Portret matki (obraz Henryka Rodakowskiego)
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary | 134 × 95 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Portret matki (Portret pani R.) – obraz olejny malarza Henryka Rodakowskiego. Dzieło jest przechowywane w Muzeum Sztuki w Łodzi.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Obraz przedstawia matkę artysty, Marię z Singerów Rodakowską (1796-1874). Dzieło zostało rozpoczęte we Lwowie w 1853 r. podczas paromiesięcznego pobytu malarza w tym mieście i dokończone w Paryżu. Następnie Portret został wystawiony na Salonie paryskim w tym samym roku. Na obrazie Rodakowski ukazał swoją ponad pięćdziesięcioletnią matkę, lekko uśmiechniętą i stojącą ze złożonymi rękami. Jej sylwetka, spowita czarną suknią, prawie zlewa się z ciemnym jednorodnym tłem. Jedynymi jasnymi elementami na obrazie są dłonie, twarz kobiety i białe koronki. Realistycznie oddane szczegóły anatomiczne i kunsztowna delikatność koronek zostały zrównoważone przez uogólnione ujęcie sylwetki wtapiającej się w tło. Z postaci emanuje łagodność, ale jednocześnie pewne dostojeństwo[1][2][3].
Odbiór[edytuj | edytuj kod]
Obraz wystawiony na Salonie wywołał entuzjastyczne reakcje. Pisali o nim m.in. Prosper Mérimée i Théophile Gautier, a opinie krytyki francuskiej były na bieżąco relacjonowane w polskiej prasie. Eugène Delacroix, który widział obraz w pracowni Rodakowskiego ocenił Portret matki wyżej niż wystawiony w poprzednim roku Portret generała Henryka Dembińskiego, który również go zachwycił. Delacroix zapisał w swoim dzienniku pod datą 8 marca 1853 r.: "widziałem prawdziwe arcydzieło". Krytycy chwalili doskonały koloryt, precyzję modelunku, subtelną fakturę obrazu. Widziano w nim wpływy malarstwa flamandzkiego, wymieniano w tym kontekście Van Dycka[1][2].
Współcześni krytycy wysoko oceniają Portret matki, wymieniając go jako najlepsze dzieło Rodakowskiego. Według dość zgodnych opinii malarz w swej twórczości nie osiągnął już nigdy tak wysokiego poziomu jaki zaprezentował malując swoją matkę. Portret jest określany jako obraz poetycki, mający cechy kameralności i monumentalności i jako szczytowe dzieło zarówno realizmu jak i romantyzmu[2][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Joanna Jaśkiewicz: Henryk Rodakowski „Portret matki”. [dostęp 2022-10-16]. (pol.).
- ↑ a b c Romantyzm. Malarstwo w czasach Fryderyka Chopina. red. Agnieszka Morawińska. Warszawa: Dom Polski sp. z o.o., 1999, s. 284. ISBN 83-911811-1-1.
- ↑ a b Stefania Kozakowska-Krzysztofowicz, Franciszek Stolot: Historia malarstwa polskiego. Kraków: Ryszard Kluszczyński, 2000, s. 156-157. ISBN 83-88080-44-X.