W. G. Sebald

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Winfried Georg Sebald
Doğum18 Mayıs 1944(1944-05-18)
Wertach, Gau Svabya, Almanya
Ölüm14 Aralık 2001 (57 yaşında)
Norfolk, Birleşik Krallık
MeslekYazar, akademisyen
MilliyetAlman
Önemli eserVertigo
Göçmenler
Satürn'ün Halkaları
Austerlitz

Winfried Georg Sebald (18 Mayıs 1944 – 14 Aralık 2001), Alman yazar ve edebiyatçı. W. G. Sebald ya da Max Sebald isimleriyle bilinir. Sebald, 57 yaşında hayata gözlerini yumduğunda Nobel Edebiyat Ödülü için düşünülen adaylardan bir tanesiydi.[1] 2007 tarihli bir röportajda İsveç Akademisi'nin eski sekreteri Horace Engdahl, Sebald, Ryszard Kapuściński ve Jacques Derrida'nın yakın zamanda yaşamını yitirmiş olduğu için ödülü alamayan isimler olduklarını söylemişti.[2]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sebald, Bavyera'nın Wertach adlı kasabasında dünyaya geldi. Rosa (Egelhofer) ve Georg Sebald'in üç çocuğunun ortancasıydı. Gertrud (d. 1941) ve Beate (d. 1951) isimli iki kardeşi vardır.[3] Babası Georg bir demiryolu işçisinin oğluydu, Bavyera Ormanı kökenliydi ve bir çilingirdi. 1929 yılında Reichswehr'e katıldı ve Üçüncü Reich boyunca görevini sürdürdü; Wehrmacht'ta yüzbaşı oldu. 1947 yılına kadar Fransızların elinde savaş tutsağıydı; sonrasında Bundeswehr içinde görev yaptı, yarbaylığa kadar yükseldi. Babası dışında Sebald'in hayatındaki en önemli kişi jandarma olan dedesiydi. Aile 1948 yılından 1963'e kadar Sonthofen'da yaşadı.

1954 yılında Sebald önce Immenstadt'taki Maria Stern Gymnasium'unda, 1955'ten sonra Obertsdorf'ta okudu. Sebald, Obertsdorf'ta öğretmenlerinin kendilerine Holokost'tan fotoğraflar gösterdiğini, kimsenin gördüklerine anlam veremediğini hatırlar. Holokost ve savaş sonrası Almanya'nın durumu Sebald'in eserlerinin başlıca konularıdır.

Sağlık sebepleriyle askerlikten muaf tutulan Sebald, önce Freiburg Üniversitesi'nde, sonra Fribourg Üniversitesi'nde Alman ve İngiliz Dili ve Edebiyatı okumuş, 1965 yılında mezun olmuştur.[4] Aynı yıl İngiltere'ye yerleşen Sebald, 1966 ila 1969 yılları arasında Manchester Üniversitesi'nde dersler de verdi. Bir yıllığına İsviçre'deki St. Gallen'a öğretmen olarak iş bulma ümidiyle dönse de buraya yerleşemedi. 1967 yılında Avusturya doğumlu sevgilisi Ute ile evlendi. 1968 yılında yüksek lisans tezini Carl Stenheim üzerine yazdı. 1970 yılında East Anglia Üniversitesi'nde ders vermeye başladı. 1973 yılında burada Alfred Döblin üzerine doktora tezini yazdı.[5][6]

1976 yılında karısı ve kızı ile "The Old Rectory" isimli bir Victoria devri evine taşındılar. Sebald 1986 yılında Hamburg Üniversitesi'ne habilitasyon verdi.[7] 1987 yılında East Anglia Üniversitesi'nde Çağdaş Alman Edebiyatı profesörü oldu. 1989 yılında Britanya Edebi Çeviri Merkezi'nin kurucularından biri oldu. 1996 yılında Almanya Dil ve Şiir Akademisi üyesi oldu.

Sebald, 14 Aralık 2001 günü Norwich yakınlarında arabasında kalp krizi geçirerek hayata gözlerini yumdu. Altı ay sonra basına sunulan otopsi raporuna göre Sebald bir anevrizma geçirmiş ve araba yoldan çıkıp karşıdan gelmekte olan bir kamyonla çarpışmadan önce hayatını kaybetmişti. Arabada bulunan kızı, Anna, çarpışmadan sağ kurtulmuştur.[1] Sebald yaşadığı kasabanın yakınlarında, St. Andrew's Kilisesi'nin mezarlığına gömülmüştür.

Sebald, kendisine verilen "Winfried" ve "Georg" isimlerini reddetmişti. Winfried", ona göre "gerçek bir Nazi adı"ydı; ailesinden ve dostları ona kendi isteğiyle "Max" adıyla hitap ediyordu.[8] 2011 yılında Grant Gee, yazarın İngiltere'deki yolculuklarını konu alan Patience (After Sebald) adında bir belgesel yapmıştır.[9]

Yazarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sebald'in eserleri hafıza ile hafızanın kaybını (kişisel ve toplumsal düzeyde) ve çürümeyi (medeniyetlerin, geleneklerin ve nesnelerin) konu alır. Eserlerinde Sebald, II. Dünya Savaşı'nın travmasını ve savaşın Alman halkı üzerindeki tahribatını edebi terimlerle düşünmeye çalışır. Hava Savaşı ve Edebiyat'ta (1999) savaş sırasında Alman kentlerinin bombalanması ve bu olayların Alman yazınında yer bulmaması üzerine bir yazı kaleme almıştır.

