12 Ocak

12 Ocak günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve anasayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz.

12 Ocak, Miladi takvime göre yılın 12. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 353 gün vardır (artık yıllarda 354).

Olaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1915 - ABD Temsilciler Meclisi, kadınların da oy kullanması yönündeki kanun teklifini reddetti.
• 1920 - Son Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul'da görüşmelere başladı.
• 1923 - Paris'teki Pasteur Enstitüsü'nde, tetanoza karşı antiserum geliştirildi.
• 1930 - Anadolu halk oyunları ilk kez filme alındı.
• 1932 - Hattie Wyatt Caraway, Amerika Birleşik Devletleri senatosuna seçilen ilk kadın politikacı oldu.
• 1933 - Dahili İstikraz (İç Borç) Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
• 1934 - Yunanistan'ın eski Başbakanı Elefterios Venizelos, Atatürk'ü Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdi.
• 1940 - II. Dünya Savaşı: Rusya, Finlandiya'yı bombalıyor.
• 1943 - İlk defa kurulan İstanbul Mıntıka Sanayi Birliği ilk toplantısını yaptı.
• 1944 - Genelkurmay'da ilk devir teslim: Mareşal Fevzi Çakmak yaş haddinden emekliye ayrıldı, yerine Kâzım Orbay atandı.
• 1945 - II. Dünya Savaşı: Sovyet birlikleri Doğu Avrupa'da Nazi güçlerine karşı atağa geçti.
• 1951 - Uluslararası Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
• 1952 - ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasına onay verdi.
• 1958 - İstanbullu kadınlar Türk Kadın Partisi'nin kurulmasına, "Onurumuz erkeklerinkinden çok yüksek olduğundan siyasette başarılı olamayız" diyerek karşı çıktılar.
• 1959 - Sovyet uzay aracı Luna 1, güneş çevresindeki yörüngesine yerleşti. Luna yer çekiminden kurtulan ilk uzay aracı oldu.
• 1961 - Siyasi partilerin faaliyetine izin verildi.
• 1966 - Lyndon B. Johnson, Amerika Birleşik Devletleri'nin, komünist saldırganlık sona erene kadar Güney Vietnam'da kalacağını açıkladı.
• 1966 - Fikir suçlarının da af kapsamına alınması istendi. 19 Temmuz günü Meclis'ten çıkan 780 sayılı Af Kanunu'nda 765 sayılı TCK 141. ve 142. madde "suçluları" af kapsamı dışında bırakıldı. Vergi ve döviz kaçakçılığı suçları da af kapsamına alınmıştı.
• 1967 - Dr. James Bedford, gelecekte tekrar canlandırılmak üzere, kriyojenik olarak dondurulan ilk insan oldu.
• 1969 - Led Zeppelin ilk albümlerini (Led Zeppelin) çıkardı.
• 1971 - Anayasa Mahkemesi, özel yüksek okulların anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi.
• 1972 - Mucibur Rahman Bangladeş'in Başbakanı oldu.
• 1973 - Millî Gazete yayın hayatına başladı.
• 1976 - BM Güvenlik Konseyi, 1'e karşı 11 oyla, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün, oy verme hakkı olmaksızın Güvenlik Konseyi tartışmalarına katılmasına karar verdi.
• 1976 - Akaryakıt bayileri direniş yaptılar, akaryakıt satmadılar. Bayiler kâr oranlarının arttırılmasını istiyor.
• 1983 - 261 sanık hakkında idam cezası istenen, 759 sanıklı Fatsa Dev-Yol davası, Amasya'da başladı. İdamı istenenler arasında eski Belediye Başkanı Fikri Sönmez de bulunuyor.
• 1988 - Tek tip elbise giymeyen tutuklu ve hükümlülerin ziyaretçileriyle görüştürülmemesi cezaevlerinde sorun yarattı.
• 1990 - Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı Aydın Güven Gürkan ile partiden ihraç edilen çoğunluğu Kürt kökenli 15 milletvekili bir deklarasyon yayınladılar ve parti kurma girişimlerine başladılar.
• 1991 - Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Irak birliklerinin Kuveyt'ten çıkarılması için kendi hükûmetlerine güç kullanımı yetkisi verdi.
• 1998 - 19 Avrupa ülkesi, insan klonlanmasının yasaklanması konusunda anlaştılar.
• 2000 - Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'ni oluşturan partilerin Genel Başkanları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin, idama mahkûm edilen Abdullah Öcalan hakkında verdiği ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdılar.
