Gmina Ejszyszki

Ejszyszki
gmina wiejska
1921–1939[1]
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

(1919–20: okręg wileński)
(1920–21: okręg nowogródzki)
1921[2]–39: nowogródzkie

Powiat

lidzki

Siedziba

Ejszyszki

Populacja (1921)
• liczba ludności


10 451[3]

Szczegółowy podział administracyjny (1921)
Liczba gromad

168

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Ejszyszki”
54°10′12,0000″N 25°00′00,0000″E/54,170000 25,000000

Ejszyszki – dawna gmina wiejska istniejąca do 1939 roku w województwie nowogródzkim w Polsce (obecnie na Litwie). Siedzibą gminy były Ejszyszki (2382 mieszk. w 1921 roku[3])[4], które początkowo stanowiły odrębną gminę miejską[3].

W okresie międzywojennym gmina Ejszyszki należała do powiatu lidzkiego w woj. nowogródzkim[3]. 11 kwietnia 1929 roku do gminy Ejszyszki przyłączono część obszaru zniesionej gminy Mackiszki[5]. 19 maja 1930 do gminy Ejszyszki przyłączono część obszaru gminy Koniawa oraz odłączono miejscowości przyłączone następnie do gminy Orany[6].

Po wojnie obszar gminy Ejszyszki został odłączony od Polski i podzielony pomiędzy Litewską i Białoruską SRR. Gmina Ejszyszki jest jedyną gminą województwa nowogródzkiego, która obecnie znajduje się na terenie Litwy (pozostałe są na Białorusi)[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. nowogródzkiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
  2. Niektóre źródła (m.in. mapy) podają informacje o przyłączeniu na przełomie lat 1921-22 do Litwy Środkowej powiatów lidzkiego i brasławskiego (np. Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku, 2005; Atlas Historyczny Polski, PKWK, 1967). Rozbieżność ta wynika z różnych interpretacji przeprowadzonych na terenie tych powiatów wyborów do Sejmu Wileńskiego na mocy uchwały Sejmu RP z 16 listopada 1921, która zakończyła walkę polityczną na tych terenach. Adam Mielcarek twierdzi że powiaty lidzki i brasławski faktycznie do Litwy Środkowej nie należały (Adam Janusz Mielcarek, Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej, 2008). W niniejszym artykule oparto się na tej analizie, uwzględniając jednak rozbieżność interpretacji w tymże przypisie.
  3. a b c d Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część I - Województwo Nowogródzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
  4. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  5. Dz.U. z 1929 r. nr 22, poz. 225
  6. Dz.U. z 1930 r. nr 37, poz. 311
  7. po odłączeniu w 1926 roku gmin Koniawa i Orany