Julius Plücker

Julius Plücker
Data i miejsce urodzenia	1801 ; Elberfeld
Data i miejsce śmierci	22 maja 1868 ; Bonn
Zawód, zajęcie	matematyk, fizyk
Narodowość	niemiecka
Alma Mater	Uniwersytet w Bonn; Uniwersytet Ruprechta i Karola w Heidelbergu; Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Berlinie; Uniwersytet Paryski; Uniwersytet w Marburgu
Stanowisko	profesor na uczelniach: Uniwersytet w Bonn; Uniwersytet Fryderyka Wilhelma w Berlinie; Uniwersytet Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze
	Odznaczenia
	Copley Medal (1866)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Julius Plücker (ur. 16 czerwca albo 16 lipca 1801 w Elberfeld, zm. 22 maja 1868 w Bonn^[1]) – niemiecki matematyk i fizyk. Dokonał znaczących odkryć w geometrii analitycznej i był pionierem badań nad promieniami katodowymi, które doprowadziły do odkrycia elektronu. Rozwinął również szeroko badania nad krzywymi Lamé. Laureat Medalu Copleya.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Plücker urodził się w Elberfeldzie (obecnie część Wuppertalu). Po edukacji w Düsseldorfie i uniwersytetach w Bonn, Heidelbergu i Berlinie w 1823 roku przeniósł się do Paryża, gdzie znalazł się pod wpływem francuskiej szkoły geometrycznej, której twórca, Gaspard Monge, wtedy już nie żył. W 1825 roku wrócił do Bonn, a w 1828 roku został profesorem matematyki. W tym samym roku opublikował pierwszy tom dzieła Analytisch-geometrische Entwicklungen. W 1831 roku opublikował drugi tom, w którym jasno wyłożył dualność rzutową.

Badania fizyczne[edytuj | edytuj kod]

W 1836 roku Plücker został profesorem fizyki Uniwersytetu w Bonn. W 1858 roku, po roku pracy z lampami próżniowymi wraz ze swoim bońskim kolegą Heinrichem Giesslerem^[2], po raz pierwszy opublikował swoje klasyczne badania o działaniu magnesu na wyładowania elektryczne w gazach rozrzedzonych. Odkrył zjawisko jarzenia fluorescencyjnego na ściankach rury próżniowej oraz że jarzenie może być przesuwane przy pomocy elektromagnesu. Później wykazano, że jarzenie było spowodowane promieniami katodowymi.

Prace matematyczne (wybór)[edytuj | edytuj kod]

Analytisch-geometrische Entwicklungen, t. 1 (1828), t. 2 (1831)^[3]
System der analytischen Geometrie (1835)^[3]
Theorie der algebraischen Kurven (1839)^[3]
System der Geometrie des Raumes in neuer analytischer Behandlungsweise (1846)^[3]
Neue Geometrie des Raumes, gegründet auf die Betrachtung der geraden Linie als Raumelement (1868–1869)^[3]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jedna z planetoid została nazwana jego imieniem – (29643) Plücker.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Plücker Julius, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-08] .
↑ John Theodore Merz, A history of European thought in the nineteenth century (2). W. Blackwood and sons, 1912, pp. 189–190.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Феликс Клейн: Высшая геометрия. Москва: УРСС, 2004, s. 21. (ros.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Julius Plücker w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-24].

[epwn-1] Plücker Julius, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-10-08] .

[2] John Theodore Merz, A history of European thought in the nineteenth century (2). W. Blackwood and sons, 1912, pp. 189–190.

[УРСС-3] Феликс Клейн: Высшая геометрия. Москва: УРСС, 2004, s. 21. (ros.).

[1]

[2]

[3]