Proceratosauridae
 Guanlong | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | celurozaury | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaje | |||
| | |||
Proceratosauridae – rodzina teropodów z grupy tyranozauroidów (Tyrannosauroidea). Według definicji filogenetycznej przedstawionej przez Olivera Rauhuta, Angeli Milner i Scotta Moore'a-Faya obejmuje wszystkie teropody spokrewnione bliżej z proceratozaurem niż z tyranozaurem, allozaurem, kompsognatem, celurem, ornitomimem lub deinonychem[1]. Aleksander Awerianow i współpracownicy zdefiniowali Proceratosauridae jako nazwę kladu obejmującego ostatniego wspólnego przodka proceratozaura i kileskusa i wszystkich jego potomków. Awerianow i in. stwierdzili również, że ze względu na niedopełnienie przez Rauhuta i in. wymagań Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Zoologicznej to oni są autorami nazwy rodziny Proceratosauridae[2]. Analizy przeprowadzone przez oba zespoły naukowców zgadzają się co do bliskiego pokrewieństwa proceratozaura i guanlonga[1][2]. Według badań Awerianowa i współpracowników najbardziej bazalnym przedstawicielem Proceratosauridae jest zachodniosyberyjski Kileskus, co w połączeniu z faktem, że jest on najstarszym znanym proceratozaurydem sugeruje, iż grupa wyewoluowała w Azji[2]. Rauhut i in. sugerują, że prawdopodobne jest odnalezienie pozostałości kolejnych przedstawicieli grupy, jak również rozpoznanie innych kladów bazalnych tyranozauroidów[1].
Podobnie jak tyranozaury przedstawiciele Proceratosauridae mieli silnie pneumatyczne czaszki, heterodontyczne uzębienie z mniejszymi D-kształtnymi zębami przedszczękowymi oraz, tak jak inne bazalne tyranozauroidy, silne przednie kończyny, służące prawdopodobnie do chwytania i przytrzymywania zdobyczy. Kości nosowe są złączone u Proceratosauridae, a obecne u nich grzebienie nosowe mogły służyć do ozdoby i redukowania nacisków na kości czaszki przy kąsaniu[1]. Cechy takie, jak duże nozdrza zewnętrzne i grzebień nosowy, łączą Proceratosauridae z dużym tyranozauroidem z rodzaju Sinotyrannus[3], którego przynależność do Proceratosauridae potwierdziła analiza kladystyczna przeprowadzona przez Brusattego i współpracowników (2010)[4].
Rauhut et al. podzielili tyranozauroidy na cztery kategorie wagowe (0–10 kg, 10–100 kg, 100–1000 kg i powyżej 1000 kg) – większość Proceratosauridae mieści się w drugiej spośród nich, gdyż zarówno proceratozaur, jak i Guanlong osiągały porównywalne rozmiary – około 3 m długości i kilkadziesiąt kilogramów masy[1] – jednak Sinotyrannus mógł osiągać prawdopodobnie około 10 m długości[4].
|
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Oliver W. M. Rauhut, Angela C. Milner, Scott Moore-Fay. Cranial osteology and phylogenetic position of the theropod dinosaur Proceratosaurus bradleyi (Woodward, 1910) from the Middle Jurassic of England. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 158 (1), s. 155–195, 2010. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2009.00591.x. (ang.).
- ↑ a b c A. O. Averianov, S. A. Krasnolutskii, S. V. Ivantsov. A new basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle Jurassic of Siberia. „Proceedings of the Zoological Institute RAS”. 314 (1), s. 42–57, 2010. (ang.).
- ↑ Stephen L. Brusatte, Daniel J. Chure, Roger B. J. Benson, Xu Xing. The osteology of Shaochilong maortuensis, a carcharodontosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the Late Cretaceous of Asia. „Zootaxa”. 2334, s. 1–46, 2010. (ang.).
- ↑ a b c Stephen L. Brusatte, Mark A. Norell, Thomas D. Carr, Gregory M. Erickson, John R. Hutchinson, Amy M. Balanoff, Gabe S. Bever, Jonah N. Choiniere, Peter J. Makovicky, Xu Xing. Tyrannosaur paleobiology: new research on ancient exemplar organisms. „Science”. 329 (5998), s. 1481–1485, 2010. DOI: 10.1126/science.1193304. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Infrarzędy dinozaurów | |
|---|---|
| Era dinozaurów | |
| Dyscypliny powiązane |
