Marian Kołodziej
 Autor rysunku: Edward Knapczyk | |
| Data i miejsce urodzenia | 6 grudnia 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 13 października 2009 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
 | |
Marian Kołodziej (ur. 6 grudnia 1921 w Raszkowie, zm. 13 października 2009 w Gdańsku[1]) – polski artysta plastyk, scenograf teatralny i filmowy.
Życie i twórczość[edytuj | edytuj kod]
Przed II wojną światową uczył się w Gimnazjum Męskim im. Piłsudskiego w Ostrowie Wielkopolskim.
W 1940 został jednym z pierwszych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz (numer obozowy 432)[2]. Do 1945 był więziony jeszcze w Groß-Rosen, Buchenwaldzie, Sachsenhausen i Mauthausen-Gusen.
Po wojnie ukończył studia na wydziale scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Brał udział w zajęciach z grafiki i malarstwa. Jego mistrzem był profesor Karol Frycz. Po ukończeniu studiów podjął pracę w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, gdzie pracował do czasu przejścia na emeryturę. Dla Teatru Wybrzeże zrealizował blisko 200 scenografii. Realizował również scenografię dla innych teatrów w Polsce, m.in. dla sztuk reżyserowanych przez Adama Hanuszkiewicza, Kazimierza Kutza, Stanisława Różewicza oraz dla filmów Westerplatte, Krzyż Walecznych i innych.
.JPG)
Był twórcą ołtarza papieskiego w Gdańsku podczas pielgrzymek papieża Jana Pawła II w latach 1987 i 1999. W 1997 został Honorowym Obywatelem Miasta Gdańska. W ostatnich latach w swojej twórczości zaczął poruszać tematykę obozową. Stworzył cykle prac, odwołujących się do osobistych przeżyć z pobytu artysty w KL Auschwitz-Birkenau, których stała wystawa pt. „Klisze pamięci – labirynty” znajduje się we franciszkańskim Centrum św. Maksymiliana w Harmężach koło Oświęcimia[3].
W 2004 w Nadbałtyckim Centrum Kultury przedstawił wystawę cyklu portretów „A to Polska właśnie. Theatrum Mariana Kołodzieja”, przedstawiających znanych polityków, biznesmenów i artystów, pokazując ich w krzywym subiektywnym zwierciadle swojej sztuki.
6 lutego 2006, podczas uroczystości w siedzibie Nadbałtyckiego Centrum Kultury w Gdańsku, odebrał z rąk sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Jarosława Sellina, nadany przez ministra Kazimierza Michała Ujazdowskiego Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[4].
13 października 2009 w wieku 88 lat zmarł w szpitalu w Gdańsku. 23 października prochy artysty spoczęły w podziemiach kościoła oo. franciszkanów pw. Matki Bożej Niepokalanej w Harmężach[5].
Był żonaty z Haliną Słojewską, aktorką Teatru Wybrzeże.
Nagrody[edytuj | edytuj kod]
- Laureat Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (za 1995)[6]
- Laureat Laureatów Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (za 2002)[7]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W 2021 został patronem jednego z gdańskich tramwajów[8].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Marian Kołodziej na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarł Marian Kołodziej. Wprost 24, 2009-10-14. [dostęp 2009-10-14].
- ↑ Marian Kołodziej, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2009-10-14].
- ↑ „Klisze pamięci - labirynty” Mariana Kołodzieja. [dostęp 2020-02-03].
- ↑ Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Nadbałtyckie Centrum Kultury, 6 lutego 2006. [dostęp 2011-06-29].
- ↑ Pogrzeb Mariana Kołodzieja [online], dziennikbaltycki.pl, 19 listopada 2009 [dostęp 2009-11-19].
- ↑ Splendor Gedanensis 2016. Dali najwięcej gdańskiej kulturze
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).
- ↑ Instytut Teatralny, Gdańsk. Marian Kołodziej patronem tramwaju | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2023-06-13] (pol.).