Stanisław Rakusa-Suszczewski

Stanisław Konstanty
Rakusa-Suszczewski
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1938
Warszawa

Profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: fizjologia ekologiczna, oceanologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1968
Wyższa Szk. Rolnicza w Olsztynie

Habilitacja

1975
Instytut Biologii Doświadcz. PAN

Profesura

1982

Polska Akademia Nauk
Status

członek korespondent

Funkcja Jednostka PAN

Wiceprzewodn. (2001–2003)
Wydział II Nauk Biologicznych

Doktor honoris causa
Rosyjska Akademia Nauk – 2001
Akademia Rolnicza w Szczecinie – 2005
Narodowa Akademia Nauk Ukrainy – 2013
Praca naukowa
Instytut

Ekologii PAN

Okres zatrudn.

1975-1992

Zakład

Biologii Antarktyki PAN

Dyrektor
Zakład

Biologii Antarktyki PAN

Okres spraw.

1992–2005

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Odznaka Honorowa „Bene Merito”

Stanisław Konstanty Rakusa-Suszczewski (ur. 11 lutego 1938 w Warszawie) – polski profesor nauk przyrodniczych w zakresie biologii i oceanologii, polarnik, współtwórca polskiego programu polarnego, założyciel Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego w Zachodniej Antarktyce, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studia na Uniwersytecie Warszawskim ukończył w 1961, uzyskując dyplom magistra hydrobiologii. Po studiach pracował krótko w Katedrze Hydrobiologii. W 1962 wyjechał na roczny staż do Brazylii do Instytutu Oceanologii Uniwersytetu w São Paulo. Po powrocie pracował w Morskim Instytucie Rybackim i równocześnie realizował pracę doktorską na Wydziale Oceanografii i Rybactwa Morskiego Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, obronioną w 1968[1].

Po trzykrotnym udziale w radzieckich i amerykańskich wyprawach arktycznych w 1975 uzyskał w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN habilitację[2][3]. Od 1975 pracował w Instytucie Ekologii PAN[4].

W latach 1976–1977 był inicjatorem i kierownikiem wyprawy, podczas której założona została funkcjonująca do dnia dzisiejszego Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego[1]. Od 1979 należał do PZPR[5].

W 1982 uzyskał tytuł profesora nauk przyrodniczych[6]. Obszar jego prac naukowych to badania biologii mórz polarnych, głównie Antarktyki – fizjologia i ekologia organizmów morskich. Jego staraniem w 1992 z Instytutu Ekologii PAN wydzielono jako samodzielną jednostkę Zakład Biologii Antarktyki PAN. Zakładem tym kierował (na stanowisku Dyrektora) od chwili jego utworzenia, aż do 2005. Od września 2005 do grudnia 2006 pełnił funkcję Stałego Przedstawiciela PAN przy Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie. Po powrocie do Polski przeszedł na emeryturę i podjął się tłumaczenia książek historycznych – dzienników wypraw polarnych[a][1][4].

Jest autorem lub współautorem ponad 100 publikacji (indeks H = 22)[7], z czego ponad 30 zindeksowanych jest w bazie Web of Science (indeks H = 9)[8].

Od 2004 jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk. Jest też członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Explorers Club. W latach 2001–2003 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Wydziału II Nauk Biologicznych PAN[9].

Jest doktorem honoris causa Rosyjskiej Akademia Nauk (2001), Akademii Rolniczej w Szczecinie[9] i Narodowej Akademii Nauk Ukrainy (2013).

Jego nazwiskiem nazwano Przylądek Rakusy i Zatokę Suszczewskiego na Wyspie Króla Jerzego.

