Hamas-İsrail Savaşı'na uluslararası tepkiler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

7 Ekim 2023 saldırılarında uluslararası toplumun taraf haritası
     İsrail
     Filistin
     İsrail'i destekleyenler
     Filistin'i destekleyenler
     Tarafsızlar
     Veri yok

7 Ekim 2023'te birçok Hamas militanının İsrail'e sızması sonucu İsrail'in resmi olarak Hamas'a savaş ilan etmesiyle başlayan Hamas-İsrail Savaşı'na dünyanın pek çok noktasından tepkiler gelmiştir.

Ülkeler ve özerk bölgeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrika[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  Angola: Angola her iki tarafa da itidal ve diyalog çağrısında bulundu.[1]
  •  Batı Sahra: Polisario Cephesi Filistin halkına desteğini ifade etti.[2]
  •  Botsvana: Botsvana Dışişleri Bakanlığı, her iki tarafın sivillere yönelik şiddetini kınayan bir bildiri yayınladı ve düşmanlıkların derhal durdurulması çağrısında bulundu.[3]
  •  Cezayir: Cezayir Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Gazze'yi bombalamasını şiddetle kınayan bir bildiri yayınladı, uluslararası kurumları çatışmaya müdahale etmeye çağırdı ve "İsrail sömürge yerleşimine" karşı savaşan Filistinlilere saygı duyduğunu ilan etti.[4]
  •  Cibuti: Cibuti, Filistin'e desteğini açıkladı.[5]
  •  Çad: Çad, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Doğu Timor: Doğu Timor, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Fas: Fas Dışişleri Bakanlığı, "Gazze Şeridi'nde durumun kötüleşmesi ve askeri harekatın başlamasından derin endişe duyduğunu" ifade ederek, "nerede olursa olsun sivillere yönelik saldırıları" kınadı.[7]
  •  Gabon: Gabon, Hamas'ı açıkça kınamadan Gazze'deki tüm şiddeti kınayan bir karar için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Rusya ile birlikte oy kullanan dört ülkeden biridir.[8]
  •  Gambiya: Gambiya, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Gana: Gana, İsrail'in bağımsızlık ve kendini savunma hakkına destek verirken, İsrail hükûmetini de Hamas saldırılarına karşı itidalli davranmaya çağırdı.[9]
  •  Gine: Gine, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Gine-Bissau: Başkan Umaro Sissoco Embaló, "Gazze Şeridi'nde ateşkes çağrısında bulunarak şiddetin artmasından ve insan yaşamının yitirilmesinden yakınarak" İsrail'in eylemlerini kınadı.[10] Daha sonra "çok fazla insan kaybı olduğu için her iki tarafı da geri durmaya" çağırdı.
  •  Güney Afrika: Dışişleri Bakanlığı, gerilimi azaltma çağrısında bulunan ve "Filistin topraklarının yasadışı işgalinin devam etmesi, İsrailli yerleşimcilerin yerleşimlerinin genişletilmesinin devam etmesi, Mescid-i Aksa'ya ve Hristiyan kutsal mekanlarına saygısızlık ve Filistin halkına yönelik devam eden baskıyı" suçlayan bir bildiri yayınladı. Ayrıca iki devletli çözüme destek verdiğini açıkladı.[11] Güney Afrika Dışişleri bakanı, Hamas'ın saldırıyı başlatmasından 10 gün sonra Hamas liderinden telefon alması nedeniyle Güney Afrika Yahudi Temsilciler Kurulu tarafından eleştirildi ve onu çatışmada taraf olmakla suçladı. Bakan, Hamas'a destek verdiğini yalanladı ve bunun yerine sadece Filistin halkına destek verdiğini ve Gazzedeki sivillere yardım konusunu tartıştığını belirtti.[12]
  •  Güney Sudan: Başkan Salva Kiir Mayardit, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya, Güney Sudan'ın "Hamas'ın iğrenç ve kışkırttığı teröre karşı kaybettiğiniz insanlara en derin sempatisini ifade ettiğini" yazdı ve ayrıca "masum sivillerin öldürülmesine dair hiçbir siyasi şikâyetin haklı gösterilemeyeceğini" belirtti.[13]
  •  Kamerun: Kamerun İsrail'i destekledi ve Hamas'ı kınadı.[14]
  •  Kenya: Dışişleri Bakanlığı başsekreteri Korir Sing'Oei, ülkenin "İsrail'e yönelik alçak terör saldırısını güçlü bir şekilde kınadığını ve yaşanan katliam ve anlamsız can kayıplarından üzüntü duyduğunu", ancak "bu saldırının planlayıcılarını, fon sağlayıcılarını ve uygulayıcılarının tutumunu" da reddettiğini söyledi. Bu hain bir saldırıdır." İsrail'in "misilleme hakkı" vardır, ancak "bu talihsiz gelişmeyi çözmek için barışçıl bir yol gereklidir" çağrısında bulundu.[15]
  •  Komorlar: Komorlar, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Kongo Cumhuriyeti: Kongo Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Demokratik Kongo Cumhuriyeti: Kongo DC, Hamas'ı kınadı ve İsrail'i destekledi.[16]
  •  Libya: Yüksek Danıştay, Filistin'e desteğini ifade etti ve Ulusal Birlik Hükûmeti'nden İsrail'i destekleyen ülkelerle diplomatik ilişkileri kesmesini istedi, Dışişleri Bakanı Taher el-Badur ise İsrail'in Gazze'deki saldırılarının derhal durdurulması çağrısında bulundu. Temsilciler Meclisi de Gazze'ye destek vererek İsrail'i kınadı ve rakip Ulusal İstikrar Hükûmeti'nden İsrail'i destekleyen ülkelere petrol ihracatını tamamen durdurmasını ve Libya'dan Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve İtalya büyükelçilerinin derhal sınır dışı edilmesini istedi.[17]
  •  Malavi: Malavi, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Mali: Mali, Filistin'i destekledi.[18]
  •  Mısır: Mısır, hem İsrail hem de Filistin'e itidal çağrısında bulundu.[19] Ayrıca uluslararası toplumun "İsrail'i, Filistin halkına yönelik saldırıları ve provokatif eylemleri durdurmaya ve işgalci bir devletin sorumlulukları konusunda uluslararası insani hukuk ilkelerine bağlı kalmaya çağırması"[19] gerektiği belirtildi. Dışişleri Bakanlığı "ciddi tehlikeler" konusunda uyardı ve gerilimi düşürmeyi teşvik etti.[20] 25 Ekim'de Sisi, "Gazze'deki durumu kontrol altına alma ve çatışmayı genişletmemenin gerekliliğini" vurguladı ve kara harekâtının önlenmesi konusunda çağrıda bulundu.[21]
  •  Moritanya: Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Olanlar, İsrail işgalcilerinin provokasyonlarının ve Filistin halkının haklarının yanı sıra Mescid-i Aksa'nın kutsallığına yönelik süregelen ihlallerinin kaçınılmaz sonucudur." ifadesine yer verildi.[22]
  •  Mozambik: Mozambik, Hamas'ı açıkça kınamadan, Gazze'deki tüm şiddeti kınayan bir karar tasarısını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Rusya ile birlikte oylayan dört ülkeden biridir.[8]
  •  Namibya: Hükûmet şiddetin tırmanmasını kınadı, diplomatik çözüm çağrısında bulundu ve İsrail'e "saldırılarını durdurması ve Filistin halkına karşı provokatif eylemlerde bulunmaktan kaçınması" çağrısında bulundu.[23]
  •  Nijer: Nijer, Filistin'e desteğini açıkladı.[18]
  •  Nijerya: Dışişleri Bakanı Yusuf Tuğgar gerilimi düşürme çağrısında bulundu ve her iki tarafa da "itidalli davranmalarını, sivillerin güvenliğine öncelik vermelerini ve insani kaygılara yer vermelerini" istedi.[24]
  •  Orta Afrika Cumhuriyeti: Orta Afrika Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Ruanda: Hükûmet, "İsrail topraklarına yapılan saldırıların ardından İsrail Devleti Hükûmetine ve Halkına en derin taziyelerini ve sevgilerini ilettiğini" söyledi.[25]
  •  Senegal: Senegal, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Somali: Somali, Al Ahli Arap Hastanesi'ndeki saldırıdan İsrail'i sorumlu tuttu.[26]
  •  Sudan: Dışişleri Bakanlığı, Sudan'ın "Filistin halkının bağımsız bir devlete sahip olma haklarını" desteklediğini belirterek, "uluslararası kararlara uyulması ve masum sivillerin korunması" çağrısında bulundu.[5][27]
  •  Şeyşeller: Şeyşeller, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Tanzanya: Dışişleri Bakanlığı her türlü şiddeti kınadı ve her iki taraf arasında diyalog çağrısında bulundu.[28]
  •  Togo: Dışişleri Bakanı Robert Dussey, Togo'nun "Hamas'ın İsrailli sivillere yönelik terör saldırısını güçlü bir şekilde kınadığını" belirten bir açıklama yaptı.[29]
  •  Tunus: Tunus, Filistin'e destek verdi.[30]
  •  Uganda:Başkan Yoweri Museveni durumdan duyduğu endişeyi dile getirdi ve diyalog çağrısında bulundu.[31]
  •  Yeşil Burun Adaları: Yeşil Burun Adaları, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Zambiya: Dışişleri Bakanı Stanley Kakubo, Hamas'ın saldırılarını kınayan bir bildiriyle İsrail'e destek verdi.[5]
  •  Zimbabve: Zimbabve, İsrail'in Gazze'deki eylemlerini kınadı.[25]

Amerika[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD Başkanı Joe Biden, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve Başkanı Yitzhak Herzog ile, 18 Ekim 2023
  •  Antigua ve Barbuda: Hükûmet, Hamas'ı kınayan ve saldırı kurbanlarının ailelerine taziyelerini ileten bir bildiri yayınladı.[32]
  •  ABD: Başkan Joe Biden, saldırıları kınayan bir bildiri yayınladı ve "İsrail Hükûmetine ve halkına her türlü desteği sunmaya" hazır olduğunu söyledi.[33][34] İsrail büyükelçisi vekili Stephanie Hallett, "İsrail'in güneyinden gelen, Gazzeli teröristlerin elinde ölü ve yaralı sivillerin olduğu görüntülerden midesinin bulandığını" söyledi.[35] Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, ABD'nin Hamas'ın İsrailli sivillere yönelik saldırılarını "kesin bir dille kınadığını" ve İsrail hükûmeti ve halkının yanında olduğunu söyledi.[36][37] İsrail'e yönelik ilk saldırıların hemen ardından, ABD Filistin İşleri Ofisi 7 Ekim'de "tüm taraflara" "misilleme saldırılarından" kaçınma çağrısında bulundu.[38] ABD Savunma bakanı Lloyd Austin'in yaptığı bir açıklamada, Hamas'ın başlattığı saldırılarda İsrail'e yardıma hazır olması amacıyla uçak gemi filosunu Doğu Akdeniz'e gönderme talimatı verildiği belirtilmiştir.[39][40] 9 Ekim'de Beyaz Saray İsrail bayrağının renkleriyle aydınlatıldı.[41] 10 Ekim'de Başkan Biden, "Hamas'ın Yahudileri öldürmeyi hedeflediğini" duyurdu.[42][43] ABD Hazine Bakanlığı, İsrail'e yönelik saldırısına misilleme olarak Hamas ve onun mali ağlarıyla bağlantılı on kişi ve kuruluşa yaptırımlar uyguladı.[44] 15 Ekim'de yayınlanan bir röportajda Joe Biden, Gazze'ye kara saldırısı düzenlemeye hazırlanan İsrail'i 25 mil uzunluğundaki bölgeyi yeniden işgal etmesinin "büyük bir hata" olacağını söylerek uyardı.[45] ABD'li yetkililer, Biden yönetiminin İsrail'e, rehine müzakerelerine daha fazla zaman tanımak için Gazze'ye yönelik kara saldırısını ertelemesini tavsiye ettiğini söyledi.[46]
    ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve İsrail Devlet Başkanı Yitzak Herzog, Tel Aviv, İsrail'de, 12 Ekim 2023
  •  Arjantin: Başkan Alberto Fernández, İsrail'e yönelik "acımasız terör saldırılarını" kınarken,[47] Dışişleri Bakanlığı "Hamas'ın İsrail topraklarına yönelik terörist eylemlerinden" "üzüntü duyduğunu" belirterek, İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu ifade etti ve savaştan etkilenenlere başsağlığı diledi.[48] Fernández daha sonra sosyal medyada İsrail Devlet Başkanı Yitzhak Herzog ile bir telefon görüşmesi yaptığını ve bu sırada Arjantin'in "Hamas tarafından gerçekleştirilen korkunç terörist saldırılarını kesin bir dille reddettiğini ve kınadığını" ifade ettiğini söyledi.[49]
  •  Bahamalar: Dışişleri Bakanı Fred Mitchell "Hamas ile İsrail arasındaki çatışmaların durdurulması" çağrısında bulundu.[50]
  •  Barbados: Barbados, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Belize: Dışişleri Bakanı Eamon Courtenay gerilimi azaltma çağrısında bulundu ve başkenti Doğu Kudüs olan Filistin devletinin kurulması yönünde çağrıda bulundu.[32]
  •  Bolivya: Hükûmet durumdan "derin kaygı duyduğunu" ifade ederek "Birleşmiş Milletler ve Güvenlik Konseyi'nin eylemsizliğini" eleştirdi.[51] Bolivya, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Brezilya: Dışişleri Bakanlığı, Brezilya'nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin başkanı olarak kurumu acil toplantıya çağıracağını ve gerilimi düşürmeye çalışacağını belirtti.[52] Brezilya, İsrail'e yönelik saldırıları kınadı ve İsrail halkına başsağlığı diledi.[53] Brezilya ayrıca karşılıklı olarak üzerinde anlaşmaya varılan sınırlara dayalı iki devletli çözüme verdiği desteği yineledi.[52] Brezilya cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva, İsrail'in verdiği tepkinin Hamas'ın 7 Ekim saldırıları kadar ciddi olduğunu söyleyerek İsrail'i eleştirdi.[54]
  •  Dominika: Başbakan Roosevelt Skerrit bu çatışmayı "iğrenç" olarak nitelendirerek tarafları kınadı.[32]
  •  Dominik Cumhuriyeti: Dominik Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Ekvador: Hükûmet, İsrail'e yönelik saldırıları kınadı ve hem İsrail hem de Filistin için müzakerenin, kesin ve adil bir çözüme bağlı olduğunu yineledi.[55]
  •  El Salvador: Filistin asıllı Başkan Nayib Bukele, X'te Hamas'ı "vahşi canavarlar" olarak tanımladı, Hamas'ın "Filistinlileri temsil etmediğini" belirtti ve grubu Salvadorlu bir suç çetesi olan MS-13'e benzetti. Bukele, Filistin halkına desteğini ifade ederek Filistinlilere "o hayvanlardan (Hamas'tan) kurtulmaları ve iyi insanların yaşamasına izin vermeleri" çağrısında bulundu.[56]
  •  Guatemala: Dışişleri Bakanlığı saldırıları şiddetle kınadı. İsrail Halkına ve Hükûmetine desteklerini iletti ve barışın bir an önce yeniden tesis edilmesini savundu.[57]
  •  Guyana: Guyana, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Honduras: Hükûmet, saldırılardan dolayı Hamas'ı kınayan bir açıklama yaparak İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu ifade etti ve ateşkes çağrısında bulundu.[58]
  •  Jamaika: Başbakan Andrew Holness, İsrail'e yönelik saldırıları kınadı ve İsrail halkına taziyelerini iletti.[32]
  •  Kanada: Başbakan Justin Trudeau, "Kanada, İsrail'e yönelik mevcut terör saldırılarını güçlü bir şekilde kınıyor" dedi ve şiddeti "tamamen kabul edilemez" olarak nitelendirdi. Ülkenin İsrail'in yanında yer aldığını ve İsrail'in "kendini savunma hakkını" tamamen desteklediğini ekledi.[59] Trudeau daha sonra "Hamas için, Filistin halkını ve onların meşru isteklerini temsil etmiyor" ve "Kanada, İsrail ve Filistin halklarının barış, güvenlik, onurlu ve korkusuzca yaşama hakları konusunda kararlı bir şekilde yanında duruyor" şeklinde bir açıklama yaptı.[60]
  •  Kolombiya: Dışişleri Bakanlığı, tarafların toprak bütünlüğüne tam destek vererek, karşılıklı olarak mutabakata varılan güvenli sınırlar dahilinde ve uluslararası alanda tanınan, barış içinde bir arada yaşamaya yol açan bir barış sürecini başlatmak için İsrail ile Filistin arasında diyaloğun acilen yeniden başlatılması çağrısında bulunan bir bildiri yayınladı.[61] " İsrail daha sonra başkan Gustavo Petro'nun İSK'yi Nazi Almanyası'na benzetmesi üzerine Kolombiya'ya yapılan tüm güvenlik ihracatını durdurdu.[62] Petro buna yanıt olarak "soykırımları desteklemiyoruz" diyerek iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri askıya alma tehdidinde bulundu.[63]
  •  Kosta Rika: Dışişleri Bakanlığı saldırıları terörizm olarak nitelendirdi ve kınadı ve İsrail'e desteğini ifade etti.[64]
  •  Küba: Dışişleri Bakanlığı, gerilimin İsrail'in eylemlerinin bir sonucu olduğunu söyledi.[65] 23 Kasım'da Havana'da Küba devlet başkanı Miguel Díaz-Canel'in başkanlığında Filistin'e destek yürüyüşü düzenlendi.[66]
  •  Meksika: Dışişleri Bakanlığı, İsrail'e yönelik saldırıları kınayarak, İsrail ile Filistin'in barış içinde bir arada yaşama hakkına sahip olduğunu kaydetti.[67][68] Başkan Andrés Manuel López Obrador 9 Ekim'de bunu yineleyerek iki devletli çözüm çağrısında bulundu.[69]
  •  Nikaragua: Başkan Daniel Ortega, çatışmanın "korkunç bir şekilde kötüleşmesini" kınadı ve ülkenin her zaman "Filistin davasıyla dayanışma içinde" olduğunu söyledi.[70]
  •  Panama: Başkan Laurentino Cortizo saldırıları kesin bir dille kınadı ve İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu ifade etti.[51]
  •  Paraguay: Başkan Santiago Peña "dünya barışını tehdit eden bu insanlık dışı eylemleri" kınarken, Dışişleri Bakanlığı da saldırıları kınadı.[71]
  •  Peru: Dışişleri Bakanlığı, Hamas'ın saldırılarını şiddetle kınadı ve İsrail ile Filistin arasındaki barış sürecine olan bağlılığını bir kez daha yineledi.[72]
  •  Saint Vincent ve Grenadinler: Başbakan Ralph Gonsalves gerilimi azaltma ve barış çağrısında bulundu.[73]
  •  Surinam: Surinam, Hamas'ın eylemlerini kınadı ve gerilimi azaltma çağrısında bulundu.[74]
  •  Şili: Başkan Gabriel Boric'in hükûmeti, "İsrail'deki bir dizi kasaba ve şehre yönelik" saldırıları "kesinlikle kınadığını" ifade ederek, kurbanların ailelerine başsağlığı diledi ve İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu belirtti. Aynı zamanda "çözüm olmayan" şiddete son verilmesi çağrısında bulundu ve uluslararası toplumdan İsrail ile Filistin arasında "adil, tam ve kesin" bir barış anlaşmasına yol açabilecek "doğrudan ve iyi niyetli müzakereler" yapılmasını istedi. Aynı zamanda karşılıklı olarak uluslararası düzeyde kabul edilen güvenli sınırlara sahip iki devletli çözümü de destekledi.[75]
  •  Uruguay: Başkan Luis Lacalle Pou, Hamas saldırılarını şiddetle kınadığını söyledi ve "İsrail halkına yönelik şiddetin derhal durdurulması" çağrısında bulundu.[76][77] Dışişleri Bakanlığı, Hükûmetin ve Uruguay halkının "İsrail'e ve halkına karşı yürütülen terörist eylemlerden en büyük üzüntüyü duyduğunu" ifade eden ve terörizmi reddettiklerini ve İsrail'in güvenliğine olan bağlılıklarını vurgulayan bir bildiri yayınladı.[78][79]
  •  Venezuela: Dışişleri Bakanlığı, "Gazze Şeridi'ndeki son olayların gelişimiyle ilgili derin endişesini" ifade eden bir bildiri yayınladı; ancak bu gerilime sebep olarak, Filistin halkının çok taraflı uluslararası hukukta tarihsel haklarını savunmak için bir alan bulmasının imkansızlığı olarak belirtildi. Açıklamada, diyalog ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2334 sayılı Kararının uygulanması çağrısında bulunuldu.[80]

