Maria Jotuni

Maria Jotuni
Ilustracja
Maria Jotuni (1908)
Imię i nazwisko urodzenia

Maria Gustawa Haggrén

Data i miejsce urodzenia

9 kwietnia 1880
Kuopio

Data i miejsce śmierci

30 września 1943
Helsinki

Zawód, zajęcie

pisarka, krytyk literacki

Maria Gustawa Jotuni, pierwotnie Haggrén, po mężu Jotuni-Tarkiainen (ur. 9 kwietnia 1880 w Kuopio, zm. 30 września 1943 w Helsinkach) – fińska powieściopisarka, nowelistka, autorka dramatów i krytyk literacki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 9 kwietnia 1880 jako Maria Gustawa Haggrén. Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Studiowała na Uniwersytecie Helsińskim historię i estetykę. Odbyła podróże do Niemiec i Szwajcarii. Zmieniła nazwisko obcego pochodzenia na nazwisko rdzennie fińskie, manifestując w ten sposób swój patriotyzm i przyłączając się w ten sposób do narodowego frontu w walce o niezawisłość Finlandii[1].

Wyszła za mąż za Viljo Tarkiainena, profesora literatury fińskiej, który odegrał istotną rolę w życiu kulturalnym Finlandii. Wywarł też niewątpliwie duży wpływ na rozwój osobowości pisarskiej żony[1]. Małżeństwo miało dwóch synów: Jukkę i Tuttu.

Czasami jest uważana za wczesną feministkę, a według wnuka Kariego Tarkiainena jej pośmiertnie opublikowana powieść Rozpadający się dom (fiń. Huojuva talo, wyd. 1963), przedstawiająca negatywny obraz brutalnego męża, była oparta na doświadczeniach małżeńskich jego dziadków.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Maria Jotuni na znaczku pocztowym

Pisała nowele: Miłość (fiń. Rakkautta, 1907), Gdy pojawia się uczucie (fiń. Kun on tunteet, 1913), Dziewczyna w ogrodzie róż (fiń. Tyttö ruusutarhassa, 1927)[1].

Za najwybitniejszą pozycję w zakresie prozy epickiej, uchodzącą za jedno ze szczytowych osiągnięć fińskiej nowelistyki jest opowiadanie Zwykłe życie (fiń. Arkielämää, 1909)[1].

Jedną z najlepszych jej komedii jest Żona pantoflarza (fiń. Tohvelisankarin rouva, 1924), a za najwybitniejsze jej tragedie uważa się utwory: Moja wina (fiń. Olen syyllinen, 1929) oraz Klaus, pan na Louhikko (fiń. Klaus, Louhikon herra, 1942)[1].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1980 została upamiętniona na znaczku pocztowym o wartości 1,10 marek fińskich.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Zenon Ciesielski (red.): Słownik pisarzy skandynawskich. Warszawa: PWN, 1991, s. 126–127.