Billie Jean

Billie Jean
	Wykonawca singla; z albumu Thriller
	Michael Jackson
Wydany	2 stycznia 1983
Nagrywany	1982
Gatunek	pop; R&B
Długość	4:53
Wydawnictwo	Epic Records
Producent	Quincy Jones; Michael Jackson
Format	7"
	Singel po singlu

Billie Jean – singel Michaela Jacksona z 1983 z jego albumu Thriller. Oprócz zajęcia pierwszego miejsca na liście Billboardu, utwór był także numerem jeden na liście singli R&B przez dziewięć tygodni w Stanach Zjednoczonych i jest znany jako jedna z najlepiej przyjętych przez krytyków kompozycja Michaela Jacksona. Została uznana za najlepszy singel roku przez krytyków The Village Voice i otrzymała dwie nagrody Grammy w 1984, w kategoriach: Best Male R&B Vocal Performance oraz Best New Rhythm & Blues Song. Została nominowana do Grammy w kategorii Record of the Year i Song of the Year, razem z „Beat It” w 1984. W 2005, magazyn Blender uznał „Billie Jean” za najlepszy utwór od 1980^[1].

W 2004 utwór tytułowy został sklasyfikowany na 58. miejscu listy 500 utworów wszech czasów magazynu Rolling Stone^[2].

6 marca 2006, „Billie Jean” została wydana ponownie w postaci singla w Wielkiej Brytanii jako część Visionary: The Video Singles. Singel dotarł do 11 miejsca na UK Top 40.

Głównie poprzez wpływ, jaki wywarł na przemysł muzyczny teledysk, a także wykonanie piosenki na żywo, podczas którego Jackson przywdziewał czarny kapelusz z pofałdowanym wierzchem, czarną, lśniącą marynarkę i pojedynczą cekinową rękawicę oraz wykonuje swój najsłynniejszy ruch taneczny, tzw. moonwalk, „Billie Jean” jest uznawana za jego znak rozpoznawczy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Michael Jackson zaczął pisać pierwszą wersję demo piosenki w swoim domu w Wilson w Północnej Karolinie, jesienią 1981. Kiedy przedstawił ją swojemu producentowi, Quincy’emu Jonesowi, Jones chciał zatytułować piosenkę „Not My Lover”. Uważał, że gdy słuchacze zaznajomią się z tytułem, mogą uznać, że Jackson nawiązuje do gwiazdy tenisa, którą była wówczas Billie Jean King^[3]. Powiedział również, iż intro do piosenki jest zbyt długie; Jackson odpowiedział, że długie intro sprawia, że chce się tańczyć. Jackson wygrał różnicę zdań: tytuł został, a piosenka miała długie intro^[4].

Postać Billie Jean jest wprowadzona poprzez krótkie nawiązanie w pierwszym utworze albumu „Thriller”, pt. „Wanna Be Startin’ Somethin'”.

Uważa się, że Jackson nagrał wokal za pierwszym podejściem. Jednak to jego aranżacja pomogła „Billie Jean” stać się wyjątkowym utworem. Jackson chciał napisać „idealną partię basu” i pracował nad nią przez kilka tygodni, zanim osiągnął efekt finalny. Linia basowa, nagrana przez Louisa Johnsona, jest jednym z najlepszych muzycznych dokonań Jacksona. Zaaranżował również partie perkusji i syntezatorów, a także z niewielką pomocą Jerry’ego Heya pracował nad smyczkami i sekcją dętą. Nagranie jego wokali w tle zakończyło produkcję „Billie Jean” na kilka tygodni przed ustanowieniem przez Epic premiery „Thrillera” na 1 grudnia 1982. „Billie Jean” stała się drugim singlem w styczniu 1983.

Wykonanie na Motown 25[edytuj | edytuj kod]

Teledysk do piosenki i nowa sieć telewizyjna BET, skupiająca się na Afro-Amerykanach, pomogły stać się utworowi wielkim hitem. 25 marca 1983, „Billie Jean” i Jackson zdobyli dużo większą publikę, kiedy artysta wykonał utwór przed publicznością, podczas koncertu Motown 25: Yesterday, Today, Forever. Po zjednoczeniu z braćmi z Jackson 5, w celu wykonania wiązanki ich hitów, Jackson pozostał sam na scenie, ubrany w czarną marynarkę, czarne spodnie, odkrywające białe skarpety oraz pojedynczą cekinową rękawicę. Jackson wykonał ten utwór w półplaybacku.

Podczas tego wykonania, Jackson zaprezentował po raz pierwszy słynny ruch taneczny moonwalk. Krok stał się jego znakiem rozpoznawczym, który pojawiał się zawsze na koncertowych wykonaniach „Billie Jean”.