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Antarctic Medal Departamentu Obrony USA, Medalem Ramon Cahala Akademii Nauk Hiszpanii, Odznaką Honorową Bene Merito przyznawaną przez Ministra Spraw Zagranicznych w uznaniu zasług na rzecz działalności wzmacniającej pozycję Polski na arenie międzynarodowej[10] i wieloma innymi[9].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • (1973) Antarktyda. 1968–1972[11]
  • (1979) Dlaczego Antarktyda?[12]
  • (1980) Antarktyka: zasoby mineralne i żywe[13]
  • (1989) W Antarktyce[14]
  • (1994) Dzienniki z polarnych podróży[15]
  • (1999) Ekosystem morskiej Antarktyki. Zmiany i zmienność[16]
  • (2012) Wiatrem przewiany słońcem spalony (1960–2009). 50 lat polarnych podróży[17]
  • (2016) Antarktyczna wyprawa statku "Belgica"[18]
  • (2016) A Floating Antartic Research Station (Fars) A Reality Or Fantasy?[19]

Wybrane tłumaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • F.G.T von Bellingshausen. Dwukrotne poszukiwania w Południowym Lodowatym Oceanie I pływanie dookoła świata w latach 1819,20 i 21. Oficyna Wydawnicza Aspra JR. Warszawa 2009
  • Jurij Lisianski. Podróż dookoła świata w latach 1803, 1804, 1805 i 1806 na okręcie Newa. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2012
  • Kapitan Otto von Kotzebue. Podróże naokoło świata. (1815–1818 i 1823–1826). Wydawnictwo IHN PAN 2012
  • Douglas Mawson. W krainie zamieci. Australijskie wyprawy antarktyczne 1911–14. Wydawnictwo IHN 2014

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Pięć ksiąg, czyli pentalogia wypraw polarnych do Antarktyki i Arktyki w XIX, XX i XXI w. Literatura faktów, utrzymana w stylu dzienników.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Antarktyka. Stanisław Rakusa-Suszczewski. arctowski.pl. [dostęp 2015-07-29].
  2. ↑ Wiatrem przewiany słońcem spalony. Opis. ksiegarnia.pwn.pl. [dostęp 2015-07-29].
  3. ↑ Antarktyczna wyprawa statku "Belgica". Zbiór relacji: Adrien de Gerlache, Henryk Arctowski, Stanisław Rakusa-Suszczewski. Opis. ksiegarnia.pwn.pl. [dostęp 2016-07-12].
  4. ↑ a b Prof. Rakusa-Suszczewski - 40 lat na polarnych szlakach. naukawpolsce.pap.pl. [dostęp 2015-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  5. ↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 799. ISBN 83-223-2073-6.
  6. ↑ Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Stanisław Konstanty Rakusa-Suszczewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2020-05-14].[martwy link]
  7. ↑ Stanisław Rakusa-Suszczewski. [w:] Google Scholar [on-line]. [dostęp 2015-07-29].
  8. ↑ Prace autorstwa „Rakusa-Suszczewski” i „RakusaSuszczewski” w bazie Web of Science.
  9. ↑ a b c Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Wydział II Nauk Biologicznych i Rolniczych. Członkowie krajowi korespondenci. czlonkowie.pan.pl. [dostęp 2016-07-08].
  10. ↑ Polscy polarnicy uhonorowani odznaką „Bene Merito”. msz.gov.pl. [dostęp 2015-10-26].
  11. ↑ Antarktyda. 1968–1972, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
  12. ↑ Dlaczego Antarktyda?, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979. ISBN 83-01-01231-5
  13. ↑ Antarktyka: zasoby mineralne i żywe, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980. ISBN 83-04-00611-1
  14. ↑ W Antarktyce, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1989. ISBN 83-03-02897-9
  15. ↑ Dzienniki z polarnych podróży, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1994. ISBN 83-04-04233-9
  16. ↑ :Ekosystem morskiej Antarktyki. Zmiany i zmienność, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999. ISBN 83-01-12929-8
  17. ↑ Wiatrem przewiany słońcem spalony (1960–2009). 50 lat polarnych podróży, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa 2012. ISBN 978-83-7545-384-3
  18. ↑ Zbiór relacji: Adrien de Gerlache, Henryk Arctowski, Stanisław Rakusa-Suszczewski, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa 2016. ISBN 978-83-7545-671-4
  19. ↑ S.Rakusa-Suszczewski, A Floating Antartic Research Station (Fars) A Reality Or Fantasy?, „International Organization of Scientific Research (IOSR) Journal of Mechanical and Civil Engineering (IOSR-JMCE)”, 13 (1), Ver. IV(Jan. - Feb. 2016), 2016, s. 36-37, DOI: 10.9790/1684-13143637, e-ISSN: 2278-1684, p-ISSN: 2320-334X [dostęp 2016-09-11].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Rakusa-Suszczewski&oldid=73197514”