25 Ağustos

25 Ağustos günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

25 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 237. (artık yıllarda 238.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 128 gün vardır.

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1499 - Küçük Davut Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması ile Venedik Cumhuriyeti Donanması arasında meydana gelen Sapienza Deniz Muharebesi, Osmanlı'nın zaferiyle sonuçlandı.
• 1554 - Osmanlı ve Portekiz arasında Maskat Deniz Muharebesi gerçekleşti.
• 1758 - Yedi Yıl Savaşları: Prusya Kralı II. Frederick, Rus ordusunu yendi.
• 1768 - James Cook, ilk yolculuğuna başladı.
• 1825 - Uruguay, Brezilya'dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1830 - Belçika Devrimi başladı.
• 1925 - Mustafa Kemal Paşa, sivil elbisesi ve "panama şapka" ile İnebolu Türkocağı'nda ünlü Şapka Nutku'nu verdi. "Şapka Giyilmesine İlişkin Kanun" da 25 Kasım 1925'te kabul edildi.
• 1933 - İtalya ile Sovyetler Birliği saldırmazlık antlaşması imzaladı.
• 1933 - Sichuan-Çin'de deprem: 9000 kişi öldü.
• 1936 - Aralarında Stalin'in eski arkadaşları Grigori Zinovyev ve Lev Kamenev'in de bulunduğu Sovyetler Birliği'nin önde gelen yöneticilerinden 16 kişi kurşuna dizildi.
• 1940 - Nazi Almanyası'na ait savaş uçakları, Londra'yı bombalamaya başladı.
• 1941 - Guderian'ın 2. Panzer Grubu, Desna Nehri'ni geçerek Kiev yönünde taarruzu sonucunda, Kiev Muharebesi başlamış oldu.
• 1944 - Paris, Alman işgalinden kurtuldu.
• 1954 - Bir askeri uçak Eskişehir üzerinde düştü; pilotla birlikte 10 kişi öldü.
• 1954 - Volkan dergisi yazarı Nihat Yazar, Atatürk'e hakaretten 2 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı.
• 1965 - Türk Sinematek Derneği kuruldu.
• 1967 - Türkiye Öğretmenler Sendikası'nın (TÖS) 3 gün süren 1. Olağanüstü Kongresi'nde, Fakir Baykurt Genel Başkan seçildi.
• 1968 - Koç Grubu, 'Diners Club' kredi kartı ile alışverişi Türkiye'ye getirdi.
• 1970 - 18 şeker fabrikasında 21 bin işçi grevde.
• 1971 - İstanbul'da, Fransızca yayımlanan Le Journal d'Orient gazetesi kapandı. Gazete, 54 yıldan beri yayımlanıyordu.
• 1971 - Özel yüksek okulların devletleştirilmesini öngören tasarı yasalaştı.
• 1981 - Voyager 2, Satürn'ün yakınından geçti.
• 1991 - Belarus, SSCB'den bağımsızlığını ilan etti.
• 1997 - Kasparov, IBM tarafından geliştirilen ve satranç oynayabilen Deep Blue adlı bilgisayara karşı 2-1 yenildi. Bu bir dünya satranç şampiyonunun, bilgisayara yenildiği ilk karşılaşma oldu.
• 1999 - Kadınların 58, erkeklerin 60 yaşında ve 7000 gün prim ödeme koşuluyla emekli olabilecekleri yasalaştı.
• 2000 - UEFA Kupası şampiyonu Galatasaray, Şampiyonlar Ligi Şampiyonu Real Madrid'i 2-1 yenerek UEFA Süper Kupası'nı kazandı.
