Zawada (powiat staszowski)
| wieś | |
 Elektrownia Połaniec | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Łęg-Zawada[2] |
| Wysokość | 154,3 m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna | 15 |
| Kod pocztowy | 28-230[3] |
| Tablice rejestracyjne | TSZ |
| SIMC | 0803696[4] |
Położenie na mapie gminy Połaniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu staszowskiego  | |
 50°26′05″N 21°19′36″E/50,434722 21,326667[1] | |
Zawada – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Połaniec[4][5]. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Łęg-Zawada.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.
W latach 1867–1954 w granicach administracyjnych gminy Tursko (natenczas dzieliła się na: wioskę, kolonię, magazyn soli i folwark); a w granicach obecnej gminy Połaniec dopiero od 1 stycznia 1973 roku po reaktywacji gmin w miejsce gromad.
W granicach administracyjnych wsi zlokalizowana jest Elektrownia Połaniec.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku.
ZAWADA, wieś nad rzeką Wisłą, powiat sandomierski, gmina Tursko, parafia Połaniec, odległość od Opoczna 39 wiorst (41 wiorst od Sandomierza), ma 17 domów, 125 mieszkańców, 201 mórg (ziemi) włościańskiej, i 8 (mórg ziemi) dworskiej. Istniał tu magazyn soli. W roku 1827 było 14 domów, 90 mieszkańców. W połowie XV wieku dziedzicem Jan z Rytwian wojewoda krakowski. Dwa i pół łanu kmiecyego daje dziesięcinę wartości 1 grzywny biskupom krakowskim. Pleban otrzymuje tylko kolędę (Długosz, Liber Beneficiorum, II, 449). W roku 1578 kasztelan radomski płaci tu (dziesięcinę) od 6 osadników, 3 łanów (Pawiński, Małopolska, III, 170).
Bronisław Chlebowski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. XIV.[6]
Zawada w 1867 roku wchodził w skład gminy Tursko, z urzędem gminy w Strużkach[7].
W 1895 roku ówczesna parafia Połaniec należała do ówczesnego dekanatu sandomierskiego i liczyła wówczas 5 514 dusz[8].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Struktura demograficzna wioski Zawada po reaktywacji państwa polskiego (tj. po I wojnie światowej) – była jednolita narodowościowo. Bowiem Zawadę – wioskę, zamieszkiwało 117 osób, w tym: 63 mężczyzn i 64 kobiety, z których 117 osób było wyznania rzymskokatolickiego; jako narodowość polską podało również 117 osób. Z kolei Zawadę – kolonię, zamieszkiwało 6 osób, w tym: 4 mężczyzn i 2 kobiety, z których 6 osób było wyznania rzymskokatolickiego; jako narodowość polską podało również 6 osób. Niniejsze dane oparto na podstawie pierwszego spisu powszechnego ludności z 30 września 1921 roku[9].
Współczesna struktura demograficzna na podstawie roczników GUS z danymi z lat 1995–2009, z prezentacją danych z 2002 roku zawarta jest w wiosce-sołectwie Łęg; gdyż nie tworzy się spisu dla samej wioski Zawada w gminie Połaniec[4].
Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne[edytuj | edytuj kod]
W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Zawady zawarty w tabeli 1.
Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych[10] Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miastaNazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektuI. Gromada POŁANIEC
- Zawada
- Zawada-Kolonia
- Nakiełki — pole, nieużytki
- Rzeczysko — stare koryto rzeki, łą-
ki, pole- Sapy — pole
- Za Wałem — pole, łąka, pastwisko
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159693
- ↑ Sołectwo Łęg-Zawada. BIP Urzędu Miasta i Gminy Połaniec [dostęp 2013-04-15]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1590 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Zawada (24), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 469.
- ↑ Tursko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 656.
- ↑ Połaniec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 705.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. III: Województwo kieleckie. Warszawa: GUS Rzeczypospolitej Polskiej, 1925, s. 120, 126.
- ↑ Por. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 37, 77-96.
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.