Asya[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  Afganistan: Afganistan Dışişleri Bakanlığı, Afganistan İslam Emirliği'nin "Gazze Şeridi'ndeki son olayları dikkatle izlediğini" ve "bu tür olayların meydana gelmesini İsrailli Siyonistlerin ezilen Filistin halkının haklarını ayaklar altına almasının bir sonucu olarak değerlendirdiğini" söyledi.[81]
  •  Bahreyn: Dışişleri Bakanlığı gerilimi azaltma çağrısında bulundu ve iki devletli çözüme desteğini doğruladı. 9 Ekim'de Hamas'ın saldırılarını ve kaçırılma eylemlerini resmen kınadı.[82][83]
  •  Birleşik Arap Emirlikleri: Dışişleri Bakanlığı derhal ateşkes çağrısında bulundu. Daha sonra Hamas'ı "ciddi ve vahim bir gerilim yaratma" ve rehin alma gerekçeleriyle kınadı.[84]
  • Bangladeş'teki bir protestoda açılan İsrail karşıtı pankart
     Bangladeş: Dışişleri Bakanlığı, derhal ateşkes sağlanması ve sorunun diyalog ve diplomasi ile çözülmesi çağrısında bulunan bir basın açıklaması yaptı. Silahlı çatışmayı kınadı, "sivil hayatların trajik kaybı" konusunda derin endişelerini dile getirdi ve her iki tarafı da bu durumdan "kaçınmaya" çağırdı.[85][86] Aynı zamanda "İsrail işgalini ve Filistin topraklarında zorla yerleşimleri" kınadı ve iki devletli çözüme desteğini yineledi.[87][88][89]
  •  Brunei: Brunei Filistinlilerle dayanışmasını yineledi.[90]
  •  Çin: Dışişleri Bakanlığı, "Filistin ile İsrail arasındaki gerilimin ve şiddetin mevcut tırmanışından" derin endişe duyduğunu ifade ederek ilgili tarafları "sakin olmaya, itidalli davranmaya ve sivilleri korumak ve durumun daha da kötüleşmesini önlemek için düşmanlıklarını derhal sona erdirmeye" çağırdı.[91][92] İsrail büyükelçiliğinden bir diplomatın Pekin'i Hamas'ı kınamadığı için eleştirmesinin ardından bakanlık sözcüsü Mao Ning, iki devletli çözüm çağrısını yineledi ve "Hem İsrail'in hem de Filistin'in dostu, görmeyi umduğumuz şey iki ülkenin birlikte yaşamasıdır" dedi."[93][94]
  •  Endonezya: Dışişleri Bakanlığı, "Filistin ile İsrail arasındaki çatışmanın tırmanmasından" derin endişe duyduğunu ifade eden bir bildiri yayınladı ve daha fazla insan kaybının önlenmesi için şiddetin derhal sona erdirilmesi çağrısında bulundu. Ayrıca çatışmanın temelinde yatan Filistin topraklarının İsrail tarafından işgal edilmesinin Birleşmiş Milletler'in üzerinde anlaşmaya vardığı çözümlere uygun olarak çözülmesi çağrısında da bulunuldu.[95] Başkan Joko Widodo, 10 Ekim'de yaptığı konuşmada, her iki tarafı da çatışmayı durdurmaya, gerilimi azaltmaya çağırdı ve Dışişleri Bakanlığı'na şu anda Filistin ve İsrail'de bulunan Endonezya vatandaşlarını koruma emri verdi.[96]
  •  Filipinler: Başkan Ferdinand Marcos Jr.'ın ofisi, "son saldırılarda aile üyelerini ve sevdiklerini kaybedenlere en derin taziyelerini ve taziyelerini" ileten bir bildiri yayınladı. Ayrıca saldırıyı kınadı ve "Filipinler, Birleşmiş Milletler Tüzüğü'nde tanınan dış saldırılar ışığında devletlerin meşru müdafaa hakkını anlıyor" dedi.[97] Milli Güvenlik Kurulu, Hamas'ın resmen terör örgütü olarak tanımlanmasını önerdi.[98] Filipinler, Hamas'ın 7 Ekim'deki ilk saldırılarına ilişkin açık bir kınama olmaması nedeniyle, Gazze'de insani ateşkes çağrısında bulunan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararına oy vermekten kaçındı.[99]
    • Bangsamoro Parlamentosu 17 Ekim'de Filistinlilere yönelik şiddet eylemlerini ve "toplu cezalandırmayı" kınayan bir kararı kabul etti ve İsrail ile Hamas arasındaki düşmanlıkların koşulsuz olarak durdurulması ve her iki tarafın da Birleşmiş Milletler'in bir insani koridor oluşturmasına izin vermesi çağrısında bulundu. Ayrıca çatışmanın tek başına ele alınmaması gerektiğini ve Filistin'in on yıllardır süren kendi kaderini tayin mücadelesi bağlamında daha geniş bir bağlamda anlaşılması gerektiğini söyledi.[100]
  •  Güney Kore: Dışişleri Bakanlığı, hükûmetin "Gazze'den İsrail'e yönelik, roket saldırıları da dahil olmak üzere ayrım gözetmeyen saldırıları" şiddetle kınadığını belirterek, bunların "derhal durdurulması" çağrısında bulundu.[101]
  •  Hindistan başbakanı Narendra Modi "İsrail'deki terör saldırıları haberiyle derinden sarsıldım. Düşüncelerimiz ve dualarımız masum kurbanlar ve aileleriyle birlikte. Bu zor zamanda İsrail'le dayanışma içindeyiz." yorumunu paylaştı.[37] Dışişleri Bakanlığı ise, Hamas'ın eylemlerini kınarken, Filistin'in kurulmasına destek verdiklerini de sözlerine ekledi.[102]
  • İran'da Aksa Tufanı Operasyonu sırasında yapılan kutlamalar
     İran: İslam Devrim Muhafızları'nın eski komutanı ve dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in danışmanlarından Yahya Rahim Safavi, Filistinli savaşçıları tebrik etti ve İran'ın "Filistin ve Kudüs'ün kurtuluşuna" kadar "Filistinli savaşçıların yanında olacağını" belirtti. İslamî Şûra Meclisi'nin bir oturumu sırasında yasa koyucular koltuklarından kalktılar ve "Kahrolsun İsrail", "Kahrolsun Amerika" ve "Hoşgeldin Filistin" sloganları attılar.[103] Başkan İbrahim Reisi, Hamas lideri İsmail Haniye ve İslami Cihad lideri Ziyad el-Nakhalah ile telefonda görüştükten sonra Filistin ulusunun "meşru savunmasına" övgüde bulundu ve İsrail ile destekçilerinin "sorumlu tutulması gerektiğini" söyledi.[104] İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Gazze'den İsrail'e yönelik başlatılan "Aksa Tufanı" saldırısının, "işgal altındaki topraklarda İsrail'e karşı silahlı mücadelede yeni bir sayfa açtığını" söyledi.[37][105] Ayrıca Hamas'ın saldırısında İran'ın parmağı olduğu yönündeki iddiaları da yalanladı.[106] İran Dşişleri bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, 14 Ekim'de BM diplomatı Tor Wennesland ile yaptığı görüşmede, IDF'nin Gazze'ye kara saldırısı başlatması halinde İran'ın savaşa müdahale edebileceği konusunda uyardı.[107]
  •  Irak: Irak Hükûmet Sözcüsü Basim el-Avadi, “Filistinli gruplarca İsrail'e düzenlenen saldırıya dair "Filistinlilerin bu sabah başlattıkları operasyonlar yıllardır uğradıkları haksızlığın bir sonucudur” dedi.[108]
  •  Japonya: Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, ülkenin "İsrail'e yönelik roket saldırılarını ve silahlı saldırıları güçlü bir şekilde kınadığını" belirterek, "yaslı ailelere başsağlığı ve yaralılara en içten taziyelerini" ifade etti.[109]
  •  Kamboçya: Dışişleri Bakanlığı her türlü şiddeti ve terör eylemini kınayan bir bildiri yayınladı ve İsrail'deki çatışmalara katılan tüm taraflara azami itidal göstermeleri ve çözüm yolları aramaları çağrısında bulundu.[110]
  •  Katar Dışişleri Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, bölgedeki gelişmelerle ilgili endişesini ifade ederek, tüm taraflara gerginliği sona erdirme, sükûneti sağlama ve azami şekilde itidalli olma çağrısında bulundu.[37]
  •  Kazakistan: Dışişleri Bakanlığı basın sözcüsü Aibek Smadiyarov, Orta Doğu'daki gerilimi tırmandırabilecek eylemlere başvurmamaya çağırdı ve iki devletli çözümü desteklediklerini belirtti.[111]
  •  Kuveyt: Kuveyt, "bariz saldırılar" olarak adlandırdığı olaydan dolayı İsrail'i suçladı.[112]
  •  Kuzey Kore: İktidardaki Kore İşçi Partisi'nin resmi gazetesi Rodong Sinmun, çatışmadan İsrail'i sorumlu tutan bir başyazı yayınladı: "Uluslararası toplum, bu çatışmanın İsrail'in Filistin halkına karşı sürekli suç teşkil eden eylemlerinin sonucu olduğunu ve İsrail'in Temel çıkış yolu bağımsız bir Filistin devleti inşa etmektir".[113]
  •  Kırgızistan: Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı, Ortadoğu'da barışın sağlanması ve istikrarın sağlanması için taraflara bir an önce düşmanlıkları durdurmaları ve diplomatik diyaloğa başlamaları çağrısında bulunuyor.[114]
  •  Laos: Hükûmet gerilimi azaltma çağrısında bulundu ve iki devletli çözüm çağrısında bulundu.[115]
  •  Lübnan: Lübnan, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Malezya: Dışişleri Bakanlığı, "Ortadoğu'daki son gerilime ilişkin endişelerini" ifade eden bir bildiri yayınlayarak, bunun temel nedeninin "uzun süren yasadışı işgal, abluka ve acılar, Mescid-i Aksa'ya saygısızlık ve aynı zamanda Mescid-i Aksa'daki mülksüzleştirme politikaları olduğunu" ifade etti. 1967 öncesi sınırlara geri dönülmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin "tüm taraflardan şiddeti durdurmasının yanı sıra masum sivillerin hayatlarına saygı duyması ve onları koruması" çağrısında da bulunuldu.[116] Başbakan Enver İbrahim ayrıca, ülkesinin grupla uzun süredir devam eden ilişkisini vurgulayarak, Batılı ulusların baskısı altında olduğu iddia edilen Hamas'ı kınamayı da açıkça reddetti.[117]
  •  Maldivler: Dışişleri Bakanlığı, hükûmetin "Filistin'in masum sivil halkına yönelik bu kasıtlı saldırı eylemlerini bariz bir saygısızlık ve uluslararası insani hukukun ihlali, savaş suçuna eşdeğer" olarak değerlendirdiğini belirten bir açıklama yaptı.[118]
  •  Moğolistan: Dışişleri Bakanlığı, ülkenin "Gazze'den İsrail'e yönelik, çok sayıda masum sivilin ölümü ve yaralanmasıyla sonuçlanan roket ve terör saldırılarını" kınadığını belirten bir açıklama yaptı. Ayrıca, "ilgili tüm taraflara şiddeti derhal sona erdirmeleri ve ne pahasına olursa olsun sivillerin emniyet ve emniyetini korumaları" çağrısında da bulunuldu.[119]
  •  Myanmar: Askeri cunta, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını kınadı ve İsrail'i itidalli davranmaya çağırdı.[120]
  •    Nepal: Başbakan Pushpa Kamal Dahal, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısını "terör saldırısı" olarak nitelendirerek kınadı.[121]
  •  Özbekistan: Dışişleri Bakanlığı, savaşan taraflara, silahlı çatışmanın hızla sona erdirilmesi ve krizin siyasi ve diplomatik yollarla çözülmesi için her türlü tedbiri alma çağrısında bulundu.[122][123]
  •  Pakistan: Pakistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan basın açıklamasında, "Uluslararası toplumu düşmanlıkların durdurulması, sivillerin korunması ve Ortadoğu'da kalıcı barış için bir araya gelmeye çağırıyoruz." denildi.[81] Pakistan, çatışmanın çözümünün, başkenti Kudüs olan yaşayabilir, egemen ve bitişik bir Filistin Devleti'nin kurulmasını da içeren iki devletli bir çözüm olduğu yönündeki tutumunu yineledi.[124]
  •  Suudi Arabistan: "Bir dizi Filistinli grup ile İsrail işgal güçleri arasında yaşanan ve birçok cephede yüksek düzeyde şiddete yol açan benzeri görülmemiş gelişmeleri takip ediyoruz." dedi.[37]
  •  Singapur: Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, ülkenin "Gazze'den İsrail'e yönelik roket ve terör saldırılarını" şiddetle kınadığını belirten bir açıklama yaptı.[125]
  •  Sri Lanka: Dışişleri Bakanlığı hem İsrail'de hem de Gazze'de can kaybından duyulan endişeyi dile getirdi.[126][127] Başkan Ranil Wickremesinghe, İsrail'e yönelik eleştirinin Hamas saldırıları için geçerli bir gerekçe olmadığını belirterek Hamas'ın saldırganlığını kınadı.[128]
  •  Suriye: Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmeye yönelik bir anlaşmanın artık imkansız olduğunu söyledi.[129]
  •  Tacikistan: Dışişleri Bakanlığı şiddet eylemlerini şiddetle kınadı ve Orta Doğu'da gerilimin artmasını önlemek için taraflara şiddete derhal son vermeleri ve durumu normalleştirmek için diyalog başlatmaları çağrısında bulundu.[130] Tacikistan, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Tayland: Başbakan Srettha Thavisin, İsrail hükûmetine ve halkına en derin taziyelerini iletti ve Hamas'ın saldırısını kınadı.[131] Ayrıca gerekirse vatandaşlarını tahliye etmek için Tayland Kraliyet Hava Kuvvetlerini de beklemeye aldı.[132] Dışişleri bakan yardımcısı Jakkapong Sangmanee ise daha sonra ülkenin tutumunun "tarafsızlık" olduğunu ve hükûmetin "Filistin ile İsrail'in bir arada yaşamasına izin verecek bir çözümü" desteklediğini söyledi.[133]
  •  Tayvan: Dışişleri Bakanlığı, ülkenin "Hamas tarafından İsraillilere yönelik ayrım gözetmeyen saldırıları" güçlü bir şekilde kınadığını belirten bir bildiri yayınladı. Ayrıca Tayvan'ın "İsrail ile dayanışma içinde" olduğunu ve "her türlü terörizmi" kınadığını belirterek, düşüncelerinin "bu trajik dönemde kurbanlar ve aileleriyle birlikte" olduğunu ekledi.[134][135]
  •  Umman: Dışişleri Bakanlığı, uluslararası topluma "devam eden gerilimi durdurmak ve uluslararası hukuk kurallarına başvurmak için derhal müdahale etme" çağrısında bulundu. Başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletini içeren iki devletli çözüme desteğini yineledi.[136]
  •  Ürdün: Kral II. Abdullah, çatışmanın tırmanmaya devam etmesinin bölgede olumsuz sonuçlar yaratacağı konusunda uyardı ve itidal, sivillerin korunması ve uluslararası insancıl hukuka saygı gösterilmesi çağrısında bulundu.[137] Dışişleri Bakanı Ayman Safadi durumun "oynaklığı" konusunda uyardı.[112]
  •  Vietnam: Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Phạm Thu Hằng, ülkenin "Hamas ve İsrail arasında (kitlesel sivil kayıplarına yol açan) artan şiddetten derin endişe duyduğunu" söyledi ve ilgili taraflara "kendilerine itidalli davranmaları, durumu karmaşıklaştıracak eylemlerde bulunmaktan kaçınmaları" çağrısında bulundu. Ayrıca anlaşmazlıkları uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararlarına dayanarak barışçıl yöntemlerle çözmek ve sivillerin güvenliğini ve meşru çıkarlarını güvence altına almak için müzakerelerin derhal yeniden başlatılması" çağrısında bulundu.[138] Sözcü tarafından daha sonra yapılan başka bir açıklamada, Vietnam'ın "Orta Doğu çatışmasında sivillere, insani tesislere ve temel altyapıya yönelik şiddet eylemlerini güçlü bir şekilde kınadığını" belirtirken, her iki tarafı da "çatışmayı derhal sonlandırmaya, güç kullanımına son vermeye, uluslararası insancıl hukuka saygı göstermeye, müzakereleri sürdürmeye ve farklılıkları barışçıl yollarla çözmeye" davet etti.[139]
  •  Yemen: Dışişleri Bakanlığı, hükûmetin işgal altındaki Filistin topraklarında yaşanan olayları ve gerilimi takip ettiğini doğrulayarak, sivillerin korunması ve İsrail'in işgalci güçlerinin provokasyonlarına ve Filistin halkına yönelik tekrarlanan saldırılarına son verilmesi çağrısında bulundu. Aynı zamanda hükûmetin, Arap Barış İnisiyatifi ve ilgili uluslararası kararlara uygun olarak, Filistin halkının insani onuruna yakışır bir yaşam arzusuna ve başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulmasına yardımcı olma yönündeki "katı" tutumunu da yineledi.[7][140]

