Jednostki morfogenetyczne Gdańska

Okręg historyczny Gdańsk[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Główne Miasto Najstarsza osada aglomeracji Gdańska z IX w. Umocniona osada portowo-handlowa nad Motławą X-XIII w. Lokacja prawna na prawie lubeckim 1261-1263 Dzielnica mieszkaniowo-handlowo-biurowa, funkcje turystyczne
Podjednostki: Dzielnica Mariacka, Dzielnica Świętojańska, Przedwale
Stare Miasto Lokacja grodu ok. 970-980, po 1433 otoczone palisadą i rowem. Osiedle mieszkaniowe, handel
Podjednostki: Stare Miasto, Osiek, Zamczysko, Fundacyjny Kąt
Stare Przedmieście Nieobwarowane przedmieście Głównego Miasta. Od 1360 ogrody i warsztaty okrętowe. Dzielnica mieszkaniowa i przemysłowa XIV w.
Wyspa Spichrzów Około 1330 r. powstały pierwsze spichlerze Głównego Miasta, a także rzeźnia, folwark miejski, Dwór Popielny i składy. Handel, hotel, biura, magazyny, ruiny spichlerzy XIV w.
Długie Ogrody Ok. 1360 – łąki i ogrody czynszowe Głównego Miasta (patrymonium), na początku XV w. powstało nieumocnione przedmieście Dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa XIV/XV w.
Ołowianka Własność zamku krzyżackiego 1343-1454. Elektrociepłownia, filharmonia. 1454
Dolne Miasto Dzielnica ogrodowa Dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa XVII w.
Nowe Ogrody W 1342 założono szpital św. Gertrudy z kościołem. Urząd Miejski, Szpital Wojewódzki, Sąd
Podjednostki: Nowe Ogrody I, Nowe Ogrody II
Grodzisko Gródek strażniczy na wzgórzu - IX-X w., fortyfikacje miejskie - 1656, 1807. Dworzec autobusowy, tereny zielone oraz budynki biurowe 1454 (?)
Biskupia Górka Posiadłość biskupów włocławskich, dwór biskupi. Fortyfikacje miejskie - XVII w. Dzielnica mieszkaniowa, tereny zielone, tereny Policji 1656 (?)
Zaroślak Lokacja wsi krzyżackiej - 1365 Osiedle mieszkaniowe Część 1656, całość 1807
Podjednostki: Zaroślak Wewnętrzny, Zaroślak Zewnętrzny
Sienna Grobla I Blokhauz na Polskim Haku – XVIII w. Tereny przemysłowe, magazyny i składy, kolonia mieszkalna. 17 marca 1814
Podjednostki: Polski Hak
Knipawa / Rudno Część Długich Ogrodów, zabudowana w XV i XVI w. Zieleń, obiekty sportowe, osiedle mieszkaniowe 17 marca 1814
Siedlce Ok. 1400 ziemie nadane jako uposażenie klasztorowi Brygidek; w 1454 darowane miastu Gdańsk przez króla Kazimierza Jagiellończyka. Osiedle mieszkaniowe 1814
Podjednostki: Ziemica, Szkódka, Winniki, Dolina
Chełm Od 1277 grunty biskupie, ok. 1356 założono wieś Nowa Górka, prawa miejskie jako Stolzenberg w 1773 Osiedle mieszkaniowe 1814
Stare Szkoty Darowizna księcia Mestwina II na rzecz biskupa kujawskiego - 1277; od XVI w. osada zamieszkana przez Mennonitów, Żydów i Szkotów. Teren opustoszały, nieliczne domy mieszkalne, kościół początek 1814
Podjednostki: Chmielniki Pelplińskie
Oruńskie Przedmieście Ogrody - XIV/XV w.; karczma - 1428 Tereny kolejowe i przemysłowe 17 marca 1814
Suchanino Wieś krzyżacka - pierwsza wzmianka z 1344. Osiedle mieszkaniowe 1 kwietnia 1902
Podjednostki: Ziemica Mała, Na Losowej Górze
Emaus Niegdyś część Siedlec, w XVIII w. istniał tu folwark. Osiedle mieszkaniowe, węzeł komunikacyjny, ogródki działkowe 15 sierpnia 1933
Podjednostki: Stary Emaus, Nowy Emaus, Trzy Lipy, Krzyżowniki
Stara Wieś Wieś włościańska na gruntach pobiskupich. Osiedle mieszkaniowe (Chełm) 15 sierpnia 1933
Nowe Ujeścisko / Wzgórze Mickiewicza W 1935 – podmiejskie osiedle mieszkaniowe na obszarze gminy Ujeścisko. Osiedle mieszkaniowe 5 października 1954

