Podkamienna Tunguzka

Podkamienna Tunguzka
ilustracja
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Kraj

 Krasnojarski

Rzeka
Długość 1865 km
Powierzchnia zlewni

249 000 km²

Średni przepływ

1808 m³/s (ujście)

Źródło
Miejsce Połączenie rzek Tetere i Katanga
Współrzędne

60°09′01″N 102°15′00″E/60,150278 102,250000

Ujście
Recypient Jenisej
Wysokość

27 m n.p.m.

Współrzędne

61°35′34″N 90°07′41″E/61,592778 90,128056

Mapa
Mapa rzeki
Mapa basenu Jeniseja pokazująca m.in. Podkamienną Tunguzkę
Położenie na mapie Kraju Krasnojarskiego
Mapa konturowa Kraju Krasnojarskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”

Podkamienna Tunguzka (ros. Подкаменная Тунгуска, Podkamiennaja Tunguska; inne nazwy Sriedniaja Tunguska, Czułakan, w górnym biegu Katanga) – rzeka w Rosji. Prawy dopływ Jeniseju.

Rzeka wypływa z południowej części Wyżyny Środkowosyberyjskiej jako Katanga, potem płynie w kierunku północno-zachodnim. W środkowym i dolnym biegu koryto zwęża się i obfituje w progi.

Rzeka jest żeglowna na długości 1146 km od miejscowości Wanawara. W czasie powodzi duże statki mogą dopłynąć do miejscowości Bajkit 571 km od ujścia, a przy normalnym stanie do ujścia rzeki Wielmo (275 km).

Przepływ[edytuj | edytuj kod]

Dorzecze rzeki leży w strefie wiecznej zmarzliny, więc rzeka jest zasilana przede wszystkim z topniejącego śniegu (60%). Deszcze i wody gruntowe to źródła odpowiednio 16 i 24% wody. Rzeka jest zamarznięta przez 5-7 miesięcy w roku. W marcu, kiedy śnieg jeszcze nie zaczyna topnieć średni przepływ przy ujściu to zaledwie 200-300 m³/s (w górnym biegu tylko kilkanaście[1]), a w maju i czerwcu, gdyż już stopnieje – ponad 7000 m³/s[2]. W tych miesiącach zdarzają się też powodzie podczas których przepływ osiąga wartość 35000 m³/s. Całkowity przepływ wody od listopada do kwietnia (tj. przez pół roku) to około 11% rocznego.

Przepływy minimalne i maksymalne. Wartości minimalne podano dla marca, a maksymalne dla maja lub czerwca.

Punkt pomiaru km od ujścia Minimum Maksimum Średnio
Sulomai 73 285 7104 1808
Czemdal 1375 11 566 106

Średnie przepływy w od stycznia do grudnia w Sulomai

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
375 316 285 462 6958 7104 1564 1131 1240 946 539 472

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Podkamennaya Tunguska At Chemdal'. [dostęp 2010-01-15]. (ang.).
  2. Podkamennaya Tunguska At Sulomay. [dostęp 2010-01-15]. (ang.).