Özgün ve yenilikçi romanlarında Sebald eski ve ağdalı bir Almancaya başvurur (Austerlitz romanında bir cümle tam 9 sayfa uzunluğundadır). Önemli eserleri arasında Vertigo, Göçmenler, Satürn'ün Halkaları ve Austerlitz sayılabilir. Gerçeği (ya da sözde gerçekleri) anı ve kurgu ile birleştirdiği eserlerinde genellikle siyah-beyaz fotoğraflara başvurur. Romanları, Avrupa'daki seyahatleri sırasındaki gözlemleri ve anıları olarak sunulur.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1988 Nach der Natur. Ein Elementargedicht
  • 1990 Vertigo (Schwindel. Gefühle), çev. Hulki Demirel, Can Yayınları, 2015.
  • 1992 Göçmenler: Dört Uzun Öykü (Die Ausgewanderten), çev. Gülperi Sert, Can Yayınları, 2006.
  • 1995 Satürn'ün Halkaları: İngiltere'de Bir Hac Yolculuğu (Die Ringe des Saturn. Eine englische Wallfahrt), çev. Yeşim Tükel Kılıç, Can Yayınları, 2006.
  • 1998 Kır Evinde İkamet (Logis in einem Landhaus), çev. Sami Türk, Can Yayınları, 2016.
  • 1999 Hava Savaşı ve Edebiyat (Luftkrieg und Literatur: Mit einem Essay zu Alfred Andersch), çev. Hulki Demirel, Can Yayınları, 2016.
  • 2001 Austerlitz, çev. Gülfer Tunalı, Can Yayınları, 2008.
  • 2003 Unerzählt, 33 Texte
  • 2003 Campo Santo
  • 2008 Über das Land und das Wasser. Ausgewählte Gedichte 1964–2001.

Aldığı ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1991: Fedor Malchow Şiir Ödülü
  • 1994: LiteraTour Nord Ödülü
  • 1994: Berlin Edebiyat Ödülü
  • 1994: Johannes Bobrowski Madalyası
  • 1997: Wingate Edebiyat Ödülü
  • 1997: Heinrich Böll Ödülü
  • 1999: Prix du Meilleur livre étranger
  • 2000: Joseph Breitbach Ödülü
  • 2000: Heinrich Heine Düsseldorf Ödülü

Etkilendiği yazarlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Jorge Luis Borges, özellikle de "Yolları Çatallanan Bahçe" ve "Tlön, Uqbar, Orbis Tertius" öyküleri Sebald'i çok etkilemiştir. (Tlön ve Uqbar, Satürn'ün Halkaları'nda mevcuttur.)[10] Sebald aynı Thomas Bernhard'ın da etkisinden de söz etmiştir.[11] Eserlerinde Kafka'ya[12] ve Nabokov'a da göndermeler bulunur (Göçmenler'in dört bölümünde de Nabokov bir karakter olarak karşımıza çıkar).[13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Gussow, Mel (15 Aralık 2001). "W. G. Sebald, Elegiac German Novelist, Is Dead at 57". The New York Times. 1 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2018. 
  2. ^ Tidningen Vi – STÃNDIGT DENNA HORACE![ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ Saturn's Moons: W.G. Sebald – A Handbook, Jo Catling ve Richard Hibbitt
  4. ^ Eric Homberger, "WG Sebald," 6 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Guardian, 17 Aralık 2001, erişim tarihi: 9 Ekim 2010.
  5. ^ "James R. Martin, 'On Misunderstanding W.G. Sebald', Cambridge Literary Review, IV/ 7 (Michaelmas, 2013), pp. 123–38." (PDF). 11 March 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 March 2016. 
  6. ^ "The Revival of myth: a study of Alfred Döblin's novels". British Library EThOS. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2016. 
  7. ^ [1][ölü/kırık bağlantı]
  8. ^ Uwe Schütte, W. G. Sebald, s. 17
  9. ^ "Patience (After Sebald): watch the trailer – video" 16 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian (31 Ocak 2012)
  10. ^ McCulloh, Mark Richard (2003). Understanding W. G. Sebald. University of South Carolina Press. s. 66. ISBN 1-57003-506-7. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2007. 
  11. ^ "Sebald's Voice" 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 17 Nisan 2007
  12. ^ "Among Kafka's Sons: Sebald, Roth, Coetzee" 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 22 Ocak 2013; 978-0810125681
  13. ^ "Netting the Butterfly Man: The Significance of Vladimir Nabokov in W. G. Sebald's The Emigrants" 29 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Adrian Curtin and Maxim D. Shrayer, Religion and the Arts, Cilt 9, no. 3–4, ss. 258–283, 1 Kasım 2005

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]