Okręg historyczny Wrzeszcz[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Wrzeszcz Pierwsza wzmianka o wsi z 1263 roku; od 1404 wieś na prawie chełmińskim. Dzielnica mieszkaniowa, centrum biurowe i handlowe 17 marca 1814
Podjednostki: Wrzeszcz, Brunow, Kuźniczki, Jaśkowa Dolina
Strzyża Dolna 1261 – młyn mieszczan gdańskich. Dawne tereny wojskowe, dzielnica mieszkaniowa 17 marca 1814
Nowe Szkoty Dobra szlacheckie należące do Cystersów w Oliwie; 1779 – młyn. Osiedle mieszkaniowe 17 marca 1814
Podjednostki: Nowe Szkoty Oliwskie, Nowe Szkoty Gdańskie
Wielka Aleja Tereny wsi Suchanino nadane jako patrymonium przez Wielkiego Mistrza; W XVII w. tereny sporne między wsią Suchanino a miastem Gdańsk. Arteria komunikacyjna 17 marca 1814
Podjednostki: Wielka Aleja I, Wielka Aleja II
Święta Studzienka 1402 – folwark krzyżacki; XVI w. – cegielnia; 1691 – karczma; XVIII w. – ogrody z domami letniskowymi bogatych gdańszczan. Tereny Politechniki, osiedle akademickie 1 kwietnia 1902
Suchanino Północne
Osiedle mieszkaniowe 1 kwietnia 1902
Podjednostki: Królewska Dolina, Górzyna, Migówko, Diabełkowo, Szubieniczna Góra
Strzyża Górna 1188 – młyn, przed 1342 wieś założona przez klasztor w Oliwe. Osiedle mieszkaniowe, teren po koszarach wojskowych 1 kwietnia 1902
Podjednostki: Jakubowo, Shadolke
Kolonia Część dóbr Młyniska, odłączone w 1906 i włączone w obręb miasta Gdańska. Osiedle mieszkaniowe, stacja rozrządowa kolei 19 listopada 1906
Brętowo 1625 – kuźnica żelaza, młyn prochowy, dwór. Osiedle mieszkaniowe Niedźwiednik 15 sierpnia 1933
Podjednostki: Kamienny Młyn, Lobkowski Dwór, Brętowy Młyn, Jaśkowy Młyn, Nowiecki Młyn, Nowiec
Piecki 1283 – wieś w posiadaniu klasztoru w Oliwie. Osiedle mieszkaniowe Piecki-Migowo 15 stycznia 1954
Podjednostki: Jaśkowa Dolina Stara
Migowo 1379 – wieś sołecka. Osiedle mieszkaniowe Piecki-Migowo 15 stycznia 1954

Okręg historyczny Port[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Nowy Port XVII/XVIII w. – rozwój osady związany z nowo przekopanym Zachodnim Torem Wodnym. Dzielnica portowo - mieszkaniowa. 17 marca 1814
Westerplatte Wyspa powstała z nanosów wiślanych, ufortyfikowane wejście do portu w Gdańsku. Port wojenny, zespół parkowo-pomnikowy 17 marca 1814
Brzeźno Osada rybacka - XIII w. Kąpielisko morskie, osiedle mieszkaniowe 1 kwietnia 1914
Zaspa Stanica rybacka nad jeziorem Zaspa - XII/XIII w.; wieś na gruntach klasztoru w Oliwie - XV w. Osiedle mieszkaniowe 1 kwietnia 1914
Podjednostki: Czerwony Dwór, Czarny Dwór, Biały Dwór, Królewski Dwór, Rozstaje, Letnica
Młyniska Osada młyńska - 1261. Tereny przemysłowe, osiedle mieszkaniowe 1 kwietnia 1914
Oliwskie Łąki Łąki stanowiące własność klasztoru w Oliwie. Tereny przemysłowe i składowe, nieużytki 1926
Składy Składy drzewne, wapiennik - XIV-XV w. Tereny stoczniowe, przemysłowe i składowe, boisko 1877
Podjednostki: Składy I, Małe Młyniska, Reyerowo, Młodomiejskie Składy Drewna
Ostrów Fortyfikacje miejskie - XVII w.; majątek ziemski - połowa XIX w. Tereny stoczniowe 15 listopada 1902
Wisłoujście Osada wiejska - II poł. XIV w.; strażnica krzyżacka (blokhauz) – koniec XIV w. Tereny portowe i przemysłowe 1 kwietnia 1914
Port Północny Tereny wydarte morzu w czasie budowy portu. Port
Przeróbka Tereny składowe i przetwórcze zboża u wejścia do portu gdańskiego - XVII w. Dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa 1907
Sączki Dobra miejskie powstałe przed 1877 na osuszonych i zdrenowanych łąkach między wsiami Stogi i Wisłoujście.
1 kwietnia 1914
Stogi Wieś rolniczo-rybacka. Dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa 1 kwietnia 1914
Podjednostki: Stogi I, Stogi II
Sienna Grobla II (Zewnętrzna) Karczma przy starej przeprawie promowej przez Wisłę - Gęsia Karczma. Tereny przemysłowe 1877
Podjednostki: Gęsia Karczma, Biały Dwór, Kryzel, Reduta Tylna
Krakowiec Wieś rolniczo-rybacka. Osiedle mieszkaniowo-rolnicze, ogrodnictwo 1 kwietnia 1914
Podjednostki: Krakowiec nad Wisłą, Krakowiec na Piaskach
Górki Zachodnie Wieś na gruntach osady Sandkathen. Stocznia rzeczna, przystanie jachtowe 1 kwietnia 1914
Las Miejski w Gdańsku Las zakupiony przez miasto Gdańsk przed 1895. Las, kąpielisko morskie 1 kwietnia 1914