• 2010 - Çin'de, içinde 91 kişinin bulunduğu Henan Havayolları'na ait Brezilya yapımı Ebmraer 190 tipi yolcu uçağı, ülkenin kuzeydoğusunda düştü. 43 yolcunun yaşamını yitirdiği kazada, 53 yolcu kurtuldu.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1530 - IV. İvan, Rus Çarı (Korkunç İvan adıyla tanınan) (ö. 1584)
• 1707 - I. Luis, 15 Ocak 1724'ten aynı yıl Ağustos ayında ölümüne kadar İspanya kralı (ö. 1724)
• 1744 - Johann Gottfried Herder, Alman filozof, dinbilimci, şair ve edebiyatçı (ö. 1803)
• 1767 - Louis de Saint-Just, Fransız siyasetçi ve Fransız İhtilali'nin liderlerinden (ö. 1794)
• 1785 - Adam Wilhelm Moltke, Danimarka Başbakanı (ö. 1864)
• 1786 - I. Ludwig, Bavyera Kralı (ö. 1868)
• 1819 - Allan Pinkerton, Amerikalı özel dedektif (ö. 1884)
• 1837 - Bret Harte, Amerikalı yazar ve şair (ö. 1902)
• 1841 - Emil Theodor Kocher, İsviçreli doktor, tıbbi araştırmacı (ö. 1917)
• 1845 - II. Ludwig, 10 Mart 1864- 13 Haziran 1886 yılları arasında Bavyera Krallığını yöneten 4. Hükümdarıdır (ö. 1886)
• 1850 - Charles Robert Richet, Fransız fizyoloji (ö. 1935)
• 1862 - Louis Barthou, Fransız siyasetçi (ö. 1934)
• 1882 - Seán T. O'Kelly, İrlandalı siyasetçi (ö. 1966)
• 1898 - Helmut Hasse, Alman matematikçi (ö. 1979)
• 1900 - Hans Adolf Krebs, Alman tıbbi ve biyokimyacı (ö. 1981)
• 1911 - Võ Nguyên Giáp, Vietnamlı asker ve Vietnam Savaşı'nda komünist Kuzey Vietnam Birlikleri'nin Komutanı (ö. 2013)
• 1912 - Erich Honecker, Alman politikacı (ö. 1994)
• 1913 - Walt Kelly, Amerikalı animatör ve karikatürist (ö. 1973)
• 1916 - Frederick Chapman Robbins, Amerikalı mikrobiyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 2003)
• 1916 - Van Johnson, Amerikalı oyuncu (ö. 2008)
• 1918 - Leonard Bernstein, Amerikalı besteci ve orkestra şefi ("West Side Story", Batı Yakasının Hikâyesi filminin de müziğini yapan) (ö. 1990)
• 1919 - George Corley Wallace, ABD'de dört dönem Alabama eyalet valiliği yapan Demokrat Partili siyaset adamı (ö. 1998)
• 1921 - Monty Hall, Kanada doğumlu yapımcı, oyuncu, şarkıcı ve spor yorumcusu (ö. 2017)
• 1923 - Álvaro Mutis, Kolombiyalı yazar, şair, köşe yazarı, yayıncı, film yapımcısı (ö. 2013)
• 1928 - Kayo Dottley, Eski Amerikan futbolu oyuncusu (ö. 2018)
• 1928 - Herbert Kroemer, Nobel ödüllü Alman fizikçi
• 1930 - Sean Connery, İskoç sinema oyuncusu ve Oscar ödülü sahibi (ö. 2020)
• 1931 - Mustafa Kayabek, Türk şair ve yazar (ö. 2015)
• 1933 - Tom Skerritt, Emmy Ödüllü, Amerikalı karakter oyuncusudur
• 1934 - Haşimi Rafsancani, İranlı devlet adamı ve İran'nin 4. Cumhurbaşkanı (ö. 2017)
• 1938 - David Canary, Amerikalı oyuncu (ö. 2015)
• 1938 - Frederick Forsyth, İngiliz yazar
• 1940 - Wilhelm von Homburg, Alman güreşçi, boksör ve aktör (ö. 2004)
• 1941 - Ali Eşref Dervişyan, İranlı hikâye yazarı, eğitimci ve akademisyen
• 1944 - Jacques Demers, Kanadalı senatör ve buz hokeyi koçu
• 1944 - Pat Martino, Amerikalı caz müzisyeni
• 1949 - Martin Amis, İngiliz yazar
• 1949 - John Savage, Amerikalı oyuncudur
• 1950 - Ayhan Sicimoğlu, Türk müzisyen ve gezgin
• 1951 - Rob Halford, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı
• 1952 - Kurban Berdiyev, Türkmen futbolcu ve FK Rostov teknik direktör