Avrupa[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  Almanya: Almanya şansölyesi Olaf Scholz, "Gazze'den yapılan füze atışları ve artan şiddet bizi sarsıyor. Almanya, Hamas'ın bu saldırılarını kınıyor ve İsrail'in yanında duruyor." dedi.[34][141] Almanya, Hamas'ın saldırısına yanıt olarak Filistin'e yapılan 125 milyon Avroluk (131 milyon ABD Doları) kalkınma yardımını askıya aldı ve verilen diğer projeleri ve yardımları gözden geçireceğini söyledi.[142]
    Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İsrail Devlet Başkanı Yitzak Herzog ile Tel Aviv, İsrail'de, 17 Ekim 2023
  •  Arnavutluk: Başbakan Edi Rama ve Dışişleri Bakanı Igli Hasani, saldırıyı şiddetle kınadıklarını ifade ederek, kurbanlar, aileleri ve tüm İsrail ile dayanışma içinde olduklarını ifade etti.[143][144]
  •  Andorra: Başbakan Xavier Espot, "İsrail'in çeşitli yerlerinde gerçekleştirilen terör saldırılarını" kınayan bir bildiri yayınlayarak, "İsrailli yetkililerle ve sivil halkla dayanışma içinde olduğumuzu" ifade etti ve "şiddetin tırmanmasını durdurma ve uluslararası insani hukuka saygı gösterme" çağrısında bulundu. Hem İsrail'in hem de Filistin'in sivil halkını korumak için tüm diplomatik çabaları seferber edelim".[145]
  • Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve İsrail Devlet Başkanı Yitzhak Herzog ile Münih'te görüşme. (16 Şubat 2024)
     Avusturya: Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, Hamas'ın saldırısına yanıt olarak 9 Ekim'de Filistin bölgelerine 19 milyon avroluk (20 milyon dolar) yardımın askıya alındığını duyurdu ve Filistin'deki mevcut projelerini gözden geçireceğini söyledi. Ayrıca İran'ın saldırıya yönelik "iğrenç tepkilerini" ele almak üzere İran büyükelçisini çağıracağını da söyledi.[146]
  •  Azerbaycan: Milli Meclis'in Azerbaycan-İsrail parlamentolar arası ilişkileriyle ilgili çalışma grubu, yayınladığı bir açıklamada Gazze Şeridi topraklarından İsrail'e yönelik bugünkü saldırılara, sivil nesneleri, yerleşim yerlerini ve bireyleri kasten hedef alan roket saldırılarının eşlik ettiği saldırılar şiddetle kınadı.[147] Dışişleri Bakanlığı, "İsrail-Filistin çatışma bölgesinde sivillere yönelik şiddeti" kınadı ve "tarafları gerginliği azaltmaya çağırıyoruz" çağrısında bulundu.[148][149]
  •  Belarus: Hükûmet her iki tarafa da itidal ve diyalog çağrısında bulundu.[150] Başkan Aleksandr Lukaşenko daha sonra İsrail'in bölgedeki eylemlerini kınadı.[151] Belarus, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ın kınanmasına karşı oy kullandı.[6]
  •  Belçika: Dışişleri Bakanı Hadja Lahbib, X'te yaptığı açıklamada, ülkenin "İsrailli sivillere yönelik büyük roket saldırılarını" güçlü bir şekilde kınadığını ve "düşüncelerinin etkilenen herkesle birlikte olduğunu" söyledi.[34]
  •  Birleşik Krallık: Başbakan Rishi Sunak, Hamas'ın İsrail vatandaşlarına yönelik saldırıları karşısında şok olduğunu söyledi. "İsrail'in kendisini savunma konusunda mutlak hakkı olduğunu" sözlerine ekleyen Sunak, Birleşik Krallık yetkililerinin "İsrailli yetkililerle temas halinde olduğunu" belirterek, İsrail'deki İngiliz vatandaşlarına "seyahat tavsiyelerine uymalarını" tavsiye etti.[152] 9 Ekim'de İngiltere Başbakanı'nın Londra Downing Street'teki 10 numaradaki konutuna İsrail bayrağının aydınlatılması yansıtıldı.[153] Buckingham Sarayı tarafından yapılan açıklamada, Kral III. Charles'ın "dehşete düştüğü" ve "İsrail'deki barbar terör eylemlerini" kınadığı belirtildi ve Kral'ın "düşüncelerinin ve dualarının tüm acı çekenlerle, özellikle de sevdiklerini kaybedenlerle birlikte olduğu" belirtildi.[154] 11 Ekim'de Dışişleri Bakanı James Cleverly bir dayanışma gösterisi için İsrail'e geldi ve bu sırada günün ilerleyen saatlerinde Ofakim kasabasını ziyaret ederken bir hava saldırısı alarmının ardından saklanmak için koşarken görüldü.[155]
    •  İskoçya: Birinci Başbakan Hamza Yusuf Hamas'ın saldırısını kınadı. Eşi Filistinli olan Yusuf, kayınvalidesinin Gazze'de mahsur kaldığını[156] ve kendileriyle telefonla iletişime geçtiklerini söyledi.[157] Al Jazeera'ya verdiği röportajda, insani koridor kurulması çağrısında bulundu. Gazze'de hayati önem taşıyan malzemelerin içeri girmesine ve insanların ayrılmasına izin vermek. Ayrıca İsrail'in kendisini koruma gerekçelerini anladığını ancak bunun bedelinin "iki milyon kişinin toplu olarak cezalandırılması" gerektiğine inanmadığını söyledi.[158] 9 Aralık'ta Dışişleri bakanı David Cameron ateşkes çağrılarını reddetti.[159]
      Birleşik Krallık Dışişleri bakanı James Cleverly İsrail'de, 11 Ekim 2023
      Birleşik Krallık başbakanı Rishi Sunak, İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu ile Tel Aviv, İsrail'de, 19 Ekim 2023
    •  İngiltere
      • Londra: Belediye Başkanı Sadiq Khan, İngiltere hükûmetinden Gazze'deki insani yardım çağrılarına destek vermesini istediğini söyledi.[160] Khan, Gazze Şeridi'ni abluka altına almasının Filistinli siviller arasında "acıya" yol açabileceğini öne sürerek İsrail'i itidalli davranmaya çağırdı.[161]
  •  Bosna-Hersek: Bakanlar Kurulu Başkanı Borjana Krišto, saldırıları "haksız ve acımasız" buldu ve kınadı ve İsrail'e desteğini ifade etti.[162] Dışişleri Bakanı Elmedin Konaković, Netenyahu için " O, yaşadıkları bölgeleri muhafaza etmek ve korumak topraklarının egemenliği ve toprak bütünlüğü için mücadele etmek ve dünyanın her yerinden inananlar için büyük önem taşıyan bu alandaki dini unsurları korumak için Filistin halkına ve hükûmetine desteğini hiçbir zaman gizlemedi" dedi.[163]
    • Bosna-Hersek Federasyonu:
      • Kanton 10: Kanton hükûmeti, "İsrail Devleti'ne yönelik terör saldırısı" karşısında şok ve üzüntü duyduğunu ifade ederken, aynı zamanda, İsrail'e ve "tüm meşru yollarla tüm sakinleri için barışı tesis etme çabalarına" destek veren bir bildiri yayınladı.[164]
      • Saraybosna: Belediye Başkanı Benjamina Karić, "Hamas'ın İsrail'e saldırısını kınamanın, öncesinde ve sonrasında yaşananları kınamamanın ikiyüzlülük" olduğunu söyledi.[165]
      • Saraybosna Kantonu: Kanton hükûmeti başkanı Nihad Uk, Filistinliler için "üzüntü ve şefkati dile getirdi" ve kanton hükûmetinin "işgal altındaki Gazze'deki insanlar için" yardım teklifinde bulundu.[166]
    •  Sırp Cumhuriyeti: Cumhurbaşkanı Milorad Dodik saldırıları kınadı ve İsrail'e desteğini dile getirdi. 8 Ekim'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı İsrail bayrağıyla süslendi.[167]
  •  Bulgaristan: Başbakan Nikolay Denkov, ülkesinin İsrail halkıyla dayanışma içinde olduğunu ifade ederek Hamas'ın saldırısını kınadı.[168] Ulusal Meclis binası İsrail bayrağının renkleriyle aydınlatıldı.[169]
  •  Çekya: Başbakan Petr Fiala saldırıyı kınadı, düşüncelerinin "şiddetin masum kurbanlarıyla birlikte" olduğunu belirtti ve "İsrail'deki dostlarımıza durumun mümkün olan en hızlı şekilde ele alınmasını ve barış ve güvenlik içinde yaşama emellerinin gerçekleşmesini" diledi.[170]
  •  Danimarka: Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen İsrail'e yönelik saldırıyı şiddetle kınadı ve düşüncelerinin "kurbanlar, aileleri ve tüm İsrail ile birlikte" olduğunu ekledi.[171]
  •  Ermenistan: Dışişleri Bakanlığı, Filistinliler ile İsrailliler arasındaki şiddet ve sivillerin hedef alınmasından duyduğu şoku dile getirerek, "şiddete son verilmesini talep eden uluslararası topluma" katıldığını söyledi.[172]
  •  Estonya: Riigikogu'nun Dışişleri Komitesi Başkanı Marko Mihkelson, "bölgedeki terörist faaliyetlerin yayılmasından endişe duyduğunu" söyleyerek İsrail'e yönelik saldırıları şiddetle kınadı. Uluslararası örgütleri "terörist rejimlerin tüm Ortadoğu bölgesinde istikrarsızlık ve kaos yaratma girişimlerine karşı koymaya" davet etti."[173]
  •  Finlandiya: Dışişleri Bakanı Elina Valtonen, "İsrail'i hedef alan terörist roket saldırılarını" en güçlü ifadelerle kınadı.[174]
  • Fransa cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İsrail cumhurbaşkanı Yitzak Herzog ile birlikte Kudüs, İsrail, 24 Ekim 2023
     Fransa: Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron saldırıyı şiddetle kınadı ve "kurbanlar, aileleri ve sevdikleriyle tam dayanışma içinde olduğunu" ifade etti.[34][175] İsrail'deki Fransız büyükelçiliği saldırıları kınadı ve Hamas'ın eylemlerini "kabul edilemez terör saldırıları" olarak nitelendirdi.[176] 27 Ekim'de Macron, "(Gazze) Orada olanları, bombalara maruz kalanları koruyabilmek için çatışmalara insani ara verilmesi bugün faydalıdır." ifadelerine yer verdi ve yapacakları yardımın sadece Gazze'yle sınırlı kalmayacağını Batı Şeria'ya da insanı yardım yapacaklarını açıkladı. Ayrıca bölgedeki 170 Fransız vatandaşının tahliyesi üzerinde çalıştıklarını söyledi.[177]
  •  Gürcistan: Dışişleri Bakanlığı, İsrail'e yönelik saldırıyı şiddetle kınadı ve İsrail hükûmeti ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu ifade etti. Bakanlık ayrıca taziye ve taziyelerini iletti ve yaralılara acil şifalar diledi.[178]
  •  Hırvatistan: Başbakan Andrej Plenković, saldırıları "sivillere yönelik terör eylemleri" olarak nitelendirerek kınadı ve İsrail ile dayanışma içinde olduğunu ifade etti.[179] Dışişleri bakanı Gordan Grlić-Radman da saldırıyı kınadı ve İsrail ile dayanışma içinde olduğunu ifade etti.[180] İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının ardından başkan Zoran Milanović, İsrail'in insani suçları ve "misilleme eylemleri" nedeniyle sempatisini kaybettiğini kamuoyuna açıkladı.[181] 18 Ekim'de Filistinlilerin uzun zaman önce saygı duyulması gereken bir devlete sahip olmayı hak ettiklerini ve bu korku ve sıkıntıların çoğunun yaşanmayacağını söyledi.[182]
  •  Hollanda: Başbakan Mark Rutte, Hamas'ın İsrail'e saldırısı hakkında Başbakan Netanyahu ile konuştuğunu ve "Hollanda'nın bu terör şiddetini açıkça kınadığını ve İsrail'in kendini savunma hakkını tam olarak desteklediğini" söylediğini söyledi.[34][183]
  •  İsveç: Dışişleri Bakanı Tobias Billström, İsrail'e yönelik saldırıyı kınadı ve hükûmetin, saldırganlardan zarar gören tüm sivillerle dayanışma içinde olduğunu söyledi.[184]
  •  İrlanda: Taoiseach (Başbakan) Leo Varadkar, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarını "dehşet verici" olarak nitelendirerek güçlü bir şekilde kınadı ve İrlanda'nın sivillere yönelik saldırıları açıkça kınadığını ifade etti. Dışişleri Bakanı ve Savunma Bakanı Micheál Martin ayrıca Hamas'ın "mantıksız" saldırılarını kınayarak, "sivillerin kasıtlı ve sistematik olarak hedef alınmasının asla haklı gösterilemeyeceğini" ifade etti. Tüm düşmanlıkların derhal durdurulması çağrısında bulundular.[185] Başkan Michael D. Higgins daha sonra saldırıları "son derece kınanacak" olarak kınayan bir bildiri yayınladı ve İsrail'in kendini savunma hakkına desteğini ifade etti.[186][187] Varadkar ve Martin ayrıca İsrail'in Gazze'deki davranışını da kınadı; Varadkar, İsrail'in Hamas'ın işlediği suçlardan dolayı Gazze'yi "topluca cezalandıran" bir ülke olduğunu belirterek, İsrail'in uluslararası hukuku ihlal ettiğini söyledi.[188] Martin ayrıca kolektif cezalandırma olarak gördüğü durumu da kınadı ve İsrail'in kendisini Hamas'a karşı savunma hakkına sahip olduğunu ancak "İki yanlış bir doğru etmez" dedi.[189] Ayrıca İsrail'in "uluslararası insani hukukun parametreleri dahilinde" kalması gerektiğini ve İsrail'in kuzey Gazze'yi boşaltma çağrısının "son derece tehlikeli ve uygulanması imkansız" olduğunu söyledi.[190][191]
  • İsrail devlet başkanı Herzog, Belçika dışişleri bakanı Alexander de Croo ve İspanya başbakanı Pedro Sanchez ile, Kudüs, İsrail, 23 Kasım 2023
     İspanya: Başbakan Pedro Sánchez, terörizm olarak adlandırdığı şeyi güçlü bir şekilde kınadı ve sivil halka yönelik ayrım gözetmeyen şiddetin derhal durdurulmasını talep ederek, aynı şekilde İspanya'nın bölgesel istikrara olan bağlılığını da teyit etti.[192][193] Başbakan yardımcısı Yolanda Díaz, uluslararası topluma, Gazze'deki katliamı durdurması için İsrail'e baskı yapma çağrısında bulunurken,[194] Sosyal Haklar bakanı Ione Belarra, AB ve ABD'yi "İsrail'in savaş suçlarına suç ortağı olmakla" suçladı ve İsrail'in İsrail'e yönelik savaş suçlarına ortak olması çağrısında bulundu. Ayrıca "İsrail, Gazze Şeridi'nde Filistin halklarına karşı devam eden "planlı soykırım" olarak tanımladığı olay nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi önünde suçlanacak." dedi.[195]
  •   İsviçre: Hükûmet saldırıları kınadı ve tüm taraflardan barışçıl bir çözüm için çalışmalarını istedi. Ayrıca "gerginliği azaltmanın öncelik olduğunun altını çizdi" ve "sorumluları ateşkesi sağlamak ve bölgesel gerilimden kaçınmak için mümkün olan her şeyi yapmaya çağırdı."[196]
  •  İtalya: Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, hükûmetin İsrail'e yönelik saldırıları en güçlü ifadelerle kınadığını söyledi; "İnsanların hayatı, bölgenin güvenliği ve her türlü siyasi sürecin yeniden başlaması risk altındadır." Hamas'a "bu barbar şiddeti derhal durdurması" çağrısında bulunan Tajani, İtalya'nın "İsrail'in var olma ve kendisini savunma hakkını" desteklediğini söyledi.[197] Başbakanlık, hükûmetin "vahşi saldırıyı yakından takip ettiğini" belirten bir açıklama yayınladı. İsrail'de yaşananları" kınadı ve "masum sivillere yönelik devam eden terör ve şiddeti en güçlü ifadelerle kınadı" ve "İsrail'in kendini savunma hakkını" desteklediğini söyledi.[34]
  •  İzlanda: Dışişleri Bakanı Thórdís Kolbrún R. Gylfadóttir saldırıyı kınadı ve İsrail'in kendisini savunma hakkına sahip olduğunu söyledi.[198]
  •  Kıbrıs Cumhuriyeti: Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides ve Kıbrıs'ın İsrail büyükelçiliği saldırıları kınadı ve Kıbrıs'ın İsrail'in yanında olduğunu belirtti.[199][200]
  •  Karadağ: Başkan Jakov Milatović "Hamas'ın İsrail'e karşı gerçekleştirdiği saldırıyı" kınadı ve "bu saldırılarda İsrail'in kaybettiği canlar için taziyelerini" dile getirdi.[201][202]
  •  Kosova: Başkan Vjosa Osmani, Hamas'ın saldırısını kınadı, bunu "İsrail'in masum halkına yönelik bir terör saldırısı" olarak nitelendirdi ve İsrail Devleti ile sarsılmaz bir dayanışma içinde olduğunu ifade etti.[203][204] Aynı şekilde Başbakan Albin Kurti de "İsrail'e yönelik terör saldırılarını" kesin bir şekilde kınadı ve Kosova'nın etkilenenlerle dayanışma içinde olduğunu ekledi.[205]
  •  Kuzey Makedonya: Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, "İsrail'e karşı düzenlenen terör saldırılarını ve masum sivillerin öldürülmesini" kınadı.[206]
  •  Letonya: Başkan Edgars Rinkēvičs, ülkesinin "İsrail'in kendisini teröristlere karşı meşru savunma hakkına sarsılmaz desteğini" ifade etti.[207]
  •  Lihtenştayn: Lihtenştayn, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Litvanya: Başkan Gitanas Nausėda, ülkenin Hamas'ın İsrail'deki sivillere yönelik saldırılarını kesin olarak kınadığını ve ülkenin "bu korkunç saatlerde İsrail'e" tam destek verdiğini belirterek, "kurbanların ailelerine başsağlığı dilediğini" söyledi. Ayrıca "İsrail'in kendini savunma hakkı vardır" dedi.[208] Seimas, Hamas'ın saldırılarını kınayan bir kararı oybirliğiyle kabul etti.[209]
  •  Lüksemburg: Dışişleri Bakanı Jean Asselborn Hamas'ın saldırısını kınadı ve iki devletli çözüme yönelik uluslararası kararlılığın yenilenmesi gerektiğinin altını çizdi.[210]
  •  Macaristan: Başbakan Viktor Orbán, İsrail'e yönelik saldırıyı şiddetle kınadı ve İsrail'in meşru müdafaa hakkını açıkça desteklediğini belirtti. Başbakan Binyamin Netanyahu'ya da "sempati ve taziyelerini" ifade ederek, "düşüncelerimiz ve dualarımız bu karanlık saatlerde İsrail halkıyla birliktedir" dedi.[211]
  •  Malta: Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni çatışmaya ilişkin toplantı yapmaya çağırdı.[212]
  •  Moldova: Başkan Maia Sandu, "Hamas'ın İsrailli masum sivillere yönelik saldırısını" şiddetle kınadı.[213]
    14 Ekim 2023'te Oslo'da Norveç Dışişleri Bakanlığı önünde Gazze için dayanışma gösterisi
  •  Norveç: Başbakan Jonas Gahr Støre İsrailli sivillere yönelik saldırıyı şiddetle kınadı ve durumu "eşi benzeri görülmemiş" olarak nitelendirdi. "İsrail'in askeri saldırıya karşı kendini savunma hakkı vardır" ve "şiddetin tırmanmamasının önemli olduğunu" söyledi.[214]
  •  Polonya: Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau "Hamas'ın İsrail'e karşı devam eden saldırılarını en güçlü ifadelerle" kınadı.[34][215]
  •  Portekiz: Başkan Marcelo Rebelo de Sousa ve Başbakan António Costa, Hamas'ın saldırılarını "kabul edilemez" ve "güçlü kınamayı" hak ettiği gerekçesiyle kınadılar.[216]
  •  Romanya: Başkan Klaus Iohannis İsrail'e yönelik saldırıyı şiddetle kınadı ve ülkenin "bu korkunç anlarda İsrail ile tam dayanışma içinde" olduğunu ekledi.[217]
  •  Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov her iki tarafla da temas halinde olduklarını söylerken, itidal çağrısında bulunan bir bildiri yayınladı.[218] Başkan Vladimir Putin, İsrail ve Gazze'de öldürülen sivillerin sayısındaki felaketle ilgili endişelerini dile getirdi[219] ve çatışmayı "ABD'nin Orta Doğu'daki politikasının başarısızlığının açık bir örneği" olarak nitelendirerek ABD'yi İsrail'e karşı önyargılı olmakla suçladı. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İsrail'de barış için "en güvenilir" çözümün bir Filistin devletinin kurulması olduğunu söyledi.[220] Lavrov, ayrıca İsrail'in Gazze'yi bombalamasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtti.[221] Rusya'nın BM diplomatları daha sonra hem Hamas'ın İsrail'e saldırısını hem de İsrail'in Gazze'deki sivil mahalleleri bombalamasını kınadı.[222]
    •  Çeçenya: Cumhurbaşkanı Ramzan Kadirov, Filistin'i destekleyen ve Çeçen barış güçlerini göndermeye hazır olduğunu ifade eden bir bildiri yayınladı.[223][224]
  •  San Marino: San Marino İsrail'e yönelik saldırıları kınadı.[225]
  •  Sırbistan: Başkan Aleksandar Vučić İsrail'e desteğini ifade etti ve "İsrail'e yönelik korkunç saldırıları" kınadı. "Yahudi halkının acılarla dolu bir geçmişe sahip olduğunu ve İsrail'in barış ve güvenlik içinde yaşamayı hak ettiğini" ekledi.[226]
  •  Slovakya: Savunma Bakanı Martin Sklenár, Hamas saldırılarını "en güçlü ifadelerle" kınadı ve İsrail'in meşru müdafaa hakkını destekledi.[227]
  •  Slovenya: Başbakan Robert Golob İsrail'e yönelik saldırıları kınadı.[228]
  •  Türkiye: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 7 Ekim'de "Türkiye olarak bu sabah İsrail'de meydana gelen hadiseler ışığında tüm tarafları itidalle hareket etmeye, gerilimi daha da tırmandıracak fevri adımlardan uzak durmaya çağırıyoruz." dedi.[34][229] TBMM başkanı Numan Kurtulmuş, "Tam manasıyla bağımsız, bütün kurum ve kuruluşlarıyla teşekkül etmiş bir Filistin devleti kurulana kadar Orta Doğu'daki bu kargaşa maalesef sona ermeyecektir. İki devletli bu çözümden başka bir yol olmadığı artık ayan beyan ortadadır." dedi.[230] 17 Ekim'de TBMM'deki 6 parti ortak bir bildiri yayınlayarak:
"Gazze de Al Ahli ve Al Mamedani Hastanelerinin hedef alınması sonucunda yüzlerce Filistinlinin hayatını kaybetmesinden ve bir o kadarının da yaralanmasından derin üzüntü duyuyoruz. İnsanlık suçu olan bu saldırıları en şiddetli biçimde kınıyoruz.

