Michał Rusinek (1904–2001)

Michał Rusinek
Ilustracja
Michał Rusinek (1939)
Data i miejsce urodzenia

29 września 1904
Kraków

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 2001
Warszawa

Zawód, zajęcie

pisarz

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Wawrzyn Akademicki Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Michał Rusinek na zebraniu Wydziału Sztuki Ministerstwa W.R.i O.P., Warszawa, 1938, pod przewodnictwem ówczesnego naczelnika tego wydziału Władysława Zawistowskiego – w głębi na wprost (dziesiąty od lewej)[1]

Michał Rusinek (ur. 29 września 1904 w Krakowie, zm. 6 stycznia 2001 w Warszawie) – pisarz, działacz kultury, dramaturg, poeta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Piotra. Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz na Wyższym Studium Handlowym. W 1924 roku debiutował jako poeta na łamach dziennika „Goniec Krakowski”. W 1927 roku opublikował tom opowiadań Kapitan czerwonego widma. W latach 1929–1932 był redaktorem „Gazety Literackiej”, czasopisma wychodzącego w Krakowie. Od 1932 roku mieszkał w Warszawie. W latach 1933–1939 pełnił funkcję dyrektora biura Polskiej Akademii Literatury[2].

W czasie wojny brał udział w tajnym nauczaniu. W 1944 roku uczestniczył w powstaniu warszawskim. Po powstaniu był więźniem obozów koncentracyjnych Mauthausen, Ebensee i Melk. Po wojnie był w 1945 roku jednym z organizatorów i prezesem Zjednoczenia Byłych Więźniów Obozów Koncentracyjnych i Obozów Pracy[2].

W latach 1945–1947 był dyrektorem Departamentu Kadr Ministerstwa Kultury i Sztuki. Później działał w Związku Literatów Polskich (1947–1972 jako sekretarz generalny) oraz Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS. W latach 1948–1949 był kierownikiem literackim Teatru Klasycznego. Równocześnie w latach 1947–1972 był sekretarzem generalnym PEN Clubu w Polsce[3]. W latach 1962–1973 był dyrektorem Agencji Autorskiej SEC, a od 1984 roku wiceprezesem Międzynarodowej Federacji SEC[2].

Uczestnicy II-go wieczoru literackiego w Starym Teatrze w Krakowie (1938). Stoją od lewej: Tadeusz Kudliński, Zygmunt Leśnodorski, Mieczysław Lisiewicz, Magdalena Samozwaniec, Józef Aleksander Gałuszka, Michał Rusinek.

Zmarł 6 stycznia 2001 w Warszawie, został pochowany 16 stycznia 2001 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 58-5-19)[4].

Grób Michała Rusinka na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

  • krakowska nagroda literacka za Burzę nad brukiem (12 marca 1934)[11]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

  • Pluton z Dzikiej Łąki. 1 wyd. 1937. 2 wyd. Wydawnictwo Eugeniusza Kuthana; Drukarnia Krakowska W. Grzelak i Sp. w Warszawie; Seria: Biblioteka Prozaików Polskich; Warszawa 1946, s. 328.
    • Późniejsze wydania: Pluton z dzikiej Łąki, Ziemia miodem płynąca, Wyd.: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969; Pluton z dzikiej Łąki, Ziemia miodem płynąca, Wyd.: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1973; Pluton z Dzikiej Łąki, Wyd.: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1980;
  • Kapitan czerwonego widma 1928
  • Bunt w krainie maszyn 1929
  • Błękitna defilada poezje 1930
  • Półmężczyzna 1931
  • Burza nad brukiem 1932
  • Polska zaczyna się od Gdyni, reportaże, 1938
  • Człowiek z bramy wyd. 2 1939
  • Trylogia o Krzysztofie Arciszewskim
    • Wiosna admirała 1960
    • Muszkieter z Itamariki 1955
    • Królestwo pychy 1958
  • Raj nie utracony 1979
  • Dzika plaża 1974
  • Opowieści niezmyślone 1975
  • Moja wieża Babel 1982 ISBN 83-211-0362-6
  • Z barykady w dolinę głodu 1946

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ponadto niektóre inne osoby wymienione na liście szczegółowej sporządzonej odręcznie przez Armanda Vetulaniego: pierwszy z lewej – Armand Vetulani (historyk sztuki), druga z lewej – Monika Moraczewska, trzeci z lewej – Jerzy Szablowski (historyk sztuki), czwarta z lewej Jadwiga Mączewska (?- pisownia nieczytelna), piąty z lewej – Maciej Masłowski (historyk sztuki), szósty z lewej Stanisław Furmanik (teoretyk literatury i krytyk literacki), siódma z lewej Michalina Chełmońska-Szczepankowska (?), ósmy z lewej "Mirski"? (brak imienia), dziewiąta z lewej Wanda Telakowska (artystka sztuk plastycznych, organizatorka polskiego wzornictwa przemysłowego), jedenasty od lewej Jan Alfred Lauterbach (historyk sztuki i muzeolog), dwunasty od lewej Tadeusz Mayzner (pedagog, kompozytor i dyrygent, popularyzator muzyki wśród dzieci i młodzieży), trzynasta od lewej Anna Sosińska ("Kropeczka"), piętnasta od lewej Hanna Garlińska-Walicka-Zebmrzuska (córka Czesława Garlińskiego założyciela znanego salonu sztuki w Warszawie, zamężna m.in. za Michałem Walickim), szesnasta od lewej Halina Balińska-Tabęcka, siedemnasty od lewej Karol Wilhelm Henneberg, osiemnasta od lewej Jadwiga Przeworska, dziewiętnasty od lewej Kazimierz? – lub Stanisław Golachowski, dwudziesty od lewej (pierwszy z prawej Michał Gabriel Karski (tłumacz i poeta) – zdjęcie udostępnione dzięki uprzejmości Barbary Vetulani, żony Armanda Vetulaniego – zob. listę obecnych na zebraniu zanotowaną odręcznie przez Armanda Vetulaniego: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_list_of_participants_of_assembly_Fine_Art_Section_of_Polish_Ministry_of_Religious_Denominations_and_Public_Education_in_1930ies.jpeg
  2. ↑ a b c Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.
  3. ↑ Władze Polskiego PEN Clubu 1946-2011. [dostęp 2012-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-06)].
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA RUSINEK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-03-07].
  5. ↑ M.P. z 1997 r. nr 47, poz. 457 „wybitne zasługi dla kultury polskiej, za osiągnięcia w twórczości literackiej”.
  6. ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  7. ↑ M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.
  8. ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za wybitną pracę organizacyjną w dziedzinie literatury pięknej”.
  9. ↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 – na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  11. ↑ Laureaci krakowskiej nagrody literackiej. „Kurjer Polski”. R. XXXVII (nr 71), s. 1, 13 marca 1934 r. Warszawa. [dostęp 2021-06-18]. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939–1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.
  • Piotr Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. Warszawa: GRAF-PUNKT, 1995. ISBN 83-86091-29-0.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Michał_Rusinek_(1904–2001)&oldid=73044595”