Integryzm

Integryzm (z łaciny integer – nietknięty, cały) – zachowawczy nurt w katolicyzmie, niechętny procesom modernizacyjnym w Europie w II poł. XIX w., mający na celu obronę tradycyjnej dogmatyki i nauczania Kościoła katolickiego.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Integryzm oznacza postawę przeciwną osłabianiu tzw. tradycji katolickiej (depositum fidei) oraz dostosowywaniu prawd wiary i (propagowanego przez modernistów) sposobu ich nauczania dostosowanego do okoliczności wynikłych z laicyzacji świata współczesnego dokonanej w wyniku przyjęcia zasady rozdziału państwa od Kościoła. Termin oznacza też działania i poglądy tych środowisk katolickich, które bronią postaw tradycjonalistycznych, w szczególności wyrażonych w naukach papieży: bł. Piusa IX i św. Piusa X.

Integryzm wywodzi się z ultramontanizmu i został zapoczątkowany przez Piusa IX, który opublikował encyklikę Quanta cura (8 XII 1864). Do encykliki został dołączony Syllabus Errorum, czyli zbiór najważniejszych błędów[1], jakie popełniali katolicy aprobujący liberalizm[2].

Rozwój modernizmu przyczynił się do ożywienia nurtu. Wyrazem tego była publikacja dekretu wydanego przez Święte Oficjum pod nazwą Lamentabili sane exitu (1907), gdzie napiętnowano modernistyczne twierdzenia[3][1]. Niebawem Pius X opublikował encyklikę Pascendi Dominici Gregis (8 IX 1907), gdzie w syntetyczny sposób potępił modernistyczne błędy. Nadto w 1910 wprowadzono przysięgę antymodernistyczną[1].

W II poł. XX w. pojęcia integryzm zaczęto używać w negatywnym kontekście[4] i jest ono traktowane jako synonim fundamentalizmu religijnego[2].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c J. Bartyzel, Integryzm, [w:] Encyklopedia polityczna, t. 1: Myśl polityczna: główne pojęcia, doktryny i formy ustroju, red. J. Bartyzel, B. Szlachta, A. Wielomski, Radom 2007, s. 137.
  2. a b W. Bernacki, Integryzm, [w:] Słownik historii doktryn politycznych, t. 3, red. M. Jaskólski, Warszawa 2007, s. 41.
  3. E. Gigilewicz, Integryzm, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 7, Lublin 1997, kol. 336.
  4. J. Bartyzel, Integryzm, [w:] Encyklopedia polityczna, t. 1: Myśl polityczna: główne pojęcia, doktryny i formy ustroju, red. J. Bartyzel, B. Szlachta, A. Wielomski, Radom 2007, s. 138.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • M. Karas, Integryzm Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X, Kraków 2008.