İsrail'in Gazze halkına karşı, uluslararası hukuka ve uluslararası insancıl hukuka aykırı saldırılarını arttırarak sürdürmesini esefle karşılıyoruz. Saldırılarda hayatlarını kaybeden Filistinli kardeşlerimize rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütün parti grupları ve milletvekilleri olarak, bu vahşetin durdurulması için dünya parlamentolarını, uluslararası toplum ve kuruluşlarını tutum ve inisiyatif almaya davet ediyoruz."

ifadelerine yer verdi.[231][232] Aynı tarihte Cumhurbaşkanı Erdoğan "İçerisinde kadınların, çocukların, masum sivillerin olduğu bir hastaneyi vurmak, İsrail’in en temel insani değerlerden yoksun saldırılarının son örneğidir. Gazze’de yaşanan ve tarihte benzeri olmayan bu vahşeti durdurmak için tüm insanlığı harekete geçmeye davet ediyorum." ifadelerine yer verdi.[233] Dışişleri bakanı Hakan Fidan, 20 Ekim'de yaptığı açıklamada bu olayların İsrail'in yanlış politikaları sebebiyle ortaya çıktığını ve Türkiye'nin 2 devletli çözümü desteklediğini ifade etti.[234] Erdoğan, daha sonra 25 Ekim'de yaptığı başka bir açıklamada Hamas'ın bir "terör örgütü" değil "mücahitler grubu" olduğunu söyledi[235][236] ve İsrail'e gitme projesinin olduğunu ancak bu projesinden vazgeçtiğini açıkladı.[236] 28 Ekim'de Atatürk Havalimanı'nda "Büyük Filistin Mitingi" adı verilen bir miting gerçekleştirildi ve Erdoğan, bu mitingde "Gazze'deki katliamın sorumlusu batıdır" ve "İsrail, seni savaş suçlusu olarak ilan ediyoruz" gibi ifadelere yer verdi. Mitingde Cumhurbaşkanı Erdoğan, MHP genel başkanı Devlet Bahçeli ve İngiliz müzisyen Yusuf İslam da yer aldı.[237]

  •  Ukrayna: Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna'nın Kudüs ve Tel Aviv'deki sivil halka yönelik roket saldırıları da dahil olmak üzere İsrail'e yönelik "terör saldırılarını" şiddetle kınadığını söyledi. Aynı zamanda "İsrail'in kendisini ve halkını savunma hakkına destek verdiğini" ifade etti.[34][238] Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, X'teki bir gönderide bu ifadeleri yineledi ve "İsrail'in kendisini teröre karşı savunma hakkına sahip olduğunu" ve "[bugün] İsrail'e yönelik terör saldırısının iyi planlandığını ve terörün hangi sponsorların olduğunu tüm dünya bildiğini" belirtti. örgütlenmesini destekleyebilir ve mümkün kılabilirdi".[34] 9 Ekim'de Ukrayna askeri istihbaratı, Rusya'yı Ukrayna'da ele geçirilen Batı yapımı silahları Hamas'a devretmekle suçladı ve Ukrayna'yı bunları satmakla suçladı.[239] Zelenski, İsrail'le dayanışma içinde olduklarını ifade etmek için İsrail'e bir ziyaret planladığını açıkladı.[240]
  •  Yunanistan: Başbakan Kiryakos Miçotakis, İsrail'e yönelik çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesine neden olan terör saldırısını şiddetle kınadı. İsrail halkına ve meşru müdafaa hakkına da tam destek verdiğini ifade etti.[241] Göç Bakanı Dimitris Keridis, Güney Avrupa'ya yasadışı göçmenlerin yeniden canlanacağı yönündeki endişelerini dile getirerek, saldırının "yasadışı durumu hafifletmeyeceğini" söyledi.[242]
  •  Vatikan: Papa Francis, İsrail ile Filistin arasında barış çağrısında bulundu.[243] 8 Ekim'deki Angelus duasının ardından çatışmaların durdurulması çağrısında bulunarak, "Terör ve savaş herhangi bir çözüme yol açmaz, yalnızca pek çok masum insanın ölümüne ve acı çekmesine yol açar" dedi ve şunu ekledi: "Savaş, her zaman bir yenilgidir."[244] Daha sonra Hamas'ı tüm rehineleri serbest bırakmaya çağırdı ve İsrail'in Gazze'yi topyekun kuşatma uygulamasıyla ilgili endişelerini dile getirerek İsrail'in askeri tepkisine atıfta bulunarak bunun "saldırıya uğrayanların kendilerini savunma hakkı" olduğunu söyledi.[245]