• 2001 - 36 yıldır süren iç savaşta 130 binden fazla insanın öldüğü ve 2 milyon insanın evini terk ettiği Kolombiya'da yönetim, ülkedeki komünist bir örgüt olan Ulusal Kurtuluş Ordusu'na kuzeyde silahtan arındırılmış bir bölge tahsis etti.
• 2006 - Mehmet Ali Ağca, yaklaşık 5,5 yıldır hükümlü bulunduğu Kartal H Tipi Cezaevinden tahliye edildi. Ağca, tahliye olmasının ardından askerlik sorunu nedeniyle Maltepe'deki Pendik Askerlik Şubesi'ne götürüldü. Askerlik şubesinden Tuzla Piyade Okulundaki revire, daha sonra da Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) Haydarpaşa Eğitim Hastanesi'ne götürülen Ağca, daha sonra serbest bırakıldı. Adalet Bakanı Cemil Çiçek, tahliyenin bütün yönleriyle değerlendirilmesi açısından Yargıtay incelemesine sunulması için yazılı emir yoluna başvuracağını bildirdi.
• 2006 - Mina'da, (Suudi Arabistan) şeytan taşlama sırasında çıkan kargaşada 362 hacı adayı öldü.

Kim Cong-il

• 2012 - 17 Aralık 2011 tarihinde ölen Kuzey Kore Lideri Kim Cong-il'in mumyalanmış naaşı, Kumsusan Güneş Sarayı'na törenle nakledildi.
• 2012 - Erzurum'da antrenman yaparken dengesini kaybederek düşen Bursa Uludağ Kayak Kulübü'nün 18 yaşındaki millî kayakçısı Aslı Nemutlu, kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
• 2016 - İstanbul'daki Sultanahmet Camii yakınlarında, bombalı bir saldırıda 10 kişi öldü, 15 kişi yaralandı.

Doğumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1628 - Charles Perrault, Fransız yazar (ö. 1703)
• 1729 - Edmund Burke, İngiliz filozof ve devlet adamı (ö. 1797)
• 1746 - Johann Heinrich Pestalozzi, İsviçreli pedagog, hayırsever, filozof ve politikacı (ö. 1827)
• 1751 - I. Ferdinando, Sicilyateyn Kraliyeti'nin Kralı (ö. 1825)
• 1772 - Mihail Speranski, Rus reformist devlet adamı (ö. 1839)
• 1778 - William Herbert, İngiliz bitki bilimci, bitki ressamı, şair ve din adamı (ö. 1847)
• 1800 - George Villiers, İngiliz diplomat ve devlet adamı (ö. 1870)
• 1810 - II. Ferdinando, İki Sicilya'nın kralı (ö. 1859)
• 1822 - Étienne Lenoir, Belçikalı mühendis (ö. 1900)
• 1833 - Karl Eugen Dühring, Alman filozof ve iktisatçısı (ö. 1921)
• 1856 - John Singer Sargent, Amerikalı ressam (ö. 1925)
• 1859 - Rızaeddin Fahreddin, Tatar müftü ve tarihçi (ö. 1936)
• 1861 - Süleyman Selim Efendi, Sultan Abdülmecid'in oğlu (ö. 1909)
• 1870 - Grigori Gurkin, Rus Türkolog, etnograf ve ressam (ö. 1937)
• 1871 - Zekiye Sultan, II. Abdülhamid'in kızı (ö. 1950)
• 1876 - Fevzi Çakmak, Türk mareşal ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucularından (ö. 1950)
• 1876 - Jack London, Amerikalı yazar (ö. 1916)
• 1878 - Ferenc Molnár, Macar yazar (Pal Sokağı Çocukları’nın yazarı) (ö. 1952)
• 1880 - Fahrettin Altay, Türk asker ve siyasetçi (Kurtuluş Savaşı komutanlarından) (ö. 1974)
• 1886 - Reşide Bayar, Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın eşi (ö. 1962)
• 1892 - Mihail Kirponos, Sovyet Kızıl Ordu generali (ö. 1941)
• 1893 - Alfred Rosenberg, Alman siyasetçi (ö. 1946)
• 1893 - Hermann Göring, Nazi subayı (ö. 1946)
• 1894 - Georges Carpentier, Fransız boksör (ö. 1975)
• 1894 - Dorothy Wall, Yeni Zelandalı-Avustralyalı yazar ve çizer (ö. 1942)
