Manuela Di Centa

Manuela Di Centa
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1963
Paluzza

Klub

SC Fior di Rocia

Wzrost

164 cm

Debiut w PŚ

22.01 1982, Furtwangen
(11. miejsce – 5 km)

Pierwsze punkty w PŚ

22.01 1982, Furtwangen
(11. miejsce – 5 km)

Pierwsze podium w PŚ

13.01 1989, Klingenthal
(2. miejsce – 10 km)

Pierwsze zwycięstwo w PŚ

18.02 1990, Pontresina (15 km)

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Włochy
Igrzyska olimpijskie
złoto Lillehammer 1994 15 km s.dowolny
złoto Lillehammer 1994 30 km s.klasyczny
srebro Lillehammer 1994 5 km s.klasyczny
srebro Lillehammer 1994 15 km łączony
brąz Albertville 1992 sztafeta
brąz Lillehammer 1994 sztafeta
brąz Nagano 1998 sztafeta
Mistrzostwa świata
srebro Val di Fiemme 1991 sztafeta
srebro Falun 1993 30 km s. dowolny
srebro Falun 1993 sztafeta
srebro Thunder Bay 1995 30 km s.dowolny
brąz Val di Fiemme 1991 5 km s.klasyczny
brąz Val di Fiemme 1991 30 km s.dowolny
brąz Thunder Bay 1995 5 km s.klasyczny
Mistrzostwa świata juniorów
srebro Murau 1982 5 km
Puchar Świata
Kryształowa kula
1993/1994
Kryształowa kula
1995/1996
Inne nagrody
złoto Medal Holmenkollen
1996
Zakończenie kariery: 1998
Strona internetowa

Manuela Di Centa (ur. 31 stycznia 1963 w Paluzzy) – włoska biegaczka narciarska i polityk, siedmiokrotna medalistka olimpijska, siedmiokrotna medalistka mistrzostw świata oraz dwukrotna zdobywczyni Pucharu Świata.

Kariera sportowa[edytuj | edytuj kod]

W Pucharze Świata w biegach narciarskich zadebiutowała w sezonie 1981/1982. Nie stawała na podium, jednak parę razy zdobyła punkty i zakończyła ten sezon na 22. miejscu. W 1984 po igrzyskach olimpijskich w Sarajewie po kłótni z prezesem Włoskiego Związku Narciarskiego opuściła kadrę narodową, do której powróciła dopiero w sezonie 1986/1987. Pierwszy raz stanęła na podium zawodów PŚ w sezonie 1988/1989, zajmując drugie miejsce w biegu na 10 km stylem klasycznym, rozgrywanym 13 stycznia 1989 w niemieckim Klingenthal. Pierwsze zwycięstwo odniosła prawie rok później, 18 lutego 1990 w szwajcarskiej miejscowości Pontresina, gdzie triumfowała w biegu na 15 km techniką dowolną. Łącznie 35 razy stawała na podium zawodów Pucharu Świata, w tym 15 razy zwyciężała. Najlepsze wyniki osiągała w sezonach 1993/1994 i 1995/1996, kiedy to wygrała w klasyfikacji generalnej.

Igrzyska olimpijskie w Sarajewie w 1984 były jej olimpijskim debiutem. W swoim najlepszym indywidualnym starcie zajęła tam 24. miejsce w biegu na 5 km techniką klasyczną. Cztery lata później, na igrzyskach w Calgary, zajęła m.in. 6. miejsce w biegu na 20 km techniką dowolną. Swój pierwszy medal olimpijski zdobyła podczas igrzysk w Albertville w 1992, zajmując wraz z Bice Vanzettą, Gabriellą Paruzzi i Stefanią Belmondo trzecie miejsce w sztafecie 4x5 km. Największe sukcesy odniosła jednak na igrzyskach olimpijskich w Lillehammer, gdzie zdobywała medale w każdej z konkurencji biegowych. Złote medale wywalczyła w biegach na 15 km techniką dowolną oraz 30 km techniką klasyczną. Srebrne medale uzyskała w biegu na 5 km techniką klasyczną oraz w biegu pościgowym, w obu przypadkach lepsza okazała się jedynie Rosjanka Lubow Jegorowa. Ponadto włoszki w tym samym składzie powtórzyły wynik z Albertville i wywalczyły brązowy medal w sztafecie. Manuela Di Centa startowała także na igrzyskach olimpijskich w Nagano. Indywidualnie zajmowała miejsca w trzeciej dziesiątce, jednak w sztafecie Włoszki w składzie Karin Moroder, Gabriella Paruzzi, Manuela Di Centa i Stefania Belmondo ponownie wywalczyły brązowy medal. Dla Manueli Di Centy był to trzeci brązowy medal olimpijski w sztafecie z rzędu, a także siódmy i ostatni w karierze.

