpnia – Bart Bok, holenderski astrofizyk (ur. 1906)
- 11 sierpnia – Anna Piskorska-Chlebowska, polska chemiczka, podharcmistrzyni, działaczka opozycji demokratycznej w PRL (ur. 1929)
- 14 sierpnia – Alceu Amoroso Lima, brazylijski pisarz, krytyk literacki i katolicki przywódca religijny (ur. 1893)
- 18 sierpnia – Jan Zachwatowicz, polski architekt (ur. 1900)
- 19 sierpnia – Zofia Mrozowska, aktorka teatralna i filmowa (ur. 1922)
- 8 września – Antonin Magne, francuski kolarz (ur. 1904)
- 10 września:
- Felix Bloch, szwajcarsko-amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1905)
- Alfred Urbański, polski ekonomista, działacz socjalistyczny (ur. 1899)
- 15 września – Fryderyk Scherfke, polski piłkarz, uczestnik IO 1936 oraz MŚ 1938 (ur. 1909)
- 25 września – Leopold III, król Belgów (ur. 1901)
- 18 października – Marj Mitchell, kanadyjska curlerka (ur. 1948)
- 26 października – Alfred Tarski, polski logik, członek Szkoły Lwowsko-Warszawskie (zm. 1901)
- 30 października – Jerzy Wiśniewski, polski historyk, genealog, badacz (ur. 1928)
- 7 listopada – Germaine Tailleferre, kompozytorka francuska (ur. 1892)
- 10 listopada – Jalu Kurek, polski poeta i prozaik, przedstawiciel Awangardy Krakowskiej (ur. 1904)
- 16 grudnia – Kusan Suryŏn, koreański mistrz sŏn (jap. zen) (ur. 1909)
- 17 grudnia – Jan Maria Gisges, polski poeta, prozaik, dramaturg (ur. 1914)
- 25 grudnia – Joan Miró, hiszpański malarz (ur. 1893)
- 26 grudnia – Jozef Šimko, słowacki taternik, działacz turystyczny i autor literatury taternickiej (ur. 1909)
- data dzienna nieznana:
- Jerzy Łukaszewicz, polski polityk (ur. 1931)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]
- 11 maja – kometa IRAS-Araki-Alcock minęła Ziemię w odległości 4,67 mln km, najbliżej od roku 1770.
- 11 czerwca – całkowite zaćmienie Słońca
- 25 czerwca – zaćmienie Księżyca
- 4 grudnia – obrączkowe zaćmienie Słońca
Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]
- z fizyki – Subramanyan Chandrasekhar, William Alfred Fowler
- z chemii – Henry Taube
- z medycyny – Barbara McClintock za badania nad transpozonami
- z literatury – William Golding
- nagroda pokojowa – Lech Wałęsa
- z ekonomii – Gerard Debreu
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 10 lutego
- Ostatki: 15 lutego
- Popielec: 16 lutego
- Niedziela Palmowa: 27 marca
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 29 marca
- Wielki Czwartek: 31 marca
- Wielki Piątek: 1 kwietnia
- Wielka Sobota: 2 kwietnia
- Wielkanoc: 3 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 4 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 12 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 22 maja
- Boże Ciało: 2 czerwca
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
|