Teresa Delekta
 kapitan | |
| Data urodzenia | 23 sierpnia 1906 |
|---|---|
| Data śmierci | 20 marca 1983 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska | szef łączności konspiracyjnej Okręgu Śląsk ZWZ-AK |
| Odznaczenia | |
   | |
Teresa Delekta ps. Janka[1], Teresa[2] (ur. 23 sierpnia 1906, zm. 20 marca 1983[3]) – działaczka harcerska, nauczycielka, kapitan, szef łączności konspiracyjnej Okręgu Śląsk Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej podczas II wojny światowej.
W okresie międzywojennym była nauczycielką, harcerką[4], komendantką powiatową Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Olkuszu. Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku została ranna w trakcie nalotu bombowego we Włodawie. W tym samym miesiącu przystąpiła do konspiracji[1]. Była zastępczynią, następnie szefową łączności Obwodu Służby Zwycięstwa Polski-Związku Walki Zbrojnej Olkusz[5]. Kierownictwo nad łącznością przejęła w grudniu 1940 roku, po przeniesieniu jej szefowej Elżbiety Zawackiej do Komendy Głównej ZWZ w Warszawie i przydzieleniu jej nowych zadań[6]. Należała do współpracowniczek Henryka Kowalówki[7]. W styczniu 1941 roku została szefową łączności konspiracyjnej Komendy Okręgu Śląskiego. W maju 1942 roku uniknęła aresztowania, ukrywając się w Warszawie. W 1943 roku wróciła na Śląsk, podejmując się ponownie zadań konspiracyjnych[1].
Po wojnie była inwigilowana i szykanowana przez władze komunistyczne. Zmarła w ubóstwie w 1983 roku[1].
Została odznaczona Orderem Virtuti Militari V klasy, dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Minczykowska 2014 ↓, s. 73.
- ↑ Andrzej Łydka: Rosjanie! Uważajcie na Polki. polska-zbrojna.pl, 2015-03-08. [dostęp 2023-04-14].
- ↑ a b Ryszard Ziobroń: Kpt. Teresa Delekta. kw.pl.eu.org. [dostęp 2023-04-14].
- ↑ Sypień i Dziechciarz 2015 ↓, s. 189.
- ↑ Minczykowska 2014 ↓, s. 73, 84.
- ↑ Minczykowska 2014 ↓, s. 84.
- ↑ Piwowarski 2000 ↓, s. 78.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Katarzyna Minczykowska: Cichociemna. Generał Elżbieta Zawacka „Zo”. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2014. ISBN 978-83-7399-620-5.
- Stanisław Piwowarski. Wierna służba Ojczyźnie: o Henryku i Józefie Kowalówkach. „Wadoviana : przegląd historyczno-kulturalny”. 5, 2000.
- Jacek Sypień, Olgierd Dziechciarz: Pamięć śladów Ślady pamięci – miejsca pamięci narodowej na ziemi olkuskie. Olkusz: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu, 2015. ISBN 978-83-922698-3-0.