Piotr Janowski

Piotr Janowski
Ilustracja
Piotr Janowski z żoną Joanną Maklakiewicz
Data i miejsce urodzenia

5 lutego 1951
Grudziądz

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 2008
Londyn

Instrumenty

skrzypce

Zawód

skrzypek

Grób skrzypka Piotra Janowskiego na Starych Powązkach w Warszawie
Popiersie Piotra Janowskiego na jego grobie na Starych Powązkach w Warszawie

Piotr Janowski (ur. 5 lutego 1951 w Grudziądzu, zm. 6 grudnia 2008 w Londynie) – polski skrzypek, pierwszy polski zwycięzca Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1967, w wieku 16 lat, jako uczeń Liceum Muzycznego im. Karola Szymanowskiego w Warszawie, został laureatem Pierwszej Nagrody na V Międzynarodowym Konkursie im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. W ciągu jednego roku akademickiego (1969/1970) ukończył z wyróżnieniem studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie skrzypiec prof. Ireny Dubiskiej.

W 1970, jako stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej, studiował u Ivana Galamiana, w Curtis Institute of Music w Filadelfii. Po zakończeniu stypendium został w Stanach Zjednoczonych i w latach 1974–1975 w Juilliard School of Music w Nowym Jorku kontynuował naukę u Galamiana oraz pracował pod kierunkiem Zino Francescattiego. W roku 1974 na zaproszenie Henryka Szerynga i Zino Francescattiego studiował na Kursach Letnich w Montreux (Szwajcaria). W latach 1975–1977 był prywatnym stypendystą Jaschy Heifetza w University of Southern California w Los Angeles.

Był obywatelem Polski i Stanów Zjednoczonych, honorowym obywatelem stanu Arkansas oraz miasta Cognac (Francja).

Pochowany na warszawskich Powązkach (kwatera 5-3-24)[1].

Działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]

Jako solista wystąpił z najważniejszymi amerykańskimi i europejskimi orkiestrami - New York Philharmonic, Philadelphia Orchestra, St. Louis Symphony, Minnesota Orchestra, Oslo Philharmonic, Filharmonią Narodową w Warszawie, współpracując z takimi dyrygentami jak: Leonard Bernstein, Leonard Slatkin, Eugene Ormandy, Erich Leinsdorf, Stanisław Wisłocki, Andrzej Markowski, Bogusław Madey, Karol Stryja, William Smith i Walter Hendel.

Występował między innymi z pianistami – Mieczysławem Horszowskim, Arturem Balsamem, Peterem Serkinem, Franco Agostinim, Wolfgangiem Plagge, Jerzym Lefeldem, Maciejem Paderewskim, Jerzym Marchwińskim, Zofią Vogtman, Paulem Berkowitzem, Cynthią Raim, Romanem Markowiczem, Stevenem Meyerem, Goldą Tetz oraz z żoną, Joanną Maklakiewicz.

W 1977 roku założył New Arts Trio. Brał udział w festiwalach muzycznych - Marlboro, VT, Chautauqua, NY, Dimitrios i Warszawskiej Jesieni. Był wykładowcą University of Wisconsin w Milwaukee i Eastman School of Music w Rochester w stanie Nowy Jork, Barratt-Due Institutt w Oslo. Prowadził kursy mistrzowskie w Conservatorio di Bologna, Thessaloniki Conservatory, Ohio State University, Columbus, Evenstone, The Oberlin College i Northwestern University.

Grał na skrzypcach Guarneri del Gesù z 1722.

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • I Nagroda na V Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego, Poznań (Polska), 1967
  • I Nagroda na Philadelphia Orchestra Competition, Filadelfia (USA), 1972
  • I Nagroda na G. B. Dealy Competition, Dallas (USA), 1974
  • I Nagroda (wspólnie z zespołem New Arts Trio w składzie: Rebecca Penneys – fortepian, Steven Doane - wiolonczela) na The Walter W. Naumburg Competition, Nowy Jork (USA), 1979
  • I Nagroda (wspólnie z zespołem New Arts Trio w składzie: Rebecca Penneys – fortepian, Steven Doane - wiolonczela) na The Walter W. Naumburg Competition, Nowy Jork (USA), 1980

Światowe prawykonania[edytuj | edytuj kod]