Okyanusya[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  Avustralya: Dışişleri Bakanı Penny Wong, "Avustralya, Hamas'ın şehirlere ve sivillere ayrım gözetmeksizin roket atışı da dahil olmak üzere İsrail'e yönelik saldırılarını tartışmasız bir şekilde kınamaktadır" dedi.[246] Başbakan Anthony Albanese de saldırıları şiddetle kınadı.[247]
    • Batı Avustralya: Başbakan Roger Cook saldırıları kınadı ve Batı Avustralyalıları silaha sarılmak için Orta Doğu'ya uçmamaya çağırdı.[248]
    • Güney Avustralya:Başbakan Peter Malinauskas saldırıları kınadı ve sosyal medyada Adelaide'deki birçok simgesel yapının İsrail ile dayanışma amacıyla aydınlatıldığını gösteren fotoğraflar paylaştı.[249]
    •  Queensland:Başbakan Annastacia Palaszczuk, Brisbane'de Filistin yanlısı bir miting düzenleneceğinin açıklanmasının ardından saldırıları kınadı.[250]
    • Tazmanya: Başbakan Jeremy Rockliff saldırıları kınadı. Hobart'taki Tazmanya Köprüsü, İsrail'le dayanışma amacıyla üç gece boyunca mavi beyaz ışıklarla aydınlatıldı.
    •  Victoria: Başbakan Jacinta Allan, Hamas'ın "terör saldırıları" olarak nitelendirdiği saldırılarını kınadı ve Melbourne'deki birçok simgesel yapı İsrail ile dayanışma amacıyla ışıklandırıldı.[251] Başlangıçta şiddeti terörizm olarak nitelendirmediği için eleştiri topladı.[252]
    • Yeni Güney Galler: Başbakan Chris Minns saldırıları kınadı. Ayrıca Sidney'de protestocuların Siyonist karşıtı sloganlar attığı ve işaret fişekleri yaktığı Filistin yanlısı İsrail karşıtı mitingi de kınadı.[253] Minns ayrıca Sidney sokaklarında İsrail bayrağı taşıyan bir adamın polisin kendi güvenliği için olduğunu belirttiği şekilde tutuklanması nedeniyle de özür diledi.[254] ve planlanan ikinci Filistin yanlısı mitingi resmen yasakladı. Sidney Opera Binası, İsrail anısına mavi-beyaz ışıklarla aydınlatıldı.[255]
  •  Fiji: Başbakan Sitiveni Rabuka, "Hamas'ın savaşmayan masum insanları hedef alan terör saldırılarını" kınadı ve Fiji'nin İsrail'in "kendisini ve halkını savunma" hakkına verdiği desteği yineledi.[256]
  •  Kiribati: Kiribati, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Marshall Adaları: Marshall Adaları, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Mikronezya: Mikronezya, Birleşmiş Milletler'de Hamas'ı kınama yönünde oy kullandı.[6]
  •  Nauru: Hükûmet, saldırıları ve "masum sivillerin rehin alınmasını" kınadı ve uluslararası topluma "İsrail Devleti ile dayanışma ve dua etme" çağrısında bulunurken aynı zamanda "İsrail'in kendini savunma hakkını" da destekledi.[257]
  •  Palau: Başkan Surangel Whipps Jr., İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısını kınadığını ve bunu bir "terör eylemi" olarak nitelendirerek Palau'nun İsrail ile dayanışmasını daha da artırdığını yazdı.[258]
  •  Papua Yeni Gine: Başbakan James Marape İsrail'deki saldırıları kınadı. Ayrıca Hamas'a ve diğer militan gruplara İsrail'le ilgili meseleleri diyalog yoluyla çözmeleri ve İsrail'i saldırılara vereceği tepkiyi değerlendirmeye çağırdı.[259]
  •  Yeni Zelanda: Dışişleri Bakanı Nanaia Mahuta, İsrail ile Gazze arasında şiddet olaylarının patlak vermesinden duyduğu derin endişeyi dile getirdi. Şiddetin derhal durdurulması, tüm sivillerin korunması ve uluslararası insancıl hukukun desteklenmesi çağrısında bulundu.[260] Başbakan Chris Hipkins daha sonra Yeni Zelanda'nın Hamas'ın terör saldırılarını açıkça kınadığını belirterek, sivillerin hedef alınmasının ve rehin almanın temel uluslararası insani ilkeleri ihlal ettiğini belirtti. Hipkins ayrıca İsrail'in kendisini savunma hakkına sahip olduğunu da belirtti.[261] 25 Ekim'de Yeni Zelanda'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Carolyn Schwalger, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne Gazzeli sivillere yardım ulaşmasına izin vermek ve güvenli bölgeler oluşturmak için "insani bir ateşkes" çağrısında bulunan bir açıklama yaptı.[262]

Uluslararası örgütler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Brüksel'deki Avrupa Parlamentosu önünde Roberta Metsola, Ursula von der Leyen, Charles Michel ve milletvekillerinin katılımıyla İsrail'e destek toplantısı, 11 Ekim 2023
     Avrupa Birliği: Avrupa Komisyonu başkanı Ursula von der Leyen, "Hamas teröristlerinin İsrail'e karşı gerçekleştirdiği saldırıyı" "kesinlikle" kınadığını, bunu "terörizmin en alçak biçimi" olarak nitelendirdiğini ve "İsrail'in bu tür iğrenç saldırılara karşı kendisini savunma hakkı olduğunu" söyledi. saldırılar".[34][263] Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu'nun Brüksel'deki genel merkezlerinin önünde İsrail bayrakları çekilirken, Avrupa Parlamentosu'nun başkanı Roberta Metsola, saldırının İsrailli kurbanlarını anmak için 11 Ekim'de salonda bir dakikalık saygı duruşu ve İsrail milli marşının da yer aldığı bir organizasyon icra etti. AB, 9 Ekim'de ortak bir tutum belirlemek üzere toplanan AB konseyi toplantısı öncesinde, AB'nin Genişlemeden Sorumlu Komisyon Üyesi Oliver Varhelyi, X'te (eski adıyla Twitter) Avrupa Komisyonu'nun Filistin'e yapılacak kalkınma yardımı kapsamındaki tüm ödemeleri derhal askıya alacağını duyurdu.[264] 9 Ekim'deki bakanlar toplantısında ortaya çıkan fikir birliği, Hamas'ın saldırılarını kınayan ancak aynı zamanda "sivillerin korunması ve kısıtlanması, rehinelerin serbest bırakılması, uluslararası insancıl hukuka uygun olarak Gazze'ye gıda, su ve ilaca erişime izin verilmesi" çağrısında bulunan bir karardı." [265] Varhelyi'nin duyurusu, İspanya, İrlanda, Belçika ve Lüksemburg gibi birçok AB üye devletinin Dışişleri bakanları tarafından eleştirildi ve bu tür kararları yalnızca tek tek ülkelerin verebileceği konusunda ısrar etti. Blok, Varhelyi'nin açıklamasını düzeltti ve kötüye kullanımı önlemek için ödemeleri gözden geçireceğini söyledi.[169] AB Yüksek Temsilcisi Joseph Borrell, "BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) elektriksiz, gıdasız ve susuz Gazze halkının çaresiz durumu hakkında uyarıyor. Aralarında çocukların da bulunduğu çok sayıda sivil öldürüldü. Bu durum Uluslararası İnsancıl Hukuka aykırıdır." ifadelerini kullandı ve çatışmalara acilen ara verilmesi gerektiğini belirtti.[266][267] Derhal ve sürekli insani ateşkes ve düşmanlıkların durdurulması yönündeki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oylamasında, AB üyesi ülkelerin 8'i evet oyu, 4'ü ret oyu ve 15'i ise çekimser oy kullandı.[268]
  •  Afrika Birliği: 8 Ekim'de Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki, durumdan duyduğu "büyük endişeyi" dile getirerek, düşmanlıkların derhal durdurulması çağrısında bulundu. Ayrıca, Filistin halkının, özellikle bağımsız ve egemen bir devletin temel haklarının inkârının, en kötü davranış olduğunu hatırlattı.[269][270] Birliğin, 15 Ekim'de Arap Birliği ile yaptığı ortak açıklamada "Bölge halkına temel insani yardım sağlamak için acil insani koridor açılmalı" ifadelerine yer verildi.[271]
  •  Arap Birliği: 7 Ekim'de "İsrail'in şiddet içeren ve aşırılıkçı politikalarını uygulamaya devam etmesi, bölgeyi öngörülebilir gelecekte istikrara yönelik ciddi fırsatlardan mahrum bırakan bir saatli bombadır" dedi.[112] Mısır'ın başkenti Kahire'deki 12 Ekim'de yapılan olağanüstü toplantıda, Filistin'de eşi benzeri görülmemiş olaylar yaşandığını ve acil bir müdahalenin gerektiği açıklamalarına yer verildi.[272] Birliğin, 15 Ekim'de Afrika Birliği ile yaptığı ortak açıklamada "Bölge halkına temel insani yardım sağlamak için acil insani koridor açılmalı" ifadelerine yer verildi.[271]
  •  ASEAN: Birlik, 20 Ekim'de şiddete derhal son verilmesi çağrısında bulunan bir bildiri yayınladı ve her iki tarafı da sivillerin güvenliğini sağlamaya ve bir insani koridor oluşturmaya çağırdı. Ayrıca uluslararası topluma İsrail ile Filistin arasında barış sürecini sürdürme çağrısında bulunuldu. İsrail-Filistin anlaşmazlığına "müzakere edilmiş iki devletli çözüme desteğini" yineledi.[273]
  • ES-10/21 BM Genel Kurul Kararına oy veren ülkeler haritası
      Destekleyen   Karşı çıkan   Çekimser   Katılmayan   Üye olmayan.
     Birleşmiş Milletler: Birleşmiş Milletler Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland, "olayların korkunç şiddet sahnelerine ve çok sayıda İsraillinin ölümü ve yaralanmasına yol açtığını ve birçoğunun Şerit içinde kaçırıldığına inanıldığını" belirterek saldırıyı kınadı. Ayrıca "sivilleri hedef alan menfur saldırıların derhal durdurulması" çağrısında bulundu.[274] Lübnan'daki Birleşmiş Milletler Geçici Gücü, "karşı roket fırlatma operasyonları" da dahil olmak üzere İsrail sınırı yakınındaki varlığını artırdığını söyledi.[275] Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de "Filistinli silahlı gruplar tarafından İsrail'e doğru yüzlerce, belki de binlerce rastgele roket atıldığı ve en az 22 İsraillinin öldürüldüğü, yüzlercesinin ise yaralandığı yönündeki haberler karşısında şok oldum ve dehşete düştüm. Ayrıca İsrailli sivillerin rehin alındığı yönündeki haberlerden de derin endişe duyuyorum." dedi.[276][277] 11 Ekim'de BM Genel Sekreteri António Guterres Hamas'ın eylemlerini kınadı, ancak İsrail'in Gazze Şeridi'ne tam bir abluka uygulama kararından "derin üzüntü duyduğunu" söyledi.[278] 27 Ekim'de yapılan oylamayla BM Genel Kurulu, Gazze'de acil insani ateşkes istenilen kararnameyi 120 evet oyu 14 ret oyu ve 45 çekimser oyla kabul etti. Kararnamede "Yasa dışı olarak tutulan tüm sivillerin acilen ve koşulsuz serbest bırakılması ve uluslararası hukuk uyarınca söz konusu kişilere insani davranılması" çağrısına yer verildi.[279][280]
  • BRICS: Güney Afrika devlet başkanı Cyril Ramaphosa'nın başkanlığını yaptığı sanal zirvede, birçok lider Filistin ve İsrail'deki sivillere yönelik saldırıları kınadı, Filistinlilerin Gazze içinde veya dışında zorla yerinden edilmesini "savaş suçu" olarak nitelendirdi.[281]
  •  İslam İşbirliği Teşkilatı: 8 Ekim'de "İsrail işgalinin devam etmesi ve uluslararası meşru kararlara uyulmamasının bölgedeki istikrarsızlığın temel nedeni olduğu" ifade ederek olaylardan İsrail'i sorumlu tuttu.[282] 12 Ekim'de İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarını kınanayan açıklamada, "bu vahşi saldırıların uluslararası insani hukukun açık ihlali ve savaş suçu" olduğu ifadelerine yer verildi.[283] 18 Ekim'de Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde olağanüstü toplanan teşkilat, El Ehli Hastanesi'ne yapılan saldırıyla ilgili "İsrail'in Gazze'de hastaneye saldırısı organize devlet terörüdür" ifadelerine yer verdi.[284] Ayrıca toplantıda yayınlanan bildiride "Özellikle kendi haklarını tayin etme, Filistinli mültecilerin dönüşü, bağımsızlık hakları, başkenti Kudüs olan ve 1967 sınırlarına dayanan bağımsız ve egemen Filistin Devleti'nin somut hale getirilmesi gibi Filistin halkının vazgeçilemez haklarının yanı sıra Filistin'in İsrail'in saldırganlığına karşı kendini savunma meşru hakkını da destekliyoruz." ifadelerine yer verilerek Dünya'ya Filistin halkına insani yardımların sağlanması için gerekli çabayı gösterme ve iki devletli çözüm çağrısı yapıldı.[285]
  •  NATO: Sözcü Dylan White, bloğun "Hamas'ın NATO ortağı İsrail'e yönelik terör saldırılarını" kınadığını ve "İsrail'in kendini savunma hakkına sahip olduğunu" söyledi.[286] Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda acil ve sürekli bir insani ateşkes ve düşmanlıkların durdurulması yönündeki karar çağrısı üzerine yapılan oylamada, NATO üyesi ülkelerin 9'u evet oyu, 4'ü ret oyu ve 18'i ise çekimser oy kullandı.[287]

