Sven Wollter

Sven Wollter
Ilustracja
Sven Wollter (2014)
Imię i nazwisko

Sven Justus Fredrik Wollter

Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1934
Göteborg

Data i miejsce śmierci

10 listopada 2020
Luleå

Zawód

aktor

Współmałżonek

1) Evabritt Strandberg (1966–1970; rozwód)
2) Viveka Seldahl (1971–2001; jej śmierć)
3) Lisa Wede (2003–2020; jego śmierć)

Lata aktywności

1966–2020

Sven Wollter (ur. 11 stycznia 1934 w Göteborgu, zm. 10 listopada 2020 w Luleå[1]) – szwedzki aktor teatralny i filmowy, pisarz, działacz polityczny[2]. Był jednym z najbardziej znanych szwedzkich aktorów, dwukrotnie został nagrodzony nagrodą jako najlepszy szwedzki aktor. W swoim rodzinnym kraju stał się szeroko znany dzięki roli syna Madame Flod, Gustena w adaptacji Ludu Hemsö w szwedzkiej telewizji Augusta Strindberga w 1966 roku. Rozpoznawalność przyniosła mu również rola w filmie Bo Widerberga Człowiek na dachu. Międzynarodowi widzowie najbardziej go znają z roli Victora w filmie Andrieja Tarkowskiego Ofiara, a dla szerszej widowni telewizyjnej jako emerytowany detektyw główny inspektor Van Veeteren w kinowych adaptacjach powieści policyjnych Håkana Nessera.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Göteborgu w Szwecji. Był synem redaktora Kjella Wolltera (1884–1950) i Elsy, z domu Ekwall (1905–1980). Po studiach w szkole Göteborgs stadsteater 1953–1957, pracował w kilku mniejszych szwedzkich teatrach, takich jak Pionjärteatern 1954 i 1958 oraz Bygdeteatern 1959. Później był zatrudniony w Riksteatern 1960–1961, Norrköpings stadsteater 1961–1963, Vasateatern 1964 –1966 i Szwedzki Teatr Telewizji 1966–1967. Następnie wrócił do Teatru Miejskiego w Göteborgu, gdzie występował w latach 1967–1983, a następnie w Folkteatern i Gävleborg 1983–1986, a od 1986 r. W Sztokholmie w Teatrze Miejskim[3].

Zagrał w wielu filmach, takich jak Ofiara Andrieja Tarkowskiego (1986), Człowiek na dachu Bo Widerberga (1976) i Człowiek z Majorki (1984), Dom Aniołów Colina Nutleya (1992) i Jerozolima Bille'a Augusta (1996). na podstawie powieści Selmy Lagerlöf[4]. Za role w Człowieku z Majorki zdobył nagrodę dla najlepszego aktora na 20. Guldbagge Awards[5].

Wystąpił w serialach telewizyjnych, takich jak Hemsöborna (1966), opartej na powieści Augusta Strindberga z 1887 roku o tym samym tytule i Raskens (1976), opartej na powieści Vilhelma Moberga z 1927 roku. Wollter zagrał w hollywoodzkich produkcjach, takich jak Trzynasty wojownik (1999) Johna McTiernana, w którym zagrał wodza Wikingów[6].

Zaangażowanie polityczne[edytuj | edytuj kod]

Był aktywny w szwedzkim ruchu komunistycznym od młodości i był wieloletnim członkiem skrajnej Szwedzkiej Partii Komunistycznej[7]. Jego działalność obejmowała zespół teatralny Fria Proteatern oraz odnoszący sukcesy Tältprojektet, The Tent Project, spektakl muzyczny oparty na historii szwedzkiej klasy robotniczej, która podróżowała po kraju latem 1977 roku. W 2018 roku otrzymał kontrowersyjną Nagroda Lenina w wysokości 100 000 koron szwedzkich (około 10 000 euro), nagroda kulturalna im. Włodzimierza Lenina[8].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Miał pięcioro dzieci; Ylva (1962–1992) i Stina Wollter (ur. 1964) wraz z Annie Jenhoff, Lina Wollter wraz z Evabritt Strandberg, Karl Seldahl (ur. 1975) wraz z Viveką Seldahl i najmłodszym dzieckiem Magnusem. Od 2003 roku aż do śmierci był żonaty z Lisą Wede.

Zmarł w 10 listopada 2020 roku w wyniku powikłań spowodowanych przez COVID-19, którym zaraził się podczas wizyty w Sztokholmie[1][9]. Przed zarażeniem się koronawirusem u Wolltera zdiagnozowano POChP według jego córki Stiny Wollter[10]. Miał 86 lat.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Sven Wollter är död. aftonbladet.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  2. Sven Wollter. svenskfilmdatabas.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  3. Wollter, Sven J F, skådespelare, Sthlm. runeberg.org. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  4. Sven Wollter är död – blev 86 år gammal. expressen.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  5. Mannen från Mallorca (1984). svenskfilmdatabas.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  6. Skådespelaren Sven Wollter är död. svt.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  7. Ledare: Kommunistiskt våld gör inte mindre ont. bt.se/. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  8. Leninpriset 2018 till Wollter. svt.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).
  9. Actor Sven Wollter dead. nord.news. [dostęp 2020-11-10]. (ang.).
  10. Sven Wollter död i sviterna av covid-19. svd.se. [dostęp 2020-11-10]. (szw.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]