Ponad 47 milionów widzów oglądało Jacksona 16 maja, a natychmiastowym rezultatem był wzrost sprzedaży Thrillera, który do listopada 2006 rozszedł się w 104 milionach egzemplarzy^[5].

Billie Jean 2008[edytuj | edytuj kod]

Oryginalna wersja „Billie Jean” została zremiksowana przez rapera Kanye’a Westa z okazji powstania albumu Thriller 25, reedycji legendarnego Thrillera. Remix, zatytułowany „Billie Jean 2008”, został mieszanie przyjęty przez krytyków. Większość z nich uważało bowiem, że niemożliwym jest ulepszenie oryginału z 1983 roku. Bill Lamb z About.com określił remix jako pozbawiony życia i dodał, że brzmiał on, jak gdyby West wszedł do studia całkowicie onieśmielony i przytłoczony geniuszem oryginału^[6]. Mike Joseph, w wywiadzie poświęconym Thrillerowi 25, uznał wszystkie utwory w nim zawarte, z wyjątkiem remixu Westa, za „przyjemne”. Dodał, że Kanye dostał szansę zremiksowania najbardziej rozpoznawalnego singla z jednego z najlepiej rozpoznawalnych albumów w historii i wszystko, co udało mu się zrobić, to „wetknięcie” automatu perkusyjnego do oryginalnej aranżacji utworu^[7]. Robowi Sheffieldowi z Rolling Stone nie spodobało się wycięcie oryginalnej linii basu. Porównał to do umieszczenia Bobby’ego Orra (były kanadyjski hokeista) na lodzie bez kija hokejowego^[8]. Todd Gilchrist z IGN chwalił remix Westa i określił go jako świetny. Argumentował, że utwór prawie przewyższa dramaturgię oryginału, w którym miała małe znaczenie, jego dodatki wzbogacają piosenkę i ukazują ją we współczesnym kontekście^[9].

Nawiązania[edytuj | edytuj kod]

Chris Cornell oraz Marc Terenzi skomponowali rockowe wersje tego utworu.

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

Wydanie oryginalne[edytuj | edytuj kod]

USA[edytuj | edytuj kod]

1.	„Billie Jean”	4:57

2.	„It’s the Falling in Love”	3:48

		08:45

Wielka Brytania[edytuj | edytuj kod]

7" singel

1.	„Billie Jean”	4:57

2.	„It’s the Falling in Love”	3:48

		08:45

12" singel

1.	„Billie Jean”	6:20

2.	„Billie Jean” (wersja instrumentalna)	6:20

3.	„It’s the Falling in Love”	3:48

		16:28

Visionary[edytuj | edytuj kod]

CD

1.	„Billie Jean”	4:10

2.	„Billie Jean” (Wersja z 12" singla)	6:23

		10:33

DVD

„Billie Jean” (Teledysk)

Informacje[edytuj | edytuj kod]

Słowa, muzyka i aranżacja: Michael Jackson
Produkcja: Quincy Jones i Michael Jackson
Wokale: Michael Jackson
Perkusja: „Ndugu” Chancler
Bas: Louis Johnson
Gitara: David Williams
Rhodes i syntezator: Greg Phillinganes
Syntezator: Greg Smith
Syntezator i programowanie syntezatorów: Bill Wolfer
Aranżacja wokalu, rytmiczna i syntezatorów: Michael Jackson
Aranżacja smyczków: Jerry Hey
Smyczki: Jeremy Lubbock
Mix: Bruce Swedien

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ blender.com. blender.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-12)]..
↑ Rolling Stones Magazine’s Top 500 Songs. metrolyrics.com. [dostęp 2010-07-03]. (ang.).
↑ Billie Jean Songfacts. Songfacts. Dostęp 26 kwietnia 2007.
↑ Blender: „The 500 Greatest Songs Since You Were Born: Number 1".
↑ Guinness Records. guinnessrecords.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-14)]..
↑ About.com’s Thriller 25 review.
↑ PopMatters’ Thriller 25 review.
↑ Rolling Stone’s Thriller 25 review. rollingstone.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-04)]..
↑ IGN T25. uk.music.ign.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-30)]..

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Moonwalk – by Michael Jackson, Edited by Jackie Onassis (Doubleday 1988, ISBN 0-385-24712-5)
The Michael Jackson Story – by Nelson George (Dell 1983, ISBN 0-440-15592-4)
Trapped: Michael Jackson and the Crossover Dream – by Dave Marsh (Bantam 1985, ISBN 0-553-34241-X)
Thriller – Special Edition (Epic Records, 2001 – Selected Interviews)
Michael Jackson: The Ultimate Collection (Epic Records, 2004 – Liner Notes)
Michael Jackson Visionary (https://web.archive.org/web/20080408061311/http://www.mjvisionary.com/mjvisionary.html)
UK singles chart (http://uk.launch.yahoo.com/c/uk/single_charts.html)

[1] r.com. blender.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-12)]..

