Był synem łódzkiego lekarza Józefa Maybauma-Marzyńskiego (1870-1946) oraz Stefanii Racheli z Grossmanów (1879-1971), pochodzącej z Częstochowy. Stefania była córką Jana Grossmana (1851-1924), przemysłowca i działacza społecznego a wnuczką Lazarusa Grosmana (1820–1892), księgarza i fabrykanta[1],[2]. Jej pradziadkiem był Abraham Buchner, kontrowersyjny w środowiskach żydowskich nauczyciel warszawskiej Szkoły Rabinów, orędownik Haskali, czyli żydowskiego oświecenia.[3] Józef Maybaum-Marzyński był gastrologiem i pionierem leczenia onkologicznego. W 1927 został pierwszym kierownikiem Instytutu Leczenia Radem przy ul. Piotrkowskiej 175, gdzie też Marzyńscy mieszkali[4]. Stefania Maybaum-Marzyńska była zaangażowana społecznie na rzecz biedoty, dzieci i kobiet. W 1904 wraz z mężem i jego kolegami-lekarzami założyła a następnie prowadziła jako przewodnicząca instytucję opieki zdrowotnej dzieci Kropla Mleka, pierwszą tego typu organizację na ziemiach polskich. Organizacja ta prężnie rozwijała się aż do 1939, kiedy zlikwidowali ją niemieccy okupanci[5].
Miał młodszego brata, Michała, lekarza psychiatrę. Maybaumowie uważali się za "Polaków wyznania mojżeszowego", o czym świadczy użycie takich określeń w stosownych rubrykach zachowanych świadectw szkolnych Stanisława. W 1917 cała rodzina przyjęła chrzest w Kościele katolickim a w 1921 przybrała polsko brzmiące nazwisko Marzyńskich.[6]
W 1920 skończył Wyższą Szkołę Realną Męską z Oddziałem Handlowym Zgromadzenia Kupców w Łodzi[7]. Jako szesnastolatek brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej[7][8].
W latach 20. XX wieku był naczelnym inwentaryzatorem Zamku Królewskiego w Warszawie. Na podstawie jego uwag i notatek z tego okresu możliwe było w czerwcu 1974 odtworzenie i zainstalowanie tarcz zegarowych na wieży zamku. Przed II wojną światową pod kierunkiem Kazimierza Skórewicza zajmował się restauracją Zamku Królewskiego. Z Czesławem Przybylskim pracował nad projektem Dworca Centralnego. W pracowni Bohdana Pniewskiego robił rysunki na pierwszy konkurs na świątynię Opatrzności Bożej. Brał udział w wielu konkursach architektonicznych[7].
Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (1930)[8]. W czasie studiów organizował zagraniczne studenckie wyjazdy naukowe. Od 1929 był młodszym asystentem na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1935 został starszym asystentem w Katedrze Budownictwa Ogólnego na Wydziale Inżynierii Politechniki Warszawskiej. Jego prace były reprodukowane i opisywane na łamach „Architektury i Budownictwa” oraz „Wnętrza”[7].
W czasie okupacji niemieckiej zatrudniał się przy remontach kościołów i klasztorów, zabezpieczał zniszczone obiekty sakralne. Włączył się w tajne nauczanie[7]. Walczył w powstaniu warszawskim jako żołnierz Armii Krajowej ps. Leon. Walczył w VI Obwodzie AK na Pradze[9].
Po zakończeniu wojny zgłosił się do odbudowy miasta, prowadził inwentaryzację zniszczeń w warszawskich kościołach[7]. Pracował w Biurze Odbudowy Stolicy[10]. Przerwał pracę, gdy w 1946 z żoną został aresztowany i uwięziony za przynależność do AK. Po zwolnieniu wrócił do pracy. Współpracował z hierarchami kościelnymi. Był członkiem powołanem w 1947 przez kardynała Augusta Hlonda Rady Prymasowskiej Odbudowy Kościołów Warszawy (od 1956 Prymasowska Rada Budowy Kościołów Warszawy i Archidiecezji Warszawskiej). Organizował pracownię architektoniczną. Przez kilkadziesiąt lat był bliskim współpracownikiem i doradcą prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego w sprawie odbudowy i budowy kościołów[7]. Projektował kościoły w archidiecezji warszawskiej i łódzkiej, na Mazowszu, na zachodnim skraju Kurpi Zielonych[11].
Do 1974 pracował jako wykładowca na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej[7].
W latach 1931–1932 był zastępcą członka Komisji Sądowej SAP. Od 1934 należał do Oddziału Warszawskiego SARP jako współzałożyciel stowarzyszenia. Był rzeczoznawcą SARP. Przed 1939 należał do Kolegium Sekretarzy Konkursowych SARP. Od 1953 należał do Towarzystwa Urbanistów Polskich. W 1980 był Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Solidarności na Politechnice Warszawskiej[8].
Wydał kilka książek: Estetyka mostów (1954), Architektura (1959), Kościoły Warszawskie w ruinie i odbudowie (1956), Kościoły odbudowane i nowo wybudowane w okresie dwudziestolecia P.R.L (1966), Urbanistyka (1966), Podstawy projektowania architektury (1969), Materiały do projektowania architektonicznego (1969), Projektowanie architektoniczne (1971) oraz Budowa i konserwacja kościołów (1981)[7].
1928: pomysły wzorów kiosków, kabin, gablotek itp. do handlu ulicznego w Warszawie ze Stefanem Listowskim i Zygmuntem Skibniewskim – I nagroda (urządzenie do czyszczenia obuwia), zakup (kiosk stały)
1929: projekt szkoły przy ul. Rokicińskiej 41 w Łodzi ze Stanisławem Odyńcem-Dobrowolskim – II nagroda
1930: projekt szkicowy więzienia karno-śledczego w Łodzi – zakup[8]
1931: projekt pomnika „Zjednoczenia Ziem Polskich” w Gdyni (1931) – I nagroda równorzędna (projekt niezrealizowany)[7][13]
1937: projekt pomnika „6 sierpnia” dla uczczenia żołnierza polskiego i wyruszenia do walki o Niepodległość przy placu Zawiszy w Warszawie – I nagroda (projekt niezrealizowany)[7]
1961: projekt przepraw mostowych przez Wisłę w Warszawie ze Stanisławem Lenczewskim, Andrzejem Buchnerem, Wojciechem Dzieniszewskim, Marcelim Latoszkiem, Kazimierzem Lechem, Stanisławem Niewiadomskim i Wacławem Rudzińskim oraz zespołem – I nagroda za przeprawę mostową Łazienkowska, nagroda równorzędna za przeprawę mostową Świętokrzyska
W 2008 dzieci Stanisława Marzyńskiego: Monika Buchner i Piotr Marzyński przekazali Działowi Planów i Rysunków Architektonicznych Muzeum Warszawy kilka tysięcy rysunków architektonicznych ojca[7][14].
↑ZbigniewZ.BuchnerZbigniewZ., Dzieci haskali : Abraham Buchner i jego potomkowie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2023, ISBN 978-83-7507-324-9(pol.), Drzewo genealogiczne potomków Abrahama Buchnera na odwrociu obwoluty.brak strony (książka)
↑ZbigniewZ.BuchnerZbigniewZ., Dzieci haskali : Abraham Buchner i jego potomkowie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2023, s. 181-191, ISBN 978-83-7507-324-9(pol.).
.JPG)
.jpg)
.jpg)