Scansoriopterygidae

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Scansoriopterygidler
Yaşadığı dönem aralığı: 165-156 myö
Kalloviyen-Titoniyen 
Epidexipteryx hui'nin fosil örneği
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Klad: Theropoda
Klad: Avialae (?)
Familya: Scansoriopterygidae
Czerkas & Yuan, 2002[2]
Tip tür
Scansoriopteryx heilmanni
Czerkas & Yuan, 2002
Cinsler

Scansoriopterygidae ("tırmanan kanatlar" anlamına gelir) tırmanan ve süzülen maniraptoran dinozorlarından oluşan soyu tükenmiş bir familyadır. Scansoriopterygidler, Liaoning ve Hebei, Çin'deki Tiaojishan Formasyonu fosil yataklarında (orta-geç Jura Dönemi'ne tarihlenen) ortaya çıkarılan dört türü temsil eden iyi korunmuş beş fosilden bilinmektedir.

Scansoriopteryx heilmanni (muhtemelen Epidendrosaurus ninchengensis'in eş anlamlısı), ağaçta ya da yarı ağaçta yaşayan bir yaşam tarzına adaptasyonları olan, kuş olmayan ilk dinozordu; muhtemelen zamanlarının çoğunu ağaçlarda geçirdiler. Her iki örnek de yavru olduklarını gösteren özellikler gösterdi, bu da diğer kuş olmayan dinozorlar ve kuşlarla olan kesin ilişkilerini belirlemeyi zorlaştırdı. 2008'de Epidexipteryx hui'nin tanımına kadar yetişkin bir örnek bilinmiyordu. 2015 yılında, Yi qi türüne ait daha büyük bir yetişkin örneğinin keşfi, scansoriopterygidlerin sadece tırmanıcı olmadığını, aynı zamanda süzülerek uçuş için kullanılabilecek uyarlamalara sahip olduğunu gösterdi. Yakın zamanda keşfedilen (2019 yılında) Ambopteryx de bunu kanıtlıyor. Daha önce tanımlanan Pedopenna da bu kladın bir üyesi olabilir.[1]

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Yi qi'nin yaşam restorasyonu

Aşağıdaki kladogram, Lefèvre ve diğerleri (2014) tarafından yapılan bir filogenetik çalışmanın sonuçlarını takip etmektedir:[3]

Pennaraptora

Oviraptorosauria

Paraves

Scansoriopterygidae

Eumaniraptora

Dromaeosauridae

Averaptora

Troodontidae

Avialae

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Hartman, Scott; Mortimer, Mickey; Wahl, William R.; Lomax, Dean R.; Lippincott, Jessica; Lovelace, David M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ. 7: e7247. doi:10.7717/peerj.7247. PMC 6626525. PMID 31333906.
  2. ^ Zhang, Fucheng; Zhou, Zhonghe; Xu, Xing; Wang, Xiaolin; Sullivan, Corwin (2008-09-24). "A bizarre Jurassic maniraptoran from China with elongate ribbon-like feathers". Nature Precedings. doi:10.1038/npre.2008.2326.1. ISSN 1756-0357. 
  3. ^ Lefèvre (2014). "A new long-tailed basal bird from the Lower Cretaceous of north-eastern China". Biological Journal of the Linnean Society. 113 (3): 790-804. doi:10.1111/bij.12343.