Tygrys sumatrzański
| Panthera tigris sumatrae[1] | |
| Pocock, 1929 | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | |
| Podgatunek | tygrys sumatrzański |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
 | |
Tygrys sumatrzański (Panthera tigris sumatrae) – podgatunek tygrysa azjatyckiego, drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych (Felidae), najmniejszy ze współcześnie żyjących tygrysów i jedyny pozostały przy życiu z grupy tygrysów Archipelagu Sundajskiego[3]. Tradycyjnie jest klasyfikowany jako podgatunek Panthera tigris sumatrae[1][4], opisany przez Pococka (1929), co potwierdzają badania genetyczne[5]. Różnice morfologiczne są jednak na tyle wyraźne, że niektórzy badacze powołujący się na filogenetyczną koncepcję gatunku PSC (Cracraft i inni, 1998 oraz Mazák i Groves, 2006) sugerują uznanie tygrysa sumatrzańskiego za odrębny gatunek Panthera sumatrae[3][6].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Małe, odizolowane populacje na Sumatrze. Większość w parkach narodowych i rezerwatach.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Sierść tygrysa sumatrzańskiego jest najciemniejsza pośród wszystkich tygrysów. Nos szeroki i krótki (krótszy niż u P. t. corbetti i P. t. sondaica), płaszczyzna potyliczna szeroka, z licznymi i szerokimi pręgami, szerszymi niż u P. t. sondaica[3]. Dojrzały samiec osiąga przeciętnie długość 240 cm (wraz z ogonem) przy średniej masie ciała ok. 120 kg. Samice osiągają odpowiednio - 220 cm i 90 kg. Swój niewielki rozmiar zawdzięcza gęstym lasom Sumatry i małym rozmiarom dostępnego pokarmu. Tygrys sumatrzański jest bardzo dobrym i szybkim pływakiem. Swoją przewagę wykorzystuje w polowaniu na dużą zwierzynę, którą chętnie zagania do wody. Podobnie jak pozostałe tygrysy nie toleruje innych samców na swoim terytorium, co najwyżej pozwala przejść przez zajmowany przez siebie teren.
Liczebność populacji pod koniec lat 90. XX wieku oszacowano na 400–500 osobników[7], natomiast szacunki z 2007 wskazują na 441–679[2] osobników, przy czym jedynie populacje z Gunung Leuser i Bukit Tigapulu przekraczają 50 osobników zdolnych do rozrodu. Jest to zdecydowanie poniżej bezpiecznego poziomu gwarantującego stabilność populacji. W ogrodach zoologicznych żyje ok. 200 tygrysów sumatrzańskich, z czego 65 w Indonezji. Największym problemem w ochronie ginących tygrysów jest wysoka cena jaką gotowi są płacić kłusownikom zwolennicy tygrysich afrodyzjaków.
Filatelistyka[edytuj | edytuj kod]
Poczta Polska wyemitowała 21 sierpnia 1972 r. znaczek pocztowy przedstawiający głowę tygrysa sumatrzańskiego o nominale 4,50 zł, w serii Zwierzęta ZOO. Druk w technice offsetowej na papierze kredowym. Autorem projektu znaczka był Janusz Grabiański. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Panthera tigris sumatrae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b M. Linkie i inni, Panthera tigris ssp. sumatrae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.1 [dostęp 2015-06-30] (ang.).
- ↑ a b c J. H. Mazák, C. P. Groves. A taxonomic revision of the tigers (Panthera tigris) of Southeast Asia. „Mammalian Biology - Zeitschrift fur Saugetierkunde”. 71 (5), s. 268-287, 2006. DOI: 10.1016/j.mambio.2006.02.007. (ang.). (pdf)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Panthera tigris sumatrae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 3 listopada 2010]
- ↑ Shu-Jin Luo, Jae-Heup Kim, Warren E. Johnson, Joelle van der Walt, Janice Martenson, Naoya Yuhki, Dale G. Miquelle, Olga Uphyrkina, John M. Goodrich, Howard B. Quigley, Ronald Tilson, Gerald Brady, Paolo Martelli, Vellayan Subramaniam, Charles McDougal, Sun Hean, Shi-Qiang Huang, Wenshi Pan, Ullas K. Karanth, Melvin Sunquist, James L. D. Smith, Stephen J. O'Brien. Phylogeography and Genetic Ancestry of Tigers (Panthera tigris). „PLoS Biology”. 2, s. 2275-2293, 2004. DOI: 10.1371/journal.pbio.0020442. (ang.).
- ↑ Joel Cracraft i inni, Sorting out tigers (Panthera tigris): mitochondrial sequences, nuclear inserts, systematics, and conservation genetics, „Animal Conservation”, 1 (2), 1998, s. 139-150, DOI: 10.1111/j.1469-1795.1998.tb00021.x (ang.).
- ↑ Seidensticker J, Christie S, Jackson P (1999) Riding the Tiger: Tiger Conservation in Human-Dominated Landscapes. Cambridge: Cambridge University Press.
- ↑ Marek Jedziniak: Zwierzęta ZOO. www.kzp.pl. [dostęp 2018-07-21]. (pol.).