Mołodiożnaja (stacja antarktyczna)
| Przynależność państwowa | |
|---|---|
| Data założenia | |
| Wysokość | 42[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 67°39′56″S 45°50′31″E/-67,665450 45,842033 | |
Mołodiożnaja (ros. Молодёжная, „Młodzieżowa”) – letnia stacja polarna należąca do Rosji (wcześniej radziecka), położona nad zalewem Alasheyev’a[2] na Ziemi Enderby na Antarktydzie Wschodniej.
Położenie i warunki[edytuj | edytuj kod]
Stacja znajduje się w małej oazie antarktycznej Thala Hills, nad Morzem Kosmonautów, pokrytym lodem przez większą część roku. Okolicę tworzą wzgórza rozdzielone pokrytymi śniegiem zagłębieniami terenu i jeziorami, występują tu liczne lodowce, a teren w odległości 1,5–2 km od brzegu zaczyna wznosić się w kierunku kopuły lodowej we wnętrzu kontynentu.
Za pogodę na stacji Mołodiożnaja odpowiadają w znacznym stopniu cyklony przechodzące nad Morzem Kosmonautów. Sztormowe wiatry występują przez 221 dni w roku, przez 175 dni występują śnieżyce. Najcieplejszym miesiącem jest styczeń, ze średnią temperaturą –0,4 °C (najwyższa zanotowana: +9 °C), a najzimniejszym sierpień, ze średnią temperaturą –18,8 °C (rekordowo –42 °C). Od maja do października typowo zdarzał się jeden do dwóch przypadków utraty łączności ze stacją, w związku z burzami magnetycznymi.
Historia i działalność[edytuj | edytuj kod]
Stacja została otwarta w 1962 roku. Tworzy ją około 70 budowli, wśród których są budynki mieszkalne, magazyny i budowle o przeznaczeniu naukowym (np. do sondowania górnej atmosfery). Stacja prowadziła badania meteorologiczne i oceanograficzne.
Zimę 1966 roku spędzili w stacji Mołodiożnaja trzej polscy geofizycy, powracający ze stacji im. A.B. Dobrowolskiego. Prowadzili obserwacje magnetosfery i rozchodzenia się fal radiowych. Polska ekspedycja biologiczna pracowała w tej stacji w 1969 roku, realizując własny program badań ekologicznych i hydrologicznych, m.in. nad metabolizmem zwierząt żyjących w temperaturze –1,9 °C. Polacy powrócili na stację Mołodiożnaja w sezonach letnich 1971-72 oraz 1973-74, towarzysząc 17. i 19 radzieckiej wyprawie antarktycznej; prowadzili badania ryb i skorupiaków oraz obserwacje na terenie oazy[3][4].
Ze stacji wystrzelono ponad tysiąc rakiet sondażowych do badań górnych warstw atmosfery, które osiągnęły wysokość do 108 km[5]. Stacja zawiesiła działalność i została zakonserwowana, do czego przyczynił się rozpad Związku Radzieckiego. W lecie 2007-08 Rosja uruchomiła automatyczne stacje meteorologiczne w tymczasowo nieczynnych bazach Mołodiożnaja, Leningradskaja i Russkaja, odtwarzając okołobiegunową sieć monitoringu[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Main Antarctic Facilities operated by National Antarctic Programs in the Antarctic Treaty Area (South of 60° latitude South). Council of Managers of National Antarctic Programs, 2013-05-15. [dostęp 2014-08-21]. (ang.).
- ↑ Pisownia za: Stanisław Rakusa-Suszczewski. Wyprawa polskich hydrobiologów na Antarktydę. „Oceanologia”. 2, 1973.
- ↑ Z wyprawami radzieckimi. Arctowski.pl. [dostęp 2014-08-30]. (pol.).
- ↑ Stanisław Rakusa-Suszczewski: W Antarktyce. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 109–119.
- ↑ Molodezhnaya. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
- ↑ Preliminary results of the Russian studies in the Antarctic under the IPY 2007/2008 Program. Secretariat of the Antarctic Treaty, kwiecień 2009. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Molodezhnaya station. Russian Antarctic Expedition – Project Antarctica. [dostęp 2016-08-18]. (ang. • ros.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Russian Antarctic Stations – overview. Russian Antarctic Expedition – Project Antarctica. [dostęp 2014-08-20]. (ang.).
- Molodezhnaya Station / Antarctica. French Polar Team. [dostęp 2014-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-12)]. (ang.).