Zastawka pnia płucnego
| valva trunci pulmonalis | |
 Zastawki w sercu człowieka, półschemat (c – zastawka pnia płucnego) | |
 13 – zastawka pnia płucnego |
Zastawka pnia płucnego (łac. valva trunci pulmonalis) – zastawka tętnicza w sercu zapobiegająca cofaniu się krwi z pnia płucnego do prawej komory.
Anatomia[edytuj | edytuj kod]
Zastawka pnia płucnego składa się z trzech płatków półksiężycowatych (valvulae semilunales) przedniego, prawego i lewego, którym na ścianie pnia płucnego odpowiadają uwypuklenia tworząc razem trzy zatoki pnia płucnego (sinus trunci pulmonalis)[a].
Fizjologia[edytuj | edytuj kod]
Czynność zastawki pnia płucnego polega na zapobieganiu cofania się krwi z pnia płucnego do prawej komory serca.
faza skurczowa[edytuj | edytuj kod]
Ponieważ zastawka trójdzielna jest zamknięta to płatki zastawki pnia płucnego rozstępują się w kierunku ściany tętnicy płucnej i krew jest wyrzucana do płuc.
faza rozkurczowa[edytuj | edytuj kod]
Cofająca się krew wypełnia płatki półksiężycowate powodując ich automatyczne zamknięcie oraz szczelne dociśnięcie ich brzegów do siebie.
Histologia[edytuj | edytuj kod]
Zastawka pnia płucnego składa się z trzech warstw[1]
- środkowej zbudowanej z tkanki łącznej właściwej włóknistej
- obwodowej[2] skierowana ku aorcie odpowiadającej jej błonie wewnętrznej zbudowanej z licznej włókien kolagenowych i sprężystych, nielicznych fibroblastów i miocytów gładkich
- zewnętrznej skierowana ku komorom odpowiadającej wsierdziu, pokryte jest śródbłonkiem, które komórki leżą na ciągłej blaszce podstawnej i maja owalne lub okrągłe jądra, pod śródbłonkiem znajduje się trójwarstwowa cześć łącznotkankowa składająca się z:
- podśródbłonkowa warstwa luźna – fibroblasty, włókna kolagenowe i włókna sprężyste w niewielkiej liczbie
- warstwa mięśniowo-sprężysta – włókna kolagenowe, włókna sprężyste i miocyty gładkie
- warstwa podwsierdziowa – komórki tkanki tłuszczowej żółtej (nieliczne)[1]
Płatki półksiężycowate nie mają naczyń krwionośnych z wyjątkiem położonych w mięśniówce[2].
Odmiany[edytuj | edytuj kod]
- zastawka pnia płucnego może posiadać jeden, dwa, cztery lub pięć płatków[b]
Rozwój płodowy[edytuj | edytuj kod]
Rozwój zastawki pnia płucnego jest nierozerwalnie związany z rozwojem stożka tętniczego, który powstaje w 21 dniu z podziału cewy sercowej[3]. Po 7 tygodniu stożek tętniczy dzieli się spiralnie i tworzy wspólnie z workiem aortowym pień płucny i aortę. Równocześnie z powstaniem dwóch większych fałdów wspólnego pnia tętniczego dzielących go na pień płucny i aortę w pniu tym powstają dwa równolegle fałdy mniejsze. Po zrośnięciu się fałdów większych w przegrodę pnia wszystkie fałdy zostają przez nie przepołowione tworząc w pniu płucnym trzy fałdy – dwie powstałe z przepołowienia fałdów większych i jeden z fałdu mniejszego. Następnie części fałdów położonej wyżej zanikają, a części fałdów położone niżej zostają wydrążone od góry i przekształcają się w kieszonki otwarte do pnia płucnego[4].
Miejsce osłuchiwania[edytuj | edytuj kod]
- dźwięk zamknięcia zastawki pnia płucnego bierze udział w tworzeniu drugiego tonu serca[3]
- miejscem osłuchiwania zastawki pnia płucnego jest druga przestrzeń międzyżebrowa lewa przymostkowo[3]
Wady wrodzone zastawki pnia płucnego[edytuj | edytuj kod]
Choroby zastawki pnia płucnego[edytuj | edytuj kod]
Uwagi kliniczne[edytuj | edytuj kod]
- na przedniej powierzchni klatki piersiowej zastawka pnia płucnego rzutuje się na lewy brzeg mostka na wysokości chrząstki żebrowej[3]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Niektórzy wyróżniają uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na pniu płucnym i nazywają opuszką pnia płucnego.
- ↑ Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- ↑ a b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ a b c d Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ a b c d e Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
- ↑ Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2471. ISBN 83-88063-42-1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
- Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
- Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
- Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