Siyasi partiler[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  ABD: Yeşil Parti sivillere yönelik saldırıları kınadığını açıkladı ve derhal ateşkes talebinde bulundu.[288]
  •  Bangladeş: İşçi Partisi, Jatiya Samajtantrik Dal, Ganatantri Partisi, Ulusal Awami Partisi (Muzaffar) ve diğer Awami yanlısı sol siyasi partiler hep birlikte Filistin'i desteklemek için gösteriler düzenlediler. 12 Ekim'de 'Bangladeş Barış Konseyi' bayrağı altında düzenlenen yürüyüşte bu partilerin liderleri, Dışişleri Bakanlığı'nın ilk açıklamasını 'ikiyüzlülük' ve 'kararsız' olmakla eleştirdiler. Ayrıca Aksa Tufanı Harekâtı'nı da 'savunma harekâtı' olarak adlandırdılar ve Bangladeş Kurtuluş Savaşı'na benzettiler.
  •  Bosna-Hersek: Demokratik Hareket Partisi masumların öldürülmesini kınadı ve Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası faktörlerden Filistin sorununun diyalog yoluyla çözülmesi için acil tepki talep etti. "İsrail ordusunun Gazze'deki sivillere uyguladığı şiddete, roket saldırılarına, kara harekâtı duyurusuna ve Gazze'de bir milyondan fazla Filistinlinin yerinden edilmesine" son verilmesini talep ettiler.[289] Bosna-Hersek Hırvat Demokrat Birliği, Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarının yanı sıra Bosna-Hersek'teki bazı politikacıların Hamas'ın terör eylemlerini meşrulaştırmasını kınadı.[290]
  •  Brezilya: İşçi Partisi, İsrail'in Gazze'deki eylemlerini soykırım olarak nitelendirirken, Filistinli militanların sivil bölgelere yönelik saldırılarının "kabul edilemez" olduğunu belirtti.[291]
  •  Güney Afrika: Afrika Ulusal Kongresi, İsrail ile Gazze arasındaki son çatışmayı yıkıcı bir tırmanış olarak nitelendirdi. Rapor, kötüleşen durumu öncelikle İsrail'in "Filistin topraklarının yasadışı işgali, yerleşimlerin genişletilmesinin devam etmesi, Mescid-i Aksa ve Hristiyan kutsal mekanlarına saygısızlık ve Filistin halkına yönelik devam eden zulme" bağlı eylemlerine bağladı.[292]
  •  Türkiye: Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, "Gazze'de 2,5 milyon Filistinlinin zor koşullarda yaşadığını ve dünyanın büyük bir kesiminin bu sorunlara ilgisiz kaldığını" ve "Filistin halkının haklı davasını savunmanın her demokratik ülkenin hakkı olduğunu" ifade etti.[293] Yeniden Refah Partisi genel başkanı Fatih Erbakan, "İsrail’in hedefinin sadece Filistin ile sınırlı olmadığını, bütün Ortadoğu ve sonrasında Türkiye’yi yöneleceğini" ifade etti ve Müslüman ülkelerden İsrail'e yaptırım uygulama çağrısında bulundu.[294] Gelecek Partisi genel başkanı Ahmet Davutoğlu, Filistin'e desteğini ifade ederek Recep Tayyip Erdoğan'ın tarafsız tutumunu eleştirdi.[295] Demokrasi ve Atılım Partisi genel başkanı Ali Babacan, İsrail’in yaptıklarının gerçekten en sert tutumu hak ettiğini söyleyerek Recep Tayyip Erdoğan'ın Netanyahu ile yürüttüğü diplomasiyi eleştirdi.[296] Ayrıca El Ehli Hastanesi saldırısı için "Hedefleyerek, bilerek okulları, hastaneleri vurmak insanlık suçudur” ifadelerine yer vererek saldırıyı kınadı.[297] Türkiye İşçi Partisi, yayınladığı basın açıklamasında İsrail'in gerçekleştirdiği eylemleri barbarca bularak Filistin halkına desteğini ifade etti. Ayrıca Ak Parti'nin iki yüzlü siyaset yürüttüğünü bu tutumundan vazgeçmesini ve İsrail'le ekonomik ilişkilerin kesilmesi gerektiğini açıkladı.[298] 12 Kasım'da Hür Dava Partisi genel başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, Batman'da Filistin'e destek mitingi düzenledi. Yapıcıoğlu, konuşmasında, işgale karşı direnmenin meşru bir hak olduğunu ifade ederek, mazlumlarla dayanışma içinde bulunduklarını söyledi. Ayrıca mitingde Hamas üniformalı kişiler sahnede yer aldı.[299][300]

İslamcı gruplar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Irak ve Şam İslam Devleti Eş-Şebab: Grup, Filistinli militanları tebrik ederek "tüm cesur kahramanları, cesur komandoları ve Kutsal Topraklarda görev yapan herkesi" selamladı. Ayrıca Müslümanlara "Yahudilere ve müttefiklerine" karşı cihat çağrısında bulunuldu.[301][302]
  • Heyetu Tahriru'ş Şam: Grubun din adamları Filistin'in zaferi için dua etti ve Hamas'ın cihadını kutlarken Şii liderliğindeki İran'la bağlarını kınadıklarını söyledi.[303]
  • Hizbullah: Grup, Hamas'ı tebrik etti ve saldırıyı "İsrail suçlarına" bir yanıt olarak övdü ve militanların "ilahi desteğe" sahip olduğunu ekledi. Ayrıca Lübnan'daki liderlerinin operasyonla ilgili olarak Hamas'la temas halinde olduğu da belirtildi.[304] 11 Ekim'de grup, ABD'nin uçak gemisi filosunun Doğu Akdeniz'e konuşlandırılmasına atıfta bulunarak "bölgeye uçak gemileri göndermenin, zafer elde edilene kadar çatışmaya hazır direniş gruplarını korkutmayacağını" söyledi.[305] Hizbullah, İsrail'in Gazze Şeridi'nin karadan işgal etmesinin Orta Doğu'da daha geniş bir çatışmaya yol açabileceği konusunda uyardı.[306] Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, Hamas ve İslami Cihad yetkilileriyle "Gazze'de direnişin gerçek zafere ulaşması" için bir görüşme gerçekleştirdi.[307]
  • Husiler: Grubun Ensarullah Siyasi Bürosu, "El Aksa Tufanı Operasyonu, geçici Siyonist varlığın zayıflığını, kırılganlığını ve iktidarsızlığını ortaya koyarken, Filistin'deki direnişin gücünü ve etkinliğini ve İsrail derinliğini vurma yeteneğini de ortaya koydu" dedi.[308] Ayrıca Yemenlilerin Filistinlilerin ve direniş hareketlerinin yanında yer aldığı, Filistin'i ve ülkenin kutsallarını "gaspçı" Siyonist varlığa karşı savunma mücadelesine katılmaya hazır olduklarını ifade ettiği belirtildi.[308] Husi lideri Abdülmelik el-Husi, ABD'nin Gazze'ye yapacağı herhangi bir müdahalenin Husi müdahalesiyle sonuçlanacağı konusunda uyardı.[309]
  •  IŞİD (İslam Devleti ya da DAEŞ olarak da bilinir): Grup, resmi gazetesi Al-Naba'da dünya çapında "Yahudilerle savaşmak için pratik adımlar" ve "Yahudi tapınaklarının hedef alınması" da dahil olmak üzere "Filistin'deki Müslümanları desteklemek" hakkında bazı talimatlar yayınladı.[310][311] Ancak aynı zamanda Hamas'ı İsrail'e ve İran'la aralarındaki bağlantılar nedeniyle de eleştirdi.[310]
  • Kataib Hizbullah: Grup, Filistin halkını "Siyonist varlığın iradesini kırdığı" için tebrik etti ve "düşmana karşı direnişin ve birliğin sürdürülmesinin gerekliliğini" vurguladı.[312]
  • Mağrip El Kaidesi ve Cemaat Nasrül İslam vel Müslimin: El Kaide'nin iki kolu, İsrail'e yönelik saldırıları öven ve Hamas ile diğer Filistinli militan grupları Yahudilere daha fazla şiddet uygulamaya teşvik eden ortak bir bildiri yayınladı.[313]
  • Pakistan Talibanı: Grup, dünya çapındaki Müslümanları Filistinlilere yardım etmeye çağırdı ve Hamas'ın İsrail'e saldırısını "ezilen Müslüman ümmeti hakkında son derece neşeli ve cesaret verici bir haber" olarak nitelendirdi.[314]

Şirketler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Adani Ports & SEZ: Hayfa'daki limanını halen işlettiğini ancak "durumu izleyeceğini" belirtti.[315]
  • Amazon: CEO Andy Jassy İsrail'deki çalışanların aileleriyle temasa geçti ve yardım sağlayacaklarını belirtti. Ayrıca AWS hizmetlerinin ülkede çevrimiçi kalmasını sağlayacak operasyonlar da planladılar.[316]
  • American Express: İsrail'deki yardım çalışmalarına yardımcı olmak için 1,5 milyon dolar bağış gönderdi ve aynı zamanda bölgedeki personellerle yakın temasta bulundu.[315]
  • Bank of America: Tel Aviv'deki ofisini kapattı.[315]
  • Bristol-Myers Squibb: bölgedeki hastalara yönelik tıbbi malzeme desteğine devam edeceğini belirtti.[315]
  • Citigroup: İsrail'deki işçilerin durumları güvence altına alınana kadar evden çalışmalarına izin verdi.[315]
  • Carnival Cruises: İsrail limanlarında durmayacağını ve buna göre planlamalar yapacağını belirtti.[315]
  • Decathlon: İsrail'deki teslimatların askıya alınabileceğini veya geciktirilebileceğini belirtti.[315]
  • Eli Lilly and Company: durumu yakından izleyeceğini ve İsrail'deki hastalarına tıbbi bakım sağlamaya devam edeceğini belirtti.[315]
  • FedEx: başlangıçta İsrail'e hizmetleri askıya aldı, ancak daha sonra 12 Ekim'de yeniden hizmet vermeye başladı.[315]
  • Goldman Sachs: Tel Aviv'deki çalışanlarından güvenlik durumu düzelene kadar evden çalışmalarını istedi.[315]
  • Google: CEO Sundar Pichai, bölgedeki 2.000'den fazla çalışanıyla temasa geçtiğini ve hem onlara hem de sahadaki insani yardım kuruluşlarına destek vermek için çalıştıklarını belirtti.[316]
  • H&M: İsrail'deki tüm mağazalarını geçici olarak kapattı[315]
  • InterContinental Hotels Group: Six Senses Shaharut ve Hotel Indigo Tel Aviv'i kapatırken, İsrail'de açık kalan otellerinde güvenliği sağlamaya çalışacaklarını belirtti.[315]
  • JPMorgan Chase: İsrail'deki çalışanlarından güvenlik durumu düzelene kadar evlerinde çalışmalarını istedi. CEO Jamie Dimon İsrail'e destek verdi.[315][316]
  • McDonald's: Orta Doğu'daki franchise sahipleri, çatışma mağdurlarına yardım etmek için Kızıl Haç ve Dünya Gıda Programı arasında eşit olarak dağıtılmak üzere 1 milyon dolar bağışlayacağını söyledi. Kuveyt ve Pakistan'daki McDonald's işletmecileri Gazze'ye insani yardım amacıyla bağış yaparken, McDonald's İsrail ise askerlere ve diğer güvenlik güçlerine indirimler yaparak 100.000 bedava yemek dağıttı.[317] Ancak McDonald's Corporation daha sonra tüm kararların şirketten bağımsız olarak alındığını açıkladı. Ayrıca, çatışmadaki tutumuyla ilgili tüm "dezenformasyon" iddialarını da reddetti ve kararların, McDonald's'ın herhangi bir izni veya onayı olmaksızın franchise sahipleri tarafından bağımsız olarak alındığını söyledi.[318]
  • Morgan Stanley: İsrail'deki çalışanlarından güvenlik durumu düzelene kadar evden çalışmalarını istedi.[315]
  • Norwegian Cruise Lines: Ekim ayında gemilerini İsrail'in uğrak limanlarından uzaklaştıracağını duyurdu.[315]
  • Nvidia: CEO Jensen Huang'ın da yer alacağı Tel Aviv'deki yapay zeka zirvesini iptal etti.[315]
  • Oracle: Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırılarını kınadık. Ayrıca İsrail Hükûmeti'ni ve savunma kuruluşlarını destekleme sözü verdi.[319]
  • Paramount: saldırıları kınadı ve insani yardımda bulundu.[320] Şirket ayrıca, 5 Kasım'da Paris'te düzenlenmesi planlanan MTV Avrupa Müzik Ödülleri'ni de, Fransa'nın yüksek güvenlikli havaalanlarındayken İsrail ve Gazze'deki çatışmaların "küresel bir kutlamaya benzemediğini" söyleyerek iptal etti.[321]
  • Puma: Tel Aviv'deki mağaza faaliyetlerini askıya aldı ancak bazı şehirlerde teslimatlara devam etti.[315]
  • Royal Caribbean: İsrail'in uğrak limanlarının yerini alacak planlamalar yapacağını duyurdu.[315]
  • Sesame Workshop: Şirket, "Kalplerimiz bölgedeki krizden etkilenen İsrailli ve Filistinli çocuklar ve ailelerle birlikte. Tüm çocuklar şiddet ve terörden uzak, güvenli bir çocukluk hak ediyor." açıklamasında bulundu.[322]
  • Starbucks: Starbucks Workers United hesabındaki Filistin yanlısı bir sosyal medya paylaşımının müşterileri kızdırdığı ve itibarına zarar verdiği iddiasıyla Workers United sendikasına dava açtı. Şirket, sendikanın adını ve logosunu kullanmayı bırakmasını talep ederken, sendika da Starbucks'ın terörü ve şiddeti desteklediğini ima ettiği için karalandığını öne sürerek karşı dava açtı.[323]
  • Tesla: İsrail'deki 17 süper şarj cihazının tamamının bir sonraki duyuruya kadar ücretsiz olacağını duyurdu.[316]
  • Teva Pharmaceuticals: Merkezi Tel Aviv'de bulunan en büyük jenerik ilaç üreticisi, üretimin etkilenmeyeceğini ve yedek üretimin devam edeceğini belirtti.[315]
  • UBS: İsrailli personellerine evden çalışmalarını söyledi ve çalışanlarının Orta Doğu'ya seyahat etmelerini yasakladı.[324]
  • UPS: İsrail'e hizmeti askıya aldı.[315]
  • The Walt Disney Company: İsraillilere insani destek sağlayacaklarını belirtti.[325]
  • Web Summit: CEO Paddy Cosgrave, Batılı hükûmetlerin İsrail bombardımanına tepki olarak sergiledikleri söylem karşısında şok olduğunu ifade ederek, "savaş suçları, müttefik ülkeler tarafından işlendiğinde bile savaş suçudur ve burada neler olduğu açıklanmalı" dedi. Buna yanıt olarak Google, Meta, Amazon ve Intel gibi birçok teknoloji şirketi, Kasım 2023'te Lizbon'da düzenlenecek olan Web Zirvesinden çekileceklerini duyurdu. Cosgrave daha sonra özür diledi ve 21 Ekim'de istifa etti.[326]
  • Zara closed all stores in Israel temporarily.[315]

Uçuş iptalleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Aegean Airlines: 9 Ekim'de Tel Aviv'e uçuşlar askıya alındı.
  • Air Canada: 31 Ekim'e kadar Toronto ve Montreal'den Tel Aviv'e yapılan tüm uçuşları askıya aldı.[327]
  • Air France: Tel Aviv'e uçuşları süresiz olarak askıya aldı.[328]
  • Air India: Tel Aviv'e uçuşlarını 13-18 Ekim tarihleri arasında askıya aldı.
  • American Airlines: Tel Aviv'e uçuşlar askıya alındı.[328]
  • British Airways: Çatışmaların başladığı dönemde faaliyet göstermesine rağmen 11 Ekim'de Tel Aviv'e olan tüm uçuşları askıya aldı.
  • Brussels Airlines: Tel Aviv'e olan tüm uçuşlar iptal edildi.
  • Cathay Pacific: 10 Ekim'de Hong Kong'dan Tel Aviv'e uçuşlarını iptal etti.[328]
  • Delta Air Lines: 31 Ekim'e kadar Tel Aviv'e yapılan tüm uçuşları iptal ederek bu durumdan etkilenen yolculara para iadesi yaptı.[328]
  • EasyJet: Tel Aviv'e uçuşlarını 9 ve 10 Ekim'de askıya aldı.[328]
  • Emirates: 9 Ekim'de Tel Aviv'e uçuşları askıya aldı.
  • Etihad Airways: 10 Ekim'de Abu Dabi'den Tel Aviv'e uçuşlarını iptal etti.[328]
  • Hainan Airlines: 9 Ekim'de Şanghay'dan Tel Aviv'e uçuşlarını iptal etti.[328]
  • Iberia: 8 Ekim'de Tel Aviv'e uçuşlarının çoğunu iptal etti ve 10 Ekim'den itibaren Madrid ile Tel Aviv arasında tek uçuşa devam etti.[328]
  • ITA Airways: 8 Ekim'de Tel Aviv'e tüm uçuşlar iptal edildi.
  • KLM: Hollanda vatandaşlarının planlı tahliyesini sigorta alamayınca iptal etti.[328]
  • Korean Air: 9 Ekim'de Seul'den Tel Aviv'e uçuşlarını iptal etti.[328]
  • LOT Polish Airlines: 8 Ekim'de Tel Aviv'e yapılan tüm uçuşlar iptal edildi.
  • Lufthansa: 9 Ekim'de Tel Aviv'e tüm gidiş-dönüş uçuşlarını iptal etti.[328]
  • Norwegian Air Shuttle: Tel Aviv'den Oslo'ya planlanan tahliye uçuşunu sigorta alamayınca iptal etti.[328]
  • Ryanair: 9 Ekim'de Tel Aviv'e uçuşları askıya aldı.
  • Swiss International Air Lines: 14 Ekim'e kadar İsrail'e veya İsrail'den herhangi bir uçuş gerçekleştirmeyeceğini açıkladı.[328]
  • TAP: 9 ve 10 Ekim tarihlerinde Tel Aviv'e tüm gidiş-dönüş uçuşlarını iptal etti.[328]
  • Transavia: Paris ve Lyon'dan Tel Aviv'e yapılan tüm uçuşlar iptal edildi.
  • United Airlines: 7 ve 8 Ekim'de iki uçuş gerçekleştirdikten sonra Tel Aviv'e tüm uçuşları askıya aldı.[328]
  • Wizz Air: Tel Aviv'e uçuşlar bir sonraki duyuruya kadar iptal edildi.[328]

