Republika Ostrowska (serial telewizyjny)
| Gatunek | |
|---|---|
| Kraj produkcji | |
| Oryginalny język | |
| Główne role | Andrzej Szczytko |
| Liczba odcinków | 6 |
| Liczba serii | 1 |
| Nagrody | |
| Na Kresach Imperium Urodziny Cesarza Egzamin Dojrzałości Dzwon Walentego Republika Ostrowska Noc Sylwestrowa | |
| Produkcja | |
| Produkcja wykonawcza | 1984-1985 |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | Tadeusz Myszorek |
| Wytwórnia | |
| Pierwsza emisja | |
| Kraj oryginalnej emisji | |
| Data premiery | 4 czerwca 1986 |
| Stacja telewizyjna | |
| Lata emisji | 1986 |
| Status | zakończony |
| Chronologia | |
| Powiązane | Republika nadziei (1988), film na podstawie serialu |
Republika Ostrowska – polski sześcioodcinkowy serial historyczny w reżyserii Zbigniewa Kuźmińskiego, wyprodukowany przez Telewizję Polską i Zespół Filmowy Profil w latach 1984−1985[1][2].
Serial opowiada o kulisach wybuchu powstania wielkopolskiego oraz utworzeniu Republiki Ostrowskiej (10–26 listopada 1918) przez pryzmat losów uczniów gimnazjum męskiego w Ostrowie Wielkopolskim (tzw. Polskich Aten[3][4]) i zarazem członków tajnego Towarzystwa Tomasza Zana[1][5][6].
Filmowa wersja serialu pt. Republika nadziei (1988) została nagrodzona Złotym Ekranem (1986)[7][8][9].
O serialu[edytuj | edytuj kod]
Zdjęcia do serialu realizowano w latach 1984−1985 w łódzkiej Wytwórni Filmów Fabularnych[1], I Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Asnyka w Kaliszu (przy ul. Grodzkiej)[5][7], zamku w Gołuchowie, pałacu w Sobótce oraz miejscowościach Ostrów Wielkopolski, Pleszew, Russów[7].
Autorem scenariusza był Kazimierz Radowicz, wieloletni współpracownik Zbigniewa Kuźmińskiego i zarazem absolwent Gimnazjum i Liceum w Ostrowie Wielkopolskim (matura 1950), które kontynuuje tradycję Polskich Aten[4][3]. Fragmenty scenariusza serialu ukazały się w 1986 na łamach miesięcznika społeczno-kulturalnego "Nurt"[10].
W maju 1984 na łamach miesięcznika "Film", w reportażu z planu filmowego Bohdan Gadomski wskazywał, iż akcja serialu koncentruje się wokół[1]:
- księgarni Rowińskiego (Jerzy Kamas), w której spotykają się fikcyjni członkowie Towarzystwa Tomasza Zana, tajnej organizacji, którą próbuje zdekonspirować wizytator szkolny Jost (Leon Niemczyk); oraz
- losów wielkopolskiego ziemiaństwa w zaborze pruskim, w szczególności fikcyjnych rodzin Kroguleckich (Tomasz Zaliwski, Andrzej Szczytko, Jan Jankowski) i Wodniczaków (Barbara Brylska, Bożena Miller-Małecka, Ryszard Dembiński, Tomasz Mędrzak).
Jakkolwiek rodziny protagonistów serialu są fikcyjne, a nielicznymi postaciami historycznymi w scenariuszu Kazimierza Radowicza są Stefan Rowiński (Jerzy Kamas), Kazimiera Rowińska (Alicja Jachiewicz)[11], Wojciech Lipski (Czesław Wołłejko), czy Aleksander Dubiski (Czesław Jaroszyński), to zdaniem Mirosława Idziorka, dziennikarza "Gazety Poznańskiej" i autora reportażu Śladami serialu "Republika Ostrowska" (1986)[12][13], pierwowzorami serialowych rodzin mogli być Kajzerowie, Włodarkiewiczowie, bądź Manowscy[12].
Fabuła[edytuj | edytuj kod]
Za internetową bazą filmu polskiego − FilmPolski.pl[14]:
Akcja rozpoczyna się w 1913 roku, kończy pod koniec 1918. Przedstawia akcje germanizacyjne Prusaków i ruch patriotyczny, przede wszystkim polskiej młodzieży. Centrum wydarzeń stanowi proklamowanie 10 listopada 1918 roku Republiki Ostrowskiej, która przetrwała dwa tygodnie. Finałem jest wybuch i zwycięstwo powstania wielkopolskiego. Na tym historycznym tle rozgrywają się losy kilku uczniów Gimnazjum i Liceum Męskiego w Ostrowie, ich przyjaciół i rodzin.
Głównym bohaterem jest Feliks Krogulecki – jego niespełniona miłość do Kornelii, działalność Feliksa w polskich nielegalnych organizacjach młodzieżowych, wcielenie i dezercja z armii pruskiej, udział w tworzeniu Republiki Ostrowskiej, walka w Powstaniu Wielkopolskim i w dniu zwycięstwa śmierć w pojedynku ze swym najzagorzalszym antagonistą, Oskarem von Wedowem.
