30 Ağustos

30 Ağustos günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

30 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 242. (artık yıllarda 243.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 123 gün vardır.

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1071 - Malazgirt zaferi'nin ardından Alparslan'ın komutasındaki Türkler, Anadolu'ya girmeye başladı.
• 1908 - Hicaz Demiryolu açıldı.
• 1914 - Alman İmparatorluğu Sahil Topçu Müfrezesi, Çanakkale Boğazı’nın her iki yakasındaki istihkâmlarda göreve başladı. Bu istihkâmların komutasına Alman Amiral Von Usedom atandı.

Sovyet sanatçı Vladimir Pçelin'in Lenin'in vurulma anını resmeden 1927 tarihli çalışması

• 1918 - Lenin'in vurulması: Bolşevik lider Vladimir Lenin'e suikast girişimi gerçekleşti. Lenin, ağır yaralanmasına rağmen suikastten sağ kurtulmayı başardı.
• 1922 - Türk Kurtuluş Savaşı: Başkomutan Mareşal Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın bizzat yönettiği Dumlupınar Meydan Muharebesi, Türk Ordusu'nun kesin zaferiyle sonuçlandı. Yunan Ordusu Başkomutanı Nikolaos Trikupis ve kurmayları esir edildi.
• 1924 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar Meydan Muharebesi'nin ikinci yıl dönümünde, Dumlupınar'da "Meçhul Asker Anıtı"nın temelini attı.
• 1924 - Türkiye İş Bankası, ilk işlemini yaparak faaliyetlerine başladı. Bankanın kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.
• 1925 - Mustafa Kemal Paşa, "Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, mensuplar memleketi olamaz. En doğru ve en hakiki tarikat, tarikat-ı medeniyyedir" dedi.
• 1930 - Ankara-Sivas demiryolu hattı ve Sivas İstasyonu, Başbakan İsmet Paşa'nın konuşmasıyla hizmete açıldı.
• 1937 - Atatürk'ün manevi kızı Sabiha Gökçen'e, 1935'te girdiği Eskişehir Hava Mektebi'nde, "Tayyareci Diploması" verildi.
• 1937 - Van Gölü'nde ilk vapur seferi yapıldı.
• 1941 - Alman Ordusu, Neva Nehri'ne ulaştı ve Leningrad'ın son demiryolu bağlantısını keserek, Leningrad Kuşatması'nın ilk aşamasını gerçekleştirdi. 8 Eylül 1941 tarihinde ise, kentin son kara bağlantısının kesilmesiyle 872 gün sürecek olan kuşatma başladı.
• 1952 - Erzurum'da Aziziye Anıtı açıldı.
• 1955 - Londra Konferansı'nda, "Kıbrıs Sorunu" ele alındı. İngiltere Kıbrıs'ta üçlü bir yönetim önerdi. Yunanistan ise ada halkının geleceğini kendinin belirlemesini istedi. Toplantıya Türkiye'den Dışişleri Bakan Vekili Fatin Rüştü Zorlu katıldı.
• 1963 - Küba füze krizinin ardından, Sovyetler Birliği (Kremlin) ile ABD (Beyaz Saray) arasında doğrudan görüşmeyi sağlayacak "Kırmızı telefon" hattı devreye girdi.
• 1971 - İstanbul Televizyonu deneme yayınlarına başladı.
• 1974 - BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'taki çarpışmalar yüzünden evlerini terk edenlerin güven içinde geri dönmelerine izin verilmesini öngören Fransa, İngiltere, Avusturya ortak karar tasarısını oy birliğiyle kabul etti.
• 1977 - Orgeneral Kenan Evren, Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı.
• 1981 - İran Devlet Başkanı Muhammed Ali Recai ve Başbakan Muhammed Cevad Bahomar bombalı saldırı sonucu öldürüldü.
• 1985 - Uluslararası Af Örgütü, BM İnsan Hakları Komisyonu'na bir rapor gönderdi. Raporda, Bulgaristan'da Türk azınlığa karşı girişilen Bulgarlaştırma kampanyasına son verilmesi istendi.
• 1988 - Irak Ordusu'ndan kaçan binlerce Kürt Türkiye sınırına yığılmıştı. Hükûmet, sınırları açmaya karar verdi ve Kürtler Hakkâri'nin Çukurca ve Uludere ilçelerine sığındı.
• 1992 - Güvenlik güçleri ile İran'dan Türkiye'ye giren 300 kadar PKK militanı çatıştı; 100 militan ve 10 güvenlik görevlisi öldü.
• 1995 - NATO, Bosnalı Sırplara karşı hava harekatı başlattı. Kararlı Güç Harekatı, II. Dünya Savaşı'ndan beri Avrupa'daki en yoğun bombardımanlardan biri oldu.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1748 - Jacques-Louis David, Fransız ressam (ö. 1825)
• 1758 - Cristóbal Bencomo y Rodríguez, İspanyol katolik rahip (VII. Fernando'ın itirafçısı) (ö. 1825)
• 1797 - Mary Shelley, İngiliz yazar (ö. 1851)
• 1804 - Alexander Chodzko, Polonyalı şair, araştırmacı, diplomat (ö. 1891)
• 1811 - Theophile Gautier, Fransız şair ve romancı (ö. 1872)
• 1852 - Jacobus Henricus van 't Hoff, Hollandalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1911)
• 1871 - Ernest Rutherford, İngiliz fizikçi (ö. 1937)
• 1879 - Rıza Nur, Türk siyasetçi, yazar ve hekim (ö. 1942)
• 1884 - Theodor Svedberg, İsveçli kimyager (ö. 1971)
• 1913 - Richard Stone, İngiliz ekonomist (ö. 1991)
• 1921 - Angelo Dundee, Amerikalı boks antrenörü (ö. 2012)
• 1925 - Sami Hazinses, Ermeni asıllı Türk sinema oyuncusu (ö. 2002)
• 1928 - Altan Karındaş, Türk sinema, tiyatro oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
• 1930 - Warren Buffett, Amerikalı girişimci
• 1937 - Bruce McLaren, Yeni Zelandalı araba yarışçısı ve McLaren takımının kurucusu (ö. 1970)
• 1940 - Suna Keskin, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
• 1941 - Zafer Kantarcıoğlu, Türk hukukçu
• 1942 - Zafer Ergin, Türk tiyatro oyuncusu
• 1951 - Ahmet Üzümcü, Türk diplomat
• 1951 - Gediminas Kirkilas, Litvan siyasetçi
• 1954 - Alexander Lukashenko, Belarus Devlet Başkanı
• 1955 - Zafer Atay, Türk voleybolcu ve antrenör
• 1958 - Anna Politkovskaya, Rus gazeteci (ö. 2006)
• 1959 - Muhammed bin Nayif, Suudi Arabistan veliahtı ve İç İşleri Bakanı
• 1961 - Yusuf Erbay, Türk bürokrat
• 1961 - Zafer Algöz, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1962 - Alexander Litvinenko, Rus KGB üyesi (ö. 2006)
• 1962 - Zafer Tüzün, Türk futbolcu ve teknik direktör
• 1963 - Michael Chiklis, Amerikalı oyuncu
• 1963 - Paul Oakenfold, İngiliz DJ
• 1966 - Zafer Şanlı, Türk bas gitarist, söz yazarı, besteci ve aranjör
• 1970 - Mehmet Özgür, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
• 1972 - Cameron Diaz, Amerikalı oyuncu ve model
• 1972 - Pavel Nedvěd, Çek futbolcu
• 1974 - Kemal Tunçeri, Türk basketbolcu
• 1975 - Marina Anissina, Rus asıllı Fransız buz patenci
• 1978 - Tuna Yılmaz, Türk sinema eleştirmeni ve yazar
• 1982 - Andy Roddick, Amerikalı tenisçi
• 1983 - Jonne Aaron, Fin müzisyen
• 1986 - Zafer Yelen, Türk futbolcu
• 1989 - Bebe Rexha, Arnavut asıllı Amerikan müzisyen ve söz yazarı

