Wybory parlamentarne na Litwie w 1926 roku
Wybory parlamentarne na Litwie w 1926 roku odbyły się w dniach 8–10 maja 1926. Wybrano w nich Sejm Republiki Litewskiej III kadencji, ostatni demokratyczny parlament w dziejach przedwojennej Litwy.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wybory zostały zarządzone przez prezydenta Aleksandra Stulginskisa na skutek upływu kadencji Sejmu II kadencji[1]. Wyborcy mieli za zadanie wybrać 85 posłów do nowego Sejmu – zwiększenie ich liczby było spowodowane przyłączeniem do Litwy w 1923 Kraju Kłajpedy.
Najlepszy wynik wyborczy zanotował Blok Chrześcijańsko-Demokratyczny, jednak w porównaniu z wyborami z 1923 stracił 16% głosów, pozostając bez szans na samodzielne stworzenie rządu. Sukces odniosły partie centrolewicy: Związek Ludowy uzyskał 6 mandatów więcej niż w poprzednim Sejmie, a socjaldemokraci podwoili ich liczbę. Po raz pierwszy do parlamentu dostał się Związek Litewskich Narodowców, który startował w bloku wyborczym z Litewskim Ludowym Związkiem Chłopskim i Partią Rolników, której przedstawiciele również po raz pierwsi zasiedli w sejmowych ławach. W nowym parlamencie zabrakło przedstawiciela narodowości rosyjskiej, znaczne straty poniosła mniejszość żydowska, za to pojawili się Niemcy z Kłajpedy. Swój stan posiadania zachowali Polacy.
W wyniku wyborów wyłoniła się centrolewicowa koalicja ludowców z socjaldemokratami wsparta przez mniejszości narodowe, która przejęła władzę w czerwcu 1926, odsuwając od rządów chadecję.
Podział mandatów w Sejmie[edytuj | edytuj kod]
| partia | mandaty |
|---|---|
| Blok Chrześcijańsko-Demokratyczny[2] | 30 |
| Litewski Ludowy Związek Chłopski | 22 |
| Litewska Partia Socjaldemokratyczna | 15 |
| Kłajpedzianie[3] | 5 |
| Polacy | 4 |
| Żydzi | 3 |
| Związek Litewskich Narodowców | 3 |
| Litewska Partia Rolników | 2 |
| Niemcy | 1 |
| Razem | 85 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wg konstytucji z 1920 kadencja parlamentu i prezydenta wynosiła 3 lata, zob. (red.) Leszek Garlicki, Konstytucja Republiki Litewskiej, Warszawa 2006
- ↑ W łonie Bloku podział mandatów przedstawiał się następująco: Chrześcijańska demokracja - 14, Związek Rolników - 11, Federacja Pracy - 5, tamże, s. 82
- ↑ Wszyscy posłowie z Kłajpedy reprezentowali partie niemieckie, zob.: Piotr Łossowski, Kłajpeda kontra Memel. Problem Kłajpedy w latach 1918-1939-1945, Warszawa 2007
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Łossowski, Kraje bałtyckie na drodze od demokracji parlamentarnej do dyktatury (1918-1934), Ossolineum 1972.
- Piotr Łossowski, Litwa, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2001.
| Wybory parlamentarne | |
|---|---|
| Wybory prezydenckie | |
| Wybory do Parlamentu Europejskiego | |
| Wybory samorządowe | |
| Referenda |