Ünlüler ve diğer kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ana Tijoux: Filistin'deki hastaneler için fon toplamak ve Gazze'deki sivillerle dayanışmayı ifade etmek amacıyla Şili'nin Santiago kentinde bir yardım konserine katıldı.[329]
  • Andy García: 10 Ocak 2023'te Instagram hesabında yaptığı paylaşımda "İsrail'in yanındayım" diyerek İsrail'e olan desteğini ifade etti.[330]
  • Elissa: Filistin bayrağının yer aldığı bir tweet atarak "Adaletsizliğe karşı koyamıyorsanız, en azından bunu herkese anlatın" sözleriyle dayanışmasını dile getirdi.[331]
  • Fazıl Say: Binyamin Netanyahu'nun "savaş suçları, soykırım ve katliamlardan yargılanması" çağrısının ardından İsviçre'deki Birmingham Senfoni Orkestrası'nın yaklaşan performanslarının iptal edildiğini söyledi.[332]
  • Gal Gadot: bir İsrailli olarak ülkesine yapılan saldırı girişimini kınadı.[333]
  • Gigi Hadid: Filistin asıllı olan model, Instagram'da şunları yazdı: "Filistinliler için umutlarım ve hayallerim varken bunların hiçbiri bir Yahudi'nin zarar görmesini içermiyor. Masum insanlara terör estirmek, 'Filistinlilerle bağdaşmaz ve Özgür Filistin Hareketi'ne hiçbir fayda sağlamaz' bunun böyle olduğu düşüncesi, onlarca yıl süren acı verici bir misilleme döngüsünü körükledi."[334]
  • Greta Thunberg: Gazze ve Filistin'e desteğini ifade etti ve "Filistinliler ve etkilenen diğer tüm siviller için ateşkes, adalet ve özgürlük" çağrısında bulundu.[335][336][337]
  • Justin Bieber: Instagram'da insanlardan "İsrail için dua etmelerini" isteyen ve aslında İsrail güçlerinin Gazze'yi bombalamasını içeren görsellerin kullanıldığı bir gönderi paylaştı.[338]
  • Kris ve kızı Kylie Jenner: İsrail'i desteklediklerini ve Hamas'ın İsrail'de verdiği kayıp ve zarardan üzüntü duyduklarını açıkladı.[339]
  • Madonna: İsrail'e desteğini ifade etti ve İsrail vatandaşlarına yönelik şiddet eylemlerini kınadı. Çatışmanın şiddet yoluyla değil, barışçıl yollarla çözülmesini umduğunu ifade etti. Madonna, saldırının tüm Filistinlilerin değil, yalnızca Hamas'ın eylemi olduğunu söyledi.[340]
  • Moataz Matar: Londra'daki Filistin yanlısı bir protestoya katılmasının ardından Hamas'ı desteklemekle suçlandıktan sonra Birleşik Krallık vizesi İçişleri Bakanlığı tarafından iptal edildi ve ülkeye yeniden girişi yasaklandı.[341]
  • Rupi Kaur: ABD başkan yardımcısı Kamala Harris'in Beyaz Saray'da ev sahipliği yaptığı Divali kutlamasına katılma davetini, Biden yönetiminin İsrail'e devam eden desteğini ve Gazze'ye "kapana kısılmış sivil nüfusun toplu cezalandırması" olarak adlandırdığı bombardımanını gerekçe göstererek reddetti.[342]
  • Selman Rüşdi: Hem Hamas'ın saldırısı hem de İsrail'in misillemesinden duyduğu "dehşeti" dile getirdi ve "düşmanlıkların durdurulması" çağrısında bulundu.[343]
  • Summer Walker: Filistin'deki soykırımı ve masum insanların infazını kınadığını açıkladı.[344]
  • U2: Re'im müzik festivali katliamında öldürülenleri anmak için şarkı sözlerini "Pride (In the Name of Love)" olarak değiştirdi.[345][346]
  • Vince Offer: bir İsrailli olarak, ABD başkanı Joe Biden'ın Hamas'ın İsrail'e saldırısını ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini önleme konusundaki etkisizliğine dair öfkesini dile getirdi.[347]

Dini organizasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hristiyan[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik İsa Kilisesi sunağı

Müslüman[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kahire'deki El Ezher Camii: Sünni İslam'a göre dini öğretinin en önde gelen merkezi olarak kabul edilen İsrail, "özgüvenimizi, can damarımızı ve uzun süredir kaybolan canlılık duygumuzu yeniden canlandırmaya gelen özgür Filistin halkına tam destek vererek yanlarında durduğunu" belirten bir bildiri yayınladı. Ayrıca uluslararası toplumun "Filistin davasına ilişkin çifte standartlarını" da eleştirdi.[356]
  • Muhammediyye Topluluğu: BM Güvenlik Konseyi'ne "savaşın durdurulması, ateşkes yapılması ve barış müzakerelerinin yürütülmesi için başta İsrail-Filistin olmak üzere ilgili tarafları da içeren siyasi ve diplomatik adımları derhal atması" çağrısında bulundu ve Filistin davasına destek olduklarını belirtti. Ayrıca Endonezya hükûmetinden İsrail-Filistin çatışmasının çözümünde daha aktif rol olmasını istedi.[357]
  • Nahdletul Ulema: Çatışma ve şiddetin "tüm çabalarla derhal durdurulması" çağrısında bulundu ve BM Güvenlik Konseyi daimi ülkelerini "uzun süren bu insani trajedide bir tarafı savunmak için veto hakkını" kullanmamaya çağırdı.[357]
  • Diyanet İşleri Başkanlığı: Başkan Ali Erbaş, “İşgalciler Filistin’den tamamen çekilinceye kadar ortak bir tavır ve kararlılıkla mücadeleye devam etmeliyiz.” diyerek Filistin'e desteğini ifade etti.[358]

Hayır kurumları ve sivil toplum kuruluşları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Endonezyalı bir sivil toplum kuruluşu olan Tıbbi Acil Kurtarma Komitesi (MER-C), İsrail'in Gazze'deki hastaneyi hedef aldığını ve bir personelini öldürdüğünü bildirdikten sonra İsrail'i kınadı.[359]
  • İsrail'in bir Endonezya hastanesine düzenlediği hava saldırısının ardından Sınır Tanımayan Doktorlar, "tüm tarafları sağlık kurumlarına saygı duymaya" çağırdı.[360]
  • Mercy Malaysia, Filistin'le dayanışma içinde olduğunu, Gazze'deki durumu izlediğini ve sağlık yardımı, psikososyal destek ve tıbbi malzeme gibi yardımları sağlayacaklarını açıkladı.[361]
  • Mısır Kızılayı, Gazze Şeridi'ne iki tondan fazla tıbbi malzeme gönderdi.[362]
  • Uygur İnsan Hakları Projesi, "Hamas teröristlerinin masum İsraillilere yönelik barbarca saldırılarını mümkün olan en güçlü şekilde kınadığını" belirtti.[363]
  • Dünya Uygur Kurultayı, "Hamas'ın İsrailli sivillere yönelik korkunç saldırılarını" kınayan bir bildiri yayınladı.[364]
  • Kuzey Amerika Yahudi Federasyonları, İsrail'e yardım etmek için 500 milyon dolarlık bir bağış toplama kampanyası duyurdu.[365]

Siyasetçiler[değiştir | kaynağı değiştir]

  •  ABD: Eski başkanlardan Bill Clinton ve Barack Obama saldırıları kınadı.[366] bir başka eski başkan Donald Trump ise İran hükûmetini Hamas'ın saldırısını desteklemekle suçladı ve Biden yönetiminin Eylül 2023'te mahkumların serbest bırakılması karşılığında İran fonlarındaki 6 milyar doları serbest bırakma anlaşmasının saldırıya katkıda bulunabileceğini öne sürdü.[367] Obama, İsrail'i, eylemlerinin "Filistinlilerin tutumlarını nesiller boyunca sertleştirebileceği" ve İsrail'e verilen uluslararası desteği zayıflatabileceği konusunda uyardı.[368] Eski başkan George W. Bush, İsrail'in Gazze'deki kara saldırısının "bir süreliğine çirkin olacağı" konusunda uyardı.[369] Hillary Clinton, Gazze'de ateşkese karşı çıktı ve "Hatırlayın, 6 Ekim'de ateşkes vardı, Hamas barışçıl sivillere yönelik barbar saldırılarıyla bozdu" dedi ayrıca "Hamas birkaç yıldır ateşkesleri sürekli olarak bozdu." açıklamasında bulundu.[370] Senatör ve eski başkan adayı Bernie Sanders, "Hamas'ın yaptığının trajedisi, aşırıcılığı geleceğe taşımaktır." dedi ve bunun "yalnızca İsrail'deki aşırı sağı sertleştireceğini ve belki Filistin bölgesinde zaten korkunç olan durumu alevlendirecek ve daha da kötüleştirerek teröristlere biraz cesaret kazandıracağını" ekledi.[371] Sanders ayrıca ateşkes çağrılarını da reddederek, "Hamas gibi kendini kargaşaya, kaosa adamış ve İsrail Devleti'ni yok etmeye çalışan bir örgütle nasıl ateşkes yapılabilir bilmiyorum" dedi. Ayrıca CNN'e şunları söyledi: "Sanırım bölgedeki Arap ülkeleri Hamas'ın gitmesi gerektiğini anlıyor."[372] 7 Kasım'da ABD Kongresi'nin ilk Filistinli-Amerikalı üyesi olan Demokrat Rashida Tlaib, Filistin davasını destekleyen Yahudi karşıtı açıklamalar yaptığı iddiasıyla Cumhuriyetçiler'in kontrolündeki ABD Temsilciler Meclisi tarafından kınandı. Tlaib iddiaları reddetti ve İsrail hükûmetine yönelik eleştirinin antisemitik olarak değerlendirilmesinin "çok tehlikeli bir emsal teşkil ettiğini" ve bunun "insan hakları adına konuşan farklı sesleri susturmak için kullanıldığını" söyledi.[373]
  •  Arjantin: 8 Ekim'de çatışmanın başlamasının ertesi günü gerçekleşen 2023 başkanlık seçiminin 2. turu sırasında siyonizm karşıtı bir konuşma yapan solcu aday Myriam Bregman dışındaki tüm adaylar: Javier Milei, Patricia Bullrich, Sergio Massa ve Juan Schiaretti İsrail'e desteklerini dile getirdi.[374] Sergio Massa, tartışmada cumhurbaşkanı seçildiği takdirde Hamas'ı terör örgütü olarak tanıyacağının sözünü verdi.[375] Patricia Bullrich ve Buenos Aires belediye başkanı Horacio Rodríguez Larreta, bir gün sonra başkentte İsrail yanlısı bir mitinge katıldı.[376]
  •  Birleşik Krallık: Ana muhalefet partisi olan İşçi Partisi Lideri Keir Starmer, saldırıları kınayarak "İsrail'in kendini savunma hakkı vardır" dedi.[377][378] Keir Starmer, daha sonra LBC ile yaptığı bir röportajda İsrail'in Gazze'ye elektrik ve su tedarikini tamamen kesme "hakkına" desteğini açıklaması, İşçi Partisi Müslüman Ağı'nın Starmer'in açıklamalarını "toplu cezalandırmayı" onayladığı şeklinde tanımlamasına ve kendisinden bir özür talep etmesine yol açtı.[379] Starmer'in selefi Jeremy Corbyn, Hamas'ın saldırısını "endişe verici" olarak nitelendirerek, derhal ateşkes çağrısında bulundu ve "adil ve kalıcı bir barışa ulaşmanın tek yolu" olarak İsrail'in Filistin işgaline son vermesinin gerekli olduğunu açıkladı.[380]
  •  Bolivya: Eski başkan Evo Morales, Filistinli grupları destekledi ve Bolivya hükûmetinin tepkisini eleştirdi.[381] Eski BM Büyükelçisi Sacha Llorenti, La Paz sokaklarında Filistin'e destek gösterisi yaparak İsrail'in "terör devleti" ilan edilmesi çağrısında bulundu.[382]
  •  Filipinler: Eski başkan Rodrigo Duterte bir röportajında, Netanyahu'nun yerinde olması halinde Gazze'yi "toz haline getireceğini" ve burayı "dünyanın en büyük mezarlığı" haline getireceğini söyledi.[383]
  •  Fransa: Solcu parti Boyun Eğmeyen Fransa'nın lideri ve eski cumhurbaşkanı adayı Jean-Luc Mélenchon, Fransa'daki Yahudi Kurumları Temsilcileri Konseyi'nde İsrail hükûmetini aşırı sağcı olarak tanımlayarak eleştirdi.[384] Bundan önce partisi, Hamas'ın saldırısını "Filistin güçlerinin silahlı saldırısı" olarak nitelendirmişti.[385] 12 Kasım'da Fransız Parlamentosu'nun Fransa'da savaşın ardından artan antisemitizme karşı planladığı "büyük yurttaş yürüyüşü"ne sağcı Ulusal Birlik'in kurucusu Marine Le Pen, parti başkanı Jordan Bardella ile birlikte katılmasının ardından tartışmalara sahne oldu. Yürüyüşe katılmayan Melenchon, yürüyüşü "Gazze'deki katliama koşulsuz destek veren dostların" toplantısı olarak nitelendirdi.[386][387]
  •  Irak: Irak'ın önde gelen Şii lideri Ali Sistani, İsrail'i kınadı ve dünyadaki herkesi kuşatma altındaki Gazze'deki "korkunç vahşete" karşı koymaya çağırdı.[388]
  •  İrlanda: Avrupa Parlamentosu'ndaki İrlandalı temsilciler Filistin'e desteklerini dile getirdi.[389]
  •  Kanada: Muhalefet partisi lideri Pierre Poilievre, İsrail'in işgalini "terörizm ve sadist şiddet" olarak tanımlayarak kınadı ve İsrail'in bu saldırılara karşı kendini savunma hakkına sahip olduğunu belirtti.[59] Eski Başbakan Stephen Harper İsrail'le dayanışma içinde olduklarını belirtti.[390]
  •  Uruguay: Eski başkan Julio María Sanguinetti, Hamas'ın saldırganlığını kınadı ve bunun "kabul edilmemesi gerektiğini" ve İsrail'in "meşru müdafaa hakkına" sahip olduğunu açıkladı.[391] Öte yandan eski Cumhurbaşkanı José Mujica, çatışmayı hem İsrail hem de Filistin halkı için "rezalet" olarak nitelendirdi ve şiddetin boyutunun "insanlığın ve Birleşmiş Milletler politikalarının başarısızlığı" olduğunu söyledi.[392]

Dünya liderlerinin ziyaretleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Protestolar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yemen, Ürdün,[400] Lübnan, Kuveyt, Türkiye, Katar,[401] Bahreyn, Suriye, Mısır,[402] Irak[236] ve İran gibi orta doğu ülkelerinde Filistinli gruplara destek yürüyüşleri düzenlendi.[403][404] Pek çok İranlının bu protestolardan çekindiği ve saldırıları internette kınadığı yönünde haberler vardı.[405][406] Ayrıca; Almanya,[407] Birleşik Krallık,[408] Avustralya,[409] Fransa,[410] İspanya,[411] Güney Afrika Cumhuriyeti,[403] Pakistan,[271] Libya, Tunus,[412] Fas, Bangladeş, Hindistan, Sri Lanka,[413] Kanada,[236][414] Yunanistan,[415] Şili, Belçika, İtalya,[416] Filipinler,[417] Güney Kore, İrlanda,[418] Bosna Hersek, Bolivya, İsveç ve Danimarka gibi ülkelerde Filistin yanlısı protestolar düzenlendi.[419]

Sidney Opera Binası,[420] Brandenburg Kapısı, Beyaz Saray ve Eyfel Kulesi gibi simgesel yapılar İsrail bayrağıyla donatıldı.[169]

Boykotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Raytheon'un Kaliforniya, Goleta'daki ofisinin önünde protesto, 9 Kasım

