1 TL

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1 TL
Türkiye
Değer100 kuruş
Ağırlık
  • 8,2 g (2009-2022)
  • 6,6 g (2023-)
g
Çap26,15 mm
Kalınlık
  • 1,96 mm (2009-2022)
  • 1,67 mm (2023-)
Kenar
  • Yazılı; lale figürü-T.C.-lale figürü (2009-2023)
  • Düz (2023-)
MadenHalka: Cu 79, Ni 4, Zn 17
Göbek: Cu 65, Ni 17, Zn 18
Basım yılları2009-günümüz
DarphaneDarphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü
Ön yüz
TasarımAy yıldız, Rûmî motifleri, değeri, basım yılı
TasarımcıBarış Kara
Tasarım tarihi1 Ocak 2009
Arka yüz
TasarımTürkiye Cumhuriyeti yazısı ve Atatürk silüeti
TasarımcıBarış Kara
Tasarım tarihi1 Ocak 2009

1 TL (₺1), Türk lirasının ikinci en büyük madenî parasıdır. Değer olarak 100 kuruşa eşittir. 1 Ocak 2005 tarihinden 1 Ocak 2009 tarihine kadar 1 YTL olarak,[1] 1 Ocak 2009'dan itibaren ise 1 TL olarak isimlendirilmiştir. 2023 yılında, maliyeti yükselen 1 TL'nin gramajı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından 8,1 gramdan 6,6 grama düşürülmüştür.[2]

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tasarım[değiştir | kaynağı değiştir]

Barış Kara tarafından[3] tasarlanan 1 liranın ön yüzünde; Değeri, ay yıldız, basım yılı ve Rûmî motifi yer almaktadır. Arka yüzünde ise Türkiye Cumhuriyeti yazısı ve Mustafa Kemal Atatürk portresi bulunmaktadır.

Hatıra paralar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hatıra olarak basılan 1 liraların yalnızca arka yüzleri normalden farklıdır.

Öncekiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Madeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Resim Değer Çap (mm) Kalınlık (mm) Ağırlık (g) Metal (%) Açıklama Tarih
Ön Arka Halka Göbek Kenar Ön Arka Tedavüle

çıkarılışı

Tedavülden

çekilişi

1 TL 29.50 1.93 12.00 830 Ag Yazılı Kupür değeri

Basım yılı

Başak motifi

Ay yıldız

Türkiye Cumhuriyeti

Mustafa Kemal Atatürk

1937 1952
25.00 1.50 7.50 60 Ag, 40 Cu Tırtıllı Kupür değeri

Dal ve yaprak motifi

Türkiye Cumhuriyeti

Ay yıldız

Basım yılı

1947 1960
27.00 1.45 70 Ag, 30 Ni Kupür değeri

Ay yıldız

Başak ve yaprak motifi

Basım yılı

Türkiye Cumhuriyeti

Mustafa Kemal Atatürk

1957 1965
1.76 8.00 Acmonital-52 Yazılı 1959 1982
1.57 7.00 1968
17.00 1.80 1.10 Etial-30 Düz 1981 1990
1 YTL 26.15 1.95 8.3 Cu 75, Ni 15, Zn 10 Cu 81, Ni 4, Zn 15 Tırtıllı Kupür değeri

Ay yıldız

Basım yılı

2005 2009

Kâğıt[değiştir | kaynağı değiştir]

Resim Değer Boyut Ana renk Açıklama Tarih
Ön Arka Ön Arka Tedavüle

çıkarılışı

Tedavülden

çekilişi

1 TL 90 × 166 mm Zeytuni yeşil Meclis Binası, Ankara Kalesi, karasabanla öküz süren bir köylü Eski Başbakanlık binası 5 Aralık 1927 25 Nisan 1939
60 × 135 mm Mor İsmet İnönü Boğaziçi'nden bir görünüm 25 Nisan 1942 1 Ağustos 1947
1 YTL 160 × 76 mm Bordo ve mavi Mustafa Kemal Atatürk Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali 1 Ocak 2005 1 Ocak 2010

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "YTL tedavülden kalkıyor". Sabah. 7 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  2. ^ "Darphane 1 TL'nin gramajını düşürdü". gazeteduvar.com.tr. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2023. 
  3. ^ "1 lira 75. yaşına yenilenerek giriyor". Cumhuriyet. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021.