• 1895 - Jean Berthoin, Fransız siyasetçi (ö. 1979)
• 1896 - David Wechsler, Rumen-Amerikalı ruhbilimci (ö. 1981)
• 1897 - Nahit Hilmi Özeren, Türk edebiyatçı ve güfte yazarı (ö. 1951)
• 1898 - Gustav Haloun, Çek sinolog (ö. 1951)
• 1899 - Paul Hermann Müller, İsviçreli kimyacı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1965)
• 1900 - Abdülbaki Gölpınarlı, Türk edebiyat tarihçisi ve çevirmen (ö. 1982)
• 1902 - Suud bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (ö. 1969)
• 1903 - İgor Kurçatov, Sovyet nükleer fizikçi (Sovyetler Birliği'nin ilk atom bombası ve ilk nükleer elektrik santralini ve dünyanın ilk termonükleer bombasını yapan) (ö. 1960)
• 1905 - Hüseyin Nihal Atsız, Türk yazar, şair, tarihçi ve ideolog (d. 1975)
• 1916 - Pieter Willem Botha, Güney Afrika'nın ilk Devlet Başkanı (ö. 2006)
• 1918 - Maharişi Maheş Yogi, Hint guru (Transandantal Meditasyon tekniğini geliştiren) (ö. 2008)
• 1925 - Nevit Kodallı, Türk besteci, kompozitör ve müzik eğitmeni (ö. 2009)
• 1926 - Morton Feldman, Amerikalı besteci (ö. 1987)
• 1926 - Ray Price, Amerikalı country müzik şatkıcısı, besteci ve gitarist (ö. 2013)
• 1928 - Ruth Brown, Amerikalı Rhythm and Blues şarkıcı (ö. 2005)
• 1929 - Alasdair MacIntyre, İskoç filozof
• 1931 - Leyla Erbil, Türk yazar (ö. 2013)
• 1931 - Özdemir Nutku, Türk tiyatro bilimci, oyuncu, yazar, eleştirmen ve yönetmen (ö. 2019)
• 1932 - Engin Geçtan, Türk psikiyatrist ve yazar (ö. 2018)
• 1934 - Metin Serezli, Türk oyuncu (ö. 2013)
• 1934 - İbrahim Nafei, Mısırlı gazeteci (ö. 2018)
• 1935 - Kreskin, Amerikalı mentalist
• 1936 - Emil Lahud, Lübnanlı asker ve siyasetçi
• 1936 - Mufti Mohammad Sayeed, Hint politikacı (ö. 2016)
• 1941 - Long John Baldry, İngiliz şarkıcı ve müzisyen (ö. 2005)
• 1941 - Fiona Caldicott, Britanyalı akademisyen, psikiyatrist, psikoterapist ve yönetici (ö. 2021)
• 1944 - Joe Frazier, Amerikalı boksör ve Dünya ağır siklet profesyonel boks şampiyonlarından (ö. 2011)
• 1945 - Aytunç Altındal, Türk gazeteci ve yazar (ö. 2013)
• 1947 - Tom Dempsey, Amerikan Futbolu oyuncusu (ö. 2020)
• 1949 - Ottmar Hitzfeld, Alman futbolcu ve teknik direktör
• 1949 - Hammadi Cibali, Tunuslu mühendis, İslamcı politikacı, gazeteci ve Tunus eski başbakanı
• 1949 - Haruki Murakami, Japon romancı, kısa öykü yazarı, çevirmen ve gazeteci
• 1951 - Kirstie Alley, Amerikalı oyuncu
• 1951 - Rush Limbaugh, Amerikalı radyo kişiliği, muhafazakâr siyasi yorumcu, yazar ve televizyon şovu sahibi (ö. 2021)
• 1953 - Marry Harron, Kanadalı film yapımcısı ve senarist
• 1954 - Howard Stern, Amerikalı radyo ve televizyon kişiliği, komedyen ve yazar
• 1956 - Nikolay Noskov, Rus rock şarkıcısı
• 1958 - Christiane Amanpour, İran asıllı İngiliz gazeteci ve haberci
• 1960 - Dominique Wilkins, eski profesyonel basketbolcu
• 1962 - Luna Vachon, Amerikalı-Kanadalı profesyonel kadın güreşçi (ö. 2010)
• 1964 - Jeff Bezos, Amerikan girişimci ve iş adamı (Amazon.com'un kurucusu)
• 1965 - Rob Zombie, Amerikalı heavy metal şarkıcısı, yönetmen, yapımcı, prodüktor, senarist, kıyafet ve dövme tasarımcı
• 1966 - Olivier Martinez, Fransız oyuncu
• 1967 - Selahattin Dervent, Türk teknik direktör
• 1967 - Vendela Kirsebom, Norveçli-İsveçli-Türk model ve oyuncu