W 1982 zadebiutowała na mistrzostwach świata, biorąc udział w mistrzostwach w Oslo. Jej najlepszym wynikiem indywidualnym było tam 8. miejsce w biegu na 5 km technika dowolną. Jej następną imprezą tego cyklu były dopiero mistrzostwa świata w Lahti rozgrywane w 1989. W swoim najlepszym starcie na tych mistrzostwach, w biegu na 30 km techniką dowolną, zajęła 5. miejsce. Na mistrzostwach świata w Val di Fiemme Manuela Di Centa przed rodzimą publicznością zdobyła jeden srebrny i dwa brązowe medale. Trzecie miejsca zajmowała kolejno w biegu na 5 km stylem klasycznym oraz na dystansie 30 km techniką dowolną. Srebrny zdobyła w sztafecie 4x5 km. Kolejne dwa srebrne medale wywalczyła podczas mistrzostw świata w Falun. Pierwszy z nich zdobyła w sztafecie razem z Bice Vanzettą, Gabriellą Paruzzi i Stefanią Belmondo, a drugi w biegu na 30 km techniką dowolną, gdzie szybsza była jedynie jej koleżanka ze sztafety – Stefania Belmondo. Dwa lata później, podczas mistrzostw świata w Thunder Bay, wywalczyła srebrny medal na dystansie 30 km stylem dowolnym, ulegając jedynie Rosjance Jelenie Välbe. Na tych samych mistrzostwach zdobyła także brązowy medal w biegu na 5 km techniką dowolną, w którym lepsze okazały się Rosjanki: zwyciężczyni Larisa Łazutina oraz druga na mecie Nina Gawriluk. Mistrzostwa świata w Trondheim były ostatnimi w jej karierze. Nie zdobyła na nich żadnego medalu, w swoim najlepszym starcie, na 15 km techniką dowolną zajęła 12. miejsce.

Zdobyła także brązowy medal na mistrzostwach świata juniorów w biegu na 5 km w 1982.

W klasyfikacji ISK na najlepsze sportsmenki świata roku 1994 zajęła 3. miejsce. W 1996 została nagrodzona medalem Holmenkollen jako pierwszy włoski sportowiec. W 1998 zakończyła karierę sportową.

Działalność zawodowa i polityczna[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu sportowej kariery Manuela Di Centa komentowała biegi narciarskie dla stacji RAI. Została także członkinią Włoskiego Komitetu Olimpijskiego, a w 2006 jego wiceprezydentem. Uzyskała reelekcję na kadencję 2009–2012. W 1999 została członkinią Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Funkcję tę sprawowała do 2010. Jako członkini MKOl-u oraz Włoskiego Komitetu Olimpijskiego, a zarazem jako jedna z najbardziej utytułowanych włoskich sportowców, Manuela Di Centa wystąpiła na igrzyskach olimpijskich w Turynie jako jeden z ośmiu chorążych podczas ceremonii otwarcia oraz zamknięcia tych igrzysk. Wręczała także medale najlepszym zawodnikom biegu na 50 km techniką dowolną, w którym złoty medal wywalczył jej młodszy brat, Giorgio Di Centa.

W wyborach w 2006 uzyskała mandat do Izby Deputowanych XV kadencji z listy Forza Italia. W 2008 skutecznie ubiegała się o reelekcję z ramienia Ludu Wolności, zostając posłanką XVI kadencji[1]. Mandat sprawowała do 2013.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w miejscowości Paluzza w domu swoich rodziców: Marii Luisy (z domu Unfer) i Gaetano Di Centy. Ma dwóch braci starszego Andreę i młodszego Giorgio, który także jest biegaczem narciarskim[2].

Jest pierwszą Włoszką, która brała udział aż w pięciu igrzyskach olimpijskich (w latach 1984–1998). Została także pierwszą Włoszką w historii, która zdobyła najwyższy szczyt świata – Mount Everest (8850 m n.p.m.). Dokonała tego w maju 2003, korzystając z dodatkowego tlenu[3].

