Trablusgarp Cumhuriyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

الجمهورية الطرابلسية (ar)
Repubblica di Tripolitania (it)
Trablusgarp Cumhuriyeti
1918-1922
bayrağı
Bayrak
BaşkentEl Aziziye
Yaygın dil(ler)Arapça, Berberi [kaynak belirtilmeli]
HükûmetCumhuriyet
Vali 
• 1918-1923
Ahmet Tahir El-Murayit
Tarihçe 
• Kuruluşu
1918
• Dağılışı
1922
Öncüller
Ardıllar
Trablusgarp İtalyan Protektorası
İtalyan Trablusgarpı
İtalyan Sirenaykası


Trablusgarp Cumhuriyeti, (Arapça: الجمهورية الطرابلسية; El-Cumhuriyyetu't Trablusiyye, İtalyanca: Repubblica di Tripolitania) bugünkü Libya topraklarının batısında 1918-1922 yılları arası var olmuş kısa ömürlü devlettir. İslam dünyasındaki ilk cumhuriyetçi hükûmettir.[kaynak belirtilmeli]

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

20. yüzyılın başlarında, Trablusgarp Savaşı'ndan sonra Trablusgarp'ın İtalya Krallığı tarafından işgali buradaki milli bilinci uyandırmıştır. Bölgede cumhuriyet kurma fikri, I. Dünya Savaşı'nda yenilen İttifak Devletleri'den Alman İmparatorluğu ve Osmanlı Devleti'nin İtalya Krallığı'na karşı bölge halkına destek vermesiyle gelişmiştir. Bölgedeki soylular ve kabile reisleri, 16 Kasım 1918'de Msallata şehrinde Trablusgarp Cumhuriyeti'ni ilan etmiştir. 1919 yılında İtalya bu devleti resmen tanımıştır.[1]

Mavi bir zemin üzerinde palmiye ağacı ve beyaz bir yıldız bulunan bayrak, devlet tarafından kullanılmaya başlamıştır. 1922 ve 1923 yılları arası Trablusgarp Cumhuriyeti parçalanmıştır.

Yönetim biçimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Trablusgarp Cumhuriyeti'nin yönetim biçimi cumhuriyettir. En kıdemli kişi cumhurbaşkanıdır. Trablusgarp Cumhuriyeti Hükûmeti; Başkanlar Konseyi, Şura Konseyi ve Hukuk Konseyi'nden oluşmaktadır. Başkanlar Konseyi'nde dört başkan yer almıştır. Bunlar Süleyman İbn Abdallah El-Baruni, Ahmed bin Ali, Ramazan Suehali ve Abdel Nabi Belker'dir. Şura Konseyi'nin başkanı Şeyh Mahmut'tur. Şura Konseyi'nin kürsü başkanı Şeyh Yahya'dır. Hukuk Konseyi veya Alimler Konseyi ise dört bilim insanı yer almıştır. Bu bilim adamları Almisavi Şeyh Ömer, Şeyh al Zarouk Borges, Şeyh Muhammed İmam ve Şeyh Muhtar'dır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Tahir Ahmed ez-Zâvî (2004). Tarihu’l-Fethi’l-Arabî fi Libya (تاريخ الفتح العربي في ليبيا، للزاوي). ISBN 9959-29-200-2. 

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Yaşar Kutluay, "Tarihte ve günümüzde İslâm mezhepleri" sf. 100, Selçuk Yayınları, (1968)