• 1954 - Elvis Costello, İngiliz şarkı sözü yazarı
• 1956 - Takeshi Okada, Japon eski millî futbolcudur
• 1958 - Tim Burton, Amerikalı film yönetmeni
• 1961 - Billy Ray Cyrus, Amerikalı aktör ve şarkıcı
• 1961 - Joanne Whalley, İngiliz oyuncu ve şarkıcı
• 1962 - Vivian Campbell, İrlandalı gitaristidir
• 1962 - Teslime Nesrin, Bangladeşli yazar ve eski doktor
• 1963 - Miro Cerar, bir Sloven avukat ve siyasetçi
• 1966 - Derek Sherinian, Amerikalı müzisyen
• 1967 - Giovanni Perricelli, İtalyan atlet
• 1967 - Mireya Luis, Kübalı voleybolcu
• 1967 - Jeff Tweedy, En İyi Grammy ödüllü şarkı yazarı, müzisyen ve plak yapımcısıdır
• 1968 - Rafet El Roman, Türk şarkıcı, besteci, söz yazarı ve oyuncu
• 1969 - Esin Moralıoğlu, Türk manken, fotomodel, sinema ve dizi oyuncusu
• 1970 - Claudia Schiffer, Alman model ve oyuncu
• 1972 - Gülben Ergen, Türk şarkıcı, sunucu ve dizi oyuncusu
• 1972 - Tuncay Güney, Türk casus, gazeteci ve televizyoncu
• 1973 - Fatih Akın, Türk film yönetmeni
• 1974 - Ege Göktuna, Türk müzisyen, hukukçu ve akademisyen
• 1976 - Alexander Skarsgård, İsveçli aktör
• 1977 - Jonathan Togo, Amerikalı aktör
• 1979 - Şebnem Bozoklu, Türk oyuncu
• 1979 - Marlon Harewood, İngiliz futbolcudur
• 1981 - Rachel Bilson, Amerikalı aktris
• 1981 - Seçkin Özdemir, Türk oyuncu, sunucu ve DJ
• 1987 - Seray Altay, Türk voleybolcu
• 1987 - Blake Lively, Amerikalı kadın sinema oyuncusu
• 1987 - Amy Macdonald, İskoç şarkıcı ve söz yazarı
• 1989 - Hiram Mier, Meksikalı millî futbolcudur
• 1990 - Aras Bulut İynemli, Türk dizi oyuncusu
• 1992 - Ricardo Rodríguez, İsviçreli millî futbolcudur
• 1993 - Büşra Develi, Türk oyuncu
• 1994 - Cenk Şeker, Türk futbolcu
• 1998 - China Anne McClain, Amerikalı genç şarkıcı, söz yazarıdır

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• MÖ. 79 - Gaius Plinius Secundus, Naturalis Historia'yı yazmasıyla tanınan yazar, doğa bilimci, Roma İmparatorluğu komutanı ve filozof (d. MÖ 23)
• 383 - Gratian, Batı Roma İmparatoru (d. 359)
• 1258 - Georgios Mouzalon, II. Theodoros (h. 1254-1258) döneminde İznik İmparatorluğu'nun yüksek kademeli yöneticisi (d. 1220)
• 1270 - IX. Louis, Capet Hanedanı üyesi olan 9. Fransa Kralıdır (d. 1214)
• 1603 - Ahmed el-Mansur, 1578 ile 1603 yılları arasında Fas'ı yöneten altıncı ve Saadi yöneticisidir (d. 1549)
• 1688 - Henry Morgan, Galli denizci (d. 1635)
• 1699 - V. Christian, 1670-1699 yılları arasında Danimarka ve Norveç Kralı olarak hüküm sürdü (d. 1646)
• 1774 - Niccolò Jommelli, İtalyan besteci (d. 1714)
• 1776 - David Hume, İskoç filozof ve tarihçi (d. 1711)
• 1794 - Leopold August Abel, Alman kemancı ve besteci (d. 1718)
• 1819 - James Watt, Modern buhar makinesinin geliştiricisi olan İskoç mucit ve mühendis (d. 1736)
• 1822 - William Herschel, Almanya doğumlu İngiliz astronom (d. 1738)
• 1836 - William Elford Leach, İngiliz etnomolog, zoolog ve ansiklopedist (d. 1791)
• 1845 - Antoine Risso, Nissart doğa bilimci (d. 1777)
• 1867 - Michael Faraday, İngiliz bilim insanı (d. 1791)
• 1900 - Friedrich Nietzsche, Alman filozof (d. 1844)
• 1904 - Henri Fantin-Latour, Fransız ressam (d. 1836)
• 1908 - Henri Becquerel, Fransız fizikçi (d. 1852)