Osiągnięcia sportowe[edytuj | edytuj kod]

Igrzyska olimpijskie[edytuj | edytuj kod]

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwyciężczyni
28. 9 lutego 1984 Sarajewo 10 km stylem klasycznym 31:44,2 +2:57,4 Finlandia Marja-Liisa Hämäläinen
24. 12 lutego 1984 Sarajewo 5 km stylem klasycznym 17:04,0 +1:20,9 Finlandia Marja-Liisa Hämäläinen
9. 15 lutego 1984 Sarajewo Sztafeta 4x5 km[4] 1:06:49,7 +4:22,6  Norwegia
26. 18 lutego 1984 Sarajewo 20 km stylem klasycznym 1:01:45,0 +5:25,5 Finlandia Marja-Liisa Hämäläinen
20. 14 lutego 1988 Kanada Calgary 10 km stylem klasycznym 30:08,3 +1:41,9 Vida Vencienė
18. 17 lutego 1988 Kanada Calgary 5 km stylem klasycznym 15:04,0 +53,2 Finlandia Marjo Matikainen
6. 25 lutego 1988 Kanada Calgary 20 km stylem dowolnym 55:33,6 +2:01,6 Tamara Tichonowa
12. 13 lutego 1992 Francja Albertville 5 km stylem klasycznym 14:13,8 +41,6 Finlandia Marjut Lukkarinen
10. 15 lutego 1992 Francja Albertville 5+10 km pościgowy 40:07,7 +2:02,0 Lubow Jegorowa
3. 17 lutego 1992 Francja Albertville Sztafeta 4x5 km[5] 59:34,8 +51,1  WNP
6. 21 lutego 1992 Francja Albertville 30 km stylem dowolnym 1:22:30,1 +3:34,3 Włochy Stefania Belmondo
1. 13 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 15 km stylem dowolnym 39:44,5
2. 15 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 5 km stylem klasycznym 14:08,8 +19,5 Rosja Lubow Jegorowa
2. 17 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 5+10 km pościgowy 41:38,9 +7,8 Rosja Lubow Jegorowa
3. 21 lutego 1994 Norwegia Lillehammer Sztafeta 4x5 km[5] 57:12,5 +1:30,1  Rosja
1. 8 lutego 1998 Japonia Nagano 15 km stylem klasycznym 46:55,4
21. 10 lutego 1998 Japonia Nagano 5 km stylem klasycznym 17:37,9 +1:11,0 Rosja Larisa Łazutina
23. 12 lutego 1998 Japonia Nagano 5+10 km pościgowy 46:06,9 +2:17,2 Rosja Larisa Łazutina

Mistrzostwa świata[edytuj | edytuj kod]

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Zwyciężczyni
17. 19 lutego 1982 Norwegia Oslo 10 km stylem dowolnym 29:25,9 ? Norwegia Berit Aunli
8. 21 lutego 1982 Norwegia Oslo 5 km stylem dowolnym 14:30,2 +1:34,7 Norwegia Berit Aunli
8. 17 lutego 1989 Finlandia Lahti 10 km stylem klasycznym 29:19,0 +1:22,3 Finlandia Marja-Liisa Kirvesniemi
7. 19 lutego 1989 Finlandia Lahti 10 km stylem dowolnym 27:04,5 +1:24,1 Jelena Välbe
6. 23 lutego 1989 Finlandia Lahti Sztafeta 4x5 km[6] 54:49,8 +3:41,8  Finlandia
5. 25 lutego 1989 Finlandia Lahti 30 km stylem dowolnym 1:29:59,7 +46,6 Jelena Välbe
4. 10 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme 10 km stylem dowolnym 28:25,9 +32,3 Jelena Välbe
3. 12 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme 5 km stylem klasycznym 14:04,2 +18,9 Norwegia Trude Dybendahl
2. 14 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme Sztafeta 4x5 km[5] 55:36,6 +45,9  ZSRR
3. 16 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme 30 km stylem dowolnym 28:25,9 +48,5 Lubow Jegorowa
5. 19 lutego 1993 Szwecja Falun 15 km stylem klasycznym 44:49,0 +1:21,4 Rosja Jelena Välbe
10. 21 lutego 1993 Szwecja Falun 5 km stylem klasycznym 14:07,6 +23,6 Rosja Larisa Łazutina
4. 23 lutego 1993 Szwecja Falun 5+10 km pościgowy 40:19,0 +1,4 Włochy Stefania Belmondo
2. 25 lutego 1993 Szwecja Falun Sztafeta 4x5 km[5] 54:15,7 +19,4  Rosja
2. 27 lutego 1993 Szwecja Falun 30 km stylem dowolnym 1:22:41,3 +13,7 Włochy Stefania Belmondo
3. 12 marca 1995 Kanada Thunder Bay 5 km stylem klasycznym 15:23,7 +34,1 Rosja Larisa Łazutina
4. 14 marca 1995 Kanada Thunder Bay 5+10 km pościgowy 43:19,6 +1:03,9 Rosja Larisa Łazutina
4. 16 marca 1995 Kanada Thunder Bay Sztafeta 4x5 km[7] 53:47,6 +2:25,2  Rosja
2. 18 marca 1995 Kanada Thunder Bay 30 km stylem dowolnym 1:16:27,3 +13,2 Rosja Jelena Välbe
12. 21 lutego 1997 Norwegia Trondheim 15 km stylem dowolnym 36:28,2 +1:54,8 Rosja Jelena Välbe
34. 23 lutego 1997 Norwegia Trondheim 5 km stylem klasycznym 13:32,7 +54,1 Rosja Jelena Välbe
4. 27 lutego 1997 Norwegia Trondheim Sztafeta 4x5 km[8] 56:40,2 +1:01,2  Rosja