Okręg historyczny Oliwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Oliwa Osada przyklasztorna - 1178, folwark opacki. Dzielnica mieszkaniowa 1926
Podjednostki: Dolina Szwabego, Dolina Powagi, Prochowy Młyn, Leśny Młyn, Głębokie, Głodowo, Leśnica, Rybno, Wojnowo, Mirów, Las Przymorski, Las Szpitalny
Ludolfino / Przylesie Cegielnia od 1822; majątek - 1873. Osiedle mieszkaniowe 1926
Podjednostki: Gospódki
Polanki Łąki opackie, wydzierżawione pod patrycjuszowskie dworki rezydencjonalne w XVI/XVII w. Nadleśnictwo, szpital, osiedle mieszkaniowe 1926
Podjednostki: Dwór I, Dwór II, Dwór III, Dwór IV, Dwór V, Dwór VI, Dwór VII
Młyniec Dwór na gruntach klasztoru w Oliwie. Dzielnica mieszkaniowa Zaspa 1926
Dolina Radości Zespół młynów i kuźni klasztoru w Oliwie - pierwsza wzmianka 1648. Ośrodek wypoczynkowy, leśniczówka, zakład hodowli ryb 1926
Przymorze Wieś należąca do dóbr klasztornych (XI/XIII w.) Osiedle mieszkaniowe 1926
Jelitkowo Osada rybacka należąca do dóbr klasztoru w Oliwie od czasów pierwszej fundacji. Kąpielisko, hotele 1926
Żabianka Pole na gruntach wsi Jelitkowo. Dzielnica mieszkaniowa 1926

Okręg historyczny Niziny[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Orunia Wieś rolnicza - lokacja na prawie chełmińskim - 1338. Dzielnica mieszkaniowo-przemysłowa 15 sierpnia 1933
Podjednostki: Chmielniki Oruńskie, Dolnik, Orunia nad Motławą, Mniszki, Orunia nad Radunią, Ptaszniki
Olszynka Mała Las miejski - okres średniowieczny; łąki i pastwiska - XVI-XVII w. Osiedle mieszkaniowe, ogródki działkowe 15 sierpnia 1933
Olszynka Wielka Las miejski - okres średniowieczny; łąki i pastwiska - XVI-XVII w. Osiedle mieszkaniowe, ogródki działkowe 15 sierpnia 1933
Błonia Łąki miejskie z nadania krzyżackiego. Tereny przemysłowe, kolejowa stacja rozrządowa, osiedle mieszkaniowe 15 sierpnia 1933
Podjednostki: Miałki Szlak
Lipce Wieś rolnicza Osiedle podmiejskie 15 stycznia 1954
Ostróżek Zachodnia część gruntów wsi Kemnade - pierwsza wzmianka 1575. Osada ogrodnicza 15 stycznia 1954
Święty Wojciech Osada przykościelna; własność klasztoru w Mogilnie. Przedmieście, produkcja ogrodnicza i rzemieślnicza Część 1828, całość 1864
Podjednostki: Plebanka
Rotmanka Wieś - 1454 Tereny rolnicze, osiedle mieszkaniowe 1 grudnia 1973
Niegowo Gmina wiejska Wieś rolnicza 15 stycznia 1954
Płonia Mała Wieś rolnicza - 1454 Tereny przemysłowe (rafineria) 15 stycznia 1954
Płonia Wielka Wieś rolnicza - 1454 Tereny przemysłowe (rafineria) 15 stycznia 1954
Górki Wschodnie Karczma przy drodze pocztowej do Królewca (1400). Ośrodki wypoczynkowe, osiedle mieszkaniowe 1 grudnia 1973
Sobieszewo
Ośrodki wypoczynkowe, osiedle mieszkaniowe 1 grudnia 1973
Podjednostki: Sobieszewko
Sobieszewska Pastwa
Wieś rolnicza 1 grudnia 1973
Orle Osada średniowieczna, wymieniona w dokumencie Mestwina II z 1292; karczma na Drodze Pocztowej - XVII w. Wieś rolniczo - rybacka, ośrodki wypoczynkowe 1 grudnia 1973
Wieniec Osada dworska Stacja hodowli roślin, ośrodki wypoczynkowe 1 grudnia 1973
Komary Osada dworska Wieś rolniczo-rybacka 1 grudnia 1973
Świbno Osada jednodworcza przy Drodze Pocztowej. Wieś rybacka, przystań na Wiśle, prom 1 grudnia 1973
Przegalina Osada powstała w wyniku XIX-wiecznej regulacji gruntów. Wieś rolnicza, śluza, przystań rybacka 1 grudnia 1973
Las Mierzei