  • 1968, Warszawa (Polska) – Marian Sawa Improvisazione for violin solo
  • 1969, Warszawa (Polska) – Grażyna Bacewicz Violin Concerto #7 (Warszawska Jesień, Filharmonia Narodowa, dyrygent Andrzej Markowski)
  • 1976, Nowy Jork (USA) – David Diamond Violin Concerto #3 (New York Philharmonic, dyrygent Leonard Bernstein)
  • 1980, Madison (USA) – Yehuda Yannay Concertino
  • 1980, Milwaukee (USA) – Burt Levy Chamber Music for Violin Alone
  • 1980, Nowy Jork (USA) – Robert Moevs Introduction and Presto for piano trio
  • 1982, Rochester (USA) – John Harbison Quartet for clarinet, violin, cello and piano
  • 1982, Nowy Jork (USA) – Sidney Hodgkison Piano Trio
  • 1983, Nowy Jork (USA) – John Eaton In Mernoriam Mario Cristini - Trio
  • 1991, Rio de Janeiro (Brazylia) – Emani Aguiar Meloritmas 44
  • 1994, Oslo (Norwegia) – Wolfgang Plagge Asteroide Suite for violin and piano
  • 1994, Oslo (Norwegia) – Wolfgang Plagge Rhapsody for violin solo
  • 1997, Poznań (Polska) – Wolfgang Plagge Sonata for violin and piano
  • 1998, Oslo (Norwegia) – Wolfgang Plagge Lucky Man House – chamber music with dancers

Nagrania[edytuj | edytuj kod]

  • W.A. Mozart Koncert skrzypcowy D-dur KV 218, K. Szymanowski Koncert skrzypcowy nr 1 op. 35 (Filharmonia Narodowa, dyrygent Stanisław Wisłocki),1969, Muza
  • J. Brahms 2 Sonaty na fortepian i skrzypce A-dur op. 100 i d-moll op. 108 (fortepian Maciej Paderewski), 1970, Muza
  • G. Bacewicz Koncert skrzypcowy nr 7 (Filharmonia Narodowa, dyrygent Andrzej Markowski), 1969, Muza
  • M. Ravel Trio fortepianowe, G. Fauré Trio fortepianowe (New Arts Trio), 1982, Pantheon
  • L. van Beethoven Trio fortepianowe op. 97 - Arcyksiążece (New Arts Trio), 1983, Chamber Music Society of Rochester
  • F. Kreisler, F. Grieg, H. Wieniawski i inni, Rose in the snow - Zbiór krótkich utworów (fortepian Wolfgang Plagge), 1997, Norske Gram
  • F. Busoni Sonaty na skrzypce i fortepian (fortepian Franco Agostini), 1998, Phoenix Classics
  • A. Hovhaness, C. Saint-Saëns, M. Ravel i inni Garden of Adonis - utwory na skrzypce i harfę (harfa Małgorzata Milewska-Sundberg), 2000, Porsgrunn Museum
  • H. Wieniawski Dzieła wszystkie (fortepian Wolfgang Plagge) – płyta nr 1 (2000), płyta nr 2 (2005), 2L Records (Aura)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cmentarz Stare Powązki: PIOTR JANOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Elżbieta Dziębowska, Encyklopedia muzyczna, t.4 HIJ, Kraków 1993, PWM.
  • Theodore Strongin, Janowski is heard in a violin recital, 23 kwietnia 1971, The New York Times.
  • Raymond Ericson, Music: Philharmonic. Bernstein Leads Works by Harris and Copland and Diamond Premiere, 3 kwietnia 1976, The New York Times.
  • Joseph Horowitz, 3 Polish Musicians in Tribute, 20 maja 1978, The New York Times.
  • Harold C. Schonberg, Newport Opera to Do 3 Concerts a Day, 5 lipca 1978, The New York Times
  • 2 Chamber Groups Win ’80 Naumburg Awards, 9 kwietnia 1980, The New York Times.
  • Edward Rothstein, Concert: Chautauquans, 17 sierpnia 1982, The New York Times.
  • John Rockwell, Concert: New Arts Trio at Alice Tully Hall, 23 marca 1983, The New York Times.
  • Piotr Janowski gives the most exhilarating, refreshing Wieniawski playing I have heard in a long time - I cannot wait for volume 2!, 1 kwietnia 2002, The Strad Magazine.
  • Anne Midgette, Music Review: A Lithuanian Legend's Century-Old Quartet, or Most of It, 7 stycznia 2003, The New York Times.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]