Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu

Kościół św. Małgorzaty
w Poznaniu

423/Wlkp/A (z 14 lutego 1930 i z dnia 16 października 2006) wspólnie z kościelnym cmentarzem, murowanym ogrodzeniem, bramą i furtą[1]
kościół pomocniczy
barokowa brama, niedokończona wieża i szczyt elewacji zachodniej oraz elewacja południowa
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Poznań
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
Wezwanie	św. Małgorzaty
Historia Data zakończenia budowy I poł. XIII w.
Położenie na mapie Poznania Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
Położenie na mapie Polski Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kościół św. Małgorzaty w Poznaniu
52°24′40,38″N 16°57′15,99″E/52,411217 16,954442
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół pw. św. Małgorzaty Panny i Męczenniczki – gotycki, zabytkowy kościół stojący na Rynku Śródeckim w Poznaniu.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Świątynia powstała w I poł. XIII w. (pierwsza wzmianka pochodzi z 1253 r.), a następnie została przebudowana na przełomie XV i XVI w. W XVII i XVIII w. dobudowano dwie kaplice, wieżę i zakrystię. W 1665 r. ówczesny proboszcz Stanisław Grudowicz (zm. 1684) wstąpił do zakonu filipinów, kościół zaś przeszedł w ręce zgromadzenia. Po kasacie klasztoru w 1805 r. świątynię przejęła parafia archikatedralna, czyniąc z niego swój kościół pomocniczy. W latach 1946-1947 przeprowadzono gruntowny remont, podczas którego odsłonięto część średniowiecznych detali.

Opis budynku[edytuj | edytuj kod]

Kościół znajduje się na skraju nieistniejącego już Rynku Śródeckiego (historycznie zachowany w postaci nazwy ulicy). Otacza go mur, a na teren świątyni prowadzi barokowa brama z 1786 r. Do zachodniej elewacji przylega podparta szkarpami nieukończona gotycka wieża, w której znajdują się dwa ostrołukowe wczesnogotyckie portale datowane na I poł. XIII w. Trzeci portal, nie prowadzący jak dwa poprzednie do kruchty, lecz do nawy jest nieco młodszy. W podpierającej wieżę szkarpie północnej znajduje się płyta nagrobna wykonana z piaskowca upamiętniająca Wojciecha Reutha (zm. 1710). Wyryty na niej łaciński napis głosi, iż był to polski rycerz, który wędrował przez Moskwę, Trację i Rzym, po czym został księdzem w tym kościele. Ponad wieżą widać średniowieczny, schodkowy szczyt. Do północnej i południowej elewacji przylegają kaplice zwieńczone późnorenesansowymi szczytami. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia przykryta łamanym dachem.

Opis wnętrza[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze jednonawowe, prezbiterium trójścienne nakryte sklepieniem gwiaździstym pokrytym rośliną polichromią zaprojektowaną przez Wacława Taranczewskiego. W prezbiterium znajduje się architektoniczny ołtarz, a nad przejściem do zakrystii wisi pochodzący z poznańskiego warsztatu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem na półksiężycu pochodzący z ok. 1600 r., łączący w sobie cechy renesansowe i gotyckie. Ambona i chrzcielnica, stiukowe, wykonane w stylu rokokowym, pochodzą z połowy XVIII w. W północnej kaplicy św. Barbary (Najśw. Serca Pana Jezusa) znajduje się drugi z namalowanych w Poznaniu obrazów Madonna z Dzieciątkiem wśród muzykujących aniołów datowany na około 1630. W ołtarzu południowej kaplicy św. Filipa Nereusza umieszczono stiukową płaskorzeźbę pochodzącą z XVIII w. a ukazującą św. Filipa podczas modlitwy. Kolejne dwa cenne obrazy znajdują się kolejno: przy wejściu pod chórem – Chrystus przy słupie z pocz. XVII w., oraz w zakrystii portret wspomnianego już Stanisława Grudowicza.

W pobliżu kościoła, na północny zachód, znajduje się klasztor filipinów.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• FranciszekF. Jaśkowiak FranciszekF., WłodzimierzW. Łęcki WłodzimierzW., Poznań i okolice. Przewodnik, Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, ISBN 83-217-2434-5, OCLC 830219702 .brak strony (książka)
• ZbigniewZ. Szymanowski ZbigniewZ., MartaM. Tomczyszyn MartaM., Poznań, Bielsko-Biała: Pascal, 1999, ISBN 83-87696-24-2, OCLC 749589201 .brak strony (książka)
• JerzyJ. Sobczak JerzyJ., Kościoły Poznania, ZbigniewZ. Szmidt, MichałM. Woźniak (ilustr.), Poznań: Wydawnictwo Debiuty, 2006, ISBN 83-922466-4-0, OCLC 832205456 .brak strony (książka)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Informacje na witrynie parafii archikatedralnej