1 grudnia 1973

Okręg historyczny Wyżyny[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Geneza Obecny charakter funkcjonalny Data przyłączenia do Gdańska
Obręb Leśny Oliwa Las klasztorny (1283). Las 5 października 1954
Rynarzewo Osada (karczma, szmelcarnia), własność klasztoru oliwskiego. Leśniczówka 5 października 1954
Obręb Leśny Owczarnia
Las 5 października 1954
Podjednostki: Zawroty
Obręb Leśny Matemblewo
Las 5 października 1954
Podjednostki: Matemblewo
Złota Karczma Karczma należąca do dóbr Brętowo, na gruntach Matarni (1707). Byłe koszary wojskowe, osiedle mieszkaniowe 5 października 1954 (?)
Osowa Karczma w dobrach klasztoru oliwskiego - 1772. Osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Podjednostki: Kukawka
Wysoka
Osiedle mieszkaniowe, handel 1 stycznia 1973
Owczarnia Dwór opacki - XVIII w. Wieś rolnicza, leśniczówka, stadnina 1 stycznia 1973
Barniewice
Osiedle rolniczo-mieszkaniowe, zakład przemysłowy, ogrodnictwo 1 stycznia 1973
Podjednostki: Nowy Świat
Klukowo Dwór opacki - 1235 Osada podmiejska, rolniczo-mieszkaniowa 1 stycznia 1973
Podjednostki: Zajączkowo, Trzy Nurty
Rębiechowo Wieś nadana w 1209 przez Mestwina II Norbertankom z Żukowa. Osada podmiejska rolniczo-przemysłowa, port lotniczy 1 stycznia 1973
Bysewo
Osada przemysłowo-rolnicza, port lotniczy 1 stycznia 1973
Podjednostki: Firoga
Matarnia Dwór nadany klasztorowi oliwskiemu przez Mestwina II (1283). Osiedle mieszkaniowe, ogródki działkowe, handel. 1 stycznia 1973
Kokoszki
Osiedle mieszkaniowe; przemysł (kombinat budowlany) 1 stycznia 1973
Kiełpinko
Ogrodnictwo, osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Podjednostki: Karczemki Kiełpińskie
Smęgorzyno
Wieś rolnicza 1 stycznia 1973
Kiełpino Górne
Wieś rolnicza, osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Las Sulmiński
Las 1 stycznia 1973
Jasień Wieś nadana przez Mestwina II Piotrowi Glabunowicowi - 1284. Osiedle mieszkaniowe, ogródki działkowe 1 stycznia 1973
Podjednostki: Nynkowska Góra, Cegielnia, Karczemki Nynkowskie
Ujeścisko
Osiedle mieszkaniowe Część 5 października 1954, całość 1 stycznia 1973
Podjednostki: Pieklisko (Piekło), Zabornia
Szadółki Wieś rolnicza - 1333. Osada mieszkaniowo - rolnicza, wysypisko 1 stycznia 1973
Rębowo
Osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Zakoniczyn
Osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Łostowice
Osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973
Kowale Wieś Osiedle mieszkaniowe 1 stycznia 1973 – 44 ha
Maćkowy
Osiedle rolniczo-mieszkaniowe, mleczarnia, ogródki działkowe 1 stycznia 1973
Podjednostki: Świńskie Głowy
Borkowo
Wieś rolnicza, funkcje mieszkaniowe 1 stycznia 1973 (część półn.)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]


Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Okręgi historyczne w Gdańsku

Herb Gdańska

Jednostki morfogenetyczne okręgu Gdańsk
Jednostki
Podjednostki

Herb Gdańska

Jednostki morfogenetyczne okręgu Wrzeszcz
Jednostki
Podjednostki
Jednostki morfogenetyczne okręgu Port
Podjednostki
Jednostki morfogenetyczne okręgu Oliwa
Jednostki
Podjednostki

Herb Oliwy

Jednostki morfogenetyczne okręgu Niziny
Jednostki
Podjednostki
Jednostki morfogenetyczne okręgu Wyżyny
Jednostki
Podjednostki
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jednostki_morfogenetyczne_Gdańska&oldid=68279726”