Lista odcinków[edytuj | edytuj kod]
- Na Kresach Imperium
- Urodziny Cesarza
- Egzamin Dojrzałości
- Dzwon Walentego
- Republika Ostrowska
- Noc Sylwestrowa
Obsada[edytuj | edytuj kod]
Na planie serialu w Wytwórni Filmów Fabularnych pracowało stu dwudziestu aktorów[1], zaś produkcja stanowiła debiut ekranowy Andrzeja Szczytki, Jana Jankowskiego, Jolanty Grusznic, Janusza Borkowskiego i Marcela Szytenchelma[1][15].
- Andrzej Szczytko jako Feliks Krogulecki
- Jolanta Grusznic jako Kornelia Biniewska – von Zwirner
- Jerzy Kamas jako redaktor Stefan Rowiński
- Leon Niemczyk jako wizytator Jost
- Zbigniew Bogdański jako Beck, dyrektor gimnazjum
- Ryszard Dembiński jako mecenas Nepomucen Wodniczak, ojciec Edwarda
- Michał Pawlicki jako profesor Schaps
- Czesław Wołłejko v poseł Wojciech Lipski, członek Rady Ludowej
- Bogusław Augustyn jako Włodzimierz Lewandowski
- Jacek Guziński jako Filip Krogulecki, brat Feliksa
- Jan Jankowski jako Florian Krogulecki, brat Feliksa
- Bogdan Kochanowski jako Wiktor Urbaniak
- Tomasz Mędrzak jako Edward Wodniczak
- Krzysztof Milkowski jako Oskar von Wedow
- Barbara Brylska jako pani Wodniczakowa, matka Edwarda
- Alicja Jachiewicz jako Kazimiera Rowińska
- Bożena Miller-Małecka jako Bogusia Wodniczakówna, siostra Edwarda
- Zdzisław Kozień jako hrabia Szembek, komendant Straży Obywatelskiej
- Gustaw Kron jako mecenas Lange-Wnukowski, członek Rady Ludowej
- Eugeniusz Kujawski jako profesor Kurzezunge
- Witold Skaruch jako profesor Ziegert
- Czesław Jaroszyński jako doktor Aleksander Dubiski, przewodniczący Rady Ludowej
- Stefan Paska jako Mertka, woźny w gimnazjum, potem kolejarz
- Tomasz Zaliwski jako Walerian Krogulecki
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Bohdan Gadomski, Republika Ostrowska. Pięć dni na planie serialu Zbigniewa Kuźmińskiego, „Film”, nr 20 (1819), 13 maja 1984, s. 6-7, ISSN 0137-463X.
- ↑ Republika Ostrowska [online], FilmPolski [dostęp 2020-10-11] (pol.).
- ↑ a b I LO w Ostrowie Wielkopolskim [online], www.1liceum.edu.pl [dostęp 2020-10-11] (pol.).
- ↑ a b I LO w Ostrowie Wielkopolskim [online], www.1liceum.edu.pl [dostęp 2020-10-11] (pol.).
- ↑ a b FilmPolski.pl, „FilmPolski” [dostęp 2018-06-16] (pol.).
- ↑ MI, W Ostrowie − o "Republice Ostrowskiej". Wielkopolanie znów bohaterami serialu TVP, „Gazeta Poznańska” (131), 6 czerwca 1986, s. 2, ISSN 0208-8746.
- ↑ a b c FilmPolski.pl, „FilmPolski” [dostęp 2018-06-16] (pol.).
- ↑ FilmPolski.pl [online], FilmPolski [dostęp 2020-10-16].
- ↑ Film, 1986 r. , nr 15, s. 02
- ↑ Kazimierz Radowicz, Republika Ostrowska. Fragmenty scenariusza, „Nurt”, 1 (245), 1986, s. 1, 23-24., ISSN 0137-8880, Nr indeksu 36 696.
- ↑ Super User, O PATRONIE [online], www.bursa-ostrow.pl [dostęp 2020-10-11] (pol.).
- ↑ a b Mirosław Idziorek, Śladami serialu "Republika Ostrowska", „Gazeta Poznańska”, 11 lipca 1986, s. 10, ISSN 0208-8746.
- ↑ Krzysztof Psztyr, Mirosław Idziorek [online], wlkp24.info [dostęp 2020-10-11] (pol.).
- ↑ Republika nadziei
- ↑ Bohdan Gadomski, Zwierciadło Młodych: 5 minut z... Andrzejem Szczytko, „Express Ilustrowany” (65), 29 marca 1984, s. 4-5, ISSN 0137-9097.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
O serialu telewizyjnym (1986):
- Republika Ostrowska w bazie filmpolski.pl
O filmie kinowym na kanwie serialu telewizyjnego (1988):
- Republika nadziei w bazie Filmoteki Narodowej
- Republika nadziei w bazie Muzeum Historii Polski