[2] Rolling Stones Magazine’s Top 500 Songs. metrolyrics.com. [dostęp 2010-07-03]. (ang.).

[Songfacts-3] Billie Jean Songfacts. Songfacts. Dostęp 26 kwietnia 2007.

[Blender-4] Blender: „The 500 Greatest Songs Since You Were Born: Number 1".

[5] Guinness Records. guinnessrecords.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-14)]..

[6] About.com’s Thriller 25 review.

[7] PopMatters’ Thriller 25 review.

[8] Rolling Stone’s Thriller 25 review. rollingstone.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-04)]..

[9] IGN T25. uk.music.ign.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-30)]..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Got to Be There	„Got to Be There” „Rockin’ Robin” „I Wanna Be Where You Are” „Ain’t No Sunshine”
Ben	„Ben”
Music & Me	„With a Child’s Heart” „Morning Glow” „Music and Me” „Happy”
Forever, Michael	„We’re Almost There” „Just a Little Bit of You” „One Day In Your Life”
The Wiz	„Ease on Down the Road” „You Can’t Win” „A Brand New Day”
Off The Wall	„Don’t Stop ’Til You Get Enough” „Rock with You” „Off The Wall” „She’s Out of My Life” „Girlfriend”
Thriller	„The Girl Is Mine” „Billie Jean” „Beat It” „Wanna Be Startin’ Somethin’” „Human Nature” „P.Y.T. (Pretty Young Thing)” „Thriller”
Farewell My Summer Love	„Farewell My Summer Love” „Touch the One You Love” „Girl You’re So Together”
Bad	„I Just Can’t Stop Loving You” „Bad” „The Way You Make Me Feel” „Man in the Mirror” „Dirty Diana” „Another Part of Me” „Smooth Criminal” „Leave Me Alone” „Liberian Girl” „Speed Demon”
Dangerous	„Black or White” „Remember the Time” „In the Closet” „Jam” „Who Is It” „Heal the World” „Give In to Me” „Will You Be There” „Gone Too Soon”
HIStory	„Scream/Childhood” „You Are Not Alone” „Earth Song” „They Don’t Care About Us” „Stranger in Moscow”
Blood On The Dance Floor: HIStory In The Mix	„Blood on the Dance Floor” „HIStory/Ghosts” „Is It Scary”
Invincible	„You Rock My World” „Cry” „Butterflies”
Number Ones	„One More Chance”
The Ultimate Collection	„Cheater”
Thriller 25	„The Girl Is Mine 2008” „Wanna Be Startin’ Somethin’ 2008”
This Is It	„This Is It”
Michael	„Hold My Hand” „Hollywood Tonight” „Behind the Mask”
Bad 25	„I Just Can’t Stop Loving You”
Xscape	„Love Never Felt So Good” „A Place with No Name”
Scream	„Blood on the Dance Floor x Dangerous”
Pozostałe utwory (współpraca z innymi muzykami)	„Say Say Say” „Somebody’s Watching Me” „Tell Me I’m Not Dreamin’ (Too Good to Be True)” „State of Shock” „We Are the World” „Twenty-Five Miles” „Speed Demon” „Get It” „Whatzupwitu” „Someone Put Your Hand Out” „Why” „I Need You” „Unbreakable” „Speechless” „What More Can I Give” „Mind Is The Magic”

Albumy studyjne	Got to Be There Ben Music & Me Forever, Michael Off the Wall Thriller Bad Dangerous HIStory: Past, Present and Future Book I Invincible
Kompilacje	The Best of Michael Jackson Anthology Number Ones The Ultimate Collection The Essential Michael Jackson Visionary: The Video Singles King of Pop Hello World: The Motown Solo Collection This Is It Michael Xscape Scream
Pozostałe albumy	One Day in Your Life E.T. the Extra-Terrestrial Farewell My Summer Love Looking Back to Yesterday Blood on the Dance Floor: HIStory in the Mix Thriller 25 The Stripped Mixes The Remix Suite Bad 25
Trasy koncertowe	Bad World Tour Dangerous World Tour HIStory World Tour This Is It
Filmografia	The Wiz Thriller Kapitan EO Moonwalker „Stark Raving Dad” Michael Jackson’s Ghosts Men in Black II Miss rozbitków Michael Jackson’s This Is It
Wideografia	Dangerous – The Short Films Video Greatest Hits - HIStory HIStory on Film, Volume II Number Ones The One Live in Bucharest: The Dangerous Tour Michael Jackson’s Vision
Książki	Moonwalk Dancing the Dream
Dyskografia	Dyskografia Michaela Jacksona