Mistrzostwa świata juniorów[edytuj | edytuj kod]

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Wynik Strata Zwyciężczyni
11. luty 1981 Schonach 5 km stylem klasycznym 17:27,88 +33,74 Norwegia Anne Jahren
6. luty 1981 Schonach Sztafeta 3x5 km[9] 52:12,54 +3:31,03  Norwegia
2. ? marca 1982 Austria Murau 5 km stylem klasycznym 14:07,4 +12,1 Norwegia Hanne Krogstad
6. ? marca 1982 Austria Murau Sztafeta 3x5 km 46:25,3 +1:00,5  Norwegia

Puchar Świata[edytuj | edytuj kod]

Miejsca w klasyfikacji generalnej[edytuj | edytuj kod]

Zwycięstwa w zawodach[edytuj | edytuj kod]

Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu
1. 18 lutego 1990 Szwajcaria Pontresina 15 km stylem dowolnym ?
2. 7 marca 1990 Szwecja Sollefteå 30 km stylem dowolnym ?
3. 21 grudnia 1993 Włochy Dobbiaco 15 km stylem klasycznym 44:18,6
4. 13 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 15 km stylem dowolnym 39:44,5
5. 24 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 30 km stylem klasycznym 1:25:41,6
6. 6 marca 1994 Finlandia Lahti 30 km stylem dowolnym 1:22:50,6
7. 12 marca 1994 Szwecja Falun 10 km stylem dowolnym 28:31,6
8. 20 marca 1994 Kanada Thunder Bay 10 km stylem dowolnym 38:18,3
9. 9 stycznia 1996 Słowacja Štrbské Pleso 30 km stylem dowolnym 1:15:01,4
10. 2 lutego 1996 Austria Seefeld 10 km stylem dowolnym 1:25:29,0
11. 11 lutego 1996 Rosja Kawgołowo 10 km stylem klasycznym 29:02,1
12. 24 lutego 1996 Norwegia Trondheim 5 km stylem klasycznym 13:28,1
13. 25 lutego 1996 Norwegia Trondheim 10 km stylem dowolnym 41:19,6
14. 2 marca 1996 Finlandia Lahti 10 km stylem dowolnym 27:38,1
15. 9 marca 1996 Szwecja Falun 15 km stylem dowolnym 38:17,7

Miejsca na podium[edytuj | edytuj kod]

