Zastawka aorty
| valva aortae | |
 Zastawki w sercu człowieka, półschemat (b – zastawka aorty) | |
 8 – płatek półksiężycowaty lewy zastawki aorty 9 – lewa komora (biała strzałka wskazuje kierunek przepływu krwi) |
Zastawka aorty (łac. valva aortae) – zastawka tętnicza w sercu zapobiegająca cofaniu się krwi z aorty do lewej komory.
Anatomia[edytuj | edytuj kod]
Zastawka aorty składa się z trzech płatków półksiężycowatych (valvulae semilunales) tylnego, prawego i lewego, którym na ścianie aorty odpowiadają uwypuklenia tworząc razem trzy zatoki aorty (sinus aortae). Uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na aorcie nazywa się opuszką aorty (bulbus aortae). Z prawej i lewej zatoki aorty odchodzą tętnice wieńcowe.
Fizjologia[edytuj | edytuj kod]
Czynność zastawki aorty polega na zapobieganiu cofania się krwi aorty do lewej komory serca.
Faza skurczowa[edytuj | edytuj kod]
Ponieważ zastawka dwudzielna jest zamknięta to płatki zastawki aorty rozstępują się w kierunku ściany aorty i krew jest wyrzucana do aorty.
Faza rozkurczowa[edytuj | edytuj kod]
Cofająca się krew wypełnia płatki półksiężycowate powodując ich automatyczne zamknięcie oraz szczelne dociśnięcie ich brzegów do siebie.
Histologia[edytuj | edytuj kod]
Zastawka aortalna składa się z trzech warstw[1]:
- środkowej zbudowanej z tkanki łącznej właściwej włóknistej,
- obwodowej[2] skierowana ku aorcie odpowiadającej jej błonie wewnętrznej zbudowanej z licznej włókien kolagenowych i sprężystych, nielicznych fibroblastów i miocytów gładkich,
- zewnętrznej skierowana ku komorom odpowiadającej wsierdziu, pokryte jest śródbłonkiem, które komórki leżą na ciągłej blaszce podstawnej i maja owalne lub okrągłe jądra, pod śródbłonkiem znajduje się trójwarstwowa cześć łącznotkankowa składająca się z:
- podśródbłonkowa warstwa luźna – fibroblasty, włókna kolagenowe i włókna sprężyste w niewielkiej liczbie,
- warstwa mięśniowo-sprężysta – włókna kolagenowe, włókna sprężyste i miocyty gładkie,
- warstwa podwsierdziowa – komórki tkanki tłuszczowej żółtej (nieliczne)[1].
Płatki półksiężycowate nie mają naczyń krwionośnych z wyjątkiem położonych w mięśniówce[2].
Odmiany[edytuj | edytuj kod]
Zastawka aorty może posiadać od jednego do pięciu płatków[a].
Rozwój płodowy[edytuj | edytuj kod]
Rozwój zastawki aortalnej jest nierozerwalnie związany z rozwojem stożka tętniczego, który powstaje w 21 dniu z podziału cewy sercowej[3]. Po 7 tygodniu stożek tętniczy dzieli się spiralnie i tworzy wspólnie z workiem aortowym pień płucny i aortę. Równocześnie z powstaniem dwóch większych fałdów wspólnego pnia tętniczego dzielących go na pień płucny i aortę w pniu tym powstają dwa równolegle fałdy mniejsze. Po zrośnięciu się fałdów większych w przegrodę pnia wszystkie fałdy zostają przez nie przepołowione tworząc w aorcie trzy fałdy – dwie powstałe z przepołowienia fałdów większych i jeden z fałdu mniejszego. Następnie części fałdów położonej wyżej zanikają, a części fałdów położone niżej zostają wydrążone od góry i przekształcają się w kieszonki otwarte do aorty[4]
Osłuchiwanie[edytuj | edytuj kod]
Dźwięk zamknięcia zastawki aortalnej bierze udział w tworzeniu drugiego tonu serca[3]. Miejscem osłuchiwania tej zastawki jest druga przestrzeń międzyżebrowa prawa przymostkowo[3].
Wady wrodzone zastawki aorty[edytuj | edytuj kod]
Choroby zastawki aorty[edytuj | edytuj kod]
Uwagi kliniczne[edytuj | edytuj kod]
Na przedniej powierzchni klatki piersiowej zastawka aorty rzutuje się na lewy brzeg mostka na wysokości trzeciej przestrzeni międzyżebrowej[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- ↑ a b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ a b c d Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
- ↑ Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
- ↑ a b Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
- Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
- Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
