I Dwór
 nr rej. 16 z 15.11.1947[1] | |
 I Dwór w 2014 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | Oliwa, ul. Polanki 125 |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy | koniec XVIII wieku |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°24′17,536″N 18°33′28,753″E/54,404871 18,557987 | |
I Dwór (niem. I Hof) – zabytkowa posiadłość przy ulicy Polanki 125 w Gdańsku Oliwie[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
Powstał, jak wszystkie inne dwory wzdłuż tego traktu, w pierwszej połowie XVII wieku. W 1647 gdański kupiec Simon Schlep kupił 6-morgową działkę ziemi na skraju lasu, od miejscowego kowala Marcina Kulika. Nominalnie były to ziemie klasztorne, więc zarówno sprzedający jak i kupujący musieli uzyskać zgodę opactwa.
Ten pierwszy dwór wzniesiony został w stylu barokowym, ale już w końcu XVIII wieku wybudowano w tym miejscu nowe i - jak się zdaje - znacznie obszerniejsze zabudowania w stylu klasycystycznym, składające się z dworu właściwego, oficyny, pawilonu ogrodowego, parku przeciętego dwiema alejami dojazdowymi, fontanny, skarp parkowych, strzelnicy i stawu. Właściciel tego nowego założenia, Joachim Wilhelm von Weickhmann (jeden z czterech burmistrzów Wolnego Miasta z lat 1807-1814) nazwał je „Montbrillant”.
Do naszych czasów dwór i klasycystyczny pawilon ogrodowy dotrwały w niezłym stanie zewnętrznym, natomiast park, staw, ogrody i strzelnica uległy daleko posuniętej dewastacji. W jego obrębie rosną 3 pomniki przyrody: 20-metrowej wysokości dąb szypułkowy o obwodzie 545-575 cm (PP nr 121) oraz dwie topole białe o obwodach ponad 5,5 m, a także sumak octowiec, kilka cisów oraz wiele żywotników[3][4].
Właścicielem posesji jest przedsiębiorstwo Lasy Państwowe.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2014-02-25].
- ↑ DWÓR I - MONTBRILLANT. trojmiasto.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-23)].
- ↑ Wykaz i mapa lokalizacji pomników przyrody na terenie miasta Gdańska. [dostęp 2014-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-01)].
- ↑ Dariusz Podbereski, Marcin S. Wilga: Wędrówki Przyrodnicze, Trasy wycieczek przyrodniczych. Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1995, s. 54. ISBN 83-85843-48-5.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Franciszek Mamuszka, Oliwa, Gdańsk: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00938-9, OCLC 830185492.
- Historia Gdańska, t. 3, pr. zbior., Gdańsk 1993, ISBN 83-215-3251-9
| Jednostki | |
|---|---|
| Podjednostki |
_COA.jpg)