Kodeks 0220
 recto | |
| Data powstania | III wiek |
|---|---|
| Rodzaj | Kodeks majuskułowy |
| Numer | 0220 |
| Zawartość | |
| Język | grecki |
| Rozmiary | 12 × 15 cm |
| Typ tekstu | tekst aleksandryjski |
| Kategoria | I |
| Data odkrycia | 1950 |
| Odkrywca | Leland C. Wyman |
| Miejsce przechowywania | Oslo |
Kodeks 0220 (według numeracji Gregory-Aland) – wczesny grecki rękopis Nowego Testamentu, spisany w formie kodeksu na pergaminie. Paleograficznie datowany jest na III wiek. Zawiera fragmenty Listu do Rzymian, czytelny jest tylko z jednej strony. Pochodzi z Egiptu, przechowywany jest w Oslo, w prywatnej kolekcji. Jest cytowany w krytycznych wydaniach tekstu Nowego Testamentu, 27 wydanie Nestle-Alanda (NA27) różni się odeń w dwóch miejscach.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Zachował się fragment 1 karty rękopisu z fragmentami tekstu Listu do Rzymian (4,23–5,3 – na stronie recto, 5,8–13 – na stronie verso)[1]. Strona recto jest czytelna, natomiast strona verso jest niemal całkowicie nieczytelna. Jedyne co można tam odczytać, to [η]μων χς w Rz 5,8, ο θανατος w 5,12 oraz αμαρ[τια] w 5,13[2].
Oryginalna karta miała rozmiary 12 na 15 cm. Tekst pisany był jedną kolumną na stronę, 24 linijki w kolumnie (zachowało się 14 linijek)[2][3]. Litery są niewielkie, pismo jest ciągłe, bez przerw między wyrazami (scriptio continua)[4]. Rękopis sporządzony został przez doświadczonego kopistę[2].
Nomina sacra pisane są skrótami: ΚΝ (dla Κυριον), ΙΥ (Ιησου), ΙΝ (Ιησουν), ΧΥ (Χριστου), ΘΥ (θεου)[2].
Tekst[edytuj | edytuj kod]
Grecki tekst rękopisu jest zgodny z aleksandryjską tradycją tekstualną. Kurt Aland określił go jako "strict text", co oznacza, że wykazuje wysoki stopień wierności oryginałowi, i zaklasyfikował do kategorii I[5]. Bliski jest zwłaszcza Kodeksowi Watykańskiemu, z którym jest zgodny wszędzie z wyjątkiem Rz 5,1 (εχωμεν ] εχομεν)[2].
27. wydanie greckiego Nowego Testamentu Nestle-Alanda (NA27) cytuje go trzykrotnie, najpierw w Rz 5,1 przy okazji εχωμεν ] εχομεν i opowiada się za wariantem kodeksu. Następnie cytuje go w 5,2 (opuszcza frazę τη πιστει) i 5,3 (καυχωμεθα ] καυχωμενοι). W pozostałych dwóch przypadkach NA27 nie zgadza się z wariantami fragmentu[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
William Hatch, wydawca fragmentu, datował go na koniec III wieku, co potwierdził Philip W. Comfort, paleograf zajmujący się wczesnymi rękopisami Nowego Testamentu, datując go również na koniec III wieku[2]. INTF datuje rękopis na III wiek[1]. Rękopis prawdopodobnie powstał w Egipcie. Hatch dopuszczał możliwość, że mógł powstać w Babilonie[7].
Nabyty został w Kairze w 1950 roku przez Lelanda C. Wymana, profesora biologii z Uniwersytetu Bostońskiego, który przywiózł go do Bostonu[2][8]. Handlarz, u którego nabył fragment, powiedział, że otrzymał go od Arabów, a został znaleziony w Fustat[9]. Następnym właścicielem fragmentu był John Rocks z Bostonu. W 1988 roku został zakupiony przez Martina Schøyen na aukcji w Sotheby's, należy odtąd do jego prywatnej kolekcji i jest przechowywany w Oslo. W 1989 poddany został zabiegom konserwatorskim w Esseksie[4]. Kodeks został publicznie wystawiony we wrześniu 1994 roku podczas konferencji Europejskich Bibliotek Narodowych w Oslo oraz w czerwcu 2004 roku podczas nordyckiego sympozjum w Oslo na temat studiów qumrańskich[4].
W 1953 roku Kurt Aland umieścił go na liście rękopisów Nowego Testamentu, w grupie kodeksów uncjalnych, nadając mu numer 0220[10].
Tekst strony recto rękopisu, wraz z rekonstrukcją, opublikował William Hatch w Harvard Theological Review (1952)[11]. Philip W. Comfort dokonał ponownej rekonstrukcji strony recto rękopisu w 2001[12].
Cytowany jest w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu (UBS3, UBS4[13], NA26[14], NA27). 27 wydanie Nestle-Alanda (NA27), które wśród greckich rękopisów Nowego Testamentu wprowadziło rozróżnienie na świadków I i II rzędu, cytuje go jako świadka I rzędu[15].
Obecnie przechowywany jest w prywatnej kolekcji Martina Schøyena (MS 113) w Oslo[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c INTF: Kodeks 0220 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2012-01-21].
- ↑ a b c d e f g Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 696. ISBN 978-0-8423-5265-9.
- ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 104. ISBN 978-0-8028-4098-1.
- ↑ a b c MS 113. The Schøyen Collection. [dostęp 2012-01-22].
- ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 104, 125. ISBN 978-0-8028-4098-1.
- ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 60*. ISBN 978-3-438-05100-4.
- ↑ William H. P. Hatch. A Recently Discovered Fragment of the Epistle to the Romans. „HTR”. 45, s. 81-82, 1952.
- ↑ Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman: The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration. Wyd. 4. New York – Oxford: Oxford University Press, 2005, s. 86. ISBN 978-0-19-516122-9.
- ↑ William H. P. Hatch. A Recently Discovered Fragment of the Epistle to the Romans. „HTR”. 45, s. 81, 1952.
- ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 74. ISBN 978-0-8028-4098-1.
- ↑ William H. P. Hatch. A Recently Discovered Fragment of the Epistle to the Romans. „HTR”. 45, s. 81-85, 1952.
- ↑ Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers, 2001, s. 696–697. ISBN 978-0-8423-5265-9.
- ↑ B. Aland, K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. Metzger, A. Wikgren: The Greek New Testament. Wyd. 4. Stuttgart: United Bible Societies, 1993, s. 16*. ISBN 978-3-438-05110-3.
- ↑ E. Nestle, K. Aland (pod red.): Novum Testamentum Graece. Wyd. 26. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1991, s. 51*.
- ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 417.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- William H. P. Hatch. A Recently Discovered Fragment of the Epistle to the Romans. „HTR”. 45, s. 81-85, 1952.
- Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers, 2001, s. 696–697. ISBN 978-0-8423-5265-9.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- MS 113. The Schøyen Collection. [dostęp 2012-01-22].
- INTF: Kodeks 0220 (GA). [w:] Liste Handschriften [on-line]. Münster Institute. [dostęp 2012-01-21].
- P. Schoyen 1 20 (Limongi, Donatella), LDAB [dostęp 2012-02-09]