• 1921 - Nikolay Gumilyov, Rus şair (d. 1886)
• 1925 - Franz Conrad von Hötzendorf, Avusturyalı feldmareşal (d. 1852)
• 1935 - Mack Swain, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1876)
• 1936 - Grigori Zinoviyev, Ukraynalı devrimci ve Sovyet komünist lider (d. 1883)
• 1936 - Lev Kamenev, Sovyet komünist lider (d. 1883)
• 1942 - George, Kral V. George ve Kraliçe Mary'nin dördüncü oğlu Britanya kraliyet ailesinin bir üyesiydi (d. 1902)
• 1943 - Paul Freiherr von Eltz-Rübenach, Nazi Almanyasında Ulaştırma Bakanı (d. 1875)
• 1956 - Alfred Kinsey, Amerikalı biyolog, entomoloji ve zooloji profesörü (d. 1894)
• 1963 - Suphi Kaner, Türk sinema oyuncusu, yönetmen, senarist ve yapımcı (intihar) (d. 1933)
• 1967 - Paul Muni, Amerikalı aktör (d. 1895)
• 1967 - George Lincoln Rockwell, Amerikan Nazi Partisi'nin kurucusu (d. 1918)
• 1973 - Dezső Pattantyús-Ábrahám, Macar politikacı (d. 1875)
• 1976 - Eyvind Johnson, İsveçli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1900)
• 1977 - Károly Kós, Macar mimar, yazar, çizer, politikacı (d. 1883)
• 1979 - Stan Kenton, Amerikalı caz müzisyeni, besteci, orkestra şefi (d. 1911)
• 1982 - Abdülbaki Gölpınarlı, Türk edebiyat tarihçisi ve çevirmen (d. 1900)
• 1984 - Truman Capote, Amerikalı yazar (d. 1924)
• 1984 - Viktor Çukarin, Sovyet jimnastikçi (d. 1921)
• 1992 - Nisa Serezli, Türk sinema, tiyatro oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (d. 1924)
• 1993 - Ali Avni Çelebi, Türk ressam (d. 1904)
• 1998 - Lewis F. Powell Jr., 1971'den 1987'ye kadar ABD Yüksek Mahkeme Yargıcı olarak görev yapmış olan Amerikalı bir hukukçuydu (d. 1907)
• 2001 - Aaliyah, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1979)
• 2001 - Üzeyir Garih, Türk iş adamı ve yazar (d. 1929)
• 2006 - Silva Gabudikyan, Ermeni şair (d. 1919)
• 2008 - Kevin Duckworth, Amerikalı basketbol oyuncusu (d. 1964)
• 2009 - Edward Kennedy, Amerikalı siyasetçi ve Başkan John F. Kennedy'nin kardeşi (d. 1932)
• 2010 - Deniz Gönenç Sümer, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1984)
• 2011 - Sevinç Aktansel, Türk oyuncu (d. 1937)
• 2012 - Neil Armstrong, Amerikalı astronot (Ay'a ayak basan ilk insan) (d. 1930)
• 2013 - Gilmar, Brezilyalı eski millî futbolcudur (d. 1930)
• 2016 - James Cronin, Amerikalı nükleer fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1931)
• 2016 - Maria Eugénia, Portekizli dizi ve sinema oyuncusudur (d. 1927)
• 2016 - Marvin Kaplan, Amerikalı oyuncudur (d. 1927)
• 2016 - Sonia Rykiel, Fransız moda tasarımcısı (d. 1930)
• 2017 - Mesut Mertcan, Türk sunucu ve haberci (d. 1946)
• 2018 - Dieudonné Bogmis, Kamerunlu katolik piskopos ve din adamıdır (d. 1955)
• 2018 - John McCain, Amerikalı asker ve siyasetçi (d. 1936)
• 2018 - Lindsay Kemp, İngiliz dansçı, aktör, dans hocası, mim sanatçısı ve koreograf (d. 1938)
• 2019 - Gül Çiray Akbaş, Türk orta mesafe koşucusu (d. 1939)
• 2019 - Mona Lisa, Filipinli oyuncu (d. 1922)
• 2019 - Ferdinand Piëch, Otomobil mühendisi ve otomotiv yöneticisi (d. 1937)
• 2020 - Mónica Jiménez, Şilili kadın siyasetçi (d. 1940)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta 25_Ağustos ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.