Szumirad
| wieś | |
.jpg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2005) | 175 |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 46-275[2] |
| Tablice rejestracyjne | OKL |
| SIMC | 0497800 |
Położenie na mapie gminy Lasowice Wielkie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego  | |
 50°50′28″N 18°14′45″E/50,841111 18,245833[1] | |
| Strona internetowa | |
Szumirad (dodatkowa nazwa w j. niem. Sausenberg od 2010 roku[3]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Lasowice Wielkie[4].
Nazwę wsi określono rozporządzeniem Ministra Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych w 1946 r[5].
Do czasu polskiej reformy administracyjnej (1999) wieś związana była z powiatem oleskim.
Wieś położona jest nad rzeką Budkowiczanką, na nizinnych terenach Równiny Opolskiej (stanowiącej część obszaru Niziny Śląskiej) i skraju ważnej, zwartej strefy leśnej Opolszczyzny – Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.
W Szumiradzie znajduje się rezerwat przyrody „Smolnik”. Okolice o dużej lesistości, głównie drzewostany sosnowe, także z domieszkami olszy czarnej, dębu i brzozy.
W odległym o trzy kilometry od centrum wsi Kamieńcu obecnie istnieje rezerwat przyrody „Kamieniec” chroniący torfowiska, staw i rozlewiska Budkowiczanki z przylegającymi drzewostanami. W rezerwacie znajduje się obecnie niezamieszkany przysiółek o tej samej nazwie[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W XVIII wieku w Kamieńcu mieszkało 300 osób. O rozwoju osady zadecydowało położenie przy trasie Olesno – Opole oraz bliskość bogatych złóż rudy żelaza. W 1728 roku otwarto tu zakłady hutnicze: najpierw w Kamieńcu, a po roku w Szumiradzie. Piece do wytopu żelaza z rudy darniowej w okolicach Szumiradu funkcjonowały jeszcze w XIX wieku; ponadto funkcjonowała tu cegielnia, a także szkoła. Aktualnie w Kamieńcu znajduje się tylko pięć budynków mieszkalnych, wykorzystywanych rekreacyjnie (nikt nie jest tu zameldowany)[7].
W okresie PRL w zabytkowym parku, w którym do 1945 stał zamek księcia von Hohenlohe (spalony przez żołnierzy Armii Czerwonej), powstał ośrodek wczasowy Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego w Katowicach. Obecnie trwa przebudowa obiektu na dom spokojnej starości na 100 osób[8].
Jednostka wojskowa[edytuj | edytuj kod]
W lesie szumiradzkim Niemcy wybudowali w latach 30. XX w. tajny kompleks wojskowy, który po II wojnie światowej przejęły wojska zwycięzców. Bliżej wsi Szumirad Rosjanie wybudowali jedno z 6 centrów kontroli Armii Radzieckiej: stanowisko dowodzenia NT ZTDW (Strategicznego Zachodniego Kierunku Działań Wojennych), kryptonim Freza.
Polacy rozlokowali tutaj specjalną Jednostkę Łączności pod nazwą „24 Polowa Baza Techniczna Wojsk Łączności – JW 2286”[9], budowany od początku lat 70. przez pułk inżynieryjno-budowlany z Gniezna. Polacy posiadali tutaj tajną specjalną bazę łączności: Jednostkę Wywiadu Radioelektronicznego Centralnego Podporządkowania.
Po przejęciu bazy od Rosjan w latach 90. XX w., w Szumiradzie stacjonuje 24. Polowa Techniczna Baza Wojsk Łączności, która należy do struktury Dowództwa Garnizonu Warszawa[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136173
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1276 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Lista gmin wpisanych na podstawie art. 10 i 12 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r.... [online], mac.bip.gov.pl [dostęp 2015-12-01].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Kamieniec – opuszczona wieś.
- ↑ Weronika Błaszczyk: Opuszczone miejsca w Polsce. Co tam się wydarzyło? Poznaj historie najbardziej tajemniczych wsi i miast w Polsce. Wyglądają jak z horroru!. 2022-12-03. [dostęp 2022-12-03].
- ↑ To był jeden z najdziwniejszych ośrodków wypoczynkowych w regionie. „Małe Alcatraz”.
- ↑ Agencja Mienia Wojskowego, PRZETARG USTNY PUBLICZNY NA SPRZEDAŻ NIŻEJ WYMIENIONEGO SPRZĘTU (ARTYKUŁÓW/ODPADÓW) [online], 2012.
- ↑ Zobacz, jak świętowali żołnierze z tajnej jednostki wojskowej w Szumiradzie [online], nto.pl [dostęp 2015-12-01].
- Siedziba gminy: Lasowice Wielkie
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