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1483 - XI. Louis, Fransa Kralı (d. 1423)
• 1928 - Wilhelm Wien, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1864)
• 1935 - Henri Barbusse, Fransız romancı ve gazeteci (d. 1873)
• 1935 - Namık İsmail, Türk ressam (d. 1890)
• 1938 - Max Factor, Sr., Yahudi asıllı Polonyalı kozmetik üreticisi (d. 1872)
• 1940 - J.J. Thomson, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1856)
• 1944 - Carl-Heinrich von Stülpnagel, Alman subay (d. 1886)
• 1971 - Ali Hadi Bara, Türk heykeltıraş (d. 1906)
• 1979 - Jean Seberg, Amerikalı oyuncu (d. 1938)
• 1988 - Eren Eyüboğlu, Türk ressam (d. 1907)
• 1993 - Taner Şener, Türk ses sanatçısı (d. 1923)
• 1995 - Fischer Black, Amerikalı ekonomist (d. 1938)
• 1997 - Ernest Wilimowski, Polonyalı-Alman futbolcu (d. 1916)
• 2000 - Gürdal Tosun, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1967)
• 2003 - Charles Bronson Amerikalı aktör (d. 1921)
• 2005 - Nihat Akçan, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve yönetmen (d. 1926)
• 2006 - Glenn Ford, Amerikalı aktör (d. 1916)
• 2006 - Necip Mahfuz, Mısırlı yazar (d. 1911)
• 2008 - Gilberto Rincón Gallardo, Meksikalı politikacı (d. 1939)
• 2015 - Oliver Sacks, İngiliz nörolog ve yazar (d. 1933)
• 2015 - Wes Craven, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı ve senarist (d. 1939)
• 2016
  • Eleanor Barooshian, Amerikalı şarkıcı (d. 1950)
  • Naşide Göktürk, Türk besteci, söz yazarı ve yorumcu (d. 1965)
  • Věra Čáslavská, Çek jimnastikçi (d. 1942)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta 30 August ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Türkiye Zafer Bayramı
• Kurtuluş : Denizli'nin Çivril ilçesinin Yunan işgalinden kurtuluşu (1922)
• Kurtuluş : Kütahya'nın Yunan işgalinden kurtuluşu (1922)
• Kurtuluş : Kütahya'nın Dumlupınar ilçesinin Yunan işgalinden kurtuluşu (1922)
• Kurtuluş : Manisa'nın Demirci ilçesinin Yunan işgalinden kurtuluşu (1922)