Michał Wołowski

Michał Wołowski
ilustracja
Portret Michała Wołowskiego, między 1876 a 1892
Data i miejsce urodzenia

19 grudnia 1851
Mława

Data i miejsce śmierci

18 maja 1900
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

polski aktor, dyrektor teatru, dziennikarz

Grób Michała Wołowskiego na Starych Powązkach w Warszawie

Michał Wołowski (ur. 19 grudnia 1851 w Mławie, zm. 18 maja 1900 w Warszawie) – polski aktor, dyrektor teatru, dziennikarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn poborcy podatkowego Tomasza i Józefy z Maleszewskich. Ukończył Szkołę Główną w Warszawie, studiował medycynę w Krakowie i w Monachium. W latach 1871–1872 występował w teatrach Krakowa i Lwowa, a następnie zrezygnował z kariery aktorskiej i podjął pracę dziennikarską.

W 1872 założył z Kazimierzem Bartoszewiczem czasopismo „Pochodnia”. Po 1875 w Warszawie przez pewien czas redagował „Kurier Codzienny” po ustąpieniu Tadeusza Hiża. Był felietonistą w „Tygodniku Romansów i Powieści” (1885) i stałym współpracownikiem „Kuriera Warszawskiego” oraz „Kłosów”, w których m.in. zamieścił informację o „Dzienniku Łódzkim”, oceniając go jako „najpoważniejszy, największy i najlepiej redagowany” spośród innych pism prowincjonalnych[1].

Od jesieni 1895 do wiosny 1900 był dyrektorem teatru „Victoria” w Łodzi: „Dyrekcja Michała Wołowskiego (29 września 1895 – 30 kwietnia 1900) wyróżniała się wysokim poziomem repertuaru (…)”. W 1896-1899 latem zespół Wołowskiego grał w Warszawie, w marcu 1898 oraz w marcu i kwietniu 1900 w Petersburgu. Wołowski zmodernizował mieszczący się na dziedzińcu posesji przy ulicy Piotrkowskiej 67 (w miejscu dzisiejszego kina Polonia)[2] budynek teatru „Victoria”, w którym założył światło elektryczne (1895). Mimo zasiłku miłośników sceny (10 000 rubli) zbankrutował w kwietniu 1900 roku i zmarł 18 maja tego roku[3].

Zawdzięczamy mu zorganizowanie pierwszej na ziemiach polskich sceny ludowej w Łodzi na Księżym Młynie w samym środku robotniczego osiedla Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych Karola Scheiblera przy poparciu Anny Scheiblerowej[4].

W 1897 współredagował „Rozwój”, „miał nawet w redakcji swój stolik i pierwszą kronikę tygodniową napisał”. Napisał artykuł programowy „Rozwoju”, lecz wkrótce „obraził się śmiertelnie, zabrał swoją teczkę i nie wrócił więcej do redakcji”[5].

Współpracował z „Gońcem Łódzkim”.

Zmarł 18 maja 1900 w Warszawie[6], został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 243-2-10)[7]. Nabożeństwo żałobne odprawił ks. Kiełduszycki, w pogrzebie uczestniczyli W. Czajewski z „Rozwoju” i K. Młodowski z „Gońca Łódzkiego”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. „Kłosy” 1884 nr 997.
  2. Krzysztof Stefański: Gmachy użyteczności publicznej dawnej Łodzi. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza ZORA”, Towarzystwo Opieki nad Zabytkami oddział w Łodzi., 2000, s. 62–63, seria: Biblioteczka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Łodzi. ISBN 83-86699-45-0.
  3. Kronika teatru łódzkiego 1888-1988, [w:] Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988 pod redakcją Anny Kuligowskiej. TPŁ, Łódź 1993 s. 280.
  4. Anna Kuligowska Łódzka publiczność teatralna w XIX wieku, [w:] Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988 pod redakcją Anny Kuligowskiej TPŁ, Łódź 1993 s. 202.
  5. XV-lecie „Rozwoju” s. 7.
  6. „Goniec Łódzki” 1900 nr 115.
  7. Cmentarz Stare Powązki: Michał Wołowski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-14].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kempa A. Sylwetki łódzkich dziennikarzy i publicystów, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1991
  • Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965. Warszawa 1973
  • Chańko Jan Gazeta „Rozwój” (1897–1915). Studium źródłoznawcze. Łódź 1982 s. 28–29
  • Sto lat stałej sceny polskiej w Łodzi 1888-1988 pod redakcją Anny Kuligowskiej TPŁ, Łódź 1993, ISBN 83-85061.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]