Stanisław Nowkuński
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 10 września 1903 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 30 lipca 1936 |
| Zawód, zajęcie | konstruktor |
| Narodowość | polska |
| Odznaczenia | |
 | |
Stanisław Nowkuński (ur. 10 września 1903 w Petersburgu, zm. 30 lipca 1936 w Tatrach pod Czarnym Szczytem) – polski inżynier, konstruktor silników lotniczych stosowanych w polskich samolotach z lat 30. XX w (głównie RWD).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Skonstruował silniki tłokowe: gwiazdowy Czarny Piotruś G-594 o mocy 100 KM (1928–1931), Mors G 1620A o mocy 340 KM (1932) i Mors II o mocy 470 KM (1934). Na przełomie lat 1933/1934 skonstruował silnik gwiazdowy GR 760 o mocy 290 KM. Silnik ten posłużył do napędu niektórych samolotów RWD-9 - w tym tego, na którym Jerzy Bajan zwyciężył w Międzynarodowych Zawodach Samolotów Turystycznych Challenge w 1934. Wykonał ponadto projekt silnika Foka - widlastego w układzie wiszącym, 8 cylindrowym, chłodzonego powietrzem (współuczestniczył w projekcie tego silnika m.in. inż. Jan Oderfeld). Silnik ten był przeznaczony do powstającego w tym samym czasie samolotu PZL.38 Wilk. Skonstruował silnik „G. R. Skoda” do maszyny RWD-9S, którego niezawodność umożliwiła kpt. Jerzemu Bajanowi i Stanisławowi Płonczyńskiemu zajęcie dwóch pierwszych miejsc w zawodach lotniczych Challenge 1934[1].
Stanisław Nowkuński zginął tragicznie podczas wspinaczki w Tatrach, podczas zejścia z Czarnego Szczytu. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 196-4-23)[2].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1934)[3]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Iskierki. Sprawy polskie. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 11, s. 344, 1934.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: EUGENJUSZ MARCINKIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-07-02].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 339 „za zasługi na polu rozwoju przemysłu lotniczego”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Domański: 1000 słów o samolocie i lotnictwie. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974, s. 244.
- Jerzy Ryszard Konieczny, Tadeusz Malinowski: Mała encyklopedia lotników polskich. T. 1. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983. ISBN 83-206-0337-4.
- Nowkuński Stanisław. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2012-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-04)].