Nieuport 25

Nieuport 25
	; Nieuport 25 Charlesa Nungessera
	Dane podstawowe
Państwo	Francja
Producent	Societe Anonyme des Establissements Nieuport
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	dwupłat
Załoga	1 osoba
	Historia
Data oblotu	1917
Liczba egz.	1
	Dane techniczne
Napęd	Clerget 9Bd
Moc	96 kW (130 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	8,21 m płat górny; 7,75 m płat dolny
Długość	5,98 m
Wysokość	2,4 m
Powierzchnia nośna	15 m²
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 karabin maszynowy Vickers (7,7 mm)
	Użytkownicy
	Francja
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nieuport 25 – prototyp francuskiego jednomiejscowego samolotu myśliwskiego z okresu I wojny światowej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nieuport 25, oblatany w lipcu 1917 roku, był konstrukcją wytwórni Societe Anonyme des Establissements Nieuport, powstałą pod kierownictwem inż. Gustawa Delage. Zbudowany w koncepcji półtorapłata (płat dolny ma dużo mniejsze rozmiary niż górny) samolot powstał przez zamontowanie mocniejszego silnika na najlepszym myśliwcu ze "stajni" Nieuporta - modelu Nieuport 27. Do napędu zastosowano 11-cylindrowy silnik rotacyjny Clerget 11E o mocy 108 kW (147 KM). Większe wymiary silnika spowodowały również zmianę jego osłony; wykonano też oprofilowanie goleni podwozia^[1]. Kłopoty z zainstalowanym napędem sprawiły, że wkrótce zmieniono silnik na Clerget 9Bd o mniejszej mocy, z którym osiągi spadły do poziomu standardowych Nieuportów 27. Wyprodukowano tylko ten jeden egzemplarz, który otrzymał wojskowe oznaczenie Nieuport 25C1^[2].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Był to jednomiejscowy dwupłat konstrukcji mieszanej. Przednią część kadłuba stanowiła kratownica z rur stalowych, zaś tylną kratownica drewniana wzmocniona drutem. Samolot był kryty w większości płótnem (jedynie osłonę silnika wykonano z aluminium). Boki samolotu oprofilowane listwami jesionowymi, przekrój kadłuba trapezowy. Płaty konstrukcji drewnianej (górny dwudźwigarowy, dolny jednodźwigarowy), głównie o płóciennym pokryciu (jedynie przednia krawędź miała pokrycie ze sklejki). Drewniane słupki łączące płaty, wzmocnione drutami stalowymi, piramidka podtrzymująca płat górny nad kadłubem z rurek stalowych. Lotki tylko na płacie górnym, usterzenie klasyczne drewniane, pokryte sklejką. Podwozie dwukołowe, z dzieloną osią, amortyzowane sznurem gumowym, z tylną nieoprofilowaną płozą ogonową. Śmigło dwułopatowe, drewniane. Napęd stanowił 11-cylindrowy silnik rotacyjny Clerget 11E o mocy 108 kW (147 KM), później 9-cylindrowy silnik rotacyjny Clerget 9Bd o mocy 96 kW (130 KM). Uzbrojenie stanowił zsynchronizowany karabin maszynowy Vickers 7,7 mm na grzbiecie kadłuba.

Służba[edytuj | edytuj kod]

Myśliwiec Nieuport 25 o numerze N5324^[3]^[4] używany był w lotnictwie francuskim przez czołowego pilota myśliwskiego Ententy - Charlesa Nungessera (trzeciego na liście francuskich asów z 45 zestrzeleniami), najbardziej zagorzałego zwolennika półtorapłatów Nieuporta. Nungesser oblatał ten samolot i tak mu się spodobał, „załatwił” sobie jego przydział na front^[5]^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ T.J. Kowalski: Nieuport 1-27. Lublin: 2003, s. 21.
↑ T. Goworek: Samoloty myśliwskie pierwszej wojny światowej. Warszawa: 1988, s. 46.
↑ P. Cooksley: Nieuport Fighters in Action - Aircraft No. 167. Carroltown: 1997, s. 42.
↑ N. Franks: Nieuport Aces of World War 1. Oxford: 2000, s. 56.
↑ T.J. Kowalski, dz. cyt., s. 21.
↑ W. Bączkowski: Samoloty I wojny światowej. Warszawa: 2000, s. 25.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wiesław Bączkowski: Samoloty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-54-4.
Peter Cooksley: Nieuport Fighters in Action - Aircraft No. 167. Carroltown: Squadron/Signal Publications Inc., 1997. ISBN 0-89747-377-9.
Norman Franks: Nieuport Aces of World War 1. Oxford: Osprey Publishing, 2000. ISBN 1-85532-961-1.
Tomasz Goworek: Samoloty myśliwskie pierwszej wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1988. ISBN 83-206-0689-6.
Zbigniew Jankiewicz,, Julian Malejko: Samoloty i śmigłowce wojskowe - litery Ł-O [Tom=12]. Warszawa: Bellona, 1996. ISBN 83-11-08397-5.
Tomasz J. Kowalski: Nieuport 1-27. Lublin: Kagero, 2003. ISBN 83-89088-09-6.
Szymon Pilecki, Jerzy Domański: Samoloty bojowe 1910-67. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1969.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Sylwetka samolotu Nieuport 25 w serwisie «Уголок неба». airwar.ru. [dostęp 2023-06-26]. (ros.).

[1] T.J. Kowalski: Nieuport 1-27. Lublin: 2003, s. 21.

[2] T. Goworek: Samoloty myśliwskie pierwszej wojny światowej. Warszawa: 1988, s. 46.

[3] P. Cooksley: Nieuport Fighters in Action - Aircraft No. 167. Carroltown: 1997, s. 42.

[4] N. Franks: Nieuport Aces of World War 1. Oxford: 2000, s. 56.

[5] T.J. Kowalski, dz. cyt., s. 21.

[6] W. Bączkowski: Samoloty I wojny światowej. Warszawa: 2000, s. 25.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Samoloty myśliwskie	Breguet 17 Caudron R.11 Hanriot HD.1 Hanriot HD.2 Morane-Saulnier I Morane-Saulnier L Morane-Saulnier N Nieuport 11 Nieuport 16 Nieuport 17 Nieuport 21 Nieuport 23 Nieuport 24 Nieuport 27 Nieuport 28 SPAD S.A1 SPAD S.VII SPAD S.XII SPAD S.XIII SPAD S.XVII SPAD S.XX
Samoloty bombowe	Caudron G.4 Voisin III
Samoloty wielozadaniowe i szkolne	AR1/AR2 Caudron G.2 Caudron G.3 Morane-Saulnier AR Murice Farman S-7 Nieuport 83
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowce	Breguet 14 Caudron R.11 Nieuport 10 Salmson 2 SPAD S.XI
Wodnosamoloty i łodzie latające	Caudron J Donnet-Denhaut DD-2 Donnet-Denhaut DD-8 Donnet-Denhaut DD-9 Donnet-Denhaut DD-10 FBA Typ A Georges Levy 40 HB2 SPAD S.XIV Tellier T-3
Konstrukcje prototypowe	Blériot 67 Blériot 71 Blériot 73 Breguet 11 Corsaire Dufaux C.2 Nieuport 25 Salmson 3