Liazy

Liazy (EC 4^[1]) – klasa enzymów katalizujących odwracalnie lub nieodwracalnie odszczepienie grup bez udziału wody.

Dzielą się na podklasy:

4.1. Liazy węgiel - węgiel:
- 4.1.1. karboksy-liazy
  - 4.1.1.1. karboksy-liaza 2-oksokwasów - dekarboksylaza pirogronianowa. Jest to białko zawierające pirofosforan tiaminy jako koenzym. Katalizuje reakcje: kwas pirogronowy = aldehyd octowy,
  - 4.1.1.3. karboksy-liaza szczawiooctanu - dekarboksylaza szczawiooctanowa, katalizująca przemianę szczawiooctanu do pirogronianu, z wydzieleniem dwutlenku węgla.
  - 4.1.1.11. karboksy-liaza L-asparaginianu - 1-dekarboksylaza asparaginianowa. Jest to białko zawierające w swym składzie fosforan pirydoksalu.
- 4.1.2. aldehydo-liazy
  - 4.1.2.13. aldolaza
- 4.1.3. liazy ketokwasów
  - 4.1.3.6. szczawiowooctano-liaza cytrynianu (acetylująca CoA) - katalizuje rozpad cytrynianu do octanu i szczawianu.
4.2. liazy węgiel - tlen:
- 4.2.1. hydro-liazy
  - 4.2.1.2. hydro-liaza L-jabłczanu - hydrataza fumarowa (fumaraza). Przekształca, odwracalnie jabłczan do fumaranu z wydzieleniem cząsteczki wody.
  - 4.2.1.3. hydro-liaza cytrynianu (izocytrynianu) - hydrataza akonitanowa (akonitaza). Jest również enzymem z cyklu Krebsa. Odłączając wodę od cytrynianu, przekształca go najpierw do cis-akonitanu, później dołączając kolejną cząsteczkę wody - do izocytrynianu.
4.3. Liazy węgiel - azot:
- 4.3.1. amoniako-liazy
- 4.3.2. amidyno-liazy
4.4. Liazy węgiel - siarka
4.5. Liazy węgiel - halogenek

Koenzymami dekarboksylaz są najczęściej:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Edward Bańkowski: Biochemia. Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner. ISBN 83-89581-10-8.