• 1968 - Mauro Silva, Brezilyalı futbolcu
• 1969 - David Mitchell, İngiliz romancı ve senarist
• 1969 - Gökhan Semiz, Türk söz yazarı, besteci ve Grup Vitamin'in solisti (ö. 1998)
• 1970 - Raekwon, Amerikalı rapçi
• 1970 - Zack de la Rocha, Amerikalı vokalist, söz yazarı ve aktivist
• 1972 - Toto Wolff, Avusturyalı yatırımcı ve eski yarış pilotu
• 1973 - Hande Yener, Türk şarkıcı
• 1974 - Melanie Chisholm, İngiliz sanatçı
• 1975 - Jason Jeremy Freese, Amerikalı müzisyen
• 1979 - Marián Hossa, Amerikalı buz hokeyi oyuncusu
• 1979 - Grzegorz Rasiak, Polonyalı millî futbolcu
• 1980 - Amerie, Amerikalı R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, oyuncu ve model
• 1980 - Akiko Morigami, Japon tenis oyuncusu
• 1980 - Amerie, Amerikalı R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, aktris ve model
• 1981 - Luis Pérez, Meksikalı futbolcu
• 1985 - Artem Milevski, Belaruslu-Ukraynalı futbolcu
• 1985 - Issa Rae, Amerikalı oyuncu, yazar ve yapımcı
• 1985 - Borja Valero, eski İspanyol millî futbolcu
• 1986 - Pablo Daniel Osvaldo, İtalyan futbolcu
• 1987 - Naya Rivera, Amerikalı şarkıcı ve aktris
• 1987 - Salvatore Sirigu, İtalyan futbolcu
• 1989 - Axel Thomas Witsel, Belçikalı millî futbolcu
• 1991 - Pixie Lott, İngiliz şarkıcı, söz yazarı, dansçı ve oyuncu
• 1992 - Ishak Belfodil, Cezayirli futbolcu
• 1992 - Samuele Longo, İtalyan futbolcu
• 1993 - D.O., Koreli şarkıcı ve oyuncu ve söz yazarı
• 1993 - Zayn Malik, Pakistan asıllı İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve One Direction üyesi
• 1995 - Alessio Romagnoli, İtalyan millî futbolcu

Ölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1519 - I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru (d. 1459)
• 1621 - Şehzade Mehmed, Osmanlı İmparatorluğu Şehzade (d. 1605)
• 1665 - Pierre de Fermat, Fransız matematikçi ve hukukçu (d. 1601)
• 1759 - Anne, Kral II. George ve eşi Caroline (Ansbach)’in ikinci çocuğu ve en büyük kızı (d. 1709)
• 1833 - Marie-Antonin Carême, Fransa'nın ilk pastacılardan (d. 1784)
• 1875 - Tongzhi, Qing Hanedanı (Mançu) imparatoru (d. 1856)
• 1905 - Abdullah Galib Paşa, Osmanlı siyasetçi (d. 1829)
• 1909 - Hermann Minkowski, Litvan matematikçi (d. 1864)
• 1921 - ‎Gervase Elwes‎‎, İngiliz tenor ve aktör (‎d. 1866)
• 1942 - Charles Tate Regan, Büyük Britanyalı Royal Society Üyesi ve ihtiyolog (d. 1878)
• 1950 - Pedro Calomino, Arjantinli eski millî futbolcu (d. 1892)
• 1967 - James Bedford, Amerikalı bilim insanı (d. 1893)
• 1974 - Patricia, Kraliçe Victoria'nın torunu (d. 1886)
• 1976 - Agatha Christie, İngiliz yazar (d. 1890)
• 1977 - Henri-Georges Clouzot, Fransız film yönetmeni ve senarist (d. 1907)
• 1983 - Nikolay Podgorni, SSCB Devlet Başkanı (d. 1903)
• 1985 - Sabri Kiraz, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1918)
• 1997 - Charles Brenton Huggins, Amerikalı hekim, fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1901)
• 1998 - Sadi Koçaş, Türk siyasetçi ve eski Başbakan Yardımcısı (d. 1919)
• 2001 - Luiz Bonfá, Brezilyalı besteci ve gitarist (d. 1922)
• 2001 - Bill Hewlett, Amerikalı mühendis ve iş insanı (d. 1913)
