Dinmuhammad Qoʻnayev

Dinmuhammad Ahmedovich Qoʻnayev
qozoqcha: Дінмұхаммед Ахмедұлы Қонаев
 Qozoq SSR Ministrlar soveti raisi
Mansab davri
31-mart 1955-yildan – 29-yanvar 1960-yilgacha
Oʻtmishdoshi Yeulboy Tozbekov
Vorisi Jumabek Tashenev
 9-Qozoq SSR KP MK birinchi kotibi
Mansab davri
19-yanvar 1960-yildan – 26-dekabr 1962-yilgacha
Oʻtmishdoshi Nikolay Belyayev
Vorisi Ismoil Yusupov
 Qozoq SSR Ministrlar soveti raisi
Mansab davri
26-dekabr 1962-yildan – 7-dekabr 1964-yilgacha
Oʻtmishdoshi Masimxon Beyseboyev
Vorisi Masimxon Beyseboyev
 11-Qozoq SSR KP MK birinchi kotibi
Mansab davri
7-dekabr 1964-yildan – 16-dekabr 1986-yilgacha
Oʻtmishdoshi Ismoil Yusupov
Vorisi Gennadiy Kolbin
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 12-yanvar 1912-yil
Olmota, Rossiya imperiyasi
Vafoti 22-avgust 1993-yil(1993-08-22)
(81 yoshda)
Olmota, Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Turmush oʻrtogʻi Zaure Yalimova
Onasi Zaure Qoʻnayeva (1888—1973)
Otasi Minliahmed Qoʻnayev (1886—1976)
Mukofotlari

Dinmuhammad (Dimash) Ahmedovich Qoʻnayev (qozoqcha: Дінмұхаммед (Димаш) Ахмедұлы Қонаев; 12-yanvar 1912, Verniy – 22-avgust 1993, Olmota) – Qozoq SSR davlat arbobi, akademik (1952). SSSR Oliy soveti deputati[1][2][3][4][5][6].

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning rasmiy biografiyasiga koʻra, D. A. Kunaevning ota-bobolari chorvachilik bilan shugʻullanishgan. Uning otasi, Ahmed Jumabayevich (1886 – 1976), Qishloq xoʻjaligi va savdo tashkilotlarida ishlagan, onasi Zaure Bairovna (Chimbulatova), 1888-yil qishloqda kambagʻal bir dehqon oilasida tugʻilgan[7]. Ammo, Kunaevning kelib chiqishi savol ostida[8]. Maktabni bitirgach, Qozogʻiston davlat rejalashtirish qoʻmitasida statistikachi sifatida mehnat bilan birga, kechqurun institutida oʻquv kurslarida tahsil olgan. Moskva davlat universitetini kon muhandisi sohasi boʻyicha bitirgan. Ikkinchi jahon urushi boshlangan paytda u kon boshqarmalarida turli rahbarlik lavozmlarida ishlagan.

1942-1952 – Qozoq SSR xalq kommissarlari Kengashi Raisi oʻrinbosari.

1952-1955 – Qozoq SSR va Oʻzbek SSR Fanlar Akademiyasi Prezidenti.

1955-1960 – Qozoq SSR Vazirlar Kengashi Raisi.

1960-1962 – Qozoq SSR Kommunistik partiyasi birinchi kotibi.

1962-1964 – Qozoq SSR Vazirlar Kengashi Raisi.

1964-1986 – Qozoq SSR Kommunistik partiyasi birinchi kotibi.

Birinchi kotibi sifatida mustahkam siyosiy nufuzga ega boʻlgan va Leonid Brejnevning eng ishonchli odamlaridan edi[9].

1987-yilda D. A. Qoʻnayev KPSS Markaziy Qoʻmitasi va Politbyuro aʼzoligidan olib tashlandi.

1993-yilda yurak xurujidan vafot etgan[10].

Xotirasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Olmotadagi parklardan biriga haykali oʻrnatilgan.

Qozogʻistonning bir nechta shaharlari – Ostona, Olmaota,Taraz, Taldiqorgan, Tekeli shaharlaridagi koʻchalarga uning nomi berildi.

Katta Olmaota kanaliga uning nomi berildi.

Toshkentning Mirobod tumanidagi markaziy koʻchalardan biri uning nomida edi, hozirda bu koʻcha Mirobod koʻchasi deb qayta nomlandi.

Olmaotada D. A. Qoʻnayev nomidagi konchilik instituti bor.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 4 soziva
  2. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 5 soziva
  3. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 6 soziva, 2012-12-05da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-01-17
  4. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 7 soziva
  5. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 8 soziva, 2013-03-13da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-01-17
  6. Spisok deputatov Verxovnogo Soveta SSSR 10 soziva, 2013-07-10da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2018-01-17
  7. bio)
  8. WARHEROES.RU
  9. Gorbachyov Jamgʻarmasi (Gorbachev-Fond)
  10. 22 Avgust Dinmuhamed Kunaevning xotira kuni[sayt ishlamaydi]