Laska z ukrytym ostrzem

Laska z ukrytą głownią ze zbiorów Museum Rotterdam
Ta sama laska po włożeniu głowni do pochwy służyła do podpierania się

Laska z ukrytym ostrzem – rodzaj kolnej broni białej w postaci laski, do której rękojeści mocowana jest wąska głownia, ukrywana w pochwie, będącej jednocześnie trzonkiem laski.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Walorem laski z ukrytym ostrzem była możliwość wykorzystania do samoobrony przy możliwości skrytego przenoszenia. Używana była szczególnie przez zamożnych obywateli, posiadających przynajmniej podstawową wiedzę z zakresu szermierki[1]. Ponieważ nie wyglądała jak broń (co mogło zaskoczyć ewentualnego napastnika lub ofiarę) jej posiadanie bywało obejmowane restrykcjami. Przykładowo we Francji przed rewolucją lutową 1848 roku władze zakazywały produkowania i używania tego typu lasek[2]. Podobnie w pozostałej części XIX-wiecznej Europy produkcja i sprzedaż lasek tego typu była prawnie zakazana z nielicznymi wyjątkami wydawania specjalnych zezwoleń na ich posiadanie dla podróżnych chcących używać ich do samoobrony[1].

W opowieściach typu „płaszcza i szpady”, w szczególności w brytyjskich melodramatach epoki wiktoriańskiej laska z ukrytym ostrzem była typową bronią czarnych charakterów, podobnie jak sztylet, trucizna i materiały wybuchowe[3].

W zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie znajduje się laska używana przez generała pilota Witolda Urbanowicza[2]. W Polsce w XXI wieku broń tego typu objęta jest prawnymi restrykcjami, a na jej posiadanie wymagane jest pozwolenie na broń[4].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Laska z ukrytym ostrzem była wytwarzana między innymi z drewna i kości słoniowej, ale nie było konkretnych wzorów produkcyjnych. Głownia mogła mieć dowolny kształt, długość i wykorzystany materiał. Po umieszczeniu głowni w pochwie laska, dzięki odpowiedniej konstrukcji i dokładności wykonania, mogła być używana również jako zwyczajna laska[1].

Analogiczny układ konstrukcyjny znalazł również miejsce wśród broni azjatyckiej: indyjskim gupti i japońskim shimomizue[5].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Johann Georg Krünitz: Oeconomische Encyclopädie. 1773–1858. [dostęp 2022-04-30]. (niem.).
  2. a b Bagnet francuski wz. 1886/93/16 przerobiony na laskę z ukrytym ostrzem, po generale pilocie Witoldzie Urbanowiczu. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 2022-04-30]. (pol.).
  3. Cloak-and-dagger. W: J.A. Cuddon: The Penguin Dictionary of Literary Terms and Literary Theory. Londyn: London Penguin, 1992, s. 152. ISBN 0-14-051227-6.
  4. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 maja 2020 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o broni i amunicji [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2022-09-03].
  5. History of the Japanese Staff [online], Seishinkan Martial Arts, 11 stycznia 2017 [dostęp 2024-01-22] (ang.).