Most kolejowy w Przemyślu
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Podstawowe dane | |
Przeszkoda | rzeka San |
Długość | 188 m |
Liczba torów | 2 |
Liczba przęseł | 2 |
Data budowy | 1891 / 2023 |
Położenie na mapie Przemyśla | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
49°47′08,5″N 22°46′13,9″E/49,785694 22,770528 |
Most kolejowy w Przemyślu – most kolejowy na Sanie o konstrukcji kratownicowej, położony między stacjami Przemyśl Główny i Przemyśl Zasanie, przez który przebiega linia kolejowa nr 91 z Krakowa do Medyki.
Przez most przejeżdżają pociągi pasażerskie z Polski, kończące bieg w Przemyślu. Obiekt stanowi jedną z najbardziej charakterystycznych budowli miasta. Na cześć prezydenta Przemyśla z 1944 r. Tadeusza Porembalskiego nosi jego imię.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Most kolejowy na rzece San powstał w roku 1860 w związku z budową linii kolejowej łączącej Wiedeń ze Lwowem. W obecnej postaci istnieje od 1891. Most jest prawdopodobnie jedyną budowlą w dzisiejszej Polsce, której projekt pochodzi z biura Gustave'a Eiffla[1]. W marcu 1915 został wysadzony przez Austriaków, a następnie odbudowany w 1916 roku. W listopadzie 1918 obiekt walk polsko-ukraińskich. 29 września 1939, podczas ataku ZSRR na Polskę, wizytował go Nikita Chruszczow – wówczas członek Rady Wojennej Kijowskiego Specjalnego Okręgu Wojskowego[2]. Po podziale Polski w wyniku Paktu Ribbentrop-Mołotow od 1939 do 1941 stanowił przejście graniczne między strefą okupacyjną niemiecką i radziecką. W dniach 22–27 czerwca 1941, z uwagi na swoje strategiczne znaczenie, przedmiot zaciętych walk niemiecko-radzieckich[3].
W 1944 przygotowany do zniszczenia most został uratowany dzięki żołnierzom Armii Krajowej, którzy unieszkodliwili większość podłożonych przez Niemców ładunków wybuchowych. Uszkodzony most został naprawiony po II wojnie światowej[4].
W listopadzie 2023 oddano do użytku tor nr 1 na nowym moście, a pod koniec grudnia tego samego roku uruchomiono tor nr 2. Stare mosty zostały rozsunięte i pozostaną ze względu na zabytkowy charakter obiektu – na jednym zostanie utworzony ciąg pieszo-rowerowy, drugi będzie wykorzystywany przez Muzeum Ziemi Przemyskiej[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nowy most kolejowy w Przemyślu
- ↑ Leszek Marian Włodek , Koniec Królewskiego Wolnego Miasta [online], w.kki.com.pl [zarchiwizowane z adresu 2015-06-09] .
- ↑ Barbarossa nad Sanem 1941 [online], www.przemysl24.pl, 14 kwietnia 2016 [dostęp 2020-08-10] .
- ↑ Most kolejowy [online], visit.przemysl.pl [dostęp 2020-08-10] .
- ↑ Po dwóch torach po nowym moście w Przemyślu. rynek-kolejowy.pl, 2024-01-07. [dostęp 2024-01-08]. (pol.).