Turzyca strunowa

Turzyca strunowa
	; Turzyca strunowa (1) i t. dwustronna (2)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca strunowa
	Nazwa systematyczna
	Carex chordorrhiza L. f.; Suppl. pl. 414. 1782 („1781”)
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca strunowa (Carex chordorrhiza L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych. Gatunek holarktyczny. W Polsce występuje na ok. 40 współczesnych stanowiskach^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina trwała, wysokości 5–15 cm, z długimi nadziemnymi rozłogami, na których wierzchołku wyrastają kwitnące łodygi.
Łodyga: Wzniesiona, okrągława lub słabo trójkanciasta, gładka.
Liście: Pochwy liściowe brązowe. Blaszki liściowe sztywne, zaostrzone, płaskie lub rynienkowate, szerokości do 1,5 mm.
Kwiaty: Kwiatostan bez podsadki, długości 10–15 mm, składający się z 3–5 główkowato skupionych kłosów. Kłosy u dołu z kwiatami męskimi, u góry z żeńskimi. Przysadki brązowe, biało obrzeżone. Słupek z dwoma znamionami.
Owoce: Drobne, brązowe orzeszki w pęcherzykach niewiele dłuższych od przysadek, szeroko jajowatych, brązowych, o gładkich brzegach.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, helofit. Kwitnie od maja do czerwca. Występuje na torfowiskach przejściowych, w zagłębieniach i na pływającym kożuchu (ple). Liczba chromosomów 2n=60. Gatunek charakterystyczny związku Caricion lasiocarpae i zespołu Caricetum chordorrhizae^[5].

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową^[6]^[7]. Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:

Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006) – gatunek zagrożony (kategoria zagrożenia V)^[8]; 2016: VU (narażony)^[9]
Polskiej Czerwonej Księgi Roślin – gatunek narażony (kategoria zagrożenia VU) (narażony)^[10]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).
↑ Carex chordorrhiza, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Bloch J., Kruszelnicki J. Turzyca strunowa. s. 491–492. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 132–133. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
↑ Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną.
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kazimierz Zarzycki. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Jürke Grau, Bruno P. Kremer, Bodo M. Möseler, Gerhard Rambold, Dagmar Triebel: Gräser. Monachium: Mosaik Verlag GmbH, 1984.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-14] (ang.).

[iucn-3] Carex chordorrhiza, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[4] Bloch J., Kruszelnicki J. Turzyca strunowa. s. 491–492. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.

[5] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 132–133. ISBN 83-01-14439-4.

[rozp2014-6] Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

[rozp2004-7] Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną.

[8] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kazimierz Zarzycki. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[9] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[10] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]