Bazı ülkelerdeki Müslümanlar, Starbucks, McDonald's ve Coca-Cola gibi batılı şirketleri İsrail'e destek verdiği gerekçesiyle boykot etti.[421][422][423][424][425]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Israel-Hamas conflict divides opinion in Africa – DW – 10/12/2023". 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  2. ^ "Polisario reaffirms its determination to continue struggle until right to self-determination is restored". Sahara Press Service (İngilizce). 10 Ekim 2023. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. Evoking the serious developments in Palestine, the Permanent Bureau of the Polisario Front reaffirmed the solidarity of the Sahrawi people with the Palestinian people. 
  3. ^ "BOTSWANA CONDEMNS ISRAEL-PALESTINE HOSTILITIES". Daily News Botswana. 9 Ekim 2023. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2023. 
  4. ^ "الجزائر تدين الاعتداءات الإسرائيلية على قطاع غزة". قناة الغد (Arapça). 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  5. ^ a b c "How African countries have split over Israel-Gaza conflict". 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  6. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v @UN_News_Centre (27 Ekim 2023). "Canada-led amendment to the draft resolution on the Gaza crisis fails to pass at the UN General Assembly; it did not achieve two-thirds majority" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. 
  7. ^ a b "How did Arab states react to Hamas attack on Israel?". The new Arab. 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  8. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  9. ^ "Ghana condemns Israel-Gaza conflict; reaffirms support for Israel - MyJoyOnline.com". www.myjoyonline.com. 9 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  10. ^ "Israel-Hamas conflict divides opinion in Africa – DW – 10/12/2023". dw.com (İngilizce). 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  11. ^ "South Africa calls for the immediate cessation of violence, restraint, and peace between Israel and Palestine". South African Ministry of Foreign Affairs. 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  12. ^ "South African Foreign Minister's Phone Call With Hamas Sparks Ire". Voice of America (İngilizce). 18 Ekim 2023. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  13. ^ "South Sudan President writes to Israeli PM over attacks". Sudan Tribune. 11 Ekim 2023. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  14. ^ "Israel-Hamas war: "Israel's influence remains extremely weak in Africa" - Globe Echo". web.archive.org. 24 Ekim 2023. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023. 
  15. ^ Kagonye, Fred (7 Ekim 2023). "Kenya condemns Hamas attack on Israel". The Sunday Standard. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  16. ^ "Israel-Gaza war: Why is Africa divided on supporting Palestine?". 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  17. ^ "Libya's Parliament expresses rock-solid support for Palestinian rights". libyaobserver.ly. 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  18. ^ a b "None". 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  19. ^ a b "Egypt's President Warns Against 'Vicious Cycle' of Violence". VOA. 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  20. ^ "Egypt calls for halting Israeli-Palestinian escalation, urges utmost restraint". Egypt Today. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  21. ^ "Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'den, İsrail'in Gazze'ye yönelik kara harekatının önlenmesi çağrısı". www.trthaber.com. 25 Ekim 2023. 26 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  22. ^ "Mauritanie : Rassemblements étudiants en soutien au peuple palestinien". 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  23. ^ Siririka, Paheja (10 Ekim 2023). "Namibia condemns Israel-Hamas violence". New Era. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  24. ^ Kwen, James (7 Ekim 2023). "Nigeria Reacts To Israel, Palestine Hostilities, Calls For De-escalation". 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  25. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  27. ^ "Sudan voices support for Palestinians' legitimate rights". english.news.cn. 8 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  28. ^ "Tanzania calls for peace as Israel-Palestine war intensifies". The Citizen (İngilizce). 8 Ekim 2023. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2023. 
  29. ^ Wade, Abdoulaye (11 Ekim 2023). "Comment les pays africains réagissent-ils au conflit à Gaza ?" (Fransızca). 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  30. ^ "Tunisia says Palestinians have right to reclaim their occupied lands". www.aa.com.tr. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  31. ^ Matovu, Muhamadi (8 Ekim 2023). "Uganda: Museveni Urges Implementation of a Two-State Solution to End Palestine-Israel Conflicts". Nile Post News. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023 – AllAfrica vasıtasıyla. 
  32. ^ a b c d Henry, George (10 Ekim 2023). "Caribbean nations push for ceasefire in Israel-Hamas conflict". WriteUps24. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  33. ^ Biden, Joe (7 Ekim 2023). "Statement from President Joe Biden Condemning Terrorist Attacks in Israel". The White House. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  34. ^ a b c d e f g h i j k "US offers 'all appropriate support' to Israel following biggest attack from Hamas in decades". ABC News (İngilizce). 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  35. ^ "Sickened by thes coming out of southern Israel of dead and wounded civilians at the hands of terrorists from Gaza. The United States stands with Israel". X (formerly Twitter). 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  36. ^ "Statement from NSC Spokesperson Adrienne Watson Condemning Terrorist Attacks Against Israel" (İngilizce). The White House. 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  37. ^ a b c d e "Dünyadan İsrail-Gazze hattındaki gerilime tepkiler". www.ntv.com.tr. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  38. ^ CHARLOTTE HAZARD. "US Palestinian Affairs office deletes post urging all sides to avoid violence after Israel attack". KTBS-TV ABC 3 (İngilizce). 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  39. ^ "The US will send a carrier strike group to the Eastern Mediterranean in support of Israel" (İngilizce). Associated Press. 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  40. ^ "ABD'nin İsrail'e "ek yardımı" yola çıktı". www.ntv.com.tr. 8 Ekim 2023. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  41. ^ Magid, Jacob (9 Ekim 2023). "US sends arms; White House lit up in Israeli colors; Biden: Not some distant tragedy". The Times of Israel. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023. 
  42. ^ "عاجل بايدن: حماس وضعت هدفا لها وهو قتل اليهود" (Post on 𝕏). 𝕏 (Arapça). Al Jazeera. 10 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  43. ^ Magramo, Kathleen; Yeung, Jessie; Renton, Adam; Upright, Ed; Berlinger, Joshua; Sangal, Aditi; Andone, Dakin (10 Ekim 2023). "US President Biden: Hamas attack on Israel is "an act of sheer evil"". CNN. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. People in Israel lived suffered "pure unadulterated evil" at the "bloody hands of the terrorist organization Hamas, a group whose stated purpose for being is to kill Jews. This is an act of sheer evil," Biden said Tuesday. 
  44. ^ "The US sanctions 10 Hamas members and its financial network over the surprise Israel attack". Associated Press (İngilizce). 19 Ekim 2023. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2023. 
  45. ^ "US warns Iran against escalating Israel-Hamas war into regional conflict". Financial Times. 16 Ekim 2023. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  46. ^ "US seeks delay of Israeli ground incursion for more time for hostage talks". CNN. 22 Ekim 2023. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  47. ^ "El Gobierno deploró el ataque a Israel y reforzó la seguridad". Télam (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  48. ^ "Comunicado de la Cancillería argentina" (İspanyolca). Ministry of Foreign Affairs and Worship. 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  49. ^ "Alberto Fernández habló con el Presidente de Israel tras los ataques de Hamas y envió un mensaje a los argentinos afectados". Infobae (İspanyolca). 9 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  50. ^ "Bahamian baller stuck in war-torn Israel". EW News. 11 Ekim 2023. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2023. 
  51. ^ a b "La mayoría de los gobiernos latinoamericanos condena el ataque de Hamás a Israel, ¿Qué dijo Bolivia?" [The majority of Latin American governments condemn Hamas's attack on Israel. What did Bolivia say?]. El Deber (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  52. ^ a b "Brazil aims to prevent escalation of Hamas-Israel conflict, Lula says". Reuters. 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  53. ^ "Ataques em território israelense" [Attacks on Israeli territory]. Itamaraty (Portekizce). 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  54. ^ "Brazil's Lula says Israel response 'as grave' as Hamas attack". France 24. 14 Kasım 2023. 8 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  55. ^ "El Gobierno del Ecuador condena los ataques terroristas perpetrados hoy por Hamas en contra de Israel. Como lo ha expresado en repetidas ocasiones, reitera su compromiso con una solución negociada, definitiva y justa para las partes". X (formerly Twitter). 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  56. ^ "Bukele llama "bestias salvajes" a grupo terrorista Hamás y los compara con la MS-13" [Bukele calles terrorist group Hamas "savage beasts" and compares them with MS-13]. El Mundo (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  57. ^ Ministerio de Relaciones Exteriores (8 Ekim 2023). "El Gobierno de Guatemala condena enérgicamente los ataques a Israel desde Gaza" [The Government of Guatemala strongly condemns the attacks on Israel coming from Gaza]. prensa.gob.gt (İspanyolca). 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  58. ^ "Honduras condena el ataque contra Israel, pide cese el fuego y llama al diálogo" (İspanyolca). SwissInfo. 7 Ekim 2023. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2023. 
  59. ^ a b Lee, Michael (7 Ekim 2023). "Trudeau, Poilievre condemn Hamas attack on Israel". CTV. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2023. 
  60. ^ "Statement by the Prime Minister on the humanitarian situation in the Gaza Strip". Prime Minister of Canada. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  61. ^ "Press release". Colombian Ministry of Foreign Affairs. 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  62. ^ "Israel halts security exports to Colombia as president likens IDF to Nazis". www.timesofisrael.com (İngilizce). 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2023. 
  63. ^ "Petro: "Si hay que suspender relaciones exteriores con Israel, las suspendemos"". CNN en Español (İspanyolca). 15 Ekim 2023. 16 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2023. 
  64. ^ "Comunicado oficial sobre ataques a Israel" [Official statement on attacks on Israel] (İspanyolca). Ministerio de Relaciones Exteriores y Culto. 7 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  65. ^ "Escalation is a result of 75 years of Israeli violations: Cuba". Al Mayadeen English. 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  66. ^ "Thousands led by Cuba's president march in Havana in solidarity with Palestinian people". AP News (İngilizce). 24 Kasım 2023. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023. 
  67. ^ "La @SRE_mx condena los ataques sufridos por el pueblo de Israel con la lamentable pérdida de vidas humanas. México envía sus condolencias a los familiares de las víctimas. De la misma manera, hace un llamado al cese de esta violencia inconducente, a fin de evitar una escalada que provoque mayores daños y sufrimientos a la población civil. México considera indispensable retomar el proceso de negociaciones directas y de buena fe entre ambas partes, conducentes a un acuerdo de paz justo, pleno y definitivo. Lo anterior, en el marco de la solución de los dos Estados, reconociendo el derecho de Israel y Palestina de coexistir en paz, dentro de fronteras seguras acordadas mutuamente e internacionalmente reconocidas, en conformidad a las resoluciones adoptadas por las Naciones Unidas". X (formerly Twitter). 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  68. ^ "México condena "ataques sufridos por el pueblo de Israel"" [Mexico condemns "attacks suffered by the people of Israel"]. informador.mx (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  69. ^ Camhaji, Elías (9 Ekim 2023). "López Obrador condena la violencia en Israel: "No queremos guerra, estamos a favor de la paz"". El País México (İspanyolca). 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  70. ^ "Exembajador de Nicaragua en la OEA: Ortega podría volver a romper relaciones con Israel". Infobae (İspanyolca). 12 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  71. ^ "Paraguay condena ataques terroristas contra civiles en Israel". Última Hora (Paraguay) (İspanyolca). 7 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  72. ^ Ministerio de Relaciones Exteriores (8 Ekim 2023). "Comunicado Oficial 021 – 23". gob.pe (İspanyolca). 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  73. ^ Cooke, Ernesto (9 Ekim 2023). "St Vincent PM Ralph Gonsalves briefly comments on Israel-Gaza conflict". St. Vincent Times. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023. 
  74. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  75. ^ Comunicado de prensa 7 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ministerio de Relaciones Exteriores de Chile, 7 October 2023
  76. ^ "Nuestra solidaridad con Israel. Condenamos firmemente el ataque de Hamas y llamamos al cese inmediato de la violencia contra el pueblo israelí. Una vez más condenamos la acciones terroristas en donde se lleven adelante". X (formerly Twitter). 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  77. ^ "Uruguay expresó su apoyo a Israel y acompañó la condena mundial a los ataques de Hamás". EL PAIS (İspanyolca). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  78. ^ "Ataques terroristas contra Israel". Ministerio de Relaciones Exteriores (İspanyolca). 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  79. ^ "Lacalle Pou: "Llamamos al cese inmediato de la violencia contra el pueblo israelí"". subrayado.com.uy (İspanyolca). 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  80. ^ "Venezuela expresa profunda preocupación por escalada de violencia en Franja de Gaza y aboga por la paz". Venezuelan Ministry of Foreign Affairs. 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  81. ^ a b "Pakistan, Afghanistan show support to Palestine, calls for "cessation of hostilities"" (İngilizce). The Economic Times. 7 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  82. ^ "Ministry of Foreign Affairs stresses importance of providing full protection to citizens, ending battle between Hamas, Israeli Forces". Bahrain Ministry of Foreign Affairs. 9 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  83. ^ "Bahrain denounces Hamas kidnappings". www.timesofisrael.com. 9 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  84. ^ "UAE calls Hamas attacks on Israel a 'serious and grave escalation'". Reuters (İngilizce). 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  85. ^ "Israel-Palestine conflict: Bangladesh calls for immediate ceasefire". The Daily Star (İngilizce). Dhaka. 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  86. ^ "ইসরাইল-ফিলিস্তিন সংঘাত: যুদ্ধবিরতির আহবান জানিয়েছে বাংলাদেশ" [Israel-Palestine conflict: Bangladesh calls for ceasefire]. Voice of America (Bangla) (Bengali). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  87. ^ "Hamas Claims Iran Prez Praised Attack On Israel; Türkiye, B'desh Call For Palestinian Statehood". ABP Live (İngilizce). 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  88. ^ "Bangladesh urges immediate ceasefire of armed conflicts between Palestine-Israel". The Business Standard (İngilizce). 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  89. ^ "ফিলিস্তিনি ভূখণ্ডে ইসরাইলি দখলদারিত্ব এ অঞ্চলে শান্তি বয়ে আনবে না: বাংলাদেশ" [Israeli occupation on Palestinian territories won't bring peace: Bangladesh]. Jugantor (Bengali). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  90. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  91. ^ "Foreign Ministry Spokesperson's Remarks on the Escalation of Tensions Between Palestine and Israel". Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China. 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  92. ^ Zhou, Laura (8 Ekim 2023). "China calls for 'calm and restraint' as Israel declares war after deadly Hamas raid". South China Morning Post. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  93. ^ "以色列使馆称期待中方谴责哈马斯,外交部回应 #巴以冲突" [The Israeli embassy said it expected China to condemn Hamas, and the Ministry of Foreign Affairs responded #Palestinian-Israeli conflict]. Toutiao (Simplified Chinese). Beijing Time (website) [zh]. 9 Ekim 2023. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  94. ^ Brar, Aadil (9 Ekim 2023). "China refuses to condemn Hamas as Israeli-Palestinian conflict widens". Newsweek (İngilizce). 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  95. ^ "Indonesia calls for end to violence in Mideast". The Jakarta Post. 8 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  96. ^ Safitri, Eva. "Pernyataan Lengkap Jokowi Serukan Perang Israel-Hamas Segera Dihentikan". detiknews (Endonezyaca). 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2023. 
  97. ^ Ombay, Giselle. "Palace condemns attacks on Israel, conveys condolences over deaths". GMA News TV. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  98. ^ Laqui, Ian (13 Ekim 2023). "National Security Council pushes to designate Hamas as terrorists". The Philippine Star. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2023. 
  99. ^ "Why Did The Philippines Refuse To Back UN Resolution On Gaza? | OneNews.PH". Why Did The Philippines Refuse To Back UN Resolution On Gaza? | OneNews.PH (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  100. ^ Robellido, Rommel (18 Ekim 2023). "Marcos Jr. administration stands with Israel; BARMM says 'Palestine is us'". Rappler. 18 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  101. ^ "MOFA Spokesperson's Statement on the attack against Israel". South Korean Ministry of Foreign Affairs. 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  102. ^ "Hamas Actions Are 'Terrorist Attacks' But India Supports Establishment Of Independent State Of Palestine: Ministry Of External Affairs". Outlook India. 12 Ekim 2023. 12 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  103. ^ "Adviser to Iran's Khamenei expresses support for Palestinian attacks: Report". Al Arabiya. 8 Ekim 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  104. ^ "Israel battles Hamas militants as country's death toll from mass incursion reaches 600". Associated Press. 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  105. ^ "Live: More than 600 Israelis killed, more than 100 held 'prisoner' in war with Hamas". France 24 (İngilizce). 8 Ekim 2023. 8 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  106. ^ "Iran Denies It Had Role In Hamas Attack On Israel". Barron's. 9 Ekim 2023. 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  107. ^