Stanisław Plappert
 podpułkownik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 25 kwietnia 1888 |
|---|---|
| Data śmierci | 2 marca 1956 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1931 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | komendant PKU |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   | |
.png){kind=small}
Stanisław Plappert (ur. 25 kwietnia 1888 w Krakowie, zm. 2 marca 1956) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 25 kwietnia 1888 w Krakowie, w rodzinie Antoniego (1839–1910), majora cesarskiej i królewskiej Armii, odznaczonego Krzyżem Zasługi Wojskowej z dekoracją wojenną (1878), i Felicji z Cieszyńskich (1858–1945)[1][2].
W 1909 rozpoczął pełnić zawodową służbę wojskową w c. i k. Armii. Został wcielony do Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 20 w Krakowie[3]. W szeregach tego oddziału wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach (1912–1913)[4], a następnie walczył na froncie rosyjskim w czasie I wojny światowej[5]. Na stopień chorążego został mianowany ze starszeństwem z 1 września 1909[6], a na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 maja 1912 w korpusie oficerów piechoty[7][5]. W 1914 dostał się do rosyjskiej niewoli. Przebywał w Pietropawłowsku, w ówczesnym obwodzie akmolińskim[8]. W 1918, po powrocie z niewoli, działał w tajnej organizacji niepodległościowej „Wolność”.
Z dniem 1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem od dnia 1 stycznia 1915[9]. 19 lutego 1919 został przydzielony do 1 Pułku Strzelców Podhalańskich na stanowisko adiutanta[10]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty[11][12]. W lipcu tego roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu[13]. 24 maja 1923 został przydzielony do Rezerwy Oficerów Sztabowych DOK Nr V[14][15]. 13 września tego został przydzielony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie na stanowisko dowódcy Kwatery Głównej[16]. W grudniu 1924 został przydzielony do Oddziału Wyszkolenia DOK V na stanowisko referenta wyszkolenia[17]. W styczniu 1925 został przesunięty do Oddziału Ogólnego Sztabu DOK V na stanowisko referenta[18]. Nadal pozostawał oficerem nadetatowym 1 psp w Nowym Sączu[19]. 3 maja 1926 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 23. lokatą w korpusie oficerów piechoty[20]. We wrześniu tego roku został przydzielony z DOK V do macierzystego pułku z jednoczesnym przeniesieniem służbowym do PKU Kraków na okres czterech miesięcy[21]. W maju 1927 został przydzielony z 1 psp do Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto na stanowisko komendanta[22][23][24]. 14 lutego 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i pozostawiony bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V[25]. Z dniem 30 czerwca 1929 został przeniesiony w stan spoczynku[26]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[27].
Podczas II wojny światowej był działaczem Polskiego Czerwonego Krzyża w Krakowie na terenie Generalnego Gubernatorstwa (wraz z nim płk dr Władysław Gorczycki)[28]. 13 kwietnia 1943 w składzie polskiej delegacji określonej jako Komisja Techniczna udał się z Krakowa do Katynia na miejsce odkrytych masowych grobów i prowadzonych tam przez Niemców ekshumacji jako pełnomocnik Zarządu Głównego na Dystrykt Krakowski[29][30].
Został autorem pamiętników[1]. Zamieszkiwał w willi przy ulicy Daszyńskiego w Krakowie; miał córkę Zofię[31]. Zmarł 2 marca 1956[1][32] lub 12 marca 1956[33]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[33].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1922)[34]
- Medal Niepodległości – 16 marca 1937 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[35]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[4]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Osoby o nazwisku „Cieszyński” w Genealogii Potomków Sejmu Wielkiego. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-03-02].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2020-12-26]..
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 495.
- ↑ a b Schematismus 1914 ↓, s. 419.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 509.
- ↑ Schematismus 1910 ↓, s. 358.
- ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 271.
- ↑ Lista strat nr 113. c. i k. Ministerstwo Wojny, 1915-01-25, s. 5..
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 23 z 1 marca 1919 roku, poz. 747.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 25 z 6 marca 1919 roku, poz. 819.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 401.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 346.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 554.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 20 czerwca 1923 roku, s. 402.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 376.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 65 z 3 października 1923 roku, s. 700.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 21 grudnia 1924 roku, s. 753.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 19.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 51, 326.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 124.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 10 września 1926 roku, s. 296.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 150.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 117, 166.
- ↑ Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim – r. 1928. „Almanach Sądecki”, s. 40, Nr 4 (41) / 2002. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 77.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 139.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 325, 939.
- ↑ Andrzej Pankowicz: ZWZ-AK w życiu podziemnego Krakowa. kedyw.info. [dostęp 2015-03-01].
- ↑ Kazimierz Skarżyński: Aneks. Polski Czerwony Krzyż w Katyniu. W: Janusz Zawodny: Katyń. Paryż: Editions Spotkania, 1989, s. 198. ISBN 2-86914-043-6.
- ↑ Zbrodnia katyńska. Materiały dla ucznia. Kraków – Warszawa: 2014, s. 25.
- ↑ Sądeccy C. K. Dezerterzy. fortyck.ply. [dostęp 2015-03-01].
- ↑ Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim w latach 1932–1945. „Almanach Sądecki”, s. 36, Nr 1 (42) / 2003. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- ↑ a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Stanisław Plappert. rakowice.eu. [dostęp 2018-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-27)].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 28.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1910. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim – r. 1928. „Almanach Sądecki”, s. 40, Nr 4 (41) / 2002. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.
- Jerzy Giza. Losy członków organizacji „Wolność” w Wojsku Polskim w latach 1932–1945. „Almanach Sądecki”, s. 29-39, Nr 1 (42) / 2003. Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”. Oddział w Nowym Sączu.