Wawrzyniec Domański
| Data i miejsce urodzenia | 10 sierpnia 1807 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 3 grudnia 1860 |
| profesor nauk weterynaryjnych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | 28 kwietnia 1834 |
| Profesura | 1845 |
| Uczelnia | |
Grobowiec Domańskich.
Wawrzyniec Domański (ur. 10 sierpnia 1807 w Bodzentynie, zm. 3 grudnia 1860 w Krakowie) – polski lekarz weterynarii, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1822 rozpoczął naukę w krakowskim Gimnazjum św. Anny, gdzie po kilku latach uzyskał świadectwo dojrzałości. W 1831 ukończył kurs medycyny na Uniwersytecie Jagiellońskim, będąc jednocześnie (od 1830) adiunktem w katedrze chemii. Wkrótce wyjechał do Warszawy i w czasie powstania listopadowego był lekarzem-asystentem w szpitalu wojskowym w koszarach gwardii, za co umieszczono go na liście "nieprawomyślnych" wychodźców. Po powrocie do Krakowa 26 lutego 1833 rozpoczął przygotowania do uzyskania stopnia doktora medycyny i chirurgii na macierzystej uczelni; po złożeniu trzech rygorozów 28 kwietnia 1834 uzyskał dyplom na podstawie rozprawy De rachitide idem morbis vitisque ex eadem oriundis (Kraków 1834)[1]. Od roku akademickiego 1835/1836 był adiunktem w katedrze anatomii i fizjologii teoretycznej, prowadzonej przez prof. Antoniego Kozubowskiego.
W 1838 władze Republiki Krakowskiej skierowały go do Wiednia, gdzie Domański po dwóch latach uzyskał dyplom lekarza-weterynarza. W 1841 objął wydzieloną na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego katedrę weterynarii, przejmując przedmiot prowadzony wcześniej przez Józefa Majera; wykłady Domańskiego obejmowały wstęp do weterynarii, historię weterynarii, anatomię zwierząt z histologią i higieną, naukę o rasach, zoopatologię oraz zooterapię ogólną i szczegółową, zoochirurgię, farmakologię, naukę o chorobach stadnych i zaraźliwych, zagadnienia policji weterynaryjnej. Od 1845 był profesorem nadzwyczajnym, od 1855 (lub 1856) profesorem zwyczajnym. W 1855 zgłosił projekt powołania w Krakowie szkoły weterynaryjnej. Na Uniwersytecie wspierał starania prof. Józefa Dietla o przywrócenie języka polskiego jako wykładowego, występując przeciwko profesorom Antoniemu Brykowi i Václavowi Treitzowi.
Obok pracy na uczelni Domański wykonywał jednocześnie obowiązki weterynarza krajowego Wolnego Miasta Krakowa i okręgu. Ogłosił kilka prac z dziedziny weterynarii: O chorobach stadnych i zaraźliwych zwierząt domowych, Weterynaria na terenie Wolnego Miasta Krakowa. Zmarł 3 grudnia 1860 w Krakowie, pochowany został na cmentarzu Rakowickim[2]. Jego epitafium znajduje się w kościele św. Anny w Krakowie[3].
Synem Wawrzyńca był Stanisław Domański (1844–1916), neurolog, również profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wawrzyniec Domański, De rhachitide item morbis vitiisque ex eadem oriundis, Cracoviae: Typis Academicis, 1834.
- ↑ Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 61, ISBN 978-83-233-4527-5.
- ↑ Epitafium Wawrzyńca Domańskiego
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Kośmiński, Słownik lekarzów polskich obejmujący oprócz krótkich życiorysów lekarzy polaków [sic] oraz cudzoziemców w Polsce osiadłych, dokładną bibliografią lekarską polską od czasów najdawniejszych aż do chwili obecnej, Warszawa 1883, s. 95 (tu rok urodzenia: 1806)
- Konrad Millak, Słownik polskich lekarzy weterynaryjnych biograficzno-bibliograficzny 1394–1918, Lublin-Warszawa 1960–1963, s. 43
- Piotr Szarejko, Słownik lekarzy polskich XIX wieku, tom III, Warszawa 1995, s. 142
- Leon Wachholz, Wawrzyniec Domański, w: Polski Słownik Biograficzny, tom V (redaktor główny Władysław Konopczyński), Kraków 1939–1946, s. 302–303 (tu rok śmierci: 1861)
- portal "Dzieje Krakowa" (dostęp: 23 grudnia 2010)