Nr Dzień Rok Miejscowość Konkurencja Czas biegu Strata Miejsce Zwycięzca
1. 13 stycznia 1989 Klingenthal 10 km stylem klasycznym ? ? 2 Marianne Dahlmo
2. 11 marca 1989 Szwecja Falun 15 km stylem dowolnym ? ? 3 Jelena Välbe
3. 18 lutego 1990 Szwajcaria Pontresina 15 km stylem dowolnym ? 1
4. 7 marca 1990 Szwecja Sollefteå 30 km stylem dowolnym ? 1
5. 10 marca 1990 Szwecja Örnsköldsvik 10 km stylem klasycznym ? ? 2 Trude Dybendahl
6. 12 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme 5 km stylem klasycznym 14:04,2 +19,9 3 Trude Dybendahl
7. 16 lutego 1991 Włochy Val di Fiemme 30 km stylem dowolnym 1:20:26,8 +48,5 3 Lubow Jegorowa
8. 2 marca 1991 Finlandia Lahti 15 km stylem dowolnym ? ? 2 Jelena Välbe
9. 16 marca 1991 Norwegia Oslo 5 km stylem dowolnym ? ? 2 Jelena Välbe
10. 27 lutego 1993 Szwecja Falun 30 km stylem dowolnym 1:22:41,3 +13,7 2 Stefania Belmondo
11. 6 marca 1993 Finlandia Lahti 5 km stylem dowolnym 14:42,4 +11,9 2 Lubow Jegorowa
12. 9 marca 1993 Norwegia Lillehammer 5 km stylem klasycznym 15:14,8 +18,3 3 Trude Dybendahl
13. 9 marca 1993 Norwegia Lillehammer 5 km stylem klasycznym 42:06,1 +0,7 2 Lubow Jegorowa
14. 19 marca 1993 Słowacja Štrbské Pleso 10 km stylem klasycznym 29:21,7 +39,0 3 Jelena Välbe
15. 18 grudnia 1993 Szwajcaria Davos 10 km stylem dowolnym 26:11,5 +46,1 3 Jelena Välbe
16. 21 grudnia 1993 Włochy Dobbiaco 15 km stylem klasycznym 44:18,6 1
17. 15 stycznia 1994 Norwegia Oslo 15 km stylem dowolnym 41:16,2 +39,8 2 Lubow Jegorowa
18. 13 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 15 km stylem dowolnym 39:44,5 1
19. 15 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 5 km stylem klasycznym 14:08,8 +19,5 2 Lubow Jegorowa
20. 17 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 5+10 km pościgowy 41:38,9 +8,3 2 Lubow Jegorowa
21. 24 lutego 1994 Norwegia Lillehammer 30 km stylem klasycznym 1:25:41,6 1
22. 6 marca 1994 Finlandia Lahti 30 km stylem dowolnym 1:22:50,6 1
23. 12 marca 1994 Szwecja Falun 10 km stylem dowolnym 28:31,6 1
24. 20 marca 1994 Kanada Thunder Bay 10 km stylem dowolnym 38:18,3 1
25. 12 marca 1995 Kanada Thunder Bay 5 km stylem klasycznym 15:23,7 +34,1 3 Larisa Łazutina
26. 18 marca 1995 Kanada Thunder Bay 30 km stylem dowolnym 1:16:27,3 +13,2 2 Jelena Välbe
27. 9 grudnia 1995 Szwajcaria Davos 5 km stylem dowolnym 12:32,7 +16,6 3 Jelena Välbe
28. 9 stycznia 1996 Słowacja Štrbské Pleso 30 km stylem dowolnym 1:15:01,4 1
29. 13 stycznia 1996 Czechy Nové Město 10 km stylem klasycznym 32:53,1 +2,5 2 Jelena Välbe
30. 2 lutego 1996 Austria Seefeld 10 km stylem dowolnym 1:25:29,0 1
31. 11 lutego 1996 Rosja Kawgołowo 10 km stylem klasycznym 29:02,1 1
32. 24 lutego 1996 Norwegia Trondheim 5 km stylem klasycznym 13:28,1 1
33. 25 lutego 1996 Norwegia Trondheim 10 km stylem dowolnym 41:19,6 1
34. 2 marca 1996 Finlandia Lahti 10 km stylem dowolnym 27:38,1 1
35. 9 marca 1996 Szwecja Falun 15 km stylem dowolnym 38:17,7 1

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Manuela Di Centa na stronie Izby Deputowanych XVI kadencji. [dostęp 2011-03-03]. (wł.).
  2. Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 2011-03-03]. (wł.).
  3. Mistrzyni na Evereście. wp.pl, 23 maja 2003. [dostęp 2011-03-03].
  4. Skład drużyny: Klara Angerer, Paola Pozzoni, Manuela Di Centa, Guidina dal Sasso
  5. a b c d Skład drużyny: Bice Vanzetta, Manuela Di Centa, Gabriella Paruzzi, Stefania Belmondo
  6. Skład drużyny: Gabriella Carrel, Stefania Belmondo, Elena Desideri, Manuela Di Centa
  7. Skład drużyny: Guidina dal Sasso, Manuela Di Centa, Gabriella Paruzzi, Stefania Belmondo
  8. Skład drużyny: Gabriella Paruzzi, Stefania Belmondo, Sabina Valbusa, Manuela Di Centa
  9. Skład drużyny: Manuela Di Centa, Antonella Bidinot, Marisa Mase

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]