Süper-puf

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bir süper-puf gezegeninin sanatsal tasviri.

Süper-puf (veya pamuk şeker gezegeni, İngilizce: cotton candy planet / super-puff planet[1]), kütlesi Dünya'nınkinden sadece birkaç kat daha fazla, fakat yarıçapı Neptün'ünkinden daha büyük olan ve çok düşük bir ortalama yoğunluğa sahip bir ötegezegen türüdür.[2] Şişmiş düşük yoğunluklu sıcak Jüpiterlerden daha soğuk ve daha az kütlelidirler.[2]

Bilinen en uç örnekler Kepler-51'in etrafında bulunan ve hepsi Jüpiter boyutunda olan, fakat 0,1 g/cm3'ün altındaki yoğunluklara sahip üç gezegendir.[2] Bu gezegenler ilk olarak 2012 yılında Kepler Uzay Teleskobu tarafından yapılan bir çalışmada tanımlanmıştı, fakat 2014 yılında Hubble Uzay Teleskobu bu adayların yörüngelerinden ve güneş tutulmalarından elde edilen verileri ölçene kadar düşük yoğunlukları doğrulanmamıştı.[3] Araştırma grubu, Kepler-51 yıldız sistemindeki bu üç gezegenin esas olarak hidrojen ve helyumdan oluşabileceğini ve yüksek irtifalarda opak bir metan pusu ile kaplı olabileceğini tahmin ediyor. Diğer bir örnek ise Kepler-87c'dir.[2]

Bu tür gezegenlerin iç yapısı tam olarak bilinmemektedir. Bir hipoteze göre, bir süper-puf atmosferinin tepesine doğru sürekli bir toz akışı vardır (örneğin, Gliese 3470 b) ve bu nedenle görünen yüzey aslında atmosferin tepesindeki tozdur.[3] Diğer bir olasılık ise süper-puf gezegenlerin bazılarının HIP 41378 f gibi büyük halka sistemlerine sahip daha küçük gezegenler olmasıdır.[4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ University of Montreal (18 Ocak 2021). "A 'super-puff' planet like no other". sciencedaily.com. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  2. ^ a b c d The Featureless Transmission Spectra of Two Super-Puff Planets 19 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jessica E. Libby-Roberts, Zachory K. Berta-Thompson, Jean-Michel Desert, Kento Masuda, Caroline V. Morley, Eric D. Lopez, Katherine M. Deck, Daniel Fabrycky, Jonathan J. Fortney, Michael R. Line, Roberto Sanchis-Ojeda, Joshua N. Winn, 28 Ekim 2019
  3. ^ a b "Astronomers Confirm the Existence of Planets That Have the Lightness of Cotton Candy". 20 Aralık 2019. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2024. 
  4. ^ "These So-Called 'Super-Puff' Worlds Could Be Exoplanets with Rings". Discover Magazine. 19 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2020.