• 2002 - Cyrus Vance, ABD'nin 57. Dış İşleri Bakanı (d. 1917)
• 2003 - Leopoldo Galtieri, Arjantinli general ve devlet adamı (d. 1926)
• 2003 - Maurice Gibb, İngiliz müzisyen (Bee Gees grubu üyesi) (d. 1949)
• 2006 - Ömer Küyük, Türk İstiklal Savaşı gazisi (d. 1898)
• 2009 - Claude Berri, Fransız yönetmen, aktör ve yapımcı (d. 1934)
• 2010 - Daniel Bensaïd, Fransız filozof, sivil atvist ve düşünür (d. 1946)
• 2010 - Altan Dinçer, Türk millî basketbolcu ve antrenör (d. 1932)
• 2010 - Miep Gies, Hollanda vatandaşı (II. Dünya Savaşı sırasında Anne Frank ve ailesine yardım eden) (d. 1909)
• 2010 - Selçuk Sümer, Türk gazeteci (d. 1941)
• 2012 - Aslı Nemutlu, Türk millî kayakçı (d. 1994)
• 2013 - Precious Bryant, Amerikalı country ve blues müzisyeni (d. 1942)
• 2013 - Alev Sururi, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1931)
• 2013 - Koto Okubo, Dünya'nın En Yaşlı Kadını unvanına sahipti (d. 1897)
• 2014 - Alexandra Bastedo, İngiliz oyuncu ve aktivist (d. 1946)
• 2014 - Halet Çambel, Türk arkeolog, yazar ve Olimpiyatlardaki ilk Türk kadın sporcu (d. 1916)
• 2015 - Yelena Obraztsova, Rus mezzo-soprano (d. 1939)
• 2016 - İvan Bukavşin, Rus satranç oyuncusu (d. 1995)
• 2017 - Giulio Angioni, İtalyan yazar (d. 1939)
• 2017 - Meir Banai, İsrailli müzisyen, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1961)
• 2017 - William Peter Blatty, Amerikalı yönetmen, yapımcı ve senarist (d. 1928)
• 2017 - Vsevolod Murakhovski, Ukraynalı Rus Sovyet politikacı (d.1926)
• 2017 - Graham Taylor, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1944)
• 2017 - İlyas Hüseynov, Azerbaycanlı müzisyen (d. 1924)
• 2018 - Eddy Beugels, Eski Hollandalı bisiklet sporcusu (d. 1944)
• 2018 - Bella Emberg, İngiliz oyuncu (d. 1937)
• 2018 - Frankie Muse Freeman, Amerikalı siyahi kadın insan hakları aktvisti ve avukatı (d. 1916)
• 2018 - Keith Jackson, Amerikalı spor muhabiri ve sunucu (d. 1928)
• 2019 - Bonnie Guitar, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, yapımcı, at eğitimcisi ve iş kadını (d. 1923)
• 2019 - Etsuko Ichihara, Japon oyuncu (d. 1936)
• 2019 - Joe M. Jackson, Amerikalı eski asker ve savaş pilotu (d. 1923)
• 2019 - Batton Lash, Amerikalı çizgi roman sanatçısı (d. 1953)
• 2019 - Patricia Wald, Amerikalı hakim (d. 1928)
• 2020 - Tony Garnett, İngiliz oyuncu, televizyon ve film yapımcısı (d. 1936)
• 2020 - Paulo Gonçalves, Portekizli profesyonel motosiklet yarışçısı (d. 1979)
• 2020 - Jayalath Manoratne, Sri Lankalı oyuncu, yazar ve şarkıcı (d. 1948)
• 2020 - Roger Scruton, İngiliz filozof, yazar ve hayvan hakları aktivisti (d. 1944)
• 2020 - Aart Staartjes, Hollandalı oyuncu, yönetmen, televizyoncu, yazar ve yapımcı (d. 1938)
• 2021 - Frank Arok, Macar profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1932)
• 2021 - Mona Malm, İsveçli aktris (d. 1935)
• 2021 - Philaret, Rusya doğumlu Beyaz Rus Ortodoks Başpiskopos (d. 1935)
• 2021 - Bridget Rowe, İngiliz gazeteci ve köşe yazarı (d. 1950)
• 2021 - Shingoose, Kanadalı Ojibwa yerlisi country şarkıcısı, söz yazarı, televizyon yapımcısı ve sunucu (d. 